ဘဝတလျှောက်လုံး မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေး၊ လူ့အခွင့်အရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေး စည်းရုံးလှုပ်ရှားသူ မိမိအနေဖြင့် ဇာတိမြေတွင် ခေတ်အဆက်ဆက် အုပ်ချုပ်သူ စစ်အာဏာပိုင်များက ၎င်းတို့၏ သေနတ်ပြောင်းဝမှ အာဏာတည်မြဲရေးအတွက် “ရွေးကောက်ပွဲ” ကို လိုသလို ပုံသွင်း အသုံးချလာခဲ့သည်ကို မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့မြင်လာခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် နှောင်းပိုင်းတွင် ကျင်းပရန် လျာထားသည့် “ရွေးကောက်ပွဲ” ဟု စစ်အုပ်စုက ခေါင်းစဉ်တပ်ထားသော အရာသည် ဒီမိုကရေစီဖြစ်စဉ်တခု မဟုတ်ပါ။ စစ်အုပ်ချုပ်မှုကို ပြန်လည်အသက်သွင်းရန်နှင့် လူမျိုးကြီးဝါဒသမိုင်းကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ရေးသားရန် ရည်ရွယ်သည့် ကမ္ဘာကြီးက မဆိုင်သလို ရပ်ကြည့်နေသော စစ်အုပ်စု၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သည့် လုပ်ရပ်များ၏ နောက်ဆုံးပြကွက်တခုသာ ဖြစ်သည်။

မိမိတို့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိထားရန် လိုအပ်သည်မှာ တရားမဝင်စစ်အုပ်စုက ကျင်းပသည့် မည်သည့် အမည်ခံရွေးကောက်ပွဲမဆို စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ပြန်လည်အသက်သွင်းရန်နှင့် မြန်မာပြည်သူများကို ဆက်လက် အကြမ်းဖက်ရန် အသုံးပြုသော လက်နက်တခုသာ ဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲသည် ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့်ကို ခဝါချပေးမည့်၊ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးကို တရားဝင်မှု ပျက်စီးစေပြီး ဘေးရောက်သွားစေမည့်၊ နိုင်ငံရေး ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုဟု အမည်ခံ ခေါင်းစဉ်တပ်ကာ နိုင်ငံတကာနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပြန်လည်တည်ဆောက်မည့် လက်နက်တခု ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် စစ်အုပ်စုက ဤသို့သော ရွေးကောက်ပွဲအမည်ခံ ကလိမ်ကကျစ် ဟန်ပြအစီအစဉ်တခုကို ပြည်သူများ၏ဆန္ဒမပါဘဲ အတင်းအကျပ် အကောင်အထည်မဖော်မီ ကမ္ဘာတဝန်းမှ အစိုးရများက အရှိကိုအရှိအတိုင်း ရှုမြင်ကာ ဝိုင်းဝန်းကန့်ကွက်ကြရန် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)၊ တိုင်းရင်းသား တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် နိုင်ငံတကာ ကျွမ်းကျင်သူများ အပါအဝင် မိမိတို့ မြန်မာ အရပ်ဘက်လူထုအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဒေသဆိုင်ရာနှင့် နိုင်ငံတကာ မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများမှ ဝိုင်းဝန်းတိုက်တွန်းနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ဤရွေးကောက်ပွဲသည် နာမည်ပြောင်း ယူနီဖောင်းပြောင်းကာ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများ ဆက်လက်ကျူးလွန်သွားမည့် စစ်အုပ်စုက နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုမှုရရှိရန် ကြိုးပမ်းသည့် ဆောင်ရွက်ချက်တခုသာ ဖြစ်သည်။

အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) က စစ်အုပ်စု၏ ရွေးကောက်ပွဲသည် “ဦးစားပေး အရာတခုမဟုတ်” ကြောင်းနှင့် “မည်သည့်ပြဿနာကိုမှ ဖြေရှင်းပေးနိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ဘဲ အခြေအနေများကို ပိုမိုဆိုးရွားသွားစေမည်” ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းတို့၏ ရပ်တည်ချက်ကို ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ အာဆီယံသည် နောက်ဆုံးတွင် အရှိကိုအရှိအတိုင်း ပြောလာပြီဟု ဆိုရပေလိမ့်မည်။ 

