ပုဒ္မ ၄၃၆ အရ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ႏိုင္ေခ် အလားအလာ
DVB
·
June 25, 2015
ျမန္မာစကားတြင္ ῎ေမွ်ာ္လင့္တုန္း ေက်ာ့ဆံုး လာေျခၿပီ῎ ဟု ဆိုရိုးရွိသည္။ ဤသည္မွာ အျပဳသေဘာနဲ႔ အေကာင္းဘက္သို ့ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္လာျခင္းကို ရည္ညႊန္းပါသည္။ “ဖြတ္ထြက္မွ ေတာင္ပို႔မွန္း သိသည္။” ဟု ဆိုလွ်င္မူ အပ်က္သေဘာနဲ႔ အဆိုးဘက္သို႔ ဆုတ္ယုတ္သြားေၾကာင္းကို သရုပ္ေဖာ္သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းသည္ ῎ေမွ်ာ္လင့္တုန္း ေပၚလာသည့္ ေက်ာ့ဆံုး῎ မဟုတ္၊ ῎ဖြတ္῎ ျဖစ္ေနသည္။
စင္စစ္အားျဖင့္မူ “ဖြတ္ထြက္လာမွသာ ေတာင္ပို႔မွန္း သိျခင္း” မဟုတ္။ “ေတာင္ပို႔မွန္းသိသိႀကီးနဲ႔ ဖြတ္ထြက္လာေအာင္ ထိုင္ေစာင့္ေနၾကျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း” ျမင္သာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေခါင္းေဆာင္လ်က္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုေဘာင္အတြင္း ၀င္သြားၿပီးေနာက္ လူထုကို ကတိျပဳထားသည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရးအား လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ မည္သို႔မွ် အေကာင္အထည္ ေဖာ္နိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိ။ နည္းပရိယာယ္ ေျပာင္းကာ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပသို႔ ထြက္လာၿပီးေနာက္ ျပည္သူလူထု လက္မွတ္ ၅ သန္းမွ် ေကာက္ယူႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ားက အေလးထားျခင္း မရွိေၾကာင္း ယခု ထြက္ေပၚလာသည့္ ဥပေဒၾကမ္းက ထင္ရွားစြာ သက္ေသ ျပလိုက္သည္။ တန္ဖိုးရွိေသာ ၄ ႏွစ္မွ်ကာလ ကုန္ဆံုးသြားခဲ့ပါၿပီ။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ လႊတ္ေတာ္နွစ္ရပ္စနစ္ကို ထူေထာင္ထားသျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ လကၡဏာ ေဆာင္သလိုလိုပုံမ်ိဳး ဖမ္းထားသည္။ အနွစ္သာရအားျဖင့္မူ တျပည္ေထာင္စနစ္အေျခခံတြင္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို တင္းက်ပ္လြန္စြာ က်င့္သံုးၿပီး စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုသာ ေဖာ္ေဆာင္ထားေၾကာင္း ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံကို သေဘာ ေပါက္သည့္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တိုင္း နားလည္ၾကသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို တျဖည္းျဖည္း ျပင္ဆင္သည့္ နည္းျဖင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္သြားရန္မွာ စိတ္ကူးယဥ္မွ်သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ယခု ထြက္ေပၚ လာသည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ထင္ရွားစြာျမင္ႏိုင္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ ဤသို ့ဆိုပါသနည္း။
လက္ရွိ ပုဒ္မ ၄၃၆ တြင္ “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အားလံုး၏ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ျပင္ဆင္ရန္ သေဘာတူ လက္ခံၿပီးေနာက္” ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။ ယခုထြက္ေပၚလာသည့္ ဥပေဒၾကမ္းတြင္မူ “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အားလံုး၏ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေအာက္ မေလ်ာ့ေသာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ျပင္ဆင္ရန္ သေဘာတူလက္ခံၿပီးေနာက္” ဟု ပါရွိသည္။
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ၄၄၀၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ၂၂၄ ဦး ရွိသျဖင့္ နွစ္ရပ္ေပါင္းနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရမွာ စုစုေပါင္း ၆၆၄ ဦး ျဖစ္သည္။ ၆၆၄ ဦး၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ၄၆၅ ဦးျဖစ္သည္။ ဆိုလုိသည္မွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ ေက်ာရိုးက်ေသာက႑မ်ား၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု အေျခခံမ်ားကို ဆန္႔က်င္ထားေသာျပဌာန္းခ်က္မ်ား၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္အား အသက္သြင္းထားေသာပုဒ္မ မွန္သမွ်မ်ားအား ျပင္ဆင္လိုလွ်င္ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေရ စုစုေပါင္း ၄၆၅ ဦး အတိအက်က ေထာက္ခံမွသာ ေအာင္ျမင္နိုင္ေခ်ရွိသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ကန္႔ကြက္သူ ၂၀၁ ဦး ရွိေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု၏ အေျခခံေက်ာရိုးမ်ားကို မည္သည့္အခါတြင္မွ် ျပင္နုိင္ေခ်မရွိ။ ယင္းအား လူနည္းစု၏ တားဆီးပိတ္ပင္ပိုင္ခြင့္အာဏာ (Minority Veto) ဟု ေခၚသည္။
