နေပြည်တော်ထောင်မှာ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီရဲ့ ဖမ်းဆီးအကျဉ်းချတာခံနေရတဲ့  နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊ တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်း  ခြံအမှတ်  ၅၄ ကို လေလံတင်ရောင်းမယ့်ကိစ္စ၊ မကြာခင်က လက်ခံရရှိထားတဲ့ ပေးစာနဲ့ လက်ရှိမြန်မာ့နိုင်ငံရေးအခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ သားငယ် ကင်မ်အဲရစ်  (ခ) ကိုထိန်လင်းကို ဒီဗွီဘီက ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားပါတယ်။

(အပြည့်အစုံ) 

မေး - အမေ့ဆီက စာရတယ်ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘယ်လိုရခဲ့တယ် ဆိုတာလေး ပြောပြပေးပါ။ စာပါအကြောင်းအရာ၊ အသေးစိတ်အချက်တချို့လည်း ပြောပြပေးလို့ရမလား။

ကင်မ် - “လန်ဒန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနက လာတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် စက်တင်ဘာတုန်းက ကျနော် အမေ့အတွက် (ကျန်းမာရေး) စောင့်ရှောက်မှု ပစ္စည်းတွေနဲ့ စာနဲ့ ပို့ပေးပြီးတဲ့နောက်မှာပေါ့။ အဲဒီတုန်းက အမေက သိပ်မမာဘူးကြားတော့လေ။”

“အဲဒါနဲ့ နောက်ဆုံး စောင့်ရှောက်မှုပစ္စည်းတွေ ပို့ဖြစ်တယ်ပေါ့ဗျာ။ အမေ့ဆီကို ဒီဇင်ဘာလကုန်မှ ပစ္စည်းတွေရောက်တယ်လို့ ကြားတယ်။ ပြန်စာကိုတော့ ဇန်နဝါရီလလယ်မှာ ရပါတယ်။ အာဏာပိုင်တွေက ဖတ်ကြည့်မှာဆိုတော့ ဒီဆက်သွယ်မှုထဲမှာ အမေပြောနိုင်တာ အများကြီးတော့ မရှိပါဘူး။”

“အခြေခံအားဖြင့် ကျနော့်ကို စာပြန်တယ်ပေါ့ဗျာ၊ မိသားစုကို မေတ္တာပို့တယ်၊ (ကျန်းမာရေး) စောင့်ရှောက်မှုပစ္စည်းတွေအတွက် ကျေးဇူးတင်တယ်ပေါ့။ သူ့မှာ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ရှိနေတယ်လို့လည်း ရေးထားတယ်ဗျ။ ထောင်ထဲမှာ ကောင်းကောင်းကုမပေးဘူးလို့တော့ ကျနော် ထင်တယ်။ ဥပမာပြောရရင် သူ့အံသွားက ပြဿနာရှိနေတယ်။ အစာစားတိုင်း နာတယ်ပေါ့ဗျာ။ အမေ့မှာ လိုအပ်တဲ့ကုသမှု မရဘူးလို့ ကျနော်ထင်တယ်။”

မေး - (ကျန်းမာရေး)စောင့်ရှောက်မှု ပစ္စည်းတွေဆိုတာ ဘာတွေပါလဲ။

ကင်မ် - “ဗီတာမင်၊ ဆေးဝါးနဲ့ အစားအစာတချို့ပါ။”

မေး - ထောင်ကနေ နေရာရွှေ့မယ် သတင်းကြားပြီးနောက်ပိုင်း မရွှေ့ဖြစ်တဲ့ကိစ္စ သိထားတာ ပြောပြပေးပါ။ ရှောင်တာနဲလ် ပြောတာက အဲဒီမှာ နွေဆို အရမ်းပူ၊ မိုးရာသီဆို အရမ်းစိုစွတ်ပြီး နေရတာ တော်တော်အဆင်မပြေဘူးဆိုလို့လေ။

ကင်မ် - “ကျနော်သိသလောက်တဲ့ အမေ့ကို သူ့(ရှောင်တာနဲလ်)ကို ထားသလိုပဲ ထားတုန်းပဲဗျ။ သူ(ရှောင်တာနဲလ်) ကြုံရတဲ့ အခြေအနေမျိုးနဲ့ တော်တော်တူမယ် ဆိုတာတော့ သေချာတယ်။”