တရားဝင်မှုကင်းမဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်ခြိမ်းခြောက်မှုကြောင့် ပေးရသော မဲတပြားသည် ဆန္ဒမဲ မဖြစ်နိုင်ပါ

ဤ “ရွေးကောက်ပွဲ” ဆိုသည်ကို မည်သူများက စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေကြောင်း မမေ့ကြရန် လိုအပ်သည်။ ဤစစ်အုပ်စုသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် အကြမ်းဖက်၍ အဓမ္မအာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် စစ်တပ်ဖြစ်သည်။ ထိုလုပ်ရပ်ကြောင့်လည်း ပြည်လုံးကျွတ် တော်လှန်ရေး ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး ယနေ့အချိန်အထိ တော်လှန်ရေး ဆက်လက်ဆင်နွှဲနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP) ၏ မှတ်တမ်းများအရ ၅ နှစ်နီးပါး ကာလအတွင်း စစ်အုပ်စုသည် ဒီမိုကရေစီရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ဝန်းရံသူများနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူများ ၆,၉၀၀ ကျော်အထိ သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး၊ ၂၉,၅၀၀ ကျော်ကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ၂၂,၀၀၀ ကျော်မှာ လက်ရှိအချိန်ထိ ထိန်းသိမ်း အကျဉ်းချ ခံနေရသည်။ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှု အပါအဝင် လူမဆန်သော ပြုမူဆက်ဆံမှုများ ညှဉ်းပန်းမှုများသည် စစ်ကြောရေးစခန်းများနှင့် အကျဉ်းထောင်များတွင် ပုံမှန်ဖြစ်ပွားနေသည်။ အချို့မှာ ပျောက်ဆုံးသွားခဲ့ကြပြီး အချို့မှာတော့ ကွပ်မျက်ခြင်းပင် ခံခဲ့ကြရသည်။​

ဇန်နဝါရီလမှစ၍ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၁၆ ဦးနှင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း ၂ ဦးတို့သည် ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုဒဏ်နှင့် လုံလောက်သော ဆေးဝါးကုသမှု မရရှိခဲ့ခြင်းတို့ကြောင့် သေဆုံးခဲ့ကြရသည်။ ဇူလိုင်လ တလတည်းမှာပင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း ၂ ဦးနှင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြရသည်။ ၎င်းတို့ ၄ ဦးထဲတွင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားဟောင်း တဦးဖြစ်သည့် လူသိထင်ရှားသော စာရေးဆရာ မောင်သာချိုနှင့် ဒဂုံတက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများသမဂ္ဂခေါင်းဆောင် အသက် ၂၆ နှစ်အရွယ် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသူ မဝတ်ရည်အောင်တို့ ပါဝင်ခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်မှစ၍ စစ်အုပ်စုသည် နိုင်ငံတဝန်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုပေါင်း ၅,၄၀၀ ကျော် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အရပ်သား ၃,၀၀၀ နီးပါး သေဆုံးကာ ၅,၀၀၀ ကျော် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ လူပေါင်း ၃ ဒသမ ၅ သန်းကျော် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရသည်။

ဤသို့သော အခြေအနေကြားတွင် “လွတ်လပ်မျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ” ကျင်းပရန် အသင့်ဖြစ်နေပြီဟု ၎င်းတို့က မည်သို့များ ဆိုနိုင်ကြလေသနည်း။

