လူသူကင်းမဲ့ပြီး တိတ်ဆိတ်နေတဲ့ မြို့တမြို့က ခရစ္စမတ်ပွဲတော်ကာလဟာ  သာမန် နေ့ရက်တွေထက် ပိုတိတ်ဆိတ်နေပါတယ်။ ဒီမြို့က တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ငြိမ်သက်သွားတဲ့ မိုးကုတ်မြို့ပါ။

အရင်က ဒီလိုအချိန်ဆို တမြို့လုံးကလူတွေနဲ့အတူ ခရစ္စမတ်သီချင်းသံတွေ ပျံ့လွင့်နေတတ်ပေမဲ့ ဒီ အခုနှစ်တော့ မြို့ထဲမှာ တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်ချက်က အသံလေးတချက်တောင် မကြားရတဲ့ အခြေအနေပါ။

ဒါပေမဲ့ ဒီတိတ်ဆိတ်မှုကြီးကို ဖြိုခွဲလိုတဲ့ လူငယ် ၁၀ ယောက်လောက်ကို ခြံဝင်း တခုရှေ့မှာ စာရွက်ကိုယ်စီနဲ့ ခရစ္စမတ်သီချင်း ဆိုနေကြတာ တွေ့ရတယ်။

အရင်လို အားပေးမဲ့သူမရှိတဲ့ လမ်းမထက်က သူတို့အဖွဲ့မှာ ရယ်မောပျော်ရွှင်ခြင်းတွေ မရှိပါ။ ပါးစပ်လှုပ်ရုံ ခပ်ဆိတ်ဆိတ်နဲ့သာ သီဆိုနေကြပြီး အိမ်တွေကလည်း ပြတင်းပေါက်တွေ၊ တံခါးတွေ ပိတ်ထားပါတယ်။

အဖွဲ့သားတယောက်က “အနီးအနားတဝိုက်မို့ ဆိုတာ အဝေးကြီးမဟုတ်လို့ ဆိုကြတာ၊ ဆိုတဲ့အချိန် ဝမ်းနည်းသလို ခံစားရတယ်၊ ငြိမ်းချမ်းမှုတွေ သတင်းကောင်းပေးနေပေမဲ့ ရင်ထဲမှာတော့ အနည်းငယ် မပျော်ရွှင်ဘူးပေါ့” လို့ ပြောပါတယ်။

အတိတ်က ခရစ္စမတ်

“Merry Christmas To You All”

ဒီဇင်ဘာလမှာ အချင်းချင်းတွေ့ဆုံတဲ့အခါ ကြိုဆိုကြတဲ့ စကားတခွန်းပါ။ ခင်မင်ရင်းနှီးသူ ချစ်ခင်သူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံကြတဲ့အခါ ပျော်ရွှင်သောခရစ္စမတ်လ ဖြစ်ပါစေလို့ နှုတ်ဆက်ကြတိုင်း ရင်ထဲမှာ ကြည်နူးအေးချမ်းမှုကို ခံစားကြရပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့မှာ ၁၂ လရာသီ ပွဲတော်တွေတိုင်း စည်ကားပြီး ခရစ္စမတ်ပွဲကိုလည်း ခရစ်ယာန်တွေတင်မကဘဲ ရာသီပွဲတော်တခုလို အားလုံးနီးပါး ပါဝင်ကြပါတယ်။

ဒီလို ခရစ်စမတ်အချိန်ဆို တမြို့လုံး ခရစ္စမတ်သီချင်းသံတွေ၊ အလှဆင်ထားတဲ့ ခရစ္စမတ်သစ်ပင်၊ မီးရောင်စုံတွေနဲ့ လှပနေခဲ့ပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့ရဲ့ ရပ်ကွက်တခုစီမှာ အနည်းဆုံး ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းတခု ရှိတာကြောင့် ဘုရားကျောင်းတွေကဖွင့်တဲ့ ခရစ္စမတ်သီချင်းသံဟာ တမြို့လုံးကို ပဲ့တင်ထပ်စေခဲ့တာပါ။

