ဒီတပတ်မှာ နွေဦးပြည်သူတို့အတွက် နေကြာပင် ဆေးဖက်ဝင် အကြောင်းကို လက်လှမ်းမီ ဆေးပညာမှ ရေးသားမျှဝေသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
နေကြာပင်ကို သိပ္ပံလို Helianthus annuus လို့ခေါ်ပြီး အင်္ဂလိပ်လို့ common sunflower လို့ခေါ်ပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ ပရိုတင်း၊ ကျန်းမာတဲ့အဆီ၊ ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ်၊ အမျှင်ဓာတ်မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ဆယ်လီနီယမ်၊ ကြေးနီ thiamine ၊ riboflavin ၊ niacin စတဲ့ ဗီတာမင် B တွေနဲ့ ဗီတာမင် E အများအပြား ပါဝင်ပြီး ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ခြင်း၊ ဆဲလ်တွေကို ဓာတ်ကြွင်းပစ္စည်းကြောင့် ပျက်စီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးခြင်း၊ အာရုံကြောစနစ်နဲ့ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှု အတွက် အရေးပါခြင်း၊ သွေးမှားအဆီကျ၊ သွေးမှားသကြားဓာတ်ကျစေခြင်း၊ ရောင်ရမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ခြင်း၊ အရိုးကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း၊ မျိုးဆက်ပွားကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုခြင်း၊ ပိုးသတ်ဆေး အာနိသင်ရှိခြင်း၊ နှလုံးကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း၊ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးစေခြင်း၊ အသားအရေကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း၊ အစာခြေလမ်းကြောင်း ကျန်းမာရေးကို အားကောင်းစေခြင်း၊ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း၊ မျက်လုံးကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေခြင်း စတဲ့ အစွမ်းအာနိသင်ရှိပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ monounsaturated နဲ့ polyunsaturated ကျန်းမာတဲ့ အဆီတွေက မကောင်းတဲ့ သွေးတွင်းအဆီကို လျှော့ချပေးပြီး နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးတဲ့အပြင် နေကြာစေ့မှာ ပါဝင်တဲ့ ဗီတာမင် E ဟာ ရောင်ရမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လုပ်ဆောင်မှုရှိတာကြောင့် နှလုံးကို ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် ဖိစီးမှုမှ ကာကွယ်ပေးကာ နှလုံးကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ ဗီတာမင် E ကြွယ်ဝတာကြောင့် ဦးနှောက်ဆဲလ်တွေနဲ့ အာရုံကြောတွေကို ဓာတ်တိုး ပျက်စီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးပြီး မှတ်ဉာဏ်ကျဆင်းမှုကို ကာကွယ်ပေးကာ မှတ်ဉာဏ်နဲ့ အာရုံစူးစိုက်မှု ပိုမိုကောင်းမွန်စေပါတယ်။ နေကြာစေ့မှာ အိုမီဂါ- ၃ ဖက်တီးအက်ဆစ် ပါဝင်လို့ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနဲ့ ဦးနှောက်ကျန်းမာရေးကို ကောင်းမွန်စေပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာပါတဲ့ ဗီတာမင် E က အရွယ်မတိုင်ခင် အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ဓာတ်ကြွင်းတွေေကို ချေဖျက်ပေးခြင်းဖြင့် အရေပြားကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။ အသားအရေကို တင်းရင်းနုပျိုစေပြီး ကော်လာဂျင်ထုတ်လုပ်မှုကိုလည်း ကူညီပေးပါတယ်။ နေကြာစေ့မှာပါတဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေက ရောင်ရမ်းမှုကို လျော့ပါးစေပြီး ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကြောင့် အရေပြားပျက်စီးခြင်းကနေ ကာကွယ်ပေးကာ ကျန်းမာတဲ့ အသားအရေကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ အမျှင်ဓာတ်များစွာပါဝင်တာကြောင့် ဝမ်းချုပ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးပြီး အူလမ်းကြောင်း အကျိုးပြု ဘက်တီးရီးယားတွေ ကြီးထွားမှုကို ကူညီပေးကာ အစာခြေလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေးကို အားကောင်းစေပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ ပရိုတင်းနဲ့ အမျှင်ဓာတ်များ ကြွယ်ဝစွာ ပါ၀င်တာကြောင့် ဗိုက်ပြည့်စေပြီး မကြာခဏ ငစာစားလိုစိတ်ကို လျှော့ချပေးပါတယ်။။ နေကြာစေ့မှာပါတဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ အဆီတွေက အရေးပါတဲ့ အဆီပျော်ဝင်တဲ့ ဗီတာမင်တွေကို စုပ်ယူမှုကို တိုးစေပါပြီး ကိုယ်အလေးချိန် လျှော့ချခြင်းကို ပံ့ပိုးပေးတဲ့အပြင် ကင်ဆာများ၏အန္တရာယ်ကိုလည်း လျှော့ချပေးပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာပါ၀င်တဲ့ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ကယ်လ်စီယမ်နဲ့ ကြေးနီ သတ္တုဓာတ်တွေက အရိုးခိုင်ခံ့မှုနဲ့ သိပ်သည်းဆကို တိုးတက်စေပြီး အရိုးပွခြင်းနဲ့ အရိုးကျိုးခြင်းအန္တရာယ်ကို လျှော့ချပေးတဲ့အပြင် နေကြာစေ့မှာ phytosterol ပါ၀င်ပြီး ရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချပေးပြီး အရိုးကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးပါကာ အရိုးများကို သန်မာစေပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာပါဝင်တဲ့ ဗီတာမင် E နဲ့ ဆီလီနီယမ်က ကိုယ်ခံအား တုံ့ပြန်မှုကို အားကောင်းစေပြီး ရောဂါပိုးမွှားတွေကို ခန္ဓာကိုယ်မှ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။။ နေကြာစေ့တွေမှာ ဇင့်ပါဝင်မှုကလည်း ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ ဗီတာမင် E နဲ့ အခြား ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်ပြီး မျက်လုံးအား ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ဖိစီးမှုနဲ့ အသက်အရွယ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ မက်ကူလာယိုယွင်းခြင်းမှ ကာကွယ် ပေးပါတယ်။ နေကြာစေ့မှာပါရှိတဲ့ zeaxanthin နဲ့ lutein တို့က အမြင်အာရုံကောင်းမွန်စေခြင်းနဲ့ အတွင်းတိမ်ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ အမျှင်ဓာတ်ပါဝင်မှု မြင့်မားတာကြောင့် သွေးတွင်းဂလူးကို့စ် စုပ်ယူမှုကို လျော့ကျစေခြင်းဖြင့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ပမာဏကို ထိန်းညှိပေးပါတယ်။ နေကြာစေ့မှာ မဂ္ဂနီဆီယမ် ပါဝင်ခြင်းကြောင့် အင်ဆူလင် အာရုံခံနိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ဆီးချိုရောဂါရှိသူတွေနဲ့ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိသူများ နေကြာစေ့ အသင့်အတင့် စားသောက်ခြင်းဖြင့် အကျိုးရှိပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ ဗီတာမင် E၊ ဆီလီနီယမ်နဲ့ ဇင့် စတဲ့အာဟာရဓာတ်တွေ ပါ၀င်ပြီး ကျန်းမာတဲ့ သုက်ပိုး ထွက်ရှိမှုကို ထိန်းသိမ်းပေးခြင်းနဲ့ ဆီးကြိတ်ကျန်းမာရေးကို ထောက်ပံ့ပေးကာ အမျိုးသားမျိုးဆက်ပွားကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။