စစ်အုပ်စုက ပြီးခဲ့သောနှစ်အတွင်း ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် သန်းခေါင်စာရင်းတွင် “ကြီးမားသော လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ကန့်သတ်မှုများ” ကြောင့် အနည်းဆုံး ပြည်သူ ၁၉ သန်း (နိုင်ငံ့လူဦးရေ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါးခန့်) ၏ အချက်အလက်များကို ကောက်ခံနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း ဝန်ခံထားခဲ့သည့်တိုင် “လွတ်လပ်မျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ” ကျင်းပရန် အသင့်ဖြစ်နေပြီဟု ကြွေးကြော်နေကြသေးသည်။

နိုင်ငံတဝန်း နယ်မြေအများပြားကို NUG၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစု တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ (EROs) က ထိန်းချုပ်ထားကြပြီး ၎င်းတို့သည် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ဖီဆန်ကာ အောက်ခြေမှ စတင်တည်ဆောက်သည့် bottom-up အစိုးရပုံစံနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားများကို တည်ဆောက် လည်ပတ်နေကြပြီး ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် စစ်တပ်သည် နိုင်ငံအတွင်း နယ်မြေအများစုကို အုပ်ချုပ်နိုင်စွမ်း မရှိသလို ၎င်း၏ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည်လည်း ၁၉၉၀၊ ၂၀၁၅ နှင့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲများတွင် မဲအပြတ်အသတ် အနိုင်ရခဲ့သော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီ အပါအဝင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄၀ ကျော်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ၎င်းတို့၏ အကြမ်းဖက်စစ်ဆင်ရေးကြောင့် ပြည်သူ ၄ သန်းခန့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရသည်။ ဤသို့သော အခြေအနေတွင် မည်သူ့ကို မည်သည့်အတွက်များ မဲပေးခိုင်းရန် စီစဉ်နေကြလေသနည်း။ ဤအရာသည် ရွေးကောက်ပွဲတခု မဟုတ်ပါ။

ဤအရာသည် လှည့်ကွက်တခု၊ နိုင်ငံရေးအကြမ်းဖက်မှုတခု၊ ပုံစံပြောင်းထားသော စစ်ပွဲတခုသာ ဖြစ်သည်။

“ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်” သည်လည်း ပုံပြောင်းထားသော စစ်မျက်နှာစာတခုသာ ဖြစ်သည်။

စစ်အုပ်စုသည် အမည်ခံ “ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်” ကို အသုံးချကာ ၎င်းတို့၏ အကြမ်းဖက်မှုများကို သံတမန်လုပ်ငန်းတခုအသွင်ယူကာ ပုံဖျက်ထားသည်။ ဇွန်လတွင် တရားမဝင် စစ်အုပ်စုခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က “ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်” ကို နေပြည်တော်တွင် ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ကာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ အနေဖြင့် လက်နက်စွန့်လွှတ်ကာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ပူးပေါင်းပါဝင်ကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ လိုလားချက်များကို လက်နက်ကိုင်၍ တောင်းဆိုခြင်းသည် “မှားယွင်းသောလမ်းစဉ်” ဖြစ်ကြောင်းနှင့် နိုင်ငံရေးပြဿနာများကို “နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့်” သာ ဖြေရှင်းသင့်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောဆိုခဲ့သည်။

ဤချဉ်းကပ်ပုံသည် ခေတ်အဆက်ဆက် စစ်အုပ်စုများက အသုံးပြုလာခဲ့သော ခေါက်ရိုးကျိုးနေသည့် နည်းလမ်းတခု ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များမှတဆင့် တိုင်းပြည်အာဏာကို အဆင့်ဆင့် တရားမဝင် လက်ဆင့်ကမ်းလာခဲ့ကြသည်။ အခြားသူများ အားလုံးကိုလည်း ၎င်းတို့၏ လက်အောက်ခံ ငယ်သားများသဖွယ် ဆက်ဆံကာ မည်သူကမှ မပေးထားသည့် တရားဝင်မှုကို အဓမ္မရယူ၍ ၎င်းတို့ကိုယ်ကို နိုင်ငံဥသျှောင်များအဖြစ် ကြေညာ မောင်းခတ်ကြသည်။

