ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းဖြစ်ပြီး ၂၀၁၆ မှ ၂၀၂၁ အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ဆရာဇော်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေး၊ ပညာရေးနဲ့ စီမံခန့်ခွဲမှုအရ သုံးသပ်ရာမှာ အထင်ကရ သဘောထားတခုအနေနဲ့  မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဆရာဇော်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို နောက်ထပ် ပိုမိုရှုမြင်နိုင်မယ့် အချက်တွေကတော့—

၁။ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အခန်းကဏ္ဍ

ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့  နိုင်ငံရေးအခန်းကဏ္ဍဟာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရလက်ထက်မှာ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွက် အရေးပါတဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒတွေကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာကိစ္စများနဲ့ ပြည်နယ် တိုင်းရင်းသားတို့အကြား အပြန်အလှန်လေးစားမှုကို အဖုအထစ်ရှိခဲ့တာတော့ ရှိပါတယ်။

ဒါပေမဲ့လည်း ဆရာဇော်ရဲ့ နိုင်ငံရေးခရီးလမ်းဟာ တိုင်းရင်းသားများနဲ့ အရပ်သားအစိုးရအကြား ဆက်ဆံရေးတွေကို ကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ်ခဲ့သလို ပြည်သူတွေနဲ့ အစိုးရအကြား အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးမှုတွေလည်း ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးအောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့တာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

၂။ လူမှုရေးဆိုင်ရာ အခန်းကဏ္ဍ

ဒေါက်တာ ဇော်မြင့်မောင်ဟာ မန္တလေးတိုင်းတိုးတက်မှုအတွက် လူမှုရေးဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုရှိတဲ့ စီမံချက်များစွာကို တင်ပြပြီး ဆောင်ရွက်ခဲ့တာ ရှိပါတယ်။ ဆရာဇော် တာဝန်ယူစဉ်ကာလအတွင်း မန္တလေးမြိုရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနဲ့ လူနေမှုဘဝမြှင့်တင်ရေးအတွက် ကောင်းမွန်သော နိုင်ငံရေးပတ်ဝန်းကျင်တခု ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒေသခံပြည်သူတွေအတွက် လမ်းတံတားတွေ၊ စက်ရုံတွေ၊ ကျောင်းတွေ စတဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေကို တိုးချဲ့ဖွံ့ဖြိုးအောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ မန္တလေးမြို့မှာ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ကွန်ရက်၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်တွေကိုလည်း တိုးတက်လာစေခဲ့ပါတယ်။

၃။ ပညာရေးဆိုင်ရာ အခန်းကဏ္ဍ

ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ ပညာရေးနယ်ပယ်မှာလည်း အထူးလှုပ်ရှားခဲ့သူဖြစ်ပြီး မန္တလေးတိုင်းရှိ တက္ကသိုလ်တွေနဲ့ ပညာရေးဝန်ဆောင်မှုတွေကို အထောက်အပံ့ပြုခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာဇော်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ ပညာရေးစနစ် တိုးတက်ရေးအတွက် အကျိုးပြုနိုင်မယ့် အခန်းကဏ္ဍ ရှိခဲ့သလို တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားတွေအတွက် နိုင်ငံရေးနဲ့ ပညာရေးအရ လမ်းရှင်းပေးခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

