ယူကရိန်းနိုင်ငံထဲကို အာဏာရှင်ပူတင်ရဲ့ ရုရှားတပ်တွေ အလုံးစုံကျူးကျော်ဝင်ရောက်မှု ဟာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှာ ရက်ပေါင်း ၁,၀၀၀ တင်းတင်းပြည့်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန်မှာ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ပ် တကျော့ပြန်သမ္မတ ပြန်ဖြစ်တာနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး စကားဝိုင်းပေါ် ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းသမ္မတတွေကို ဆွဲတင်မယ်လို့ပြောထားပေမဲ့ ဒီရက်ပိုင်းမှာ ၂ နိုင်ငံလုံးက မီးကုန်ယမ်းကုန်တိုက်ခိုက်နေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရက် ၁,၀၀၀ ပြည့်တဲ့ နေ့မှာပဲ ယူကရိန်းက အမေရိကန်ဒုံးကျည်နဲ့ ရုရှားနယ်မြေ အတွင်းပိုင်းအထိ ပထမဆုံးအကြိမ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။
မြောက်ကိုရီးယားတပ်တွေပါ စစ်ကူခေါ်ထားတဲ့ ရုရှားကလည်း နျူကလီယား မူဝါဒ ပြင်ဆင်ကြောင်း ကြေညာလိုက်ပါတယ်။
လူသားအတိဒုက္ခ
စစ်ပွဲ ရက် ၁,၀၀၀ အတွင်းမှာ လူသားသေဆုံးမှုနဲ့ ထိခိုက်မှုကလည်း အင်မတန်များပြားပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ တွက်ချက်မှုအရ အရပ်သား ၁၂,၀၀၀ သေဆုံးခဲ့ပြီးဖြစ်သလို လူသန်းချီ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ခဲ့ရပါတယ်။ အခုအခါ ယူကရိန်းနိုင်ငံသား ခြောက်သန်းကျော်ဟာ ပြည်ပမှာ ဒုက္ခသည်အဖြစ် နေထိုင်နေရပါတယ်။
ရုရှားတပ်တွေ ဘူချာမြို့ထဲ ဝင်လာပြီး ရက်အနည်းငယ်အကြာမှာ သားလေးတယောက် မွေးဖွားခဲ့တဲ့ ဘူချာမြို့သူ လူဒ်မီလာ ရော့ချန်ကိုက "သူက တကယ့်သူရဲကောင်းလေးပါ။ သူရဲကောင်းလေးပေါ့။ သူက အသက် ၃ ရက်သားလောက်ပဲရှိသေးတယ်။ အဲဒီတုန်းက။ အဲဒီလို ခက်ခဲတဲ့ခရီးကို ဖြတ်သန်းခဲ့ရတာ။ စောင်တွေနဲ့ပတ်ထားလို့ သူ့မျက်နှာတောင် မမြင်ရဘူး။ အေးခဲနေတဲ့ ဆောင်းရာသီဥတုကို ဖြတ်သန်းခဲ့ရတာပေါ့”လို့ ပြန်ပြောင်း ပြောပြပါတယ်။
ယူကရိန်းကလေးတွေဟာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု သတိပေးချက်အတွင်း ခိုလှုံရာနေရာတွေမှာပဲ အဆင်ပြေသလို ဆော့ကစားနေကြရပါတယ်။
ဝရုန်းသုန်းကား ကာလအတွင်း မွေးခဲ့တဲ့ကလေးတွေ၊ ကြီးပြင်းနေရတဲ့ ကလေးတွေဟာ ကြံံ့ကြံ့ခံဖီဆန်မှုကို ကိုယ်စားပြုနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ဒီကလေးတွေရဲ့ ငယ်ဘဝကို အကြောက်တရားက လွှမ်းမိုးနေတယ်ဆိုတာကိုတော့ ငြင်းမရပါဘူး။ စစ်ပွဲကြောင့် ဒီမျိုးဆက်မှာ စိတ်ဒဏ်ရာတွေ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းကျန်ခဲ့ပြီလို့ စောင့်ရှောက်ပေးသူတွေကဆိုပါတယ်။
