ကျူးကျော်စစ်ကို တွန်းလှန်ရတာ ကိုယ့်ပြည်သူ ကိုယ်ပြန်သတ်ရတာလောက်တော့ မလွယ်ဘူးပေါ့။ ဗိုလိုဒီမာ ဇလန်းစကီးဟာ အရင်လို ရယ်စရာမကောင်းတော့ပါဘူး။ အရင်က နှစ်လိုဖွယ်ကောင်းတဲ့ ဟာသ သရုပ်ဆောင်ဟာ သမ္မတဖြစ်ပြီး ၅ နှစ်တာအတွင်းမှာ ၁၅ နှစ်စာလောက် အိုစာသွားပါတယ်။
ဇလန်းစကီးတယောက် စစ်ရောင်တီရှပ်နဲ့ စတိုင်အပြည့်ရှိနေတုန်း ဆိုပေမဲ့ နားနည်းနည်းလေးတဲ့ အနောက်ကမ္ဘာဆီက အကူအညီ ထပ်တလဲလဲ တောင်းရပါများတော့ ရုပ်တော်တော်ကျသွားပုံ ရပါတယ်။
၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံရေးအတွေ့အကြုံ လုံးဝမရှိတဲ့ ဟာသသရုပ်ဆောင်ဟာ ၄၄ ယောက် ဝင်ပြိုင်တဲ့ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ ပထမအကျော့မှာ မဲအများဆုံး ရခဲ့ပါတယ်။ ဒုတိယအကျော့မှာ လက်ရှိသမ္မတ၊ ဘီလီယံနာသူဌေးကြီး ပက်ထရို ပိုရိုရှန်ကို ကို မဲ ၇၃ ရာခိုင်နှုန်းကျော်နဲ့ အပြတ်နိုင်ပြီး သမ္မတ ဖြစ်လာပါတယ်။
ယူကရိန်း ဂျူးမိသားစုကနေ ၁၉၇၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့မှာ မွေးဖွားတဲ့ ဇလန်းစကီးဟာ ရုရှားစကားပြော အသိုင်းအဝိုင်းမှာ ကြီးပြင်းခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ သရုပ်ဆောင်လောကကို မဝင်ခင် ကိယက်ဗ် အမျိုးသားစီးပွားရေးတက္ကသိုလ်ကနေ ဥပဒေဘွဲ့ ရခဲ့ပါတယ်။
ဇလန်းစကီးရဲ့ ဆရာတွေနဲ့ အတန်းဖော်တွေကတော့ သူဟာ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ဖို့ မွေးလာသူလို့ ဆိုကြပါတယ်။ စီးပွားရေးမငြိမ်မသက်မှုတွေနဲ့ လမ်းပေါ်ရာဇဝတ်မှုတွေ ထူပြောတဲ့ ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာ သူဟာ သူ့ကိုယ်သူသာမကဘဲ သူ့ပတ်ဝန်းကျင်ကိုပါ တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့တဲ့သူလို့ ဆိုကြပါတယ်။ သူ့ ကျောင်းတုန်းက ဆရာမ ဗယ်လန်တီနာ အီဟ်နာတန်ကို ကတော့ ဆယ်တန်းကျောင်းသားဘဝ ဆရာအဖွဲ့နဲ့ ကျောင်းသားအဖွဲ့ ဉာဏ်စမ်းပြိုင်ပွဲအကြောင်း ပြန်ပြောပြပါတယ်။
ဒုကျောင်းအုပ်ဆရာမကြီး ဗယ်လန်တီနာ အီဟ်နာတန်ကိုက “သူက ဆရာတွေနဲ့ ပြိုင်မယ်ပေါ့၊ ကျမက ဆရာတွေနဲ့ အရင်တိုင်ပင်ဦးမယ်လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ပြောကြည့်တော့ သူတို့တွေကလည်း လက်ခံတယ်လေ။ ရူပဗေဒဆရာ၊ (ဇလန်းစကီးရဲ့) ဆရာက ဆရာအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ဖွဲ့တယ်၊ ကျမက ဇလန်းစကီးကို ပြောတာပေါ့၊ ဗိုလိုဒယာရေ၊ နင်က ကျောင်းသားအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်လို့ ပြောတော့ ပြဿနာမရှိဘူးတဲ့၊ အဲဒီလိုနဲ့ စင်ပေါ်မှာ ပြိုင်ကြတာ၊ ဆရာအဖွဲ့က ရှုံးသွားတယ်လေ” လို့ ပြောပါတယ်။
ကာဗီရီယာ့မြို့ အမှတ် ၉၅ ရပ်ကွက်ကို အစွဲပြုပြီး ထူထောင်ခဲ့တဲ့ ဇလန်းစကီးရဲ့ နိုင်တီဖစ် ကွာတဲလ် ကုမ္ပဏီမှာ သူနဲ့ တရပ်ကွက်တည်းသားတွေ၊ တကျောင်းတည်းသားတွေ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။
