အခုတလော လူထုကြားထဲမှာ ရွေးကောက်ပွဲအသံတွေ ခပ်စိပ်စိပ်လေး ထွက်လာတယ်။ စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းခေါင်းဆောင်ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပြီး နိုင်တဲ့အဖွဲ့အစည်းကို အာဏာအပ်မယ် ဆိုတဲ့ မစားရဝခမန်း လေသံပစ်နေလေရဲ့။ ရပ်ကွက်အတော်များများမှာလည်း အိမ်ရှိလူဦးရေစာရင်း ကောက်နေတာလည်း တွေ့နေရတယ်။ စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းက ဦးစီးကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို စိတ်မဝင်စားပေမယ့်လည်း ပြောစရာရှိတာလေးတော့ ပြောရဦးမယ်။

ဒီမိုကရေစီမှာ ရွေးကောက်ပွဲကို ဖြတ်သန်းကြရမြဲပဲဆိုပေမဲ့ စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းက လုပ်ပေးမယ့် ရွေးကောက်ပွဲကိုတော့ အယုံအကြည်မရှိတာလည်း အမှန်ပါ။ ဒါကလည်း မြန်မာပြည်သူတွေ ဖြတ်သန်းလာခဲ့ရတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ သမိုင်းတွေအရ မယုံကြည်ခဲ့တာဘဲ ဖြစ်တယ်။ စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းက ဦးစီးပြီး လုပ်ပေးတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဟာ မြန်မာပြည်မှာ သုံးကြိမ်ရှိခဲ့ဖူးတယ်။ အခုတကြိမ် လုပ်ပေးခဲ့ရင် စတုတ္ထကြိမ်ပေါ့။

ပထမအကြိမ် လုပ်ပေးခဲ့တာက ‘အစမ်းအာဏာသိမ်းပွဲ’ လို့ခေါ်တဲ့ ၁၉၅၈-၆၀ အိမ်စောင့်အစိုးရက ၁၉၄၇ ခြေဥအရ ၁၉၆၀ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့မှာ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးခဲ့တာ။ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲကို စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းကပဲ ဦးစီးကျင်းပပေးခဲ့တာ။ ၁၉၉၀ ဒုတိယအကြိမ်မှာလည်း သူတို့ပဲ ဦးစီးပြီး ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးခဲ့တာ။ တတိယအကြိမ် ကတော့ ၁၉၉၀ ရွေးကောက်ပွဲအရ အနိုင်ရအဖွဲ့ကို အာဏာမအပ်ချင်တာနဲ့ မိစ္ဆာဂိုဏ်းသားအချင်းချင်း အာဏာလုယူဟန်ပြုပြီး ကာလအတန်ကြာ စစ်မိစ္ဆာတို့ ကြီးစိုးအုပ်ချုပ်ခဲ့တာ။ မတတ်သာတဲ့အဆုံး စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းရဲ့ ဖွားဘက်တော်ပါတီကို အနိုင်ရအောင် ကြံဆောင်ပြီး ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်မှာ တတိယအကြိမ် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးခဲ့တာ။ အခု စတုတ္ထအကြိမ်မှာလည်း အရင်ကလို သူတို့ဦးစီးတဲ့ အလိမ်အညာ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးဖို့ ကြံရွယ်နေဟန်ပါပဲ။

အခုဖော်ပြခဲ့တာတွေဟာ စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းက ကမကထပြုတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတွေ။ ဒီမှာ သတိထားမိစေတာက အာဏာတခါသိမ်းတိုင်း ရွေးကောက်ပွဲတကြိမ် လုပ်ပေးနေရတာကို တွေ့ရတယ်။ အဲဒီလို လုပ်ပေးတဲ့အကြိမ်တိုင်းကို ပြန်ကြည့်ရင် တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ သမာသမတ်ကျကျ ကျင်းပပေးခဲ့တာ မတွေ့ရဘူး။ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မရှိခဲ့ဘူး။ အကြိမ်တိုင်း ပြန်ကြည့်တော့လည်း ‘သွေးရူးသွေးတန်း’ နဲ့ လုပ်ပေးခဲ့တာကိုပဲ တွေ့ရတယ်။