ရုရှားကျူးကျော်စစ်ကို ဆက်တွန်းလှန်နိုင်ဖို့ နိုင်ငံတကာ အကူအညီဟာ ယူကရိန်းအတွက် မရှိမဖြစ်အရေးပါနေပါတယ်။ နေတိုးအတွင်းရေးမှူးချုပ် မာ့ခ်ရုသ်ကတော့ အကူအညီတွေ စဉ်ဆက်မပြတ်ရရှိရေးရဲ့ အရေးကြီးမှုကို အဓိက ထားပြောသွားပါတယ်။ လက်နက်နဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီတွေထပ်ပေးသွားမယ်လို့လည်း ရက် ၁၀၀၀ ပြည့်မှာ ကြေညာသွားပါတယ်။
လက်ရှိ စစ်ရေးအခြေအနေ
လက်ရှိစစ်ရေးမှာ ရုရှားစစ်တပ်ဟာ ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင်းက ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာတလျှောက်မှာ အသာစီးရနေပါတယ်။ စစ်ပွဲလေ့လာရေး အင်စတီကျု(ISW) ရဲ့ အချက်အလက်တွေအရ ရုရှားဟာ ၂၀၂၃ မှာ နယ်မြေသိမ်းနိုင်တဲ့ ပမာဏရဲ့ ခြောက်ဆအထိ ၂၀၂၄ မှာ သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ပါတယ်။ ဒွန်ဘက်စ်ဒေသ အရှေ့ပိုင်းက ယူကရိန်းရဲ့ အဓိကထောက်ပို့ရပ်ဝန်းတွေဆီကို တိုးလာနိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ မော်စကိုတပ်တွေဟာ ဒီနှစ်ထဲမှာ ယူကရိန်းနယ်မြေ စတုရန်းကီလိုမီတာ ၂၇၀၀ အထိ သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ပြီး ၂၀၂၃ တုန်းက ၄၆၅ စတုရန်းကီလိုမီတာပဲ သိမ်းနိုင်တာနဲ့ ယှဉ်ကြည့်လို့ရပါတယ်။
တချိန်တည်းမှာပဲ ရုရှား ကာ့စ်ဒေသကို ယူကရိန်းရဲ့ လျှပ်တပြက်တန်ပြန်ကျူးကျော်မှုဟာ အခြေယိုင်လာပါတယ်။ရုရှားတပ်တွေဟာ ယူကရိန်းထိုးစစ်တပ်လန်အောင် ပြန်တွန်းနေကြပါတယ်။ ယူကရိန်းဘက်က စစ်သည်အင်အား မလုံလောက်မှုပြဿနာ ရင်ဆိုင်လာရတာကို ကြည့်ရင် ဒီတန်ပြန်ထိုးစစ်ဟာ "မဟာဗျူဟာ ကပ်ဆိုးသင့်တာ" လို့တောင် ပညာရှင်တချို့က ဝေဖန်နေကြပါတယ်။
ယူကရိန်းနဲ့ ATACMS ဒုံး
စစ်ရေးအရ ယူကရိန်းဘက်က အရေးမလှဖြစ်လာချိန်၊ ရုရှားဘက်က မြောက်ကိုရီးယားတပ်တွေ ပါဝင်တိုက်လာချိန်မှာ ယူကရိန်းအတွက် အသက်ရှူချောင်စရာ အခွင့်အလမ်းတရပ် အမေရိကန်က ဖွင့်ပေးလိုက်ပါတယ်။ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်ဟာ သူရာထူးက ဆင်းခါနီး ၂ လအလို ကျမှ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇလန်းစကီး အကြိမ်ကြိမ်တောင်းဆိုနေခဲ့တဲ့ တောင်းဆိုမှုတရပ်ကို ခွင့်ပြုပေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ပွဲ ရက် ၁,၀၀၀ ပြည့်တဲ့နေ့မှာပဲ ယူကရိန်းဟာ အမေရိကန်က ပံ့ပိုးပေးတဲ့ (ATACMS) ဒုံးကျည်တွေသုံးပြီး ရုရှားနယ်မြေအတွင်းပိုင်းအထိ ပထမဆုံးအကြိမ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတိုက်ခိုက်မှုဟာ ၃၃ လကြာမြင့်လာတဲ့ စစ်ပွဲမှာ ယူကရိန်းရဲ့ ရှင်သန်နေဆဲ တွန်းလှန်နိုင်စွမ်းကို ပြသလိုက်တာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ မြောက်ကိုရီးယားတပ်တွေ ရုရှားဘက်က ဝင်တိုက်ခဲ့အပြီးမှာ အခုလို အမေရိကန်လက်နက်သုံးပြီး ရုရှားအတွင်းပိုင်းအထိ တိုက်ခွင့်ရခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ATACMS လို့အတိုကောက်ခေါ်တဲ့ MGM-140 Army Tactical Missile System ကို လော့ခ်ဟိခ်မာတင် ကုမ္ပဏီက ထုတ်လုပ်တာဖြစ်ပါတယ်။ ကီလိုမီတာ ၃၀၀ လောက်အထိ ပစ်လွှတ်နိုင်တဲ့ ဘဲလစ်စတစ်ဒုံးကျည်ဖြစ်ပါတယ်။
ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်း ၃၇၅ ပေါင်အထိ တင်ဆောင်နိုင်ပြီး ပုံမှန်အမြောက်ဆန်တွေထက် လေထုထဲ မြင့်မြင့်ပြန်နိုင်သလို ပြန်အဆင်းမှာလည်း ကမ္ဘာမြေဆွဲအားကြောင့် အင်မတန်မြန်ဆန်ပါတယ်။ ဒီဒုံးကျည်ကို အမေရိကန်ကပဲ ပေးထားတဲ့ ဟိုင်းမားစ် မိုးဘိုင်းဒုံးလွှတ်လောင်ချာတွေနဲ့ ပစ်လွှတ်နိုင်သလို ဗြိတိန်နဲ့ ဂျာမနီက ထုတ်တဲ့ M270 လောင်ချာနဲ့လည်းပစ်လို့ရပါတယ်။
ရုရှားနိုင်ငံထဲ တိုက်ခိုက်ဖို့အပြင် ရုရှားအနောက်ပိုင်း ကာ့စ်ဒေသက ရုရှားနဲ့ မြောက်ကိုရီးယားတပ်တွေကို ရင်ဆိုင်နေတဲ့ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေကို ကူညီဖို့ပါ သုံးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်.
အဓိကအားဖြင့်တော့ နောက်တန်းက စစ်ဘက်ပစ္စည်းတွေ၊ ထောက်ပို့စခန်းတွေ၊ လက်နက်တိုက်တွေကို လှမ်းပစ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ မကြာမီမှာ အလားတူစွမ်းရည်ရှိတဲ့ ဗြိတိန်နဲ့ ပြင်သစ်ဒုံးကျည်တွေကိုလည်း ရုရှားအတွင်းပိုင်းထိပစ်ဖို့ သုံးခွင့်ရလာနိုင်တယ်လို့ သတင်းတွေထွက်နေပါတယ်။
ဒီလိုတာဝေးပစ်လက်နက်တွေ ရုရှားအတွင်းပိုင်းအထိ အသုံးပြုခွင့်ရသွားတာဟာ ယူကရိန်းရဲ့ စစ်ရေးစွမ်းရည်ကို အများကြီးမြှင့်ပေးရာရောက်သွားပါတယ်။ အတက်အမ်းစ် ဒုံးကျည်နဲ့ဆိုရင် ယူကရိန်းဟာ တာဝေးကနေတိကျတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ အရေးပါတဲ့ အသာစီးရမှု ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရုရှားဘက်က ပိုပြင်းထန်တဲ့ တုံ့ပြန်မှုမျိုးကို ဖိတ်ခေါ်လိုက်သလိုလည်း ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။
ရက် ၁၀၀၀ ပြည့်နေ့မှာ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇလန်းစကီးက ယူကရိန်းလွှတ်တော်မှာ မိန့်ခွန်းပြောခဲ့သလို ဥရောပပါလီမန်ကိုလည်း ဗီဒီယိုလင့်ခ်ကတဆင့် မိန့်ခွန်းပြောခဲ့ပါတယ်။