၄။ တော်လှန်ရေးအပေါ်  သက်ရောက်မှု

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် တော်လှန်ရေးလှုပ်ရှားမှုအပေါ် ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့ သက်ရောက်မှုကလည်း ထင်ရှားနေခဲ့ပါတယ်။ NLD အစိုးရမှာ အကျိုးပြုခဲ့သူ ဖြစ်တဲ့အတွက် စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို တရားမဝင်ဟု သဘောထားခဲ့ပြီး ပြည်သူတွေရဲ့ ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုတွေကို သဘောထား ထုတ်ဖော်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာဇော်ရဲ့ သဘောထားတွေနဲ့ အတွေ့အကြုံတွေဟာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အရေးတော်ပုံမှာ လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်ခဲ့သလို ပြည်သူတွေရဲ့ အခိုင်အမာ ပြောဆိုမှုတွေနဲ့အတူ လက်တွဲတတ်သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို တစုတစည်းတည်း လေ့လာကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ဆရာဇော်ရဲ့ မန္တလေးတိုင်း စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေးနဲ့ ပညာရေးကဏ္ဍတွေမှာ တည်မြဲသော အကောင်းဆုံး ဝန်ဆောင်မှုတွေကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သူအဖြစ် တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာဇော်ရဲ့ ဒီမိုကရေစီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် တန်ဖိုးရှိတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ လက်ရှိ တော်လှန်ရေးကာလမှာ ပြည်သူတွေကို လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်ခြင်း ရှိတယ် ဆိုတာကတော့ သံသယရှိစရာ မရှိပါဘူး။

ဆရာဇော်ဟာ အကောင်းတွေကြီးပဲတော့ မဟုတ်ခဲ့ပါဘူး။ ဆရာဇော်အပေါ် အပြုသဘောဆောင် ဝေဖန်မှုတွေလည်း ရှိနေခဲ့တာပါ။ အဲဒါတွေကတော့ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေး၊ ပညာရေးနဲ့ စာပေအခန်းကဏ္ဍတွေမှာ အရေးပါသူတဦး ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အပေါ် အပြုသဘော ဝေဖန်ချက်တွေမှာ အများအားဖြင့် သူ့ရဲ့ ပညာရေး၊ စာပေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ထင်မြင်ချက်တွေနဲ့ ဆိုင်ပါတယ်။ ဆရာဇော် အပေါ် အပြုသဘော ဝေဖန်ချက်တွေကို သတ္တုချကြည့်မယ်ဆိုရင် …

၁။ ပညာရေးဆိုင်ရာ ထောက်ခံမှု

ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ကို မြန်မာ့ပညာရေးတိုးတက်စေဖို့ ဆောင်ရွက်သူအနေနဲ့ ဝေဖန်ကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် လက်ရှိ မြန်မာပညာရေးစနစ်ကို အပြစ်တင်ခြင်း၊ ပြုပြင်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ရှုထောင့်ပေးခြင်းတွေဟာလည်း ဆရာဇော်ရဲ့ အထင်ကရဆုံး လုပ်ဆောင်ချက်တွေထဲက တခုပါ။ စာရေးဆရာ၊ ပညာရေးအလေးပေးသူအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ပင်ကိုဓာတ်ခံကောင်းတဲ့ ပညာရှင်တဦးအဖြစ် လည်းကောင်း သတ်မှတ်ခံထားရပါတယ်။

၂။ နိုင်ငံရေးအမြင်နှင့် အထောက်အကူဖြစ်စဉ်

နိုင်ငံရေးပညာရှင်တဦး အနေနဲ့လည်း အမြဲ ပြောဆိုညွှန်းဆိုကြတာလည်း ရှိပါတယ်။ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေးရာတွေမှာလည်း တိုးတက်အောင် လှုပ်ရှားခဲ့ပြီး အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတွေ အပေါ်မှာလည်း ကနဦး ဝေဖန်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ လွတ်လပ်သော ပြောရေးဆိုခွင့်တွေအတွက် ဆောင်ရွက်ခြင်းနဲ့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးကဏ္ဍရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့ အတွက်လည်း အထောက်အကူပြုခဲ့တဲ့သူအဖြစ် လေးစားခြင်းကို ခံထားရသူတဦး အဖြစ်လည်း အသိအမှတ်ပြုကြပါတယ်။