ဒီဇင်ဘာလရောက်ပြီဆိုရင် မြို့ထဲက အထည်ဆိုင်တွေမှာ အနီရောင် ခရစ္စမတ်အထည်တွေ တန်းစီချိတ်ထားပြီး စားသောက်ဆိုင်၊ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်နဲ့ အိမ်တွေတချို့မှာ ခရစ္စမတ်သစ်ပင်တွေ၊ မီးလုံးတွေ အလှဆင်ကြပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့ရဲ့ ဘုရားကျောင်းတွေမှာ လူငယ်တွေ အုပ်စုလိုက် တအိမ်တက်ဆင်း Carol Sing သီချင်းသီဆိုခဲ့ကြတာက တအိမ်တည်းမဟုတ်၊ ရပ်ကွက်တခုတည်းမဟုတ်၊ မြို့ရဲ့ နေရာတိုင်းနီးပါးက အိမ်တွေမှာ သီဆိုခဲ့ကြတာပါ။

ခရစ္စမတ်ပွဲတော်ကြီး မကျင်းပခင် အကြိုအနေနဲ့ Carol Sing တွေကို ညနေ ၆း၀၀ နာရီကနေ ည ၁၂း၀၀ နာရီအထိ လိုက်လံသီဆိုခဲ့ပါတယ်။

မြို့ထဲ ရပ်ကွက်တွေထဲက ဘုရားကျောင်းတွေက သီချင်းဆိုပြန်လာသူတွေကို ပူပူနွေးနွေး ဆန်ပြုတ် ကျွေးကြပါတယ်။

ခရစ္စမတ်လမှာ အပျော်ရွှင်ရဆုံး လှုပ်ရှားမှုဟာ Carol Sing သီချင်း လိုက်လံသီဆိုတာ ဖြစ်တယ်လို့ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်တိုင်းက ပြောကြပါတယ်။

“ခရစ္စမတ်ဆိုရင် Carol မြို့ပတ်ပြီး သီချင်းဆိုတာ ပျော်တယ်၊ လူကြီး လူငယ် အားလုံး ခရစ္စမတ်ပွဲ လုပ်ကြတယ်၊ လက်ဆောင်ပစ္စည်း လဲလှယ်ကြတယ်၊ ပြီးရင် ဧဝံဂလိ ဝေငှတာ လုပ်ကြတယ်” လို့ မိုးကုတ်မြို့၊ အောင်ချမ်းသာရပ်ကွက်က လူငယ်တဦးက သူ့ရဲ့ ခရစ္စမတ် ဖြတ်သန်းခဲ့မှုထဲက ပျော်ရွှင်စရာ အမှတ်တရတခုကို ပြောပြပါတယ်။

အားလုံးပါဝင်တဲ့ ခရစ္စမတ်

မိုးကုတ်မြို့မှာ ခရစ္စမတ်ရာသီရောက်ရင် မြို့ထဲ ဘုရားကျောင်းတွေမှာ၊ ရပ်ကွက်တွေမှာ ခရစ္စမတ်ပွဲတော်တွေ ကျင်းပကြပြီး အဲဒီပွဲတော်တွေကို တခြားဘာသာဝင် မိတ်ဆွေတွေကိုလည်း ဖိတ်ခေါ်  ဆင်နွှဲကြပါတယ်။

ခရစ်ယာန်တွေရဲ့ ခရစ္စမတ်ပွဲဆိုပြီး သီးသန့်ကျင်းပခဲ့ကြတာမဟုတ်ဘဲ ရပ်ကွက်ထဲက တခြားဘာသာဝင်တွေလည်း ပျော်ပျော်ပါးပါး ပါဝင်ခဲ့ကြတာကြောင့် မိုးကုတ်မြို့ရဲ့ ရာသီပွဲတော်တခုလို ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

“အချင်းချင်း လက်ဆောင်တွေ လဲကြ၊ ဖလှယ်ကြနဲ့ တအိမ်တက်ဆင်း ကကြ ခုန်ကြတယ်၊ သင်္ကြန်ပွဲလိုပဲ မြင်မိတယ်” လို့ ဟပ်ဖလားရပ်ကွက် နေထိုင်သူ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် မချစ်က သူဖြတ်သန်းဖူးတဲ့ ရပ်ကွက် ခရစ္စမတ်အကြောင်း ပြောပြပါတယ်။

