
မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ သားဖြစ်သူ ကင်မ်အဲရစ်က ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ပြင်သစ်သတင်းစာ Le Monde နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုတွင် “သူအသက်ရှင်နေတာကိုက အံ့ဩစရာပါ။ ရိုးရိုးသားသားပြောရရင် သူတို့ဟာ ကျနော့်အမေကို သေစေဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ” ဟူ၍ ရင်နာနာဖြင့် ပြောဆိုခဲ့သည်။
အဆိုပါစကားများသည် လွန်ခဲ့သော စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ပို၍အရေးပါလာခဲ့သည်။ အသက် ၈၀ ကျော်အရွယ်ရှိ မိခင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် မြန်မာစစ်အုပ်စု၏ ချုပ်နှောင်မှုအောက်တွင် အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်သည်အထိ ကျန်းမာရေးအခြေအနေ ဆိုးရွားလာနေကြောင်း သားဖြစ်သူ ကင်မ်အဲရစ်က ကမ္ဘာကို သတိပေးလိုက်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ရွေးကောက်ခံအစိုးရကို ဖြုတ်ချပြီးနောက်ပိုင်း စစ်အုပ်စု၏ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် အကျဉ်းထောင်တွင် တဦးတည်း သီးသန့်ချုပ်နှောင်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး စစ်အုပ်စု၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ၎င်း၏ကိုယ်ခန္ဓာနှင့် စိတ်ဝိညာဉ်ကို လုံးပါးပါးအောင် ပြုလုပ်ရန် ဖြစ်သည်ဟု ယူဆရသည်။
ကင်မ်အဲရစ်သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အရေးပေါ် ပန်ကြားချက်တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ ကုသမှုမရရှိခဲ့သည့် ခေါင်းမူးခြင်း၊ သွားရောဂါများနှင့် အရိုးပွရောဂါ စသည့် ဝေဒနာများ၏ အကျိုးဆက်အဖြစ် သူ၏ နှလုံးရောဂါအခြေအနေ ပိုမိုဆိုးရွားလာကြောင်း အလေးထား ပြောဆိုခဲ့သည်။
၎င်း၏စွပ်စွဲချက်ဖြစ်သည့် စစ်အုပ်စုသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အသက်အန္တရာယ်ကို တမင်တကာ အန္တရာယ်ပြုနေခြင်း ဖြစ်သည်ဆိုသည့် အချက်သည် အကျဉ်းထောင်နံရံ နောက်ကွယ်တွင် တဖြည်းဖြည်းခြင်း ဖြစ်ပျက်နေသော ကြေကွဲဖွယ်ရာ အဖြစ်ဆိုးကို ဖော်ပြနေပါသည်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဂရုမစိုက်မှုပုံစံများ
၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက် အသက် ၇၅ နှစ်အရွယ်ရှိပြီဖြစ်သည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို နေပြည်တော်တွင် နေအိမ်အကျဉ်းချထားခဲ့ပြီး အဂတိလိုက်စားမှု၊ ရွေးကောက်ပွဲ လိမ်လည်မှု၊ လှုံ့ဆော်မှု အပါအဝင် မဟုတ်မမှန်သည့် စွဲချက်များစွာဖြင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး နောက်ဆုံးတွင် ထောင်ဒဏ် ၂၇ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်။ အာဏာသိမ်းပြီး လအနည်းငယ်အတွင်းပင် ၎င်း၏ကျန်းမာရေး ကျဆင်းလာကြောင်း အရိပ်အယောင်များ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် Myanmar Now သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ခေါင်းမူးခြင်းနှင့် နှာခေါင်းအမြှေးရောင်ရောဂါကြောင့် တရားရုံးသို့ မတက်ရောက်နိုင်ခဲ့ဘဲ ရှေ့နေနှင့် အချိန်ခဏတာ တွေ့ဆုံချိန်တွင်ပင် ကောင်းစွာမထိုင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ၎င်း၏အခြေအနေသည် စစ်အုပ်စု၏ ပေါ့ဆသော သယ်ယူပို့ဆောင်မှုကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း စွပ်စွဲခံခဲ့ရသော်လည်း သင့်လျော်သော ဆေးကုသမှုကို ပေးခဲ့ခြင်းမရှိပေ။
ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘယ်လ်ဆုရှင်တဦးဖြစ်သည့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် စစ်အုပ်စု၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ကျန်းမာရေးအခြေအနေ ယိုယွင်းလာနိုင်ကြောင်း ပထမဆုံးအကြိမ် လူသိရှင်ကြား သတိပေးမှု ဖြစ်ခဲ့သည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အခြေအနေမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလာပြီး နေပြည်တော် အကျဉ်းထောင်သို့ ပြောင်းရွှေ့ခံခဲ့ရသည်။ အဆိုပါအကျဉ်းထောင်ကို သတင်းရင်းမြစ်များက ပူအိုက်ပြီး ကြွက်များပေါများသည့် ရောဂါဘယထူပြောသော နေရာဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။
မိသားစုဝင်များနှင့် အဆက်အသွယ် ဖြတ်တောက်ခံထားရသည့် ကင်မ်အဲရစ်သည် ၎င်းပေးပို့ခဲ့သော ပစ္စည်းများ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ပြီး လူသိရှင်ကြား လှုပ်ရှားမှုများ စတင်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မိသားစုဝင်များ သို့မဟုတ် ရှေ့နေများနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်မပြုခြင်းသည် တမင်တကာ လျစ်လျူရှုထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု သံသယဖြစ်စေခဲ့သည်။
“သူတို့ဟာ ကျနော့်အမေကို လုံးဝ အဆက်အသွယ်ဖြတ်တောက်ဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ” ဟု ၎င်းက ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် The Irrawaddy သတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့ရာ စစ်အုပ်စု၏ လုပ်ရပ်များသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို သေဆုံးစေရန် ရည်ရွယ်နေသည်ဟူသော ၂၀၂၃ ခုနှစ်က Le Monde ကို ပြောဆိုခဲ့သည့် သူ၏အဆိုကို ထပ်လောင်း အတည်ပြုနေပါသည်။
ပိုမိုဆိုးရွားလာသော ကျန်းမာရေးအခြေအနေ ၂၀၂၃-၂၀၂၄
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ကျန်းမာရေးအခြေအနေသည် ပိုမိုဆိုးရွားလာခဲ့သည်။ DVB English နှင့် BBC Burmese တို့၏ ဖော်ပြချက်အရ ၎င်းသည် သွားကိုက်ခြင်းနှင့် သွားဖုံးနာခြင်းတို့ကို ပြင်းထန်စွာ ခံစားနေရသောကြောင့် ကောင်းစွာမစားနိုင်ဘဲ အော့အန်ခြင်း၊ ခေါင်းမူးခြင်းနှင့် သွေးပေါင်ကျခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ကလည်း စစ်အုပ်စုသည် သွားနှင့် ခံတွင်း အထူးကုဆရာဝန်နှင့် ပြသခွင့်မပြုဘဲ အပျော့စား အစားအစာများနှင့် ဆေးဝါးများသာ ပေးဆောင်ခြင်းဖြင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အသက်အန္တရာယ်ကို အန္တရာယ်ပြုနေကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ကင်မ်အဲရစ်ကလည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၈ ရက်နေ့တွင် Le Monde သတင်းစာတွင် “သူအသက်ရှင်နေတာကိုက အံ့ဩစရာပါ။ ရိုးရိုးသားသားပြောရရင် သူတို့ဟာ ကျနော့်အမေကို သေစေဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီး လွတ်လပ်သော ဆေးစစ်မှုများနှင့် အဆက်အသွယ် ပြုလုပ်ခြင်းတို့ကို ခွင့်မပြုခြင်းသည် စစ်အုပ်စု၏ လုပ်ရပ်များဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။
ကင်မ်၏ ပြတ်သားသော စွပ်စွဲချက်မှာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားခြင်းသည် သာမန်အကျဉ်းချခြင်း မဟုတ်ဘဲ တမင်တကာ သေဆုံးအောင် လုပ်ဆောင်နေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုခြင်းပင်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် The Irrawaddy သတင်းဌာနက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဝေဒနာများဖြစ်သည့် အရိုးကျိုးလွယ်သည့် အရိုးပွရောဂါ၊ သွားနှင့် ခံတွင်း ပြဿနာများနှင့် နှလုံးရောဂါ စတင်နေခြင်းတို့အကြောင်း ကင်မ်အဲရစ်၏ ပူပန်မှုများကို ဖော်ပြခဲ့သည်။
“ကျနော် သူ့အသက်ကို စိုးရိမ်မိပါတယ်” ဟု ၎င်းက ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် BBC World Service ကို ပြောကြားခဲ့ပြီး ၎င်း၏မိခင်သည် “ပြတင်းပေါက်မပါသည့် အကျဉ်းခန်းတခုတွင် ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော အခြေအနေများအောက်၌” ထိန်းသိမ်းခံထားရပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက ပေးပို့ခဲ့သည့် စာတစောင်မှလွဲ၍ အဆက်အသွယ် လုံးဝမရှိခဲ့ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။
စစ်အုပ်စု၏ “ပုံမှန်စစ်ဆေးမှုများ” ပြုလုပ်နေသည်ဟူသော အဆိုမှာ လွတ်လပ်သော အတည်ပြုချက် မရှိခြင်းနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကြက်ခြေနီကော်မတီကို ဝင်ရောက်ခွင့် ပိတ်ပင်ထားခြင်းတို့ကြောင့် အဓိပ္ပာယ်မဲ့နေခဲ့သည်။
၂၀၂၅ ခုနှစ် အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်လာသည့် နှလုံးရောဂါ
၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် ကင်မ်အဲရစ်သည် DVB English က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အရေးပေါ်ပန်ကြားချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
“ကျနော့်အမေရဲ့ ကျန်းမာရေးဟာ ပိုပြီး ဆိုးရွားလာတယ်လို့ ကြားသိရတာ စိတ်အနှောင့်အယှက် ဖြစ်ရပါတယ်။ သူဟာ နှလုံးရောဂါ ခံစားနေရပြီး ထိန်းသိမ်းခံထားရတဲ့ အခြေအနေတွေကြောင့် ပိုမိုဆိုးရွားလာတာ သေချာပါတယ်။
သူဟာ အကျဉ်းထောင်ပြင်ပက နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်နဲ့ ပြသဖို့လိုပြီး ပြသခွင့်လည်း တောင်းထားပါတယ်။ အဲဒီလိုခွင့်ပြုခဲ့သလားဆိုတာ ကျနော် သိခွင့်မရှိပါဘူး။ ဒါဟာ ရက်စက်ပြီး သူ့အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ကင်မ်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ အသက် ၈၀ ရှိပါပြီ၊ စောင့်ရှောက်မှုလိုအပ်ပြီး အရေးအကြီးဆုံးကတော့ လွတ်မြောက်ဖို့ လိုပါတယ်။ သူဟာ နိုင်ငံအတွက် ဒီမိုကရေစီနဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်အတွက် ရပ်တည်ခဲ့လို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားအဖြစ် ဆက်လက်ရှိနေဖို့ မသင့်ပါဘူး။ သူ့အတွက် လွတ်မြောက်ရေးလမ်းကြောင်းရှာဖွေဖို့ ကမ္ဘာကို အကူအညီတောင်းခံပါတယ်” ဟု ထပ်လောင်းပြောဆိုခဲ့သည်။
ဤပန်ကြားချက်ကို Facebook ဗီဒီယိုတွင်လည်း ပြောဆိုခဲ့ပြီး စစ်အုပ်စု၏ ပြုမူဆက်ဆံမှုကို “ရက်စက်မှု၊ အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် လက်မခံနိုင်စရာ” ဟု ဖော်ပြခဲ့ကာ ၎င်းတို့၏ လုပ်ရပ်များသည် သေဒဏ်ပေးခြင်းနှင့် အလားတူကြောင်း ၂၀၂၃ ခုနှစ်က စွပ်စွဲချက်ကို ထပ်လောင်း အတည်ပြုနေပါသည်။ ကင်မ်အဲရစ်၏ သတိပေးချက်ကို ထင်ရှားသော ပုဂ္ဂိုလ်များက အားဖြည့်ပေးခဲ့သည်။