နေကြာစေမှာ ဗီတာမင် E ပါဝင်မှုတာကြောင့် ဓမ္မတာမလာမီ ရောဂါလက္ခဏာစု (PMS) နဲ့ သွေးဆုံးခြင်းလက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့ စိတ်ပြောင်းလဲခြင်းနဲ့ ရင်ပူခြင်း လက္ခဏာတွေကို သက်သာစေတဲ့အပြင် နေကြာစေ့မှာ ပါဝင်တဲ့ မဂ္ဂနီဆီယမ်ဓာတ်က ရာသီလာစဉ် နာကျင်ကိုက်ခဲခြင်းများကို သက်သာစေပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာ ပါဝင်တဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေက ဓာတ်ကြွင်းပစ္စည်းတွေကို ချေဖျက်ပေးပြီး ဆဲလ်များ ပျက်စီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးကာ အချို့ကင်ဆာရောဂါအန္တရာယ်တွေကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ နေကြာစေ့မှာ ပါဝင်တဲ့ phytosterol များက ရင်သားကင်ဆာနဲ့ အူမကြီးကင်ဆာတို့ကို တိုက်ဖျက်နိုင်တဲ့ ဂုဏ်သတ္တိရှိပါတယ်။
နေကြာစေ့မှာပါဝင်တဲ့ ဗီတာမင် E ဟာ ဦးရေပြားသို့ သွေးစီးဆင်းမှုကို ကောင်းမွန်စေပြီး ဆံပင်ကြီးထွားမှုကို မြှင့်တင်ပေးကာ ဆံပင်ကျွတ်ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်။။ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများက ဆံပင်မွေးညင်းပေါက်တွေ ပျက်စီးခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးပြီး အရွယ်မတိုင်ခင် ဆံပင်ဖြူခြင်းကို လျှော့ချပေးပါတယ်။။ ဇင့်နဲ့ ဆယ်လီနီယမ်သည် ဦးရေပြားကို အာဟာရဖြည့်ပေးပြီး ဗောက်များကို လျှော့ချပေးပြီး ဆံပင်အရည်အသွေးကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။။ နေကြာစေ့စားခြင်းက ဆံပင်ကို သန်မာစေပြီး တောက်ပြောင်မှုကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါတယ်။
အရွယ်ရောက်ပြီးသူအများ နေကြာကို တနေ့ ဟင်းစားဇွန်း ၁ ဇွန်းမှ ၂ ဇွန်းခန့် (၁၅-၃၀ ဂရမ်ခန့်)စားသုံးနိုင်ပါတယ်။
နေကြာရွက်ရေနွေးကြမ်း သောက်ခြင်းက ငှက်ဖျား ရောဂါပိုးတွေကို သေစေပါတယ်။ နေကြာရွက် လက်ဖက်ခြောက်ကျကျရေနွေးကြမ်းတခါသောက် ရေနွေးကြမ်းပန်းကန် တဝက်ကို တနေ့ ၃-၄ ကြိမ် သောက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ နေကြာရွက်ပြုတ်ရည်ကို မျက်နှာသုတ်ပဝါဖြင့် ဆွတ်ကာ လူနာကို ဖုံးအုပ်ထားခြင်းက ချွေးထွက်စေပြီး အဖျားကို လျော့ပါးသက်သာစေပါတယ်။
နေကြာရွက်သတ္တုရည်ကို အဆစ်တွေကို လိမ်းပေးခြင်းက ရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချပေးပြီး နာကျင်မှုကို သက်သာစေပါတယ်။ နေကြာရွက် လက်ဖက်ခြောက် ရေနွေးကြမ်းကို တခါသောက် ရေနွေးကြမ်းပန်းကန် တခွက်ကို တနေ့ ၂-၃ ကြိမ် သောက်သုံးပေးခြင်းဖြင့် အဆစ်အမြစ်ရောင်ရမ်းခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
နေကြာရွက်နဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ လက်ဖက်ခြောက်ကို သောက်သုံးပေးခြင်းဖြင့် ဘက်တီးရီးယား အဆိပ်အတောက်တွေကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အစာအိမ်နဲ့ အူလမ်းကြောင်း ရောင်ရမ်းခြင်းကို သက်သာစေပါတယ်။
နမိုးနီးယားအဆုတ်ရောင်ရောဂါနဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါတွေမှဦ နေကြာရွက် ရေနွေးကြမ်းကျကျ တခါသောက် ရေနွေးကြမ်းပန်းကန် တဝက်ကို တနေ့ ၂-၄ ကြိမ် သောက်ခြင်းဖြင့် ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်းကို သက်သာစေပြီး အဆုတ်ရောင်ခြင်းကို သက်သာစေပါတယ်။
နေကြာရွက်မှာ ပိုးသတ်ဆေးအာနိသင် ပါဝင်ပြီး ရောင်ရမ်းမှုကို သက်သာစေတာကြောင့် အရွက်ကို ထုထောင်းပြီး အနာမှာ အုံပေးထားခြင်းဖြင့် အနာကျက်စေပါတယ်။
အင်းဆက်ပိုးမွှား ကိုက်ခံရခြင်းအတွက် နေကြာရွက်သတ္တုရည်ကို လိမ်းပေးခြင်းထုထောင်းအုံ ပေးခြင်းဖြင့် အဆိပ်များကို လျော့ကျစေကာ ချက်ချင်းသက်သာရာရစေပါတယ်။