၃။ စာရေးဆရာ အညာသား

ဒေါက်တာ ဇော်မြင့်မောင်ဟာ စာရေးဆရာအနေနဲ့လည်း လေးစားစွာ ထင်ပေါ်ခဲ့သူပါ။ ဆရာဇော်ရဲ့ ကလောင်အမည်တခုဟာ “အညာသား” ပါ။ သူ့ရဲ့ ‌ဆောင်းပါးတွေဟာ ပြည်သူ့မျှော်လင့်ချက်ကို ထင်ဟပ်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ သူ့ရဲ့ စာပေတာဝန်ထမ်းမှုတွေမှာ မြန်မာ့စာပေကဏ္ဍကို စဉ်ဆက်မပြတ် အသစ်အဆန်းဖြစ်စေဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။

၄။ အဆိုးဘက်က မြင်ကြသူများ

တချို့သော ဝေဖန်သူများက ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့ အတွေးအမြင်တွေဟာ တစွန်းတစ တည်းဖြတ်ထားသလို ခံစားကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဆရာဇော်ရဲ့ ဝေဖန်ချက်တွေမှာ အစိုးရနဲ့ ဦးဆောင်အဖွဲ့အစည်းတွေအပေါ် သက်ရောက်မှုတွေ မရှိသလို နိုင်ငံရေးပြောင်းလဲမှုအတွက်လည်း အတော်လေး လှုပ်ရှားမှုဖြစ်ခဲ့ပြီး အကြောင်းအကျိုးမညီဟု ပြောဆိုကြပါတယ်။ မိမိပါတီရဲ့ အောင်မြင်မှုတွေအပေါ် ယုံကြည်မှုလွန်ကဲကာ မခိုင်မာတဲ့ အထောက်အထားတွေကို ထုတ်ဖော်ခဲ့သဖြစ် တစုံတရာ အားနည်းချက်တွေ ရှိနေတယ်လို့ တချို့က မြင်ကြပါတယ်။

၅။ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်အရေးနှင့် စိတ်ဖိစီးမှု

ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့ ဝေဖန်မှုတွေကြောင့် အစိုးရအနေနဲ့ ပြဿနာတွေ ကြုံရတာ၊ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့် အရေးအတွက် ဖိအားတွေပေးခံတာတွေ ရှိခဲ့ပေမဲ့ ဆရာဇော်ရဲ့ အာရုံစိုက်မှုမှာ အများပြည်သူအတွက် အကျိုးရှိမယ့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေ ဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက် စေတနာအမှားဟုသာ သူ့ကိုထောက်ခံသူတွေက ငြင်းချက်ထုတ်ကြတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။

၆။ သင်ခန်းစာများ

ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့ ထင်မြင်ချက်တွေနဲ့ စာရေးတဲ့အလုပ်တွေက လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် လေ့လာသင့်တဲ့ သင်ခန်းစာတွေ ဖြစ်တယ်လို့ အများက လေးစားကြပြီး ဆရာဇော်အနေနဲ့ လူ့ဘဝ အကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ရှိစေခဲ့သူဟုလည်း ရာဇဝင်မှာ တင်စားခံထားရတာလည်း သောသောညံလို့ပါပဲ။

ဒီအချက်တွေကတော့   ဆရာဇော်လို့ အများက ချစ်စနိုးခေါ်ကြတဲ့ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ရဲ့ ဘဝစာမျက်နှာတွေထဲက ကျနော် လှန်လောဖတ်မိတဲ့ အပိုင်းအစလေးတွေပါပဲ...။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကျနော်တို့ရဲ့ ခေါင်းဆောင်ဟောင်းတယောက်ရဲ့ နည်းကောင်းလမ်းကောင်းတွေကို ဆောင်ပြီး နည်းမှား လမ်းမှားတွေကို ‌ရှောင်နိုင်ကြမယ်ဆိုရင် ကျနော်တို့ မျိုးဆက်သစ်တွေရဲ့ ပခုံးပေါ် ကျရောက်လာတဲ့ ခေတ်ဝန်ကိုထမ်း ခေတ်လမ်းကို လျှောက်နိုင်ကြလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်မျှော်လင့်လျက်...။

ချစ်မင်းနွဲ့ကြည်