ပထမအကြိမ် ၁၉၆၀ မှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပေးခဲ့စဉ်ကလည်း အာဏာမလွှဲချင်ဘဲ လွှဲပေးကြရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပေးချင်တဲ့ဆန္ဒမရှိဘဲ လုပ်ပေးခဲ့ရတာကိုး။ ဒီတော့ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲကို ‘သွေးရူးသွေးတန်း’ လုပ်ပေးခဲ့ရတာပါပဲ။ ဘာလို့ ဒီလိုပြောရလဲဆိုတော့ ဦးနုနဲ့ ဗိုလ်မောင်မောင်၊ ဗိုလ်အောင်ကြီးတို့ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးပြီး အပြန်မှာ ဗိုလ်နေဝင်းက “အားလုံး အဆင်ချောခဲ့လား” ဆိုတဲ့အမေးကို ဦးနုနဲ့ ညှိနှိုင်းခဲ့တဲ့ အိမ်စောင့်အစိုးရအဖြစ် သဘောတူခဲ့တဲ့အကြောင်းတွေ ပြန်ပြောပြတော့ ဗိုလ်နေဝင်းက “တချီတည်းနဲ့ ကိစ္စပြတ်အောင် လုပ်ခဲ့ရမှာကိုကွာ” (ဆိုလိုသည်မှာ တပ်က လုံးဝအာဏာသိမ်းပြီး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဖြင့် အုပ်ချုပ်သည့်စနစ်ကို ဖယ်ရှားပစ်ရန် ဖြစ်သည်) လို့ ဗိုလ်မောင်မောင်က “Some Aspect of the ‘Care -Taker Government’ ဆိုတဲ့စာအုပ်မှာ အဲဒီလို ရေးခဲ့တယ်။ ဒါကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် အာဏာမလွှဲချင်ဘဲ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးခဲ့ရတဲ့အချက်ဟာ ပေါ်လွင်နေတာကြောင့် “သွေးရူးသွေးတန်း ရွေးကောက်ပွဲ” လုပ်ပေးခဲ့ရတာလို့ ပြောရတာ။

ဒုတိယအကြိမ် ၁၉၉၀ မှာလည်း ဒီလိုပါပဲ။ ဆန္ဒပြပြည်သူလူထု ငြိမ်အောင်လို့ သွေးရူးသွေးတန်း လုပ်ပေးခဲ့တာ။ ပြီးတော့ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ အနိုင်ရပါတီကို အာဏာမအပ်ချင်တာနဲ့ အချင်းချင်း အာဏာပြန်သိမ်းခဲ့တာပေါ့။ ၂၀၁၀ မှာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ရွေးကောက်ပွဲ မဝင်နိုင်ရေးအတွက် မျိုးစုံလိမ်ညာကြံဖန်ပြီးမှ သွေးရူးသွေးတန်း လုပ်ပေးခဲ့ရပြန်တယ်။ အခုလည်း စစ်မိစ္ဆာကိုယ်စားလှယ်တွေ အစားထိုးထားတဲ့ ကြံ့ဖွတ်ပါတီ အသာစီးရရေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီး သွေးရူးသွေးတန်း ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပေးဖို့ အကဲစမ်းနေတာ။

ဒါ့အပြင် စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းက ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပေးတိုင်း ဘက်လိုက်မှုရှိတာကိုလည်း တွေ့နိုင်တယ်။ ပထမအကြိမ် လုပ်ပေးစဉ်ကလည်း ဦးကျော်ငြိမ်းတို့ရဲ့ ‘တည်မြဲဖဆပလ’ အနိုင်ရရေးအတွက် ဘက်လိုက်ပေးတာတွေ ရှိခဲ့တာပေါ့။ ဦးနုရဲ့ ‘သန့်ရှင်း’ အဖွဲ့ မဲမရရှိရေးအတွက် “အချို့နေရာများတွင် စစ်တပ်ရဟတ်ယာဉ်များပေါ်မှ ‘ဦးနု ကွန်မြူနစ်ဖြစ်သွားပြီ’ ဟုလည်းကောင်း၊ ‘ဦးနု ကွန်မြူနစ်နဲ့ပေါင်းလိုက်ပြီ’ ဟုလည်းကောင်း စာများကြဲချခဲ့ဖူးသည်” လို့ CRDB ဦးတင်မောင်ဝင်းရဲ့ ‘နိုင်ငံရေးသမားနဲ့ နိုင်ငံရေး” စာအုပ်မှာ ဖော်ပြခဲ့တယ်။

စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းသားတွေက လွတ်လပ်စွာ စည်းရုံးခွင့်မဲဆွယ်ခွင့်တွေ ပိတ်ပင်တာ၊ တရားပွဲတွေ နှောင့်ယှက် ခြိမ်းခြောက် ဖျက်ဆီးတာတွေ လုပ်ခဲ့သလို ‘ငါးစွန် ၆ လောင်းပြိုင် လူသတ်မှု’ တွေ ကျူးလွန်တာတွေအထိ ရှိခဲ့ဖူးတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲပြီးလို့ သန့်ရှင်းအဖွဲ့က အနိုင်ရတော့ ဗိုလ်နေဝင်းကိုယ်တိုင် ‘ဘက်လိုက်မှုကျူးလွန်တဲ့ တပ်မှူးတွေ’ ဆိုပြီး တပ်ကနေ ထုတ်ပယ်ခဲ့ဖူးတဲ့ သာဓကတွေလည်း ရှိရဲ့။ ၁၉၉၀ နဲ့ ၂၀၁၀ မှာလည်း ဒီအတိုင်းပဲ ဘက်လိုက်ခဲ့တာ အားလုံးအသိ။ စစ်မိစ္ဆာအုပ်စုဟာ ဘယ်တုန်းကမှ တရားမျှတ၊ လွတ်လပ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်မပေးခဲ့တဲ့ သာဓကတွေ၊ ဖြစ်ရပ်တွေ ရှိနေပါလျက်နဲ့ အခုတကြိမ်လည်း စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းသားတို့ရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ဝင်ဦးမယ်ဆိုရင် ‘လေးတုံးစားပြီးလို့မှ နတ်သုဒ္ဓါလား ဘာလား’ ခွဲခြားမသိတဲ့ဘဝ ရောက်ပေတော့မယ်။

တခါ ပါတီတွေဘက် ပြန်ကြည့်ပြန်တော့လည်း အဲဒီလို စစ်မိစ္ဆာတွေ ကျင်းပပေးတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတိုင်းမှာ ပထမအကြိမ်ကလွဲလို့ ပါတီတွေဟာ မှိုလိုပေါက်ခဲ့တယ်။ ပထမအကြိမ်ကတော့ ပါတီတွေဟာ သမိုင်းဆိုင်ရာ အမွေဆက်ခံခဲ့ရတာကြောင့် အမှန်တကယ် နိုင်ငံရေးအသွင်ဆောင်တဲ့ ပါတီလက်ကျန်တွေ ရှိသေးတယ်။ ကျန်အကြိမ်တွေမှာတော့ တကယ့်နိုင်ငံရေးအသွင်ဆောင်တဲ့ ပါတီတွေလည်း ရှိခဲ့သလို ‘ဗြုတ်စဖျင်းတောင်းနဲ့ အလေဏတော’ ပါတီတွေလည်း အများကြီး ထွက်ပေါ်လာခဲ့တယ်။ အဲဒီလို ပေါ်ထွက်လာအောင်လည်း စစ်မိစ္ဆာတွေက ‘ပါတီတွေကို လောင်စာဆီပေးမယ်၊ ဘာပေးမယ် ညာပေးမယ်’ နဲ့ ကြေညာခဲ့လေတော့ အချောင်ရလိုတဲ့ ‘အလေနတော ဗြုတ်စဖျင်းတောင်း’ တွေလည်း ပါတီထောင်လာတော့တာကိုး။ ၁၉၉၀ မှာ ပါတီတွေ ‘ရာကျော်’ လာခဲ့တာဟာ သာဓကတခု ဖြစ်ခဲ့တာပေါ့။