ဗြိတိန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဝီလျံဟိတ်ဂ်က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့တွင် The Independent သတင်းစာသို့ “ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လွှတ်ပေးဖို့ အချိန်တန်ပါပြီ။ အလျင်အမြန် သင့်လျော်တဲ့ ဆေးကုသမှု ခံယူခွင့်ပေးဖို့က ကိုယ်ကျင့်တရားနဲ့ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ မဖြစ်မနေ လိုအပ်တဲ့ကိစ္စပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
၂၀၂၅ ခုနှစ်က The Irrawaddy နှင့် Mizzima တို့၏ သတင်းများက ၎င်း၏ နှလုံးရောဂါ အခြေအနေ၏ ပြင်းထန်မှုကို အတည်ပြုထားပြီး နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်နှင့် ပြသခွင့် တောင်းခဲ့သည်ကို မှတ်ချက်ပြုထားသော်လည်း ခွင့်ပြုခဲ့ခြင်းရှိမရှိ စစ်အုပ်စုဘက်က တိတ်ဆိတ်နေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်ဆောင်ခြင်းလော
စစ်အုပ်စု၏ အခန်းကဏ္ဍ
“သူတို့ဟာ ကျနော့်အမေကို သေစေဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ” ဟူသော ကင်မ်အဲရစ်၏ စွပ်စွဲချက်သည် အပိုဆာဒါးလွန် ပြောဆိုခြင်း မဟုတ်ပေ။ စစ်အုပ်စု၏ လုပ်ရပ်များသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို သီးသန့်ချုပ်နှောင်ခြင်း၊ ပြင်ပမှ ဆေးကုသမှုခံယူခွင့် မပေးခြင်းနှင့် အဆက်အသွယ်အားလုံးကို ပိတ်ပင်ခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။
The Independent သတင်းစာဖော်ပြချက်အရ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရဖူးသည့် သြစတြေးလျ စီးပွားရေးပညာရှင် ပါမောက္ခရှောင်တာနယ်က မြန်မာအကျဉ်းထောင်များသည် “ဆိုးရွားပြီး” အပူဒဏ် ပြင်းထန်ခြင်း၊ အစားအစာ အရည်အသွေး ညံ့ဖျင်းခြင်းနှင့် ရောဂါများ ပျံ့နှံ့နေခြင်းတို့မှ ကာကွယ်မှုမရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှစ၍ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အထီးကျန်မှုသည် ၎င်း၏ကျန်းမာရေးအတွက် စစ်အုပ်စု၏ တိုးတက်မှုမရှိသော အာမခံချက်များနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက် ဖြစ်နေသည်။
အခြားသော နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများဖြစ်သည့် မန္တလေးတိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင် သေဆုံးခဲ့ခြင်း ကဲ့သို့သော အခြေအနေများက လျစ်လျူရှုမှု၏ သေစေနိုင်သည့် အန္တရာယ်ကို အလေးပေး ဖော်ပြနေသည်။
ကင်မ်အဲရစ်၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် Le Monde တွင် ပြောဆိုခဲ့သည့် စကားနှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ် DVB English သို့ ပန်ကြားချက်များက ၎င်းတို့၏ လုပ်ရပ်များသည် ခုခံတော်လှန်မှု၏ သင်္ကေတတခု ဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည့် အမျိုးသမီးတဦးကို ဖြည်းဖြည်းချင်း သေဆုံးစေရန် တမင်တကာ လုပ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဆိုနေပါသည်။
ကမ္ဘာကို တောင်းဆိုခြင်း
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ကျန်းမာရေးအခြေအနေသည် အသစ်အဆန်းမဟုတ်ဘဲ နှစ်ပေါင်းများစွာ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လျစ်လျူရှုမှု၏ အကျိုးဆက်ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်က ခေါင်းမူးခြင်းမှ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် သွားနှင့်ခံတွင်း၊ အရိုးရောဂါများသို့ တဖြည်းဖြည်း တိုးတက်လာခဲ့ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်သည့် နှလုံးရောဂါအထိ ဖြစ်လာခဲ့သည့် ၎င်း၏အခြေအနေသည် အရေးပေါ် အရေးယူဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်နေပါသည်။
