ထိုင်းမှာ မြန်မာအလုပ်သမားတွေရဲ့ ဘဏ်အကောင့်တွေကို အလုပ်ရှင်၊ မန်နေဂျာနဲ့ ပွဲစားတွေက အလွဲသုံးစားလုပ်ကာ အွန်လိုင်းလောင်းကစား လုပ်တာတွေ ရှိတာကြောင့် အထူးသတိထားကြဖို့ အလုပ်သမားအရေး လုပ်ဆောင်သူတွေက သတိပေး ပြောပါတယ်။
အထူးသဖြင့် ထိုင်းကို MoU စနစ်နဲ့ လာသူတွေနဲ့ စီအိုင်စာအုပ်၊ work permit တို့နဲ့ အလုပ်လုပ်ကိုင်တဲ့ အလုပ်သမားတွေရဲ့ အချက်အလက်တွေကို သုံးပြီး ဘဏ်အကောင့်တွေ ဖွင့်ကာ အွန်လိုင်းလောင်းကစားတွေမှာ အလွဲသုံးစား လုပ်ခံရတာ ကြုံနေရတာပါ။
ဒီနှစ်အတွင်း ဘဏ်အကောင့်ကတဆင့် ငွေကြေးခဝါချမှု ပုဒ်မနဲ့ ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့ မြန်မာ အလုပ်သမား ၃ ယောက် ရှိနေတယ်လို့ အလုပ်သမားအရေး လုပ်ဆောင်သူတွေက ပြောပါတယ်။
ကိုမုန်တိုင်း (မြန်မာအလုပ်သမား ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ WAG) က “အခု ဘဏ်စာအုပ်တွေကို သိမ်းပြီးတော့ လောင်းကစားလုပ်တာတွေ ဒီရက်ထဲမှာ အများဆုံး တက်လာတယ်။ အခု တက်လာတဲ့ MoU သမားတွေ တော်တော်များများမှာ အဲဒီလိုမျိုး ဖြစ်တယ်။ မနေ့က ကျနော်သွားပိတ်တဲ့ အမှုဆိုရင် လက်ရှိ ဒီအလုပ်သမားတွေရဲ့ ဘဏ်ကတ်တွေထဲမှာ ၆ သိန်း ရှိတာတွေ၊ ၄ သိန်ရှိတာတွေ တော်တော်များများ တွေ့ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒါတွေက သူတို့လုပ်လားဆိုတော့ သူတို့တွေ လုံးဝမသိဘူး။ အဲဒါတွေ တော်တော်များများ တွေ့ရတယ်။ MoU ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ စီအိုင်ပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်ရဲ့ ပတ်စ်ပို့တွေကို ယူပြီး၊ ဘဏ်ကတ်တွေ လုပ်ပေးတာတွေကိုလည်း တခြားလူတွေကို မလုပ်ပေးဖို့ တိုက်တွန်းချင်တယ်။ အခုဆိုရင် လောင်းကစားတိုက်ဖျက်တာတွေမှာ ဖမ်းဆီးတာတွေ မနည်းဘူး ဖြစ်လာပြီ။ ကျနော်တို့ မြန်မာပြည်သားသက်သက်ကို ဖမ်းခံနေရတာ။ စစ်ဆေးခံနေရတာ” လို့ ပြောပါတယ်။
ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခံရတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေရဲ့ ဘဏ်အကောင့်တွေမှာ သူတို့မသိဘဲ ဘတ်ငွေ သိန်းချီ အလွှဲအပြောင်း လုပ်တာ၊ အလွဲသုံးစား လုပ်တာတွေ ရှိနေတယ်လို့ အလုပ်သမားအရေး လုပ်ဆောင်သူတွေက ပြောပါတယ်။
ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေရဲ့ ဘာသာစကား အားနည်းချက်ကို အခွင့်ကောင်းယူကာ ပွဲစားတွေ၊ ဘဏ်အကောင့် ဖွင့်ပေးသူတွေကတဆင့် အလွဲသုံးစား လုပ်ခံရတာလို့ အလုပ်သမားတွေက ပြောပါတယ်။