အဲဒီနောက် ၂၀၁၀ မှာတော့ NLD အပါအဝင် နိုင်ငံရေးအသွင်ဆောင်ပါတီ အတော်များများကို ဖျက်သိမ်း၊ ဖမ်းဆီးတာတွေလုပ်၊ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်တွေ ထောင်ထဲထည့်၊ ချည်ပြီးတုပ်ပြီး လုပ်ပြီးတော့မှ ကြံ့ဖွံ့နဲ့အပေါင်းပါ ‘ဗြုတ်စဖျင်းတောင်း အလေဏတော’ ပါတီတွေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပေးခဲ့တာ။ ဒါတွေက အားလုံးသိပြီးသားတွေကို ပြန်ပြောပြနေတာပါ။ အဲဒီမှာလည်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီကို ကွဲအောင် ခွဲလို့ ခွဲထွက်ခဲ့တဲ့ အချောင်သမားအုပ်စုကို အတိုက်အခံပါတီအဖြစ် ချိန်သားကိုက်အောင် လုပ်ခဲ့တာပဲ။

အခု အာဏာလုစစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းက ကမ္ဘာကိုချပြဖို့နဲ့ ဗမာနိုင်ငံရေး ပိုရှုပ်ထွေးစေဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ တက်သုတ်ရိုက်ပြီး သွေးရူးသွေးတန်း ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ဖို့ ကြံရွယ်နေပြန်ပါတယ်။ တကယ်တော့ စစ်မိစ္ဆာဂိုဏ်းဟာ ‘အပုပ်နံ့လှိုင်နေတဲ့ ခွေးသေကောင်ပုပ်ကို လည်မှာဆွဲပြီး မြောင်းပုပ်ရေနဲ့ ဘိသိက်သွန်းထား’ တဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းတခုအဖြစ် ကမ္ဘာ့သတ်မှတ်ချက်က ရှိပြီးသား။ ကမ္ဘာက အသိအမှတ်ပြုမခံရတဲ့ ‘မိစ္ဆာဂိုဏ်း’ တခုမျှသာ ဖြစ်တယ်။

အဲသလို ဂုဏ်သိက္ခာမဲ့အဖွဲ့အစည်းက ဦးစီးကျင်းပမယ့် ‘သွေးရူးသွေးတန်း ရွေးကောက်ပွဲ’ ဟာ ‘ချုပ်ဆေး’ မပါတဲ့ ဆေးဆိုးပန်းရိုက်အထည်လို တခါလျှော်လိုက်တာနဲ့ ဆေးမခိုင်ဘဲ အရောင်ကျွတ်သွားမယ်မှန်း သိသိကြီးနဲ့ လက်ခံပြီး ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မယ်ဆိုရင် အဲဒါ ‘အလေနတော ဗြုတ်စဖျင်းတောင်း’ ပါတီတွေကလွဲလို့ နိုင်ငံရေးအသွင်ရှိတဲ့ ပါတီတော့ မဖြစ်နိုင်။ ခွေးသေကောင်ပုပ်ကို လည်မှာဆွဲပြီး စန္ဒကူးနံ့ရှူချင်လို့ မရနိုင်သလို ရာဇပလ္လင်ပေါ်မှာ ခွေးသားရေပြားကိုခင်းပြီး မြောင်းပုပ်ရေနဲ့ ဘိသိက်ခံထားတဲ့ အလေဏတောမင်းပဲ ဖြစ်လာမှာပေါ့။

ဒါကြောင့် အလေဏတောတို့ အုပ်ချုပ်မှုအောက်က အလေဏတောနိုင်ငံသား မဖြစ်ရအောင် စစ်မိစ္ဆာဂုဏ်းက ကျင်းပမယ့် ‘သွေးရူးသွေးတန်း’ ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်သူအားလုံးကလည်း အသိအမှတ်မပြုဘဲ တညီတညွတ်တည်း ဆန့်ကျင်သပိတ်မှောက်ကြဖို့ လိုအပ်ပါကြောင်း အကျိုးမျှော်ကာ နှိုးဆော်လိုက်ရပါတယ်။

ပြည်သူအားလုံး ‘အလေဏတောမင်း’ ဘေးမှ ကင်းဝေးကြပါစေ။

ဂန္ထဝင်မောင်ထူး