စစ်အုပ်စုသည် တဖက်တွင် “ငြိမ်းချမ်းရေးစကား” ပြောနေပြီး အခြားတဖက်တွင် ကျေးရွာများ၊ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းများ၊ ဆေးခန်းများနှင့် ကျောင်းများကို ဗုံးကြဲခြင်း၊ သက်ကြီးရွယ်အိုနှင့် ကလေးသူငယ်များကို သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ အမျိုးသမီးများကို မုဒိမ်းကျင့်ခြင်း စသည့်လုပ်ရပ်များကို တပြိုင်တည်း ကျူးလွန်နေကြသူများ ဖြစ်သည်။ ထိုသို့သောသူများနှင့် မည်သူကများ မည်သို့သောစိတ်ဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးစကား ပြောနိုင်ကြလေသနည်း။

“ငြိမ်းချမ်းရေးဖိုရမ်” ဟု အမည်ခံထားသည့် ထိုအခမ်းအနားကို စစ်အုပ်စု အရာရှိများနှင့် စစ်အုပ်စု လက်ဝေခံ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစု အဖွဲ့အစည်းများသာမက တရုတ်၊ ရုရှားနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ သံတမန်များနှင့် နိုင်ငံ ၆ နိုင်ငံမှ စစ်ဘက်သုံး ကျည်ကာကားဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူများကပါ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

၎င်းတို့သည် ကြားနေ လေ့လာသူများ မဟုတ်ကြပါ။ ၎င်းတို့သည် အရပ်ဘက် စစ်ဘက် ပစ်မှတ်မခွဲဘဲ လေကြောင်းမှ ရမ်းကားတိုက်ခိုက်မှုများကို နိစ္စဓူဝ ကျူးလွန်နေသည့် စစ်အုပ်စုဘက်မှ ရပ်တည်ကာ အားပေးပံ့ပိုးနေကြသူများ ဖြစ်သည်။

စစ်အုပ်စုသည် ဖိုရမ်ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေချိန်အတွင်း နိုင်ငံတဝန်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အကြိမ်ပေါင်း ၅၅၀ ကျော် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ထိုတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် ကလေးသူငယ် ၇၂ ဦး အပါအဝင် အရပ်သားပြည်သူ ၄၇၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ရသည်ကို မိမိတို့ မမေ့ရန် လိုအပ်သည်။ ကရင်နီပြည် တခုတည်းတွင်ပင် လေကြောင်းပစ်ခတ်မှုများကြောင့် ရပ်ရွာလူထုအသိုင်းအဝိုင်း အများအပြား သေကျေပျက်စီးခဲ့ရကာ ပြည်သူသောင်းနှင့်ချီ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဗုံးကြဲတည်ဆောက်၍ မရနိုင်ပါ။

အာဆီယံသည် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးကို လှည့်ပတ်လမ်းကြောင်းပေးနေခြင်းအား ရပ်တန့်ရမည်

အာဆီယံက စစ်အုပ်စု၏ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို ရှုတ်ချခြင်းသည် တကယ်တမ်း ဤထက်များစွာစော၍ ဆောင်ရွက်သင့်သည့် လုပ်ရပ်တခုဖြစ်ပြီး ဦးတည်ချက်မှန်ကန်သော မူအခြေပြု ခြေလှမ်းတခု ဖြစ်သောကြောင့် ကြိုဆိုရမည့်လုပ်ရပ် ဖြစ်သည်။

သို့သော် မြန်မာနိုင်ငံကို အလှည့်ကျော်ကာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ဥက္ကဋ္ဌတာဝန် လွှဲပြောင်းပေးရမည့် လက်ရှိတွင် မလေးရှားက ဥက္ကဋ္ဌတာဝန် ယူထားသည် အာဆီယံသည် တကယ်တမ်း အချိန်သိပ်မရှိလှပါ။

အာဆီယံသည် စစ်မှန်သော ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီရရှိရေး ပြည်သူများ၏ မြေပြင်ပေါ်ရှိ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုများကို ပံ့ပိုးကူညီရန် မြန်မာနိုင်ငံ၏  တရားဝင် သက်ဆိုင်သူ အစုအဖွဲ့များနှင့် တိုးမြှင့် လက်တွဲဆောင်ရွက်သွားရမည်။