တက္ကသိုလ်ပါမောက္ခ အီဗန်ကိုပိုင်ဟိုရာက “အဲဒီတုန်းကတော့ သူ့ကို ဗိုလိုဒယာ လို့ပဲ ခေါ်ကြသေးတာပေါ့။ အခုတော့ တကမ္ဘာလုံးကသိတဲ့ ဗိုလိုဒီမာ အိုလက်ဆန်ဒရိုဗစ်ချ် ဖြစ်နေပြီလေ။ (သူ ထူထောင်ခဲ့တဲ့) နိုင်တီဖစ် ကွာတယ်လ် တဖွဲ့လုံးက ၁၉၉၅ မှာ တနှစ်တည်း အတူတူ ကျောင်းဝင်ခွင့်ရတာလေ။ သူတို့ခေါင်းဆောင်ကတော့ ဗိုလိုဒယာပေါ့၊ သူက တဖွဲ့လုံးကို ဦးစီးတာ” လို့ ပြောပါတယ်။
အဂတိလိုက်စားမှု အပုပ်နံ့ထွက်တဲ့ ပင်မနိုင်ငံရေးအသိုက်အမြုံကို စိတ်ပျက်နေတဲ့ ယူကရိန်းသားတွေက တီဗွီထဲမှာ သမ္မတနေရာ သရုပ်ဆောင်သူကို တကယ့်ဘဝထဲမှာ ဝင်လုပ်ခိုင်းလိုက်ကြတာပါ။
ဇလန်စကီးရဲ့ မဲဆွယ်ကြွေးကြော်သံက “နောက်နေတာ မဟုတ်ဘူး” ဆိုပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ သူ အတည်လုပ်မှာလို့ ဆိုလိုတာပါ။
ဒါပေမဲ့ ဇလန်းစကီး သမ္မတ စဖြစ်ဖြစ်ချင်းတုန်းကတော့ သူသရုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ ရုပ်သံစီးရီးထဲကလိုပဲ ဝရုန်းသုန်းကားနဲ့ ပရမ်းပတာတွေ များခဲ့တယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ Servant of the People (ပြည်သူ့အစေခံ) ဆိုတဲ့ ဇာတ်လမ်းတွဲမှာ ကျောင်းဆရာဘဝကနေ သမ္မတဖြစ်လာသူအဖြစ် ဇလန်းစကီးက သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ တကယ် နိုင်ငံရေးလောကကို ဝင်တော့လည်း ဒီဇာတ်လမ်းတွဲရဲ့ နာမည်အတိုင်း သူ့ပါတီကို ပြည်သူ့အစေခံပါတီလို့ နာမည်ပေးခဲ့ပါတယ်။
မေလ ၂၀ ရက်နေ့က ဇလန်းစကီးရဲ့ ယူကရိန်းသမ္မတ သက်တမ်း ၅ နှစ်ပြည့်သွားခဲ့ပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကို တွန်းလှန်နေဆဲ တိုင်းပြည်မှာ ရွေးကောက်ပွဲတွေ ရွှေ့ဆိုင်းထားရပါတယ်။
သမ္မတစဖြစ်ဖြစ်ချင်း သိပ်စွံလှတဲ့ သမ္မတအဖြစ် အသိအမှတ်အပြုမခံခဲ့ရပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်အတွင်းမှာတော့ ဇလန်းစကီးရဲ့ ပုံရိပ်ဟာ ပြည်ပမှာရော ပြည်တွင်းမှာပါ လုံးဝ ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါတယ်။
စစ်စဖြစ်ချိန်မှာ သူကို တိမ်းရှောင်ဖို့ ကမ်းလှမ်းခံခဲ့ရပေမဲ့ တိုင်းပြည်ကို စွန့်ခွာမသွားခဲ့ပါဘူး။ အဘက်ဘက်က အားပိုကြီးတဲ့ အိမ်နီးချင်းရဲ့ ကျူးကျော်မှုကို ရှိတဲ့အားနဲ့ တွန်းလှန်ဖို့ သူ ရွေးချယ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ သူ့ပြည်သူကရော နိုင်ငံတကာကပါ သူ့ကို လေးစားလာကြ၊ အသိအမှတ်ပြုလာကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဇလန်းစကီးကို မဲထည့်ခဲ့တဲ့ ကော်ဖီဆိုင်ပိုင်ရှင် အနာတိုလီ ဗလာဇင်းစကီးက “ကျနော် ဇလန်းစကီးကို မဲပေးခဲ့တာ၊ ကျိန်းသေပေါက် အပြောင်းအလဲ လိုချင်ခဲ့တာပေါ့။ ကျနော်က ဒီမိုကရေစီကို ထောက်ခံတယ်လေ၊ လူတိုင်းက အမှားတော့ရှိတာပေါ့။ ကျနော်တို့ သမ္မတက ငါးနှစ်အတွင်း ဘယ်လိုပြောင်းလဲသွားလဲ၊ ပိုပြီးသန်မာလာတယ်တော့ ထင်တာပဲ၊ သူက လျင်လျင်မြန်မြန် သင်ယူနိုင်တယ်လေ၊ ဘယ်သူ့ကိုမဆို ဝေဖန်ရတာတော့ လွယ်တာပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ အရာရာကို သမိုင်းက အဆုံးဖြတ်ပေးသွားမှာပါ”လို့ ပြောပါတယ်။