ဇလန်းစကီးက "ရုရှားရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတိုင်း၊ ခြိမ်းခြောက်မှုတိုင်းကို ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုနဲ့ တုံ့ပြန်ရမယ်။ ရက်ပေါင်း ၁၀၀၀ လုံး ရုရှားရဲ့ ရေနံရောင်းချမှုကနေ စစ်ပွဲအတွက် ရန်ပုံငွေရှာနိုင်စွမ်းကို လျှော့ချဖို့ က အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရေနံဟာ ပူတင်အစိုးရရဲ့ အသက်သွေးကြောဖြစ်ပြီး တရားမဝင်ရှဲဒိုး ရေနံတင်သင်္ဘောအုပ်စုတွေက သူ့ကို အသက်ဆက်ပေးနေတာ။ ဒီသင်္ဘောတွေ လည်ပတ်နေသရွေ့ ပူတင်က လူတွေကို ဆက်သတ်နေမှာပဲ။ ပြင်းထန်တဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေက အရေးပါတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ယူကရိန်းသမ္မတ ဇလန်းစကီးက “အသေးစိတ်မပြောနိုင်တာတော့ ခွင့်လွှတ်ပါ။ ယူကရိန်းမှာအခု တာဝေးပစ်စွမ်းရည်ရှိလာပါပြီ ယူကရိန်းမှာ ကိုယ်တိုင်ထုတ်တဲ့ တာဝေးပစ်ဒရုန်းတွေရှိတယ်။ အခု Neptune ယူကရိန်း သင်္ဘောဖျက်ဒုံးကျည်တမျိုးတည်း မဟုတ်တော့ဘူး။ အခု ATACMS ဒုံးကျည် တွေလည်း ရှိလာပြီ။ ကျနော်တို့ ဒါတွေအားလုံးရဲ့ စွမ်းရည်ကို အသုံးချမှာဖြစ်တယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
နေတိုးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူးချုပ် မာ့ခ်ရုသ်ကတော့ "ဒီနေ့မှာ ရုရှားက ယူကရိန်းကို အကြောင်းမဲ့ အလုံးစုံ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်တာ ရက်ပေါင်း ၁၀၀၀ ပြည့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီနေ့ ကျနော်တို့ ယူကရိန်းကို ဘယ်လိုကူညီနိုင်မလဲဆိုတာ ဆွေးနွေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက အကူအညီတွေ ပိုပေးရမယ်၊ ငွေကြေးတွေ ပိုထုတ်ပေးရမယ်လို့ ဆိုလိုပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မြောက်ကိုရီးယားသားတွေပါ ဝင်ပါလာတဲ့အချိန်မှာပေါ့။ တရုတ်က ရုရှားရဲ့စစ်ပွဲကို ကူညီနေတာ၊ အီရန်ကလည်း ရုရှားရဲ့စစ်ပွဲကို ထောက်ပံ့နေတာကိုလည်း ကျနော်တို့ သိထားပါတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
နျူကလီးယား စစ်ပွဲအန္တရာယ်
တဖက်မှာတော့ရုရှားဟာ နျူကလီးယားမူဝါဒကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ကြောင်းကြေညာလိုက်ပါတယ်။ အဏုမြူလက်နက်ကို ဘယ်အချိန်မှာသုံးမယ်ဆိုတဲ့ ကန့်သတ်ချက်ကို လျှော့ချလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ အခုနောက်ဆုံးမူဝါဒပြင်ဆင်မှုအရဆိုရင် နေတိုးနောက်ခံပြုတဲ့ တပ်ဖွဲ့တွေက ရုရှားနယ်မြေထဲကို သမားရိုးကျလက်နက်တွေနဲ့ တိုက်ခိုက်ရင်တောင် နျူကလီးယားလက်နက်နဲ့ တုံ့ပြန်နိုင်တော့မှာဖြစ် ပါတယ်။
