သူဟာ ျပည္သူေတြကို ခ်စ္တဲ႔သူ။ သူဟာ ျပည္သူေတြဘက္က အျမဲရပ္တည္သူ။ သူဟာ စကားေျပာသာယာ ၿငိမ့္ေညာင္းတဲ႔သူ။ သူဟာ မ်က္နွာေပၚမွာ အျပံဳးပန္းအျမဲဆင္ထားတဲ႔သူ။ သူဟာ မႏၱေလး ျဗဟၼစိုရ္လူမႈကူညီေရးအသင္းႀကီးကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ႔သူေတြထဲက တဦး။ ထိုသူကေတာ့ လာမယ့္ နို၀င္ဘာ ၂၉ မွာ အသက္ ၁၀၀ ျပည့္ေတာ့မယ့္ ျပည္သူေတြက ခ်စ္ၾကတဲ႔ သတင္းစာဆရာမႀကီး၊ စာေရးဆရာမႀကီး လူထုေဒၚအမာ။ ဧၿပီေႏြေနပူပူရဲ႕ ေန႔လည္ခင္းမွာ အသက္ ၅၀ နဲ႔ ၆၀ ၾကား၀န္းက်င္ရွိတဲ႔ လူတစု အစည္းအေ၀းတခု လုပ္ေနၾကတယ္။ ျပည္သူေတြခ်စ္ၾကတဲ႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕သူတေယာက္ရဲ႕ အသက္ ၁၀၀ ျပည့္မယ့္ ေမြးေန႔အထိမ္းအမွတ္ပြဲေလးကို ဘယ္လိုက်င္းပၾကမလဲဆိုတာကို သူတို႔တေတြ ရင္းရင္းနွီးနွီး တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးေနၾကတာပါ။ သူတို႔ ေျပာေနၾကတဲ႔ အေၾကာင္းအရာ ေတြထဲမွာ အေမ၊ ေဒၚေဒၚဆိုတဲ႔ စကားလံုးေတြက အႀကိမ္အမ်ားဆံုး ပါ၀င္လို႔ေနပါတယ္။သူတို႔ အထိမ္းအမွတ္ပြဲ က်င္းပေပးမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ လူထုသတင္းစာတိုက္က ျပည္သူေတြ ခ်စ္တဲ႔ သတင္းစာဆရာမႀကီး၊ စာေရးဆရာမႀကီး လူထုေဒၚအမာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုေဒၚအမာဟာ ယခုနွစ္ နို၀င္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ အသက္ ၁၀၀ ျပည့္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕မိခင္အရင္းတေယာက္လို႔ ခ်စ္ၾကလို႔ အမ်ားစုက အေမမာ လို႔ခ်စ္စနိုးနဲ႔ေခၚၾကတဲ႔ လူထုေဒၚအမာကို ဖခင္ ဦးထင္နဲ႔ မိခင္ေဒၚစုတို႔က ၁၉၁၅ ခုနွစ္ နို၀င္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ ဂုႏၱန္ရပ္မွာ ေမြးဖြားခဲ႔တယ္။ ေမြးခ်င္း ၁၂ ေယာက္ရွိတဲ႔အထဲမွာ စတုတၳေျမာက္သမီး ျဖစ္တယ္။ အမည္ရင္းက လူပံုစံနဲ႔ ေျပာင္းျပန္။ လူက အသားျဖဴျဖဴႏြဲ႔ႏြဲေပမယ့္ သူမရဲ႕အမည္က အမာ။ တနလၤာသမီး။ အေမမာရဲ႕ ထူးျခားခ်က္က အျပံဳး ။ မ်က္နွာမွာ အျမဲတမ္း အျပံဳး ဆင္ထားတတ္တယ္လို႔ သူနဲ႔ ရင္းရင္းနွီးနွီးဆက္ဆံခဲ့ဖူးတဲ႔ ႀကီးႀကီးငယ္ငယ္ အရြယ္စံုအားလံုးက တထပ္တည္း မွတ္ခ်က္ျပဳၾကတယ္။ “သူက အျမဲတမ္း ျပံဳးျပံဳးရႊင္ရႊင္ ေနတတ္တယ္။ လူခ်င္းစေတြ႔တဲ႔ အခ်ိန္မွာပဲ သူက ျပံဳးၿပီး နႈတ္ဆက္တတ္တဲ႔အတြက္ေၾကာင့္ သူနဲ႔ ဆက္ဆံရတဲ႔အခါ ကိုယ့္အေနနဲ႔ ေၾကာက္သြားတာမ်ိဳး မရွိဘဲ တခါေတြ႔တာနဲ႔ ခင္မင္သြားတယ္။ သူစကားေျပာတာ ေလယူေလသိမ္းက ေအးခ်မ္းတယ္။ လူတိုင္းကို လိုလိုလားလား နွစ္လိုဖြယ္ဆက္ဆံတတ္တဲ႔အတြက္ေၾကာင့္ လူတိုင္းက ခ်စ္တယ္” လို႔ အေမမာနဲ႔ အနီးကပ္ ေနထိုင္ခဲ႔ၿပီး အေမမာရဲ႕တပည့္အျဖစ္ အလုပ္အတူတူလုပ္ကိုင္ခဲ႔ဖူးသူ စာေရးဆရာ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္က လူထုေဒၚအမာရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကိုေျပာျပတယ္။ လူထုသတင္းစာတိုက္က သတင္းစာဆရာႀကီး လူထုေမာင္သစ္လြင္ကလည္း လူထု သတင္းစာတိုက္မွာ အလုပ္လာေလွ်ာက္ရင္း လူထုေဒၚအမာနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ႔ရသူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။သူက လူထုေဒၚအမာနဲ႔စတင္ေတြ႔ခဲ႔ရပံုကို ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ “ပထမဆံုး စေတြ႔ဖူးတာက ၁၉၅၇ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလထဲမွာ။ ေဒၚအမာက ကုတ္အက်ၤီ အရွည္ႀကီးနဲ႔ ေျခသလံုးထိေအာင္ ေရာက္တဲ႔ဟာ ေနာက္ၿပီး သူ႔ ေျခေထာက္ကို ၾကည့္လိုက္တဲ႔ အခါက်ေတာ့ ကင္းပတ္ဖိနပ္စီးေတာ့ ကုတ္အက်ၤီနဲ႔ ကင္းပတ္ဖိနပ္နဲ႔ ဆိုေတာ့ တို႔က ေတာကေန လာတဲ႔သူေတြဆိုေတာ့ အဂၤလိပ္မႀကီးနဲ႔ တူလိုက္တာေပါ့။ ေရာက္ေရာက္ျခင္း သူနဲ႔ ေတြ႔ရတာ သိပ္ေဖာ္ေရြတယ္။ စကားေျပာတာ သိပ္ႏူးညံ႔ သိမ္ေမြ႔တယ္။ မႏၱေလးသူပီပီပါပဲ။ အဲဒီတုန္းက မႏၱေလးသူ မႏၱေလးသားေတြဟာ စကားေျပာသိပ္ႏူးညံ႔သိမ္ေမြ႔ၿပီးေတာ့ ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြ ရွိတယ္” လို႔ အသက္ ၈၁  ရွိၿပီျဖစ္တဲ႔ လူထုေမာင္သစ္လြင္က ေျပာတယ္။ လူထုေဒၚအမာဟာ ၁၉၂၀ ကေန ၁၉၂၃ ခုနွစ္ထိ ဟုမၼရႈးေက်ာင္းလို႔ေခၚတဲ႔ တရုတ္တန္း အမ်ိဳးသမီးေနရွင္နယ္ေက်ာင္းမွာ ဒုတိယတန္းအထိ ပညာသင္ခဲ႔ၿပီး တတိယတန္းနဲ႔ န၀မတန္းကို ေအဘီအမ္ေက်ာင္းမွာ ဆက္ၿပီးပညာသင္ခဲ႔တယ္။ မႏၱေလး ဗဟိုအမ်ိဳးသားေက်ာင္းက ၁၀ တန္းေအာင္တယ္။ မႏၱေလးဥပစာေကာလိပ္မွာ ဓာတု၊ ရူပ၊သခ်ၤာဘာသာတြဲယူၿပီး ၁၉၃၆ ခုနွစ္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဘီေအ တက္ေနခ်ိန္တြင္ ဒုတိယေက်ာင္းသားသပိတ္မွာ ပါ၀င္ခဲ႔ၿပီး အိုးေ၀မဂၢဇင္း၊ ႀကီးပြားေရးမဂၢဇင္း၊ ဘာမားဂ်ာနယ္တို႔မွာ ၀တၱဳေဆာင္းပါးေတြ ေရးသားခဲ႔တယ္။ ႀကီးပြားေရးမဂၢဇင္းမွာ ခင္လ၀င္း ၊ျမမဥၨဴ ဆိုတဲ႔ ကေလာင္အမည္ေတြနဲ႔ ေရးသားခဲ႔ၿပီး ဘာသာျပန္ေတြ စတင္ေရးသားခဲ႔ပါတယ္။ ၁၉၃၉ ခုနွစ္ နို၀င္ဘာမွာ ႀကီးပြားေရးမဂၢဇင္းတိုက္မွ ဦးလွ(လူထုဦးလွ)နဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ႔ၿပီး သားသမီး ၅ ေယာက္ ေမြးဖြားခဲ႔တယ္။ လူထုဂ်ာနယ္ကို ၁၉၄၅ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လမွာ စတင္ထုတ္ေ၀ခဲ႔တယ္။ လူထုသတင္းစာကို ၁၉၄၆ ဧၿပီလမွာ စတင္ထုတ္ေ၀ခဲ႔တယ္။ လူထုဂ်ာနယ္နဲ႔ လူထုသတင္းစာမွာ အယ္ဒီတာအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ႔ၿပီး ကမၻာ့သတင္း၊ နိုင္ငံေရး ေဆာင္းပါးစတာ ေတြကို ေရးသားခဲ႔ပါတယ္။ ၁၉၉၀ခုနွစ္ကေန ယေန႔အခ်ိန္ထိ လူထုေဒၚအမာ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ႔တဲ႔ စာအုပ္ေပါင္းက ၅၀ နီးပါး ရွိတယ္လို႔ လူထုစာၾကည့္တိုက္မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရတယ္။အဲဒီစာအုပ္ေတြထဲမွာ စာအုပ္အမ်ားစုဟာ ယခုခ်ိန္ထိ အႀကိမ္ႀကိမ္ ပံုနွိပ္ေဖာ္ျပရတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိတယ္။ လူထုေဒၚအမာ ေရးသားခဲ႔တဲ႔ ဘာသာျပန္ ၊၀တၱဳတို၊ ရသစာေပ စတဲ႔ စာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိထဲမွ “ ျပည္သူခ်စ္ေသာ အနုပညာသည္မ်ား”စာအုပ္က လူထုေဒၚအမာအတြက္ မွတ္တိုင္တခု စိုက္ထူနိုင္ခဲ႔တယ္။ “ျပည္သူခ်စ္ေသာ အနုပညာသည္မ်ား စာအုပ္ထုတ္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းအစိုးရက ၅၀ တန္တို႔၊ ၁၀၀ တန္ ေငြစကၠဴေတြကို တရားမ၀င္ ေၾကညာ လိုက္တဲ႔အခ်ိန္ ဆိုလိုတာက လူေတြအားလံုး စီးပြားေရးမွာ လံုးလံုးကို ခ်ြတ္ျခံဳၾကၿပီး ဒုကၡ ေရာက္သြားၾကတာ။ လူေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာ ရွိေနတဲ႔ ပိုက္ဆံကို အစိုးရက ဓားျပတိုက္လုိက္သလို ယူလိုက္တဲ႔အခ်ိန္မွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ စာအုပ္က ထြက္လာတယ္။ ထြက္လာလာခ်င္းပဲ စာအုပ္က ကုန္သြားတယ္။ ကုန္သြားၿပီးေတာ့ ခ်က္ခ်င္းျပန္ရိုက္ရတယ္။ သူေရးတဲ႔ အနုပညာသည္ေတြကို ျပည္သူေတြ ဘယ္ေလာက္ခ်စ္တယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရေတာ့ အေမမာ ကိုယ္တိုင္လည္း ေတာ္ေတာ္ ၀မ္းသာအားရ ျဖစ္ခဲ႔တယ္။ သူေရးခဲ႔တဲ႔ စာအုပ္ေတြက အမ်ားႀကီးပဲ ။ သူေရးခဲ႔တဲ႔ စာအုပ္ေတြ အားလံုးကလည္းေကာင္းတယ္။ ပြဲဦးထြက္စၿပီးေတာ့ ျပည္သူခ်စ္ေသာ အနုပညာရွင္မ်ားက အေမမာအတြက္မွတ္တိုင္တတိုင္စိုက္ခဲ႔တယ္။ ပရိသတ္အားေပးမႈကို ခံရတယ္။ အေမမာရဲ႕ ခ်စ္စရာေကာင္းတာက အဲဒီလို စာအုပ္ေတြ ကုန္သြားတာကို လက္မ မေထာင္ဘူး။ သူက ဘယ္လိုေျပာလဲဆိုေတာ့ သူေရးတဲ႔ အနုပညာသည္ေတြကို ျပည္သူေတြက သိပ္ခ်စ္တာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ အားေပးၾကတာလို႔ပဲ ေျပာတာ” လို႔ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္ ကေျပာတယ္။ လူထုေဒၚအမာဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရဘယ္လိုပဲ ေျပာင္းေျပာင္း ျပည္သူဘက္မွာပဲ ရပ္တည္ခဲ႔တဲ႔အတြက္ ျပည္သူအမ်ားရဲ႕ ခ်စ္ျခင္းကိုရရွိၿပီး လူခ်စ္လူခင္ေပါမ်ားတယ္။ “အေမမာနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ဓနမဂၢဇင္းမွာ မ်က္နွာဖံုးေဆာင္းပါးေတြ ေရးေနခ်ိန္မွာ မ်က္နွာဖုန္းေဆာင္းပါးေတြ ေရးဖို႔အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံအနွံအျပားကို ေလွ်ာက္သြားရတယ္။ ေလွ်ာက္သြားတဲ႔အခါ ကိုယ္က သူမ်ားေတြကို သိပ္သိတာ မဟုတ္ဘူး။ အေမမာက သူသိတဲ႔ၿမိဳ႕က လူေတြဆီကို စာေလးေတြ ေရးေပးလိုက္တယ္။ သူကို လိုအပ္တာေတြ ကူညီလိုက္ပါ။ ဥပမာ မံုရြာသြားေတာ့ မံုရြာမွာ ဆရာအံ႔ကို စာေရးေပးလိုက္တယ္။ ဆရာအံ႔ေမာင္က ဘာေျပာလည္းဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားကို က်ေနာ္ မသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူထုေဒၚအမာရဲ႕ လတ္မွတ္နဲ႔ လူထုေဒၚအမာရဲ႕စာနဲ႔ ပါးျခင္းအားျဖင့္ ေရႊတိုက္တံခါးကို ဖြင့္ဖို႔ ေသာ့ရသလိုပဲ။ ခင္ဗ်ားကို ကူညီမယ္တဲ႔” လို႔ စာေရးဆရာ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္က ျပန္ေျပာျပတယ္။ လူထုေဒၚအမာဟာ သတင္းစာဆရာပီပီ စာေရးဆရာပီပီ ျပည္သူေတြဘက္က အျမဲ ရပ္တည္ေနသူတဦး ျဖစ္တယ္။ “နို္င္ငံေရးရပ္တည္မႈမွာ အေမက ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း(သူ႔ဆရာ)ကို အင္မတန္ ေလးစားတယ္။ ဘယ္ခ်ိန္ဘယ္ေနရာေျပာင္းေျပာင္း ရပ္တည္မႈ ဘယ္ေတာ့မွမေျပာင္းဘူး။ ျပည္သူဘက္မွာ ရပ္တဲ႔ဟာမွာ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ေခတ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ေျပာင္းေျပာင္း သူရပ္ေနတာအမွန္ပဲ ေျပာခဲ႔ဖူးတယ္။ အဲဒီအတိုင္း အေမမာကလည္း ဦးေန၀င္းရဲ႕ မဆလလက္ထက္ တေလွ်ာက္လံုး၊ န၀တအစိုးရ တေလွ်ာက္လံုး