လႊတ္ေတာ္ နွစ္ရပ္လံုးတြင္ ကာခ်ဳပ္က ေစလႊတ္သူ စစ္ဗိုလ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၆၆ ဦး (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တြင္ ၁၁၀ ဦးနဲ႔ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ ၅၆ ဦး) ပါရွိၿပီး ျဖစ္သည္။ ႀကံ့ဖြံ႔အမတ္ ေနာက္ထပ္ ၃၅ ဦး ရရွိရံုမွ်ျဖင့္ မူလ ရွိထားၿပီးေသာ ၁၆၆ ဦးနဲ႔ ေပါင္းပါက လြယ္လင့္တကူ ၂၀၁ ဦး ရရွိသြားပါမည္။ လႊတ္ေတာ္နွစ္ရပ္လံုး ေပါင္းပါက ၾကံ့ဖြံ႔ပါတီ တခုတည္းအေနျဖင့္ပင္ မည္သည့္နည္းျဖင့္မဆို ၃၅ ဦးအထက္ ရမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္ မလြဲပါ။ စစ္အစိုးရနဲ႔ လည္းေကာင္း၊ ၾကံ့ဖြံ႔ပါတီနဲ႔ လည္းေကာင္း ပုလင္းတူ ဗူးဆို႔ ျဖစ္ေနသည့္ အျခားပါတီငယ္မ်ားနဲ႔ပါ ေပါင္းပါမူ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို မျပင္နိုင္ရန္ ပိတ္ဆို႔ထားလိုသည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္း သစ္မ်ားနဲ႔ ၄င္းတို႔ရဲ႕ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးလက္ေ၀ခံမ်ားသည္ ၃၅ ဦးရဲ႕ ၂ ဆ၊ ၃ ဆ မကရရန္ ေမွွ်ာ္မွန္းနိုင္မည္မွာ အေသအခ်ာျဖစ္သည္။ မည္သို႔လွ်င္ ဖြဲ႔စည္းပံု၏ အေျခခံေက်ာရိုးမ်ားကို ျပင္ဆင္နိုင္ပါအံ့နည္း။
သို႔ရာတြင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို အသက္သြင္းဆဲ ျဖစ္သည့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း သစ္မ်ားသည္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္တြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုရဲ႕ အေရးမပါ၊ ေက်ာရိုးမက်သည့္ ပုဒ္မအခ်ိဳ႕အား ၄င္းတို႔ ကိုယ္တိုင္က ဦးေဆာင္ၿပီး ျပင္ေပးျခင္းျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္၍ ရေၾကာင္းျပဖြယ္ရွိသည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ဆက္လက္လိုက္ပါၾကပါဟု လႊတ္ေတာ္တြင္းေရာက္ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအားလည္းေကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း၀င္ရန္ ေျခလွမ္းျပင္ေနေသာ နိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားအားလည္းေကာင္း၊ ဆက္လက္က်ံဳးသြင္း သြားဖြယ္ ရွိသည္။
သို႔မဟုတ္ပါက ယခု ေပၚထြက္လာသည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး ဥပေဒၾကမ္းအား အတည္ျပဳကာ ျပင္၍ရနိုင္ သေယာင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေပးၿပီး ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးသည့္ေနာက္ ေပၚလာသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းျဖင့္ “ေဆာက္ျဖစ္မွ ေက်ာင္းဒကာ῎ ဇာတ္ခင္းကာ က်င့္သံုးေနက် ေရရွည္အခ်ိန္ဆြဲသည့္ မဟာဗ်ဴဟာကို ေဖာ္ေဆာင္ဖြယ္ရွိသည္။ ယင္းနွစ္ခုလံုးမွာ မည္သို႔မွ် မေရရာစြာ “ေရေပၚမွာ အရုပ္ေရးသည့္ဇာတ္῎ ခင္းေနေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ပုဒ္မ ၄၃၆ ကို ကိုင္စြဲကာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို လိုက္သည့္ နိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပါတီ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ တံလွ်ပ္ကို ေရထင္၍ ေရႊသမင္ အလိုက္မွားျခင္းနဲ႔သာ ဘ၀နိဂံုး အဆံုးသတ္ဖြယ္ ရွိသည္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ သက္ဆိုးရွည္ေစၿပီး စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ယႏၱရားအားေကာင္းစြာ လည္ပတ္ေရးကို ပံ့ပိုးေပးသည့္ ေဒါက္တိုင္မ်ားအျဖစ္နဲ႔သာ သမိုင္းတြင္က်န္ရစ္ဖြယ္ ရွိသည္။
ဦးေအာင္ထူး (လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန)
ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳကြန္ရက္တည္ေထာင္သူ
ဇြန္လ (၁၈) ရက္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္