နေကြာရွက်မှာပါတဲ့ ဆေးဖက်ဝင်ဂုဏ်သတ္တိတွေက ကြက်ညှာချောင်းဆိုးနဲ့ အအေးမိခြင်းလိုမျိုး အဆုတ်ရောင်ရောဂါတွေကို သက်သာပျောက်ကင်းစေပါတယ်။
နေကြာရွက်ဟာ သာမာန်အအေးမိခြင်းကဲ့သို့တဲ့ အဆုတ်ရောဂါများကို သက်သာပျောက်ကင်းစေပြီး သာမာန်အအေးမိခြင်း အပါအဝင် အခြားတဲ့ လည်ချောင်းနာခြင်းနဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများကို သက်သာပျောက်ကင်းစေပါတယ်။
နေကြာရွက်ကို ချေပြီး နဖူးပေါ် လိမ်းပေးခြင်းဖြင့် ခေါင်းကိုက်ခြင်းကို သက်သာပျောက်ကင်းစေပါတယ်။
နေကြာရွက်ဟာ ဆီးစွန့်ထုတ်မှုကို တိုးမြင့်စေပြီး ဆီးရွှင်စေတဲ့ ဂုဏ်သတ္တိရှိတာကြောင့် ဆီးရောဂါဝေဒနာရှင်တွေ နေကြာရွက် ရေနွေးကြမ်း တခါသောက် ရေနွေးကြမ်းပန်းကန်တခွက်ကို တနေ့ ၃-၄ ကြိမ် သောက်ပေးနိုင်ပါတယ်။
ဓာတ်မတည့်ခြင်းကြောင့် အရေပြားနီမြန်းခြင်း၊ ယားယံခြင်းတွေမှာ နေကြာရွက်သတ္တုရည်ကို အရေပြားပေါ်မှာ လိမ်းပေးခြင်းဖြင့် လျင်မြန်စွာ ပျောက်ကင်းစေပါတယ်။
နေကြာရွက်ရေနွေးကြမ်းဟာ ဇီဝကမ္မအဆင့်ကို မြှင့်တင်ပေးပြီး ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ အာရုံကြောဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများကို တိုးမြှင့်ပေးပါတယ်။။
နေကြာရွက်မှာ ပြင်းထန်တဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း ဗီတာမင် E နဲ့ ဆီလီနီယမ်တို့ ပါဝင်ပြီး ကိုယ်တွင်း အန္တရာယ်ရှိ ဓာတ်ကြွင်းတွေစွာကို ချေဖျက်ပေးပါတယ်။။ နေကြာရွက်လက်ဖက်ခြောက် ရေနွေးကြမ်း သောက်သုံးခြင်းဖြင့် နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါများ၊ ကင်ဆာနဲ့ နာတာရှည်ရောဂါများကို ကာကွယ် ပေးပါတယ်။
နေကြာရွက် လက်ဖက်ခြောက် ရေနွေးကြမ်း သောက်ခြင်းဖြင့် အာသီးရောင်ခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်း၊ လေပြွန်ရောင်ရမ်းခြင်းတွေမှာ ရောင်ရမ်းခြင်းကို လျှော့ချပေးပြီး ပုံမှန်အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေကို ပျောက်ကင်းသက်သာစေပါတယ်။ ရောဂါပိုးတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
နေကြာပင်ပေါက်မှာ ဗီတာမင် B ပါဝင်ပြီး ဖောလစ်အက်ဆစ်ကို ထုတ်လုပ်ပေးတာကြောင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေ နေကြာပင်ပေါက်ကို ချက်ပြုတ် စားသောက်ပေးခြင်းဖြင့် သန္ဓေသားရဲ့ အာရုံကြောစနစ် ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ကူညီပေးတဲ့အပြင် မိခင်သွေးလည်ပတ်မှုကိုလည်းကောင်းစေကာ စိတ်ဖိစီးမှု သက်သာစေပါတယ်။
နေကြာစေကို အသင့်အတင့်စားသုံးခြင်းဖြင့် ထူးခြားတဲ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး မရှိပေမဲ့ အလွန်အကျွံ စားသုံးခြင်းက အော့အန်ခြင်း၊ ဗိုက်နာခြင်း၊ ဝမ်းချုပ်ခြင်း စတာတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ နေကြာစေ့နဲ့ ဓာတ်မတည့်သူများမှာ အော့အန်ခြင်း၊ အရေပြား နီမြန်းခြင်း၊ အသက်ရှူကျပ်ခြင်း၊ ပါးစပ်တဝိုက်မှာ ရောင်ရမ်းခြင်းနဲ့ ယားယံခြင်း စတဲ့ လက္ခဏာတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ နေကြာစေ့နဲ့ ဓာတ်မတည့်သူတွေ နေကြာပင်ထွက်ပစ္စည်းတွေကို ရှောင်ကြဉ်သင့်ပါတယ်။
နွေဦးပြည်သူတွေ နေကြာပင်ရဲ့ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အကျိုးကျေးဇူးတွေကို သိရှိပြီး လိုအပ်သလို ရယူသုံးစွဲနိုင်ဖို့ ရေးသားဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