အီးယူ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ အကြီးအကဲ ဂျိုးဇက် ဘိုရဲလ်က "သူတို့ရဲ့ နျူကလီးယား မူဝါဒအသစ်ကို ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ရက် ၁၀၀၀ ပြည့်နဲ့ တိုက်ဆိုင်ပြီး ကြေညာတာဟာ သင်္ကေတသဘောဆောင်ပါတယ်။ သူတို့က နျူကလီးယားစစ်ပွဲအရှိန်မြှင့်မယ် ခြိမ်းခြောက်တာ ပထမဆုံးအကြိမ် မဟုတ်ဘူး။ ဒါက လုံးဝတာဝန်မဲ့တဲ့ လုပ်ရပ်ပဲ။ နျူကလီးယားစစ်ပွဲတပွဲဆိုတာ နိုင်သူမရှိနိုင်ဘူးဆိုတဲ့ မူဝါဒကို ရုရှားအနေနဲ့ လက်ခံရမယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်တော့မှ မတိုက်သင့်ဘူးဆိုတဲ့ အခြေခံမူကို လက်ခံရမယ်။ နျူကလီးယားစစ်ပွဲအကြောင်း ပြောဆိုတာတိုင်းဟာ တာဝန်မဲ့တဲ့ လုပ်ရပ်ပဲ။ ပူတင်က နျူကလီးယားအလောင်းအစားလုပ်တာ ပထမဆုံးအကြိမ်တော့ မဟုတ်ဘူး။ သူက စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ စွမ်းအင်ပြဿနာတွေကိုလည်း ဖန်တီးခဲ့တယ်။ မလုံခြုံမှုတွေ ဖြစ်အောင် သူတတ်နိုင်သမျှ အားလုံးသုံးတာ ပထမဆုံးအကြိမ် မဟုတ်ဘူး။ ဥရောပမြေပေါ်မှာ မြောက်ကိုရီးယားတပ်တွေ ရှိနေတာကိုပဲကြည့်။ ဒါပေမဲ့ နျူကလီးယားအကြောင်း ပြောတာ၊ နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုအကြောင်း ပြောတာကိုတော့ ကျနော်တို့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပယ်ချပါတယ်။ နျူကလီးယားလက်နက် အသုံးပြုဖို့ ပြောဆိုမှုတိုင်းကို ကျနော်တို့ ရှုတ်ချပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဒီရက်မှာ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လုပ်တာ အသေအချာပါပဲ”လို့ ပြောပါတယ်။
နျူကလီးယားတစ္ဆေခြောက်လှန့်မှုက တနေ့ထက်တနေ့ ပိုကြောက်စရာကောင်းလာတာကလည်း ဒီစစ်ပွဲရဲ့ အလောင်းအစားကြီးမားတဲ့ အနေအထားကို ဖော်ပြနေပါတယ်။
ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်က "ဒါက ယူကရိန်းအစိုးရက ရုရှားကို ဒီလက်နက်တွေနဲ့ တိုက်ခိုက်ခွင့်ပြုမလား မပြုဘူးလားဆိုတဲ့ ကိစ္စမဟုတ်ဘူး။ နေတိုးနိုင်ငံတွေက စစ်ပွဲထဲ တိုက်ရိုက်ပါဝင်မလား မပါဝင်ဘူးလားဆိုတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အကြောင်းပဲ။ အဲဒီလိုဆုံးဖြတ်ချက်ချရင် နေတိုးနိုင်ငံတွေ၊ အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပနိုင်ငံတွေ ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှာ တိုက်ရိုက်ပါဝင်တယ်ဆိုတာပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဒါက သူတို့ တိုက်ရိုက်ပါဝင်တာပဲ။ ဒီလိုဆိုရင် စစ်ပွဲရဲ့ အနှစ်သာရ၊ သဘောသဘာဝကို အများကြီးပြောင်းလဲစေမှာပဲ။ ဒါက နေတိုးနိုင်ငံတွေ၊ အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပနိုင်ငံတွေက ရုရှားနဲ့ တိုက်နေတယ်လို့ ဆိုလိုတာပဲ။ အကယ်၍ ဒါမှန်တယ်ဆိုရင်၊ စစ်ပွဲရဲ့ အနှစ်သာရပြောင်းလဲသွားတာကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး၊ ကျုပ်တို့အပေါ် ဖြစ်လာမယ့် ခြိမ်းခြောက်မှုတွေအပေါ် အခြေခံပြီး သင့်တော်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်သွားမှာပဲ”လို့ ပြောပါတယ်။