တနှစ်တာ စိတ်ညစ်ရသမျှကို အဲဒီ ခရစ္စမတ်ကာလရက်တွေမှာ ဖြေဖျောက်လိုက်ပြီး နောက်နှစ်သစ်ကို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်၊ လန်းလန်းဆန်းဆန်းနဲ့ ကူးဖြတ်တယ်လို့ မြင်မိတာကြောင့် ခုချိန်ဆို “မိုးကုတ်ကို လွမ်းတယ်” လို့ မချစ်က ပြောပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့က ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းတွေအားလုံး ၃ နှစ်တကြိမ် စုပေါင်းခရစ္စမတ်ဆိုပြီး နေရာကျယ်တဲ့ သံလွင်တောင်ပိတ်စွယ်ရပ်ကွက်၊ ပိန်းပြစ်၊ ပြောင်ခေါင်း ကျေးရွာတွေမှာ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးမတိုင်ခင် ၂၀၁၈ ခုနှစ်အထိ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

၂၅ မိုးကုတ်ခရစ္စမတ်

၂၀၂၀ ခုနှစ် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ စတင်ချိန်ကစပြီး လူစုလူဝေးတွေ မပြုလုပ်ရတော့တာကြောင့် လူစည်ကားစွာနဲ့ ပျော်စရာ ခရစ္စမတ်ပွဲတော်တွေကို မကျင်းပနိုင်တော့ပါဘူး။

ကိုဗစ်ကစလို့ ခရစ္စမတ်ဟာ တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ်နဲ့ လုပ်ခဲ့ရပြီး အခုလို စစ်တပ် အာဏာသိမ်းကာလရောက်တော့ သာမန် ဘာသာရေးပွဲတခုလိုပဲ ဖြစ်သွားပြီလို့ အသက် ၃၀ အရွယ် မိုးကုတ်မြို့ကနေ စစ်‌ရှောင်နေသူ မမိုးက ပြောပါတယ်။

“ပျော်စရာရယ်လို့ကို မတွေးမိတော့ဘူး၊  ခရစ္စမတ်ရဲ့အရသာကို မခံစားရတာ ကြာနေပြီ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။

မြန်မာစစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂၀၂၄ ဇူလိုင်လမှာ မိုးကုတ်မြို့ကို TNLA နဲ့ မဟာမိတ် ပူးပေါင်းတပ်တွေက သိမ်းပိုက်ခဲ့ပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲကာလမှာ ဟပ်ဖလားရပ်ကွက်က ကလေးသူငယ် အပါအဝင် ပြည်သူ အယောက် ၂၀ ဟာ နှစ်ဖက် လက်နက်ကြီးကျည်ကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။

ဟပ်ဖလားရပ်ကွက်က ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းနား နေအိမ်တွေမှာ လက်နက်ကြီးကျည်တွေ ကျတာကြောင့် ပြည်သူတွေ သေဆုံးခဲ့ရပြီး ခြေလက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသူတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဟပ်ဖလားရပ်ကွက်နေထိုင်သူ မချစ်က “မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတုန်းက ဘုရားကျောင်းနားက အိမ်တွေပေါ်ပဲ ကျတာဆိုတော့ ဒီနှစ်တော့ သူတို့လည်း ပျော်နိုင်မှာမဟုတ်ဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့ကို TNLA တပ်က ထိန်းချုပ်ထားစဥ် ၂၀၂၄ ဇူလိုင်ကနေ စက်တင်ဘာအထိ ၃ လ အတွင်း စစ်တပ်က လေကြောင်းကနေ ၈ ကြိမ် ပြင်းအားမြင့် ပေါင် ၅၀၀ လူသတ်ဗုံးတွေနဲ့ ကြဲချ တိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် ပြည်သူ ၆၀ နီးပါး ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။

၂၀၂၄၊ ဒီဇင်ဘာ ခရစ္စမတ်ကာလအတွင်းမှာလည်း စစ်တပ်က လေယာဥ်နဲ့ ဗုံးလာကြဲမှာ စိုးရိမ်တာကြောင့် မြို့ခံပြည်သူတွေဟာ ခရစ္စမတ်ကာလကို လူစုလူဝေး မလုပ်နိုင်ဘဲ အကျဥ်းရုံးသာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