ထို့ပြင် အာဆီယံသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အထွေထွေအကျပ်အတည်းကို ထိရောက်စွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရန် အလုပ်မဖြစ်သည့် ၎င်းတို့၏ ဘုံသဘောတူညီမှု ၅ ချက်ပါ ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို ကျော်လွန်လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်။ အာဆီယံသည် အကြမ်းဖက်မှုများ ရပ်တန့်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးရန်၊ အားလုံးပါဝင်သော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု စတင်ရန်နှင့် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ ဝင်ရောက်ခွင့်ရအောင် ဆောင်ရွက်ပေးရန် ကတိပြုခဲ့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်အထိ ပထမဆုံးအချက်ဖြစ်သော သမိုင်းတလျှောက် မကြုံစဘူး ဆိုးရွားသည့် စစ်တပ်၏ လေးနှစ်တာ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှု လုပ်ရပ်များ ရပ်တန့်ရေးကိုပင် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခြင်း မရှိသေးချေ။

အာဆီယံသည် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် အရပ်ဘက် လူထုအဖွဲ့အစည်းများကို စစ်အုပ်စုနှင့် နိုင်ငံရေးသဘောတူညီမှု မရှိနေသည့် နှစ်ဖက်အဆင့်တူ အုပ်စုကဲ့သို့ သဘောထားကာ စားပွဲဝိုင်းတွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးလာအောင် ဖိအားပေးခြင်း သို့မဟုတ် စည်းရုံးနေခြင်းများကို ရပ်တန့်ရမည်။ လက်ရှိအကျပ်အတည်းသည် အုပ်စုကွဲပြိုင်ဘက် နှစ်ဖက်ကြား ပဋိပက္ခတခု မဟုတ်ပါ။ ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ ပြည်သူလူထုကို သတ်ဖြတ်ကာ လူထု၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို လုယူသုံးစွဲလာခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်စစ်တပ်ကို ပြန်လည်တွန်းလှန်နေသည့် လူထုတော်လှန်ရေးတခု ဖြစ်သည်။

အာဆီယံ၊ ကုလသမဂ္ဂနှင့် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေး ချန်ပီယံအစိုးရများ ပါဝင်သည့် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်း ရှေ့မှောက်တွင် ဒီမိုကရေစီတော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားသူများနှင့် စစ်အုပ်စုကြား လက်ဖက်ရည်သောက် လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်၍ “ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက်” ကို နှစ်ဖက်သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်းဖြင့် ဤစစ်တပ်ကို ယဉ်ကျေးလာအောင် ထိန်းကျောင်း၍ ရနိုင်လိမ့်မည်ဟု ယနေ့အချိန်အထိ ယုံကြည်နေသေးသူများသည် နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်နှင့် နိုင်ငံရေးဂုဏ်သိက္ခာ အလွန်ကင်းမဲ့နေသည်ဟု ဆိုရပေလိမ့်မည်။

အာဆီယံက ကူညီဖြေရှင်းပေးမည်ဟု ဆိုခဲ့သည့် ပြဿနာကို မြန်မာပြည်သူများ ကိုယ်တိုင် ဖြေရှင်းနေကြပြီ ဖြစ်သည်။ အာဆီယံအနေဖြင့် မကူညီနိုင်ပါက မနှောင့်ယှက်ပါနှင့်။ “အားလုံးပါဝင်သော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု” ဆိုသည်မှတဆင့် စစ်အုပ်ချုပ်မှုအောက်သို့ ပြန်သွားရန် ဖိအားပေးခြင်း မပြုပါနှင့်။