မေး - နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်း အနေနဲ့ ဘာလုပ်သင့်လဲ၊ ဘာတွေတောင်းဆိုပေးသင့်တယ် ထင်ပါသလဲဗျ။

ကင်မ် - “ကျနော့်အမေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ ဒီစစ်အစိုးရကို နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအနေနဲ့ ပိုဖိအားပေးစေချင်တာကတော့ ရှင်းပါတယ်ဗျ။ အဲလိုမှ မလုပ်နိုင်ရင်လည်း နေအိမ် အကျယ်ချုပ်လောက်ပေါ့။ နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ပြန်ချပေးထားပေါ့ဗျာ။ သူ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်နဲ့ မနေရတာ ကျနော် သိသလောက်ဆို နှစ်နှစ်ခွဲလောက်ရှိပြီဗျ။ အခုက နေပြည်တော်က နေပြည်တော်ထောင်ထဲမှာ ထားထားတာပါ။”

မေး - တက္ကသိုလ်ရိပ်သာလမ်း၊ ခြံနံပါတ် ၅၄ ရောင်းမယ့်ကိစ္စလည်း ဘာများသိထားတာ ရှိသေးလဲဗျ။

ကင်မ် - “တရားရုံးတွေက ဘယ်လိုဆုံးဖြတ်လဲ ဆိုတာတော့ ကျနော်လည်း သိပ်မသိပါဘူး။ ကျနော် သိသလောက်ကတော့ အရင်တုန်းက ဒီအိမ်နဲ့ခြံအတွက် အငြင်းပွားတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျနော့်ဦးလေးက အမေရိကန်နိုင်ငံသား ဖြစ်နေတော့ ရှင်းနေတာပဲ၊ တောင်းပိုင်ခွင့် မရှိဘူးပေါ့ဗျာ။ ဒီစစ်အစိုးရကတော့ သူတို့လုပ်ချင်တာ လုပ်လို့ရအောင် စည်းမျဉ်းတွေ လုပ်ပစ်မှာပဲ။ ကျနော့်အမေအတွက် ပိုခက်ခဲသွားအောင် လုပ်တာလေ။ ဒီအိမ်နဲ့ခြံသာ ရောင်းပစ်လိုက်ရင်၊ ကျနော်သိသလောက်တော့ မြန်မာပြည်မှာ အမေ့အတွက် ဘာမှ ကျန်မှာမဟုတ်ဘူး။ နေပြည်တော်က သူ့အိမ်ကလည်း အစိုးရပိုင်ဗျ။ သူပိုင်တဲ့ တခြား မြေကွက်တကွက်ကိုလည်း စစ်တပ်က သိမ်းလိုက်ပြီ။ ဆိုတော့ ကျနော်တွေ့သလောက် ပြောရရင်ဗျာ အမေ့မှာပိုင်သမျှ အကုန်ဖယ်ရှားပစ်တဲ့ သဘောပေါ့။”

မေး - ဘာတွေဆက်ဖြစ်လာမယ် ထင်လဲဗျ။

ကင်မ် - “မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက အခြေအနေတွေက နေ့စဉ်နဲ့အမျှ မြန်မြန်ဆန်ဆန် ပြောင်းလဲနေတော့ ကျိန်းသေပေါက်တော့ မပြောနိုင်ဘူး။ စစ်တပ်က မကြာခင်ပဲ အာဏာလွှဲပေးမှာတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ သူတို့ တချိန်ချိန်မှာ ကျိန်းသေလက်လွှတ်ရမှာပဲ။ နောက်ထပ် သွေးမြေကျမှုတွေ အရမ်းမများဘဲ ဒီလိုဖြစ်လာပါစေပဲ မျှော်လင့်ရမှာပဲ။”

မေး - အရင်စစ်အစိုးရတွေတုန်းက ခင်ဗျားအမေ့ကို ဒီအစစ်အစိုးရနဲ့ ဆက်ဆံပုံ မတူဘူးဗျာ။ အရင်တုန်းက သူ့ကိုလွှတ်ပေးပြီး ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေး ဘာညာပေါ့၊ အာဏာမသိမ်းမီ ၁၀ နှစ်လောက်က လုပ်ခဲ့တာရှိတယ်။ အဲဒီလိုမျိုး ထပ်ဖြစ်လာမယ်ထင်လား။