မြန်မာအလုပ်သမားတဦးက “အဓိကကတော့ ဘာသာစကား အခက်အခဲပေါ့။ ကိုယ့်နိုင်ငံရဲ့ ဘဏ်စနစ် မဟုတ်တော့ ဘာသာစကား နားလည်တဲ့သူက ဒါကို အသုံးချသွားတဲ့ ပုံစံမျိုးပဲလို့ ကျနော်က မြင်တယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီဘက်ကို အလုပ်လုပ်ဖို့ ရောက်လာတယ်။ အင်္ဂလိပ်စာလည်း အားနည်းတယ်။ ထိုင်းစကားလည်း မရတော့ ကိုယ်မတတ်တဲ့ ဘာသာစကားနဲ့ ဆက်သွယ်ရတော့ ဒါက ပွဲစားတို့၊ ဘဏ်အကောင့်ဖွင့်ပေးတဲ့သူတွေအတွက် ခွင် ဖြစ်သွားတပေါ့။ တခြားသူတွေ ကိုယ့်ဘဏ်အကောင့်ကို မသုံးအောင် ဂရုစိုက်မှ ဖြစ်မယ်။ နောက်ပိုင်း မြန်မာတွေ အဝင်များတော့ ထိုင်းဘက်ကလည်း ထောင့်ပေါင်းစုံက ကြပ်နေတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ အလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်နာမည်၊ ကိုယ့်ဖုန်းနံပါတ်၊ ကိုယ့်ပတ်စ်ပို့နဲ့ပဲ ဘဏ်အကောင့်ဖွင့်ဖို့ လိုတယ်၊ သတိထားရမယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
လက်ရှိအချိန်ထိ ဘဏ်အကောင့်တွေ သိမ်းဆည်းခံထားရတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမား ရာနဲ့ချီ ရှိနေပြီး ပတ်စ်ပို့ အထောက်အထားတွေပါ သိမ်းဆည်းခံထားရတဲ့ အလုပ်သမားတွေလည်း များစွာ ရှိတယ်လို့ အလုပ်သမားအရေးလှုပ်ရှားသူတွေက ပြောပါတယ်။
မြန်မာပြည်သားများအရေးပူးတွဲလှုပ်ရှားမှုကော်မတီ ဦးမိုးကြိုးက “မြန်မာနိုင်ငံမှာ G to G (Government to Government) စနစ်နဲ့ လာကြတဲ့ MoU လုပ်သားတွေ သူတို့ရဲ့ အလုပ်ရှင်၊ ဒါမှ မဟုတ် မန်နေဂျာ၊ သူတို့ကို ထိုင်းကို ခေါ်ဆောင်လာတဲ့ ကြားပွဲစား အေးဂျင့်တွေကနေ သူတို့ကို ဘဏ်အကောင့် ဖွင့်ပေးမယ်ဆိုပြီး အကောင့် ပတ်စ်ဝေါ့တွေ ယူထားတာ။ ဘဏ်စာအုပ်တွေကို သူတို့ဆီမှာ လုံခြုံစိတ်ချစွာ သိမ်းဆည်းထားပေးမယ်ဆိုပြီး ယူထားတာ။ ယူထားပြီးတော့ အလုပ်ရှင်တွေ၊ မန်နေဂျာတွေ၊ ကြားခံ အကျိုးဆောင်တွေကနေ သူတို့ အမြတ်ထုတ်ဖို့၊ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားရှာဖို့အတွက် အွန်လိုင်း ငွေလိမ်လောင်းကစား လုပ်တာတွေ၊ ငွေချေးငှားတာတွေ၊ ငွေလွှဲလုပ်ငန်း လုပ်တာတွေ လုပ်တာပေါ့ကွယ်။ မိမိတို့ ဘဏ်အကောင့်ရဲ့ ပတ်စ်ဝေါ့ အပါအဝင် မိမိတဦးတည်းသာ သိရှိရမယ့် အကြောင်းအချက်တွေ၊ လျှို့ဝှက်ချက်တွေကို မဆိုင်တဲ့သူတွေ မသိအောင် လုံခြုံစွာ သိမ်းဆည်းရမယ်” လို့ ပြောပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မေလအတွင်းကလည်း မြန်မာ MoU အလုပ်သမားတဦး သူကိုယ်တိုင် မသိဘဲ သူ့ရဲ့ ဘဏ်စာရင်း စာအုပ်ထဲမှာ ထိုင်းဘတ်ငွေ သိန်း ၂၀ ကို အွန်လိုင်းလောင်းကစားအတွက် ထုတ်ယူထားတယ်ဆိုကာ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ အမှုဖြစ်စဉ်ရှိခဲ့ကြောင်း WAG အလုပ်သမားအဖွဲ့ဆီက သိရပါတယ်။
ဘန်ကောက်ရှိ စစ်ကောင်စီ သံရုံးကတော့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ ဘဏ်စာရင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဝရမ်းထုတ်ခံရတာ၊ ဖမ်းဆီးခံရတာတွေ ကြုံပါက စာရွက်စာတမ်း အချက်အလက်တွေနဲ့တကွ လာရောက် အကူအညီတောင်းခံနိုင်တယ်လို့ ဇွန် ၆ ရက်က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ဇွဲသစ်