“သူတို့ဟာ ကျနော့်အမေကို သေစေဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ” ဟူသော ကင်မ်အဲရစ်၏ စကားများသည် ကမ္ဘာကို သတိပေးချက်အဖြစ် ပဲ့တင်ထပ်နေပါသည်။
နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်နှင့် ပြသခွင့်၊ ကျန်းမာရေးအခြေအနေကို စစ်ဆေးခွင့် သို့မဟုတ် မိသားစုဝင်များ သို့မဟုတ် ကြက်ခြေနီနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ကို စစ်အုပ်စုက ငြင်းပယ်ခြင်းသည် ၎င်းကို တိတ်ဆိတ်စွာ သေဆုံးစေလိုသည့် ရည်ရွယ်ချက်ကို ဖော်ပြနေပါသည်။
ကင်မ်အဲရစ်က “မေမေ့အတွက် လွတ်မြောက်ရေးလမ်းကြောင်း ရှာဖွေဖို့ ကမ္ဘာကို အကူအညီ တောင်းခံပါတယ်”ဟု တောင်းဆိုခဲ့သကဲ့သို့ ကုလသမဂ္ဂ၊ အာဆီယံ သို့မဟုတ် ပြည်သူ့ဖိအားပေးမှုများမှတဆင့် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၂၂,၃၀၀ ကျော်အား လွှတ်ပေးရန်၊ ဆေးကုသခွင့်ပေးရန်နှင့် စစ်အုပ်စု၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုကို အဆုံးသတ်ရန် တောင်းဆိုရမည်ဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာက အရေးယူဆောင်ရွက်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ပါက မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင်ကို ဆုံးရှုံးရခြင်းသည် ကမ္ဘာကြီးက လက်ပိုက်ကြည့်နေမှု၏ ကြေကွဲဖွယ်ရာ သက်သေတခု ဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။
ဦးအင်္ဂါ
References
DVB English. (2025, September 5). Aung San Suu Kyi is facing heart problems, says son Kim Aris. Retrieved from DVB English.
Mizzima. (2025, September 5). Aung San Suu Kyi’s son expresses concern about the health of his mother, calls for her to be freed. Retrieved from Mizzima.
The Irrawaddy. (2025, September 5). Daw Aung San Suu Kyi ‘Seriously Ill with Heart Disease’. Retrieved from The Irrawaddy.
The Independent. (2025, September 4). Imprisoned Aung San Suu Kyi facing heart problems as son shares fears for mother’s deteriorating health. Retrieved from The Independent.
The Irrawaddy. (2024, October 25). Kim Aris: Myanmar’s Aung San Suu Kyi Suffering From Heart Issues, Osteoporosis. Retrieved from The Irrawaddy.
DVB English. (2023, September 4). Aung San Suu Kyi is suffering from dental pain, says son. Retrieved from DVB English.
Myanmar Now. (2021, September 13). Aung San Suu Kyi misses court hearing due to illness. Retrieved from Myanmar Now.
BBC Burmese. (2023, September 4). ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် သွားနှင့်ခံတွင်းရောဂါဖြင့် ခံစားနေရ. Retrieved from BBC Burmese.
Le Monde. (2023, October 28). Kim Aris, Aung San Suu Kyi’s son: ‘I don’t want her to be forgotten’. Retrieved from Le Monde.
BBC World Service. (2024, October 7). The Interview: Kim Aris: The fate of Aung San Suu Kyi and Myanmar. Retrieved from BBC World Service