စစ်ပွဲက ၃ နှစ်ထဲ ဝင်လာချိန်မှာ သူ့အပေါ် ထောက်ခံမှုက နည်းနည်းပြန်လျော့လာပေမဲ့ ၆၀ နဲ့ ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကြား ပုံမှန်ထိန်းထားနိုင်တယ်လို့ စစ်တမ်းတွေက ဖော်ပြပါတယ်။ ယူကရိန်းပြည်သူ အများစု ဖြစ်တဲ့ ၇၀ ကနေ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက်အထိကလည်း စစ်ပွဲကာလ ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်တာနဲ့ ဇလန်းစကီး သမ္မတ ဆက်ဖြစ်နေတာကို လက်ခံပေးကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်
ယူကရိန်းအမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင် မက်ဆင်က “သူ့အစိုးရအဖွဲ့ထဲတော့ လူတွေ ဘာတွေ ပြောင်းဖို့ လိုမယ်ထင်တယ်။ သူ့နေရာတော့ ဘယ်သူ့အစားထိုးမလဲ၊ လတ်တလောမှာတော့ ဘယ်သူမှ အစားထိုးစရာမရှိပါဘူး”လို့ ပြောပါတယ်။
မော်စကို ကို အန်တုဖို့ ရွေးချယ်ခဲ့တဲ့သူဟာ ဒီစစ်ကို အဆုံးသတ်တဲ့အထိ တာဝန်ယူသင့်တယ်လို့ အများက လက်ခံထားကြပါတယ်။ အခုချိန်မှာ ရုရှားက စစ်ရေးအသာစီးပြန်ရနေသလို ယူကရိန်းနိုင်ငံ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်အထိ သိမ်းထားနိုင်ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ စစ်ပွဲစစချင်း ကူကယ်ရာမဲ့ဘဝကနေတောင် ခံချခဲ့တဲ့ ယူကရိန်းဟာ အဆိုးဆုံးကာလကို ကျော်လွန်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ နှောင့်နှေးနေတဲ့ အမေရိကန်အကူအညီတွေ ပြန်ရလာဖို့ရှိသလို နိုင်ငံတကာ ထောက်ခံမှုလည်း ဆက်ရှိနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြဿနာက တိုင်းပြည်စီးပွားရေးနဲ့ စစ်ပွဲကြာညောင်းလာမှု ဖြစ်ပါတယ်။
ငြိမ်းချမ်းရေးစကားကို ယူကရိန်းရော ရုရှားဘက်ကပါ လေသံစပစ်နေပေမဲ့ အခြေခံတွေက မညီမျှနေပါဘူး။ ယူကရိန်းက နိုင်ငံတကာဖိအားနဲ့ ရုရှားကို ငြိမ်းချမ်းရေးယူစေချင်တယ်။ ရုရှားကတော့ လက်ရှိသိမ်းထားတဲ့ နယ်မြေ အရှိအတိုင်း အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးကို လိုလားနေပါတယ်။ ပြီးတော့ ဇယ်လန်စကီးဟာ သက်တမ်းကုန်သွားပြီဆိုတဲ့ စကားကို ရုရှားသမ္မတဗလာဒီမာပူတင်က ပြောထားပါတယ်။
ဆိုလိုတာက ဇယ်လန်းစကီး ရဲ့ ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ မရှိတဲ့ ယူကရိန်းနဲ့ပဲ ငြိမ်းချမ်းရေး ယူချင်တဲ့သဘောပါ။ ဒါကြောင့် ပိုင်းခြေချင်းမတူရင် ပေါင်းလို့ရဦးမှာမဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုရပါမယ်။
ဖြတ်သန်းခဲ့သမျှ ခြုံကြည့်ရင်တော့ ဇလန်းစကီးဟာ မော်စကို ကို အန်တုသူအဖြစ် ခေတ်ပြိုင်သမိုင်းမှာ သူ့နာမည်ကို ကမ္ပည်းထိုးနိုင်ခဲ့ပြီလို့ ဆိုလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တီဗွီဇာတ်လမ်းထဲမှာလို ပျော်စရာဇာတ်သိမ်း (Happy Ending) မျိုး ဖန်တီးနိုင်စွမ်း ရှိ။ မရှိကတော့ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာ ဖြစ်ကြောင်းပါ။