ကင်မ် - “ရှေ့ဆက်ပြီးတော့ မြန်မာပြည်သူတွေက ဘယ်လို စစ်အုပ်ချုပ်မှုမျိုးကိုမှ လက်ခံတော့မှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် အသွင်ကူးပြောင်းရေးအစိုးရ ပုံစံမျိုး ဆိုရင်လည်း ဖြစ်လာမယ်မထင်ဘူး။ ကျနော် တွေ့သလောက်တော့ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုတွေလက်ထဲ လုံးဝ လွှဲကိုလွှဲပေးရမှာ။”

မေး - အဲဒီလိုကိစ္စမှာ ခင်ဗျားအမေက ဘယ်လိုအခန်းကဏ္ဍက ပါဝင်မယ်ထင်လဲ။

ကင်မ် - “မြန်မာပြည်သူတွေကတော့ သူ့ဆီက ခေါင်းဆောင်မှုနဲ့ လမ်းညွှန်မှုကို မျှော်လင့်ဦးမယ်တော့ ထင်တာပဲ။ တချိန်ချိန်မှာတော့ နောက်တန်းမှာ နေနိုင်မှာပါ။ သိတဲ့အတိုင်းပဲ၊ အမေက ခုတောင် ၇၈ နှစ်ရှိပြီလေ။ ထောင်ကထွက်လာရင်တောင် အနားယူဖို့ လိုဦးမယ်လို့ ကျနော်တော့ ထင်တယ်။”

မေး - အံသွားကိစ္စ ခုနက ခင်ဗျားပြောတာ ရှိတယ်။ အရင်သတင်းတွေမှာကျတော့ အန်တာတို့ ခေါင်းမူးတာတို့ တွေ့ရတယ်။ ဒီလိုက တောက်လျှောက်ဖြစ်နေတာလား၊ မနှစ်ကမှဖြစ်တာလား။

ကင်မ် - “အမေ့ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျနော်လည်း အများကြီးမသိဘူး။ အမေ ပြောပြသမျှ အပိုင်းအစလေးပဲ သိရတာ။ အဲဒါကလည်း အသေးစိတ်မဟုတ်ဘူးဗျ။”

မေး - စာက ခင်ဗျားနဲ့ မိသားစုတွေကို အခုလို ပစ္စည်းတွေပို့ပေးလို့ ကျေးဇူးတင်တယ် ဆိုတာလောက်ပဲပေါ့။ စစ်တပ်က ဒီထက်ပိုပြီးလည်း ဘာသတင်းစကားမှ မမျှစေချင်တဲ့သဘော ရှိတော့လေ။

ကင်မ် - “မေတ္တာပို့တယ်ပေါ့ဗျာ။ ဟုတ်ပါတယ်။ ကျနော့်ကို စာပြန်တဲ့သဘောလောက်ပဲ။ ကလေးတွေ၊ သူ့မြေးတွေနဲ့ မိသားစုတွေအကြောင်း ကြားရတာ ဝမ်းသာတယ်ပေါ့။”

မေး - ဘာများ ဖြည့်စွက်ပြောချင်တာရှိသေးလဲ။

ကင်မ် - “ကျနော် ပြောချင်တာက မြန်မာပြည်မှာ ကိစ္စတွေက အချိန်မဆိုင်းဘဲ မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျနော် မျှော်လင့်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းစစ်ကလည်း ဖြစ်လာခဲ့တာ ရှည်ကြာလွန်းနေပြီ။ တကမ္ဘာလုံးကလည်း ဒီမှာဖြစ်နေတာကို အခုအချိန်အထိ တော်တော်လေး ဂရုမမူမိကြသေးဘူး။ ဒါကြောင့် ဒီလိုအင်တာဗျူးမျိုး လုပ်တာကလည်း ကျနော် ကူညီလုပ်ပေးနိုင်တဲ့ ကိစ္စအနည်းငယ်ထဲက တခုပေါ့။ တကမ္ဘာလုံး ဒီမှာ ဘာဖြစ်နေလဲ သတိပြုမိကြအောင်ပေါ့။ ဒါကြောင့် ခုလို ဖြေကြားခွင့်ပေးတာကိုလည်း ကျေးဇူးတင်တယ်လို့ ပြောပါရစေ။”

Photo Credit- Kim Aris