“ကိုယ်​နီးစပ်ရာတွေမှာ ရှိသလောက် စုဝေးလုပ်ရတာမျိုး၊ ဆောင်းဘောက်တောင် မဖွင့်ရဲတဲ့ ခရစ္စမတ်ပွဲမျိုး ဖြစ်ခဲ့တယ်၊ ခါတိုင်းဆို ဘာမှမဟုတ်ရင်တောင် X'mas သီချင်းလေးဖွင့်ပြီး လိုက်က လိုက်ဆိုနဲ့ ပျော်တယ်လေ” လို့ ဒီနှစ်တွေထဲ ဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့ မိုးကုတ်ခရစ္စမတ်ပွဲတော် အခြေအနေတွေကို မမိုးက ပြောပြပါတယ်။

မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲဒဏ်ကို ခံထားရတဲ့ မိုးကုတ်ကို TNLA က တရုတ်အစိုးရရဲ့ ဖိအားကြောင့် စစ်အုပ်စုထံ ပြန်ပေးခဲ့တဲ့ အခုနှစ် ဒီဇင်ဘာမှာတော့ မြို့ခံတွေ မြို့ကိုစွန့်ကာ တိမ်းရှောင်သွားခဲ့ကြပြီး ခရစ္စမတ်ပွဲတော် ကျင်းပနိုင်ခြင်း မရှိပါဘူး။

အများစုက မြို့ကိုစွန့်ခွာ၊ ကျန်နေသူတွေကလည်း အချိန်မရွေး တိုက်ပွဲဖြစ်နိုင်တာကြောင့် အပြင်ထွက်ဖို့ ခက်နေတဲ့အချိန်ဟာ ဒီခရစ္စမတ်ကာလနဲ့ တိုက်ဆိုင်နေပြန်ပါတယ်။

မြို့ထဲက နေအိမ်တွေဟာ တံခါးတွေပိတ်ထားသလို လူသူကလည်း တိတ်ဆိတ်နေပါတယ်။ မြို့ထဲက ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းတွေမှာလည်း ခရစ္စမတ်ပွဲရက် နီးလာတဲ့အထိ ခရစ္စမတ်ပွဲတော်အတွက် ပြင်ဆင်တာတွေကို မတွေ့ရ‌ပါဘူး။

“အိမ်နားက ဘုရားကျောင်းလေးဆိုလည်း ခု ဘာအသံမှ မကြားမိဘူး၊ အရင်ကဆို သီချင်းတိုက်သံ ကြားနေရတော့ ပျော်တာပေါ့၊ ခုတော့ ဘာမှ ထူးထူးခြားခြား မတွေ့ရဘူး” လို့ လက်ရှိ မြို့ထဲက ခရစ္စမတ်ကာလကို ဖြတ်သန်းနေသူ မြို့ခံ ကိုထက်က ပြောပါတယ်။

ဒီနှစ် ခရစ္စမတ်ကို သူအပါအဝင် မြို့ထဲမှာ လက်ရှိနေထိုင်နေသူတွေဟာ ခရစ္စမတ်ပွဲတော်ကာလထဲ ရောက်နေပြီဆိုတာကိုတောင် သတိမထားမိတော့တဲ့အထိ ဖြစ်ရပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့ထဲမှာ လက်ရှိ ခရစ္စမတ်ကာလကို ဖြတ်သန်းနေတဲ့ လူငယ်တဦးကတော့ “ဒီနှစ် ခရစ္စမတ်က လူမဆုံတဲ့ ခရစ္စမတ်ပါပဲ” လို့ ပြောပါတယ်။

အဝေးက အလွမ်း

တခြားမြို့တွေမှာ သွားရောက်တိမ်းရှောင်နေရင်း ခရစ္စမတ်နဲ့ကြုံပေမဲ့ မိုးကုတ်က စုပေါင်းခရစ္စမတ်ပွဲကို ပိုသတိရမိတယ်လို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ကြရသူတွေက ပြောပါတယ်။

“မိုးကုတ်မှာသာ အရင်လို စုပေါင်းခရစ္စမတ်လုပ်ရင် ရအောင်ပြန်မှာ” လို့ အဝေးရောက်နေတဲ့ မိုးကုတ်သူ မမိုးက ပြောပါတယ်။

