စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ကြောရေးတွေမှာ လူမဆန်တဲ့ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုတွေနဲ့ အကျဉ်းဦးစီးဝန်ထမ်းတွေရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကြောင့် ထောင်တွင်းမှာ ကျဆုံးရတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်လာပြီး ပိုတိုးလာနေပါတယ်။

အသက် ၂၆ နှစ်အရွယ်သာ ရှိသေးတဲ့ ဒဂုံတက္ကသိုလ်ကျောင်းသားသမဂ္ဂ ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် မ၀တ်ရည်အောင်ဟာ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖမ်းဆီးခံပြီးနောက် စစ်ကြောရေးအတွင်း နှိပ်စက်ဒဏ်ရာတွေကြောင့် ပြင်းထန်ဒဏ်ရာတွေ ရရှိခဲ့ကာ ဇူလိုင် ၂၀ ရက်မှာ ကျဆုံးခဲ့ရပါတယ်။

စစ်ကြောရေးက ပြင်းထန်ဒဏ်ရာတွေနဲ့ ထောင်ပြင်ပ ဆေးရုံပြသခွင့် အလုံအလောက် မရှိခဲ့တဲ့အတွက် မဝတ်ရည်အောင် ကျဆုံးခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း တကသကျောင်းသားဟောင်းများ အင်အားစုရဲ့ လူထုဆက်ဆံရေးနှင့် ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ကိုလင်းထက်က  DVB ကို ပြောပါတယ်။

“သူက စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖမ်းဆီးခြင်းကို မခံရခင်အချိန်ထိကို ကျန်းမာသန်စွမ်းတဲ့ လူငယ်တယောက် ဖြစ်တယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခြင်းကို ခံလိုက်ရပြီးတဲ့နောက်မှ စစ်ကြောရေးမှာရခဲ့တဲ့ ဦးခေါင်းဒဏ်ရာကြောင့် ဦးခေါင်းမှာ အကြိတ်တည်တာ စဖြစ်ပြီးတော့ အဲဒီရောဂါကို နှစ်ရှည်ခံစားသွားရတဲ့ လူငယ်လေးဖြစ်တယ်။ ၄ နှစ်နီးပါးအကြာမှာတော့ ဆုံးပါးသွားရတဲ့ ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ ညီမငယ် ဝတ်ရည်အောင် သေဆုံးရတဲ့  ဖြစ်စဉ်မှာ စစ်ကောင်စီကြောင့် စစ်ကောင်စီမှာ လုံးဝတာဝန်ရှိပါတယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ကြောရေးမှာ ရရှိခဲ့တဲ့ ဒဏ်ရာကြောင့် ညီမငယ်ဟာ ကျဆုံးသွားရတာဖြစ်တယ်။ အကျဉ်းဦးစီးက တာဝန်ယူထားတဲ့ အကျဉ်းထောင်တွေ ထဲမှာလည်း လုံလောက်တဲ့ ဆေးဝါးစောင့်ရှောက်မှု မရှိခဲ့တာက ညီမငယ်ကို အသက်ဆုံးပါးသွားတဲ့အထိ ဖြစ်စေတာ ဖြစ်ပါတယ်။”

အခုလို နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေဟာ စစ်ကြောရေးက ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုဒဏ်တွေနဲ့ ထောင်တွင်း လုံလောက်တဲ့ ဆေးဝါးကုသခွင့်တွေ မရရှိတာဟာ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်နေတာတွေဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ ဒီအပေါ်မှာ လျစ်လျူရှုထားလို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ ကျဆုံးမှုတွေ ပိုတိုးလာတာဖြစ်ကြောင်း နိုင်ကျဉ်းအရေး ကူညီနေသူ တယောက်ကလည်း ပြောပါတယ်။