ဒေါ်နယ်ထရမ့်ပ် သက်ရောက်မှု
အမေရိကန်သမ္မတအဖြစ် တကျော့ပြန်အရွေးခံထားရတဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ပ်ကတော့ သူ အိမ်ဖြူတော်ပြန်ရောက်တာနဲ့ စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်မယ်ပြောထားပါတယ်။
ထရမ့်ပ်က ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာကို အခုလက်ရှိရှိတဲ့အတိုင်း ရပ်တန့်ထားမယ့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ညှိနှိုင်းဖို့ အစီအစဉ်ကို အရိပ်အမြွက်ပြောထားပါတယ်။ အဲဒီလိုဆိုရင် ကျူးကျော်တဲ့ မော်စကိုကို ချီးမြှင့်ရာရောက်ပြီး ယူကရိန်းကတော့ နစ်နာဖို့ရှိနေပါတယ်။ ထရမ့်ပ်ချဉ်းကပ်ပုံအတိုင်းသွားရင် ယူကရိန်းဟာ သူ့ဘက်ကနစ်နာတဲ့သတ်မှတ်ချက်တွေနဲ့ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို မလွှဲမရှောင်သာ သဘောတူရမယ့်သဘောဖြစ်နေပါတယ်။ သိမ်းထားတဲ့နယ်မြေတွေအပေါ်မှာ ရုရှားထိန်းချုပ်မှုကို တရားဝင်လုပ်ပေးရာရောက်မှာကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
ဒေါ်နယ် ထရမ့်ပ်က"ဒါကြောင့် ကျနော်တို့မှာ အရမ်းကောင်းတဲ့ ဆက်ဆံရေး ရှိပါတယ်။ ခင်ဗျားသိတဲ့အတိုင်းပဲ၊ ကျနော်က သမ္မတပူတင်နဲ့လည်း အရမ်းကောင်းတဲ့ ဆက်ဆံရေး ရှိပါတယ်။ ကျနော်တို့ အနိုင်ရရင် ဒါကို မကြာခင် ဖြေရှင်းနိုင်မယ်လို့ ထင်တယ်။ ကျုပ် တကယ်ပဲ ဖြေရှင်းနိုင်မယ်လို့ ထင်တယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
ထရမ့်ပ်ရဲ့ အစီအစဉ်ဟာ တိုက်ပွဲတွေကို ယာယီရပ်တန့်ကောင်း ရပ်တန့်ပေးနိုင်ပေမဲ့ ရပ်တန့်နေတဲ့ ပဋိပက္ခ တရပ်ကို ဖန်တီးရာရောက်မယ့် အန္တရာယ်ရှိနေပါတယ်။ ပျက်စီးလွယ်တဲ့ အစီအမံတခုဟာ ဘယ်အချိန်မဆို ပြန်ပေါက်ကွဲထွက်သွားနိုင်ပြီး ယူကရိန်းအချုပ်အခြာအာဏာကို ထိခိုက်လာနိုင်တယ်လို့ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
မျှော်လင့်ချက်
အပျက်အစီးတွေ၊ မရေရာမှုတွေကြားမှာ မျှော်လင့်ချက်ကတော့ ရှိနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ကိယက်ဗ်မြို့တော်မှာ ယူကရိန်းသားတွေဟာ ရက် ၁,၀၀၀ ကြာ အလံမလှဲစတမ်း တွန်းလှန်နိုင်မှု အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ဖယောင်းတိုင်တွေ ထွန်းညှိဆုတောင်းခဲ့ကြပါတယ်။ စစ်သားတွေ၊ အရပ်သားတွေ၊ မိဘတွေ၊ ကလေးတွေဟာ "ယူကရိန်းဟာ ဆက်ကြံ့ကြံခံဦးမယ်ဆိုတဲ့ သတင်းစကားကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြသခဲ့ကြပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ အထောက်အပံ့တွေ၊ စစ်ရေးအကူအညီတွေနဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ မူဝါဒတွေက