ခရစ်ယာန်မဟုတ်ဘဲ မိုးကုတ်ခရစ္စမတ်ကို သတိရနေကြသူတွေထဲမှာ အလည်လာသူ ဧည့်သည်တွေ၊ မြို့ခံ တခြားဘာသာဝင်တွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် မိုးကုတ်ခရစ္စမတ်ကိုမှ သီးသန့်လာခဲ့တဲ့ ရန်ကုန်သားတဦးကလည်း ခုထိ မိုးကုတ်ခရစ္စမတ်ဆီ သွားခွင့်မရသေးဘူးလို့ ပြောပါတယ်။

“သွားချင်သေးတယ်၊ ထိခိုက်၊ ပျက်စီးရတဲ့ မိုးကုတ်ကလူတွေအတွက် ဒီကာလမှာ အတူတူရှိကြောင်း ပြောချင်တယ်။ ပြီးတော့ အားနာသလို ခံစားရတယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။

မိုးကုတ်မြို့ကနေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာရသူ မအိက လက်ရှိ သူရောက်နေတဲ့မြို့မှာ ခရစ္စမတ်ပွဲ ရှိပေမဲ့ ခံစားချက်ချင်း မတူဘူးလို့ ပြောပါတယ်။

“ကိုယ့်မြို့မှာဆို ဆန်ပြုတ်သောက်ရလည်း ချိုတယ်” လို့ မအိက ဆိုတယ်။

ခရစ္စမတ်ဆုတောင်း

ခုချိန်မှာတော့ တခြားမြို့တွေမှာ စစ်ရှောင်နေကြရတဲ့ မြို့သူမြို့သားတွေ မိုးကုတ်မြို့ကို ပြန်ဖို့ မလွယ်ကူနိုင်သေးပါဘူး။

မိုးကုတ်မြို့မှာ ခရစ္စမတ်ပွဲတော်ကို စည်ကားစွာ မကျင်းပနိုင်တာ ကိုဗစ်ကာလကနေ အခုထိဆိုရင် ၇ နှစ် ရှိပါပြီ။

ခရစ္စမတ်ပွဲတော်ကာလကို ငြိမ်းချမ်းမှုနဲ့အတူ မိသားစုတွေနဲ့ ဖြတ်သန်းဖို့၊ အကျဉ်းထောင်တွေထဲက ပြည်သူတွေ လွတ်မြောက်ဖို့၊ စစ်ပွဲတွေရပ်ပြီး နှစ်ဖက် ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေ မရှိတော့ဖို့ ဆုတောင်းနေတယ်လို့ မိုးကုတ်မြို့နေထိုင်သူတွေနဲ့ အဝေးရောက်မြို့သားတွေက ပြောပါတယ်။

လက်ရှိ စစ်ရေးအခြေအနေ တင်းမာနေဆဲ စဥ့်ကူးမြို့နယ်ဘက်မှာ တာဝန်ကျနေတဲ့ မိုးကုတ်မြို့က PDF ရဲဘော်တွေလည်း စစ်တိုက်နေရလို့ ခရစ္စမတ်ပွဲတော်ကို မပါဝင်နိုင်ကြပါဘူး။

စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တိုက်ဖျက်နေတဲ့ နွေဦးတော်လှန်ရေး အမြန်ဆုံးပြီးဖို့၊ ကြုံလာတဲ့ ပြဿနာတွေ၊ ဒုက္ခတွေကို စည်းစည်းလုံးလုံး၊ အတူရင်ဆိုင်ကြနိုင်ဖို့ ဆုတောင်းတယ်လို့ မိုးကုတ်မြို့သား လီဆူ လူငယ် PDF တဦးက ပြောပါတယ်။

“နောက်လာမယ့် အချိန်ကာလတွေမှာလည်း ချစ်ချစ်ခင်ခင် တယောက်နဲ့တယောက် ရိုင်းပင်း ကူညီကြပြီးတော့ အတူတကွ ကြိုးစားနိုင်ကြဖို့ပါပဲ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။

ဟန်နာထက်အောင်