အာဆီယံအနေဖြင့် အလေးအနက်ထားခြင်း ခံရလိုပါက စစ်အုပ်စုနှင့် သံတမန်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးနှင့် ဘဏ္ဍရေးဆိုင်ရာ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများ အားလုံးကို အဆုံးသတ်ရမည်။ NUG နှင့် ERO များ အပါအဝင် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုကာ ၎င်းတို့နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများနှင့် တရားဝင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်ရမည်။ ထို့ပြင် အာဆီယံသည် စစ်အုပ်စုထံသို့ လက်နက်၊ နည်းပညာနှင့် လေယာဉ်ဆီတင်ပို့မှုနှင့် ရောင်းချမှုများကို ပိတ်ပင်နိုင်ရေး ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် ဆုံးဖြတ်ချက်တခု ချမှတ်နိုင်အောင် တွန်းအားပေးရမည်။

ရှေ့ဆက်သွားရမည့်လမ်းက စစ်အုပ်စုကို အညံ့ခံ လိုက်လျော ကြေအေးခြင်းဖြင့် သွားရမည် မဟုတ်ပါ။ ငြိမ်းချမ်းမှု၊ တရားမျှတမှုနှင့် တည်ငြိမ်မှုအတွက် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုနှင့် စံတန်ဖိုးအခြေပြု ရပ်တည်မှုသည်သာ အဖြေဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတကာ တရားဝင်မှု ဆိုသည်မှာ ထိုက်တန်စွာ ရယူရမည့်အရာ၊ ဇာတ်တိုက် ဖန်တီးယူ၍မရ

စစ်အုပ်စု၏ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ တုံ့ပြန်ရန် မရေမရာ ဖြစ်နေသည့် အစိုးရများ၊ အလှူရှင်များနှင့် အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် ၎င်းအစီအစဉ်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီ “အသွင်ကူးပြောင်းမှု” အတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေ လမ်းကြောင်းတခုအဖြစ် သဘောထားလိုက်တိုင်း သင်တို့သည် ပြဿနာ၏ အစိတ်အပိုင်းတခု ဖြစ်သွားသည်ကို မိမိအနေဖြင့် သတင်းစကား ပါးလိုသည်။

သင်တို့သည် နေပြည်တော်ကို ကိုယ်စားလှယ်တဦး သို့မဟုတ် ကိုယ်စားလှယ်တဖွဲ့ စေလွှတ်လိုက်တိုင်း သို့မဟုတ် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တဦး သို့မဟုတ် စစ်အုပ်စု ကိုယ်စားလှယ်တဖွဲ့ကို ဖိတ်ကြားကာ ၎င်းတို့နှင့် လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်လိုက်တိုင်း သို့မဟုတ် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများ ဖြစ်နေချိန် နှုတ်ဆိတ်နေသည့် အခါတိုင်း စစ်အုပ်စုကို ပိုမိုသက်ဆိုးရှည်စေပြီး မြန်မာပြည်သူများအပေါ် ထိခိုက်နစ်နာမှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားစေလိမ့်မည်။

ကုလသမဂ္ဂ၊ အာဆီယံနှင့် နိုင်ငံတကာ အစိုးရများသည် လက်ရှိအခြေအနေကို တန်းတူအုပ်စုနှစ်ခုကြား အားပြိုင်နေသည့် အခြေအနေတခုလို ဟန်ဆောင်ပြုမူနေခြင်းအား ရပ်တန့်ကာ စစ်အုပ်စုအား ရာဇဝတ် ကွန်ရက်တခုအဖြစ် အရှိကို အရှိအတိုင်း စတင်အသိအမှတ်ပြုရန် လိုအပ်သည်။

မိမိတို့  လိုအပ်နေသည်မှာ ကြေညာချက်များ မဟုတ်ပါ။ သွေးစည်းညီညွတ်မှု ပြသသည့် လက်တွေ့လုပ်ရပ်များ ဖြစ်သည်။ အမှန်တကယ် သက်ရောက်မှုရှိသည့် ဒဏ်ခတ်အရေးယူမှုများ၊ ခိုင်မာသည့် ဥပဒေကြောင်းဆိုင်ရာ အရေးယူမှုများ၊ အားလုံးပါဝင်သည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံအသစ်ကို အောက်ခြေမှစတင်ကာ တည်ဆောက်နေသူများအပေါ် နိုင်ငံရေးအသိအမှတ်ပြုမှုများ ဖြစ်သည်။