ယူကရိန်းရဲ့ တွန်းလှန်စစ်ကိုထောက်"မ" ပေးထားတယ်ဆိုပေမဲ့ အဓိက အကျဆုံးကတော့ ယူကရိန်းသားတွေ ကိုယ်တိုင်ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ကိယက်ဗ်ဒေသခံ ပင်စင်စား ဗယ်လန်တီနာက "သေသွားတဲ့ ကျမအမျိုးတွေအကြောင်း တွေးမိတယ်။ ဖြစ်နိုင်သမျှ စစ်ကြီးစောစောပြီးစေချင်တယ်။ ကျမတို့ရဲ့ စစ်သည်တော်တွေ၊ ကျမတို့ကို ကာကွယ်ပေးနေတဲ့သူတွေ၊ ကျမတို့ကို စောင့်ရှောက်ပေးနေတဲ့ နတ်တမန်လို ပုဂ္ဂိုလ်တွေ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်စေချင်တယ်။ ကျမ သူတို့ကို ထောက်ခံတယ်။ သူတို့ကို သန်မာစေချင်တယ်။ ဘုရားသခင်က သူတို့ကို စောင့်ရှောက်ပေးစေချင်တယ်"လို့ ပြောပါတယ်။
မာရီယူပူးလ်ဒေသခံ ယူလီယာကလည်း "ကျမဘဝတခုလုံး ကပြောင်းကပြန်ဖြစ်သွားခဲ့တာ။ ဘဝဆိုတာကို မရှိတော့တာပါလေ။ အောင်ပွဲရပြီး အိမ်ပဲ ပြန်ချင်တယ်။ ကျမတို့တိုင်းပြည်ကို ကာကွယ်ပေးနေတဲ့ သူအားလုံးကို ကျေးဇူးတင်တယ်။ အောင်ပွဲရဖို့ တကယ် မျှော်လင့်မိတယ်"လို့ ပြောပါတယ်။
ယူကရိန်းသမ္မတ ဇလန်းစကီးက "ကျုပ်တို့ဟာ ယူကရိန်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ လုံခြုံမှုနဲ့ အနာဂတ်ကို အရောင်းအဝယ်လုပ်မှာ မဟုတ်ဘူး။ ယူကရိန်းနိုင်ငံရဲ့ ပိုင်နက်နယ်မြေ အလုံးအစုံအပေါ်မှာ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ကို စွန့်လွှတ်မှာ မဟုတ်ဘူး။ ကျုပ်တို့တိုင်းပြည်ကို ဥရောပက တယောက်ယောက်ရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအကြို တိုက်ပွဲအတွက် အသုံးချခွင့်ပေးမှာမဟုတ်ဘူး။ ယူကရိန်းက စတေးပြီးတော့ ဘယ်သူမှ မနိုင်စေရဘူး။ ဒါပေမဲ့ ယူကရိန်းနဲ့အတူ အောင်ပွဲရဖို့ဆိုတာပဲ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါက တခုတည်းသော နည်းလမ်းပါ”လို့ ပြောပါတယ်။
ရက် ၁,၀၀၀ ပြည့်တဲ့စစ်ပွဲဟာ ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ မမျှော်မှန်းနိုင်လောက်တဲ့ ဆုံးရှုံးမှုတွေကြားမှာ ကြံံ့ကြံ့ခံမှု ဇာတ်လမ်းပမာဖြစ်ပါတယ်။
ရှေ့ဆက်ရမယ့်လမ်းက မရေရာမှုတွေအများကြီးရှိနေပေမဲ့ ယူကရိန်းရဲ့ စိတ်ဝိညာဉ်က မပြိုမကွဲ ခိုင်မာနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။
အဓမ္မက ဓမ္မထက် အားကြီးတဲ့အခါမျိုးမှာ၊ လက်နက်အားကိုး စစ်တပ်အားကိုးနဲ့ ဗိုလ်ကျအနိုင်ကျင့်ခံရတဲ့ အခါမျိုးမှာတောင် မျှော်လင့်ချက် မမှေးမှိန်ဘဲ လက်မလျှော့စတမ်း ကြံ့ကြံ့ခံတွန်းလှန်ရှေ့ဆက်နေတဲ့ ဥရောပက အဝါနဲ့အပြာရောတဲ့ အလံတော်ဟာ ကမ္ဘာတဝန်းက လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးတို့ရဲ့ မီးရှူးတန်ဆောင်အဖြစ် ဆက်လက် ထိန်ညီးနေဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
စိုင်းခေတ်နွေ