“ဆေးဝါးအထောက်အပံ့မရတာတွေ စစ်ကြောရေးမှာ မတရားရိုက်နှက်ခံရတဲ့ အချက်တွေက ဥပဒေမဲ့လုပ်ရပ်တွေပဲ။ စကစသည် ဒီ နိုင်ကျဉ်းတွေပေါ်မှာ လူသားဆန်မှုလည်း မရှိသလို လူသားဆန်တဲ့ စိတ်ဓာတ်လည်း မရှိဘူး။ လူ့စိတ်ဓာတ်လည်းမရှိဘူး၊ လူ့အခွင့်အရေးတွေလည်း အကြိမ်ကြိမ် ချိုးဖောက်နေတာ။ ဒါ လူတိုင်းသိတယ်။ နိုင်ငံတကာကလည်း ဒီ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်နေတာကို သိရက်သားနဲ့ ပါဝင်အ‌ရေးယူခြင်း လုံးဝကိုမရှိခဲ့ဘူး။ ဒါ အရမ်းကို အားနည်းချက်ပဲ၊ နိုင်ငံတကာက ဒီစကစက လူတွေသည် လူ့အခွင့်အရေးတွေ ချိုးဖောက်နေတာကို ထိုင်ကြည့်နေတဲ့ပုံစံမျိုးကြီးကို ဖြစ်နေတာ။”

နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေ ကျဆုံးမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ စစ်ကောင်စီနဲ့ အကျဉ်းဦးစီးက ကျူးလွန်သူတွေ အားလုံး တာဝန်ခံရမှာဖြစ်ပြီး ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့် မရရှိစေဖို့ ဆက်လက်ကြိုးပမ်းသွားမယ်လို့ တကသကျောင်းသားဟောင်းများအင်အားစုက ပြောပါတယ်။

ကိုလင်းထက်က “ဒီဖြစ်စဉ်အတွင်းမှာ ပါဝင်ကျူးလွန်ခဲ့သူတွေကို အကုန်လုံး ပတ်သက်ခဲ့ကြသူတွေ အားလုံးကို ကျနော်တို့အနေနဲ့ အပြည့်အဝ အရေးယူနိုင်ရေး ဆက်ပြီးတော့ ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်နေမှာ ဖြစ်တယ်။ နောင်လာမယ့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်အောက်မှာလည်း ပြည်သူ့တရားရုံးတွေရှေ့မှောက်မှာ ကျူးလွန်သူတွေ အားလုံးကို အပြည့်အဝ အရေးယူနိုင်ရေး အတွက် ကျနော်တို့ ဆက်ပြီး ဆောင်ရွက်နေမှာဖြစ်တယ်။ ကျနော်တို့ ဒီနေရာကနေ ကျူးလွန်သူတွေ အကုန်လုံးကို သတိပေးထားချင်တာက ကျနော်တို့အနေနဲ့ ခင်ဗျားတို့ တဦးတယောက်ချင်းစီ အကုန်လုံး ကင်းလွတ်ပြစ်ဒဏ်မရှိစေရေး ဆက်ပြီးဆောင်ရွက်နေမှာ ကြိုးပမ်းနေမှာဖြစ်တယ်လို့ အသိပေးချင်ပါတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ကွယ်လွန်သူ မဝတ်ရည်အောင်ရဲ့  ကျန်ရစ်တဲ့  ရုပ်အလောင်းကို ဇူလိုင် ၂၁ ရက် ဒီကနေ့ အင်းစိန်ဆေးရုံကြီးမှ ရေဝေးသုသာန်အအေးခန်းကို ပို့ဆောင်ပေးခဲ့တယ်လို့  နာရေးကူညီမှုအသင်း (ရန်ကုန်) က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

မဝတ်ရည်အောင် အပြင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတယောက်ဖြစ်တဲ့ ကိုပြည့်စုံအောင်လည်း သွေးတိုး၊ ဆီးချို၊ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါတွေနဲ့ ဇူလိုင် ၁၉ ရက်မှာ ကျဆုံးခဲ့ရသလို ဇူလိုင် ၈ ရက်တုန်းကလည်း အိုးဘိုအကျဉ်းထောင်တွင်း အကျဉ်းချခံနေရတဲ့ NLD ပါတီဝင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ဦးမြင့်ဝေ ကျဆုံးခဲ့ပါသေးတယ်။

PPNM စာရင်းတွေအရ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ကျန်းမာရေးကြောင့် ကျဆုံးခဲ့သူ  ၁၃ ယောက်အထိ ရှိလာကြောင်း သိရပါတယ်။

ဝေဝေ