နောက်ဆုံးမှတ်ချက် - အနာဂတ်အကြောင်း ပြောသည့်အခါ မည်သူ့အနာဂတ်ကို ပြောနေကြပါသနည်း

မြန်မာနိုင်ငံတဝန်းတွင် လူငယ်လူရွယ်များသည် စစ်တပ်၏ ဖိနှိပ်မှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို တွန်းလှန်ရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ ဘဝများနှင့် ပြည်သူများ၏ အသက်အိုးအိမ်များကို အကာအကွယ် ပေးနိုင်သည့် တိုင်းပြည်သစ်တခုကို တည်ဆောက်ရန် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ အသက်ရင်းကာ ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်နေကြသည်။ ၎င်းတို့သည် အာဏာအတွက် သို့မဟုတ် လက်စားချေရန်အတွက် ထိုသို့ ဆောင်ရွက်နေကြခြင်း မဟုတ်ပါ။ အကြောက်တရားကင်းသည့် နိုင်ငံတခုတွင် ရှင်သန်ကြီးပြင်းနိုင်သည့် အခွင့်အရေး ရရှိနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်နေကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ဤကိစ္စသည် ၎င်းတို့၏ အနာဂတ်အရေး ဖြစ်သည်။

ဤသို့သော ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက် ရွေးကောက်ပွဲတခုကို နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းက တရားဝင်မှု ပေးလိုက်မည် ဆိုပါက ၎င်းတို့သည် တရားမဝင်သည့် စစ်အုပ်စုကို တရားဝင်မှု ပေးလိုက်ရုံသာမက ငြိမ်းချမ်းမှု၊ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် မျှော်လင့်ချက်ဖြင့် ရှင်သန်ရန် ကြိုးစားနေသော သန်းပေါင်းများစွာ၏ အနာဂတ်ကို လျစ်လျူရှု ငြင်းပယ်ရာ ရောက်သွားပါလိမ့်မည်။

မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ငြိမ်းချမ်းသော အနာဂတ်တခုသည် စစ်အုပ်စု မဲရုံများမှ ထွက်ပေါ်လာရန် အကြောင်းမရှိပါ။ ထိုအနာဂတ်ကို လွတ်မြောက်နယ်မြေများ၊ စစ်ရှောင်စခန်းများ၊ တစစီ ဗုံးကြဲဖျက်ဆီးခံလိုက်ရသော စာသင်ကျောင်းနှင့် အွန်လိုင်းတက္ကသိုလ်များ၊ တောတွင်း ဆေးရုံများတွင် သာမန်ပြည်သူများက အံ့မခန်း စွမ်းဆောင်ချက်များဖြင့် ကိုယ်တိုင် တည်ဆောက်နေကြပြီ ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာကြီးအနေဖြင့် စစ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် မရပ်တည်ဘဲ မြန်မာပြည်သူများနှင့် ရပ်တည်ပေးရန်သာ လိုအပ်သည်။

ခင်ဥမ္မာ

(ခင်ဥမ္မာသည် ၈၈၈၈ ဒီမိုကရေစီ အရေးတော်ပုံ ဖြစ်မြောက်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် လူ့အခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတဦး ဖြစ်သလို လူ့အခွင့်အရေး အဖွဲ့အစည်းတခုဖြစ်သည့် ရှေ့ပြေးအသံအဖွဲ့၏ တည်ထောင်သူနှင့် ဥက္ကဋ္ဌလည်း ဖြစ်သည်။ အမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ် (မြန်မာနိုင်ငံ) ၏ အမျိုးသမီး ငြိမ်းချမ်းရေး တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်ကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီး အစီအစဉ် ညှိနှိုင်းရေးမှူးအဖြစ် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှ ၂၀၀၆ ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။)