ေနာက္ဆံုးအထိ ရပ္တည္ခဲ႔တာ ျပည္သူဘက္မွာပဲ ရပ္တည္ခဲ႔တာ၊ နိုင္ငံေရးအရ ေ၀ဖန္သံုးသပ္တာရယ္၊ ရပ္တည္တာရယ္ ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာင္းဘူး ျပည္သူဘက္မွာပဲ ရပ္တည္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ မမွားဘူး။ မွန္ကန္တဲ႔လမ္းေၾကာင္းမွာ ရပ္တည္ဖို အေကာင္းဆံုး လမ္းျပေပးခဲ႔တယ္။ နိုင္ငံေရးေရခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ေျပာင္းေျပာင္း မွားတဲ႔ဘက္မွာ ရပ္မသြားဖို႔ အေမမာဆီက အဲဒီတခုကို ယူနိုင္ခဲ့တယ္” လို႔ လူထုေဒၚအမာရဲ႕ သားအရင္းတေယာက္ကဲ႔သို႕ ရင္းနွီးခဲ႔တဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္သီဟက ေျပာတယ္။ စာမူေတြေရးသားရာမွာလည္း စာမူကို တႀကိမ္တည္းေရးတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ စိတ္တိုင္းက် ေလာက္သည့္အထိ အထပ္ထပ္အခါခါျပင္ၿပီးမွ ေရးသားတာမ်ိဳးျဖစ္တဲ႔အတြက္ သူ႔ေရးသားတဲ႔ စာတိုင္းဟာ အျမဲတမ္းေကာင္းေနတယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ “သူက ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကို လူထုေဒၚအမာလို႔ ေရးလိုက္ရင္ အခ်ိန္မေရြး ဘယ္သူကမဆို အလြယ္တကူထည့္မွာ မွန္ေပမယ့္ အလြယ္တကူဘယ္ေတာ့မွ မေရးဘူး။ တခါတေလ စာမူတပုဒ္ကို ၂ ခါ ၃ ခါ ျပန္ေရးတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေရးတယ္။ သူ စိတ္တိုင္းမက်ဘူး၊ ျပန္ေခ်ာတယ္။ ျပန္ေခ်ာလို႔ စိတ္တိုင္းမက်ရင္ ျပန္ေရးတာ ရွိတယ္။ သူေရးတာ မေကာင္းတာ မဟုတ္ဘူး။ သူေရးတာ ေကာင္းသထက္ေကာင္းၿပီးေတာ့ အမွားအယြင္းနည္း ေအာင္ အဲ့ေလာက္ ႀကိဳးစားပမ္းစား ေရးတာကို ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သူစာေတြ ဒီေလာက္ေကာင္းၿပီး က်န္ေနခဲ႔တာေပါ့”လို႔ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္က အေမမာရွိစဥ္ အလုပ္တူတူ တြဲလုပ္ခဲ႔စဥ္က ျမင္ေတြ႔ခဲ႔ရတာကို ေျပာျပတယ္။ လူထုေဒၚအမာဟာ လူခႏၶာကိုယ္က ပိန္ပိန္ပါးပါးေပမယ့္ သူရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကေတာ့ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ မလိုက္ဘဲ စိတ္ဓာတ္မာေၾကာတယ္ဆုိတာကို ျဖစ္ရပ္တခုက သက္ေသျပခဲ႔တယ္။ လူထုေဒၚအမာရဲ႕ သားသမီးထဲက အငယ္ဆံုးသားျဖစ္တဲ႔ ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္း(ခ) ဘိုညိဳ ေထာင္က်စဥ္ ေထာင္မွ လြတ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ အခြင့္အေရးရခဲ႔ေပမယ့္ သူ႕သားရဲ႕သမိုင္းေၾကာင္းမွာ အေ၀ဖန္ အေျပာဆိုခံရမွာစိုးတဲ႔အတြက္ အခြင့္အေရးကို စိတ္ဓာတ္ျပတ္သားစြာနဲ႔ လက္လႊတ္ခဲ႔တယ္။ “၁၉၉၀ ၀န္းက်င္က အေမမာ မိတ္ေဆြ ဦးသုခက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညႊန္နဲ႔ သူနဲ႔ ေတြ႔ၿပီးၿပီ။ ကိုညီပုေလး(ဘိုညိဳ)ကို ေထာင္ကေန လႊတ္ေပးဖို႔အတြက္ လူထုဒၚအမာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညႊန္ကို လွမ္းေျပာလိုက္ပါ။ ဒီကေလးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်မ တာ၀န္ယူပါတယ္လို႔။ အဲဒါေလာက္ေလာက္ေလးပဲ ေျပာလိုက္ပါ။ ဦးသုခက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညႊန္႔ကို သူေျပာၿပီးၿပီတဲ႔။ အဲလိုေျပာရင္ (ဘိုညိဳကို) လႊတ္မွာပါတဲ႔။ ဦသုခက ဒို႔ကို အမွာလႊတ္လိုက္တယ္။ ျပန္ေရာက္တဲ႔အခါၾကေတာ့ အေမမာကို ေျပာတယ္။ ဘဘဦးသုခက အဲ႔လို မွာလိုက္တယ္ဆိုေတာ့ အေမက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ သားသမီးေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကို သူေၾကာင့္မို႔လို႔ မညစ္ႏြမ္းေစခ်င္ပါဘူး။ သူမေျပာဘူးတဲ႔။ အဲဒါေလး တခု ၾကံဳဖူးတယ္။ ဘယ္အေမ မဆို ကိုယ္သားသမီး ေတြ႔ခ်င္တာပဲေလ။ ဒါေပမယ့္ကိုယ့္သားရဲ႕ သမိုင္းကို ထိခိုက္မွာဆိုးလို႔ မေျပာဘူးဆိုတာေလး။ သူ႕စိတ္ဓာတ္က မာေက်ာတယ္ပဲ ေျပာရမလား။ ဘယ္သူမဆို မိဘနဲ႔ သား မေျပာနဲ႔။ ေမာင္နွမခ်င္းျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ဆံုး သူငယ္ခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္ တဦးနဲ႔ တဦးထားတဲ႔ သံေယာဇဥ္ေတြက ရွိၾကတယ္။ ေထာင္ဆိုတာ ေကာင္းတာမွ မဟုတ္ပဲနဲ႔။ ကိုယ္ေျပာလိုက္တဲ႔ စကားတခြန္းနဲ႔ လြတ္နိုင္တယ္ဆိုရင္ ေျပာလိုက္ခ်င္မွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲလို ေျပာလိုက္တဲ႔ အတြက္ေၾကာင့္ ေနာင္တခ်ိန္မွာ ကိုညီပုေလးရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းမွာ သူတို႔က သူတို႔အေမနဲ႔ ေျပာၿပီး လြတ္လာတာပါဆိုတာမ်ိဳး အေမမာက လံုး၀အျဖစ္မခံနိုင္ဘူးဆိုတဲ႔ စိတ္ဓာတ္ကိုလည္း ေတြ႔ရတယ္” လို႔ စာေရးဆရာ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္ကေျပာတယ္။ လူထုေဒၚအမာရဲ႕ သားအငယ္ဆံုး ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္း(ခ) ဘိုညိဳ (ခ) ဆရာညီပုေလးက သူ႔ရဲ႕အေမ လူထုေဒၚအမာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုခ်ိန္ထိ မွတ္မွတ္ရရ ျဖစ္ေနတဲ႔ ျဖစ္ရပ္ေလးတခုကို အခုလို ေျပာျပတယ္။ “အေမက သရက္ေထာင္ကိုလာၿပီး ေထာင္၀င္စာ လာေတြ႔ေလ့ ရွိတယ္။ ေတြ႔တာ လူထုေဒၚအမာဆိုတာ ေထာင္ပိုင္ကလည္း သိပါတယ္။ တခါၾကေတာ့ ေထာင္၀င္စာ လာေတြ႔တဲ႔အခ်ိန္မွာ မွတ္ပံုတင္ မပါလို႔ ေပးမေတြ႔ဘူး။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ကဥပေဒေၾကာင္းအရ သူတို႔ဘက္က ေထာင့္ေစ့ေပမယ့္ လူသားခ်င္းစာနာတဲ႔စိတ္နဲ႔ဆို မလုပ္ေကာင္းဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ပထမဆံုးေတြ႔တာလည္း မဟုတ္ဘူး။ အရင္ကေတြ႔တာ ေထာင္၀င္စာ ခန္းထဲလည္း ေတြ႔ဖူးတယ္။ ေထာင္ပိုင္ေရွ႔မွာလည္း ေတြ႔ဖူးတယ္။ ဒါ သက္သက္မဲ႔ အက်ည္းသားကို ဒုကၡေပးတာ၊ ကာယကံရွင္ကိုလည္း ဒုကၡျဖစ္ေစဆိုတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္တာ၊ အေမတေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္လိုခံစားရမလဲ။ နွလံုးသားရွိတဲ႔သူတိုင္း ခံစားနိုင္ပါတယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေလးက စြဲစြဲလန္းလန္းျဖစ္တဲ႔ဟာေပါ့။ မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာက လာရတဲ႔ ေအာင္လံဘက္ကေနျမစ္ကို ျဖတ္ၿပီး ကူးတယ္။ ေသာင္ျပင္ႀကီး ျဖတ္ရတာ။ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ အဖြားႀကီးတေယာက္အေနနဲ႔ ပင္ပန္းမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အုပ္စိုးသူကေတာ့ အုပ္စိုးသူစရိုက္ အက်င့္ပဲ။ ဒါမ်ိဳးၾကံဳဖူးတယ္။ အေမနဲ႔ ဦးညိဳဆက္ဆံေရးအမ်ားႀကီးရွိတဲ႔ထဲက ေျပာစတမ္းဆို ဒါေလးက မွတ္မွတ္ရရပဲ” လို႔ အေ၀းကိုေငးရင္းေျပာတယ္။ လက္ရွိ ကေလာင္ကိုင္ၿပီး စာေရးေနၾကတဲ႔သူေတြကို လူထုေဒၚအမာ မွာၾကားခဲ႔တဲ႔ စကားေတြကလည္း မွတ္သားစရာေကာင္းတယ္။ “ကေလာင္သိကၡာ ကေလာင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ရပ္တည္ခ်က္မွာ ကေလာင္သိကၡာကို ထိန္းတယ္။ သိကၡာဆိုတာ ကိုယ့္စာရြက္စာမ်က္နွာေပၚမွာ သူမ်ားကိုဆဲတာ၊ အတင္းေျပာတာ၊ သူမ်ားကို ပုတ္ခတ္မယ့္ ဟာေတြကို ထိန္းတာ၊ ေဒၚေဒၚ (လူထုေဒၚအမာ)က ဥပမာ ေပးတယ္။ မင္း နတ္သုဒၶါ ျဖစ္မယ္၊ ဒါေပမယ့္ မစင္တစ္စက္က်သြားမယ္ဆိုရင္ မင္းဟာ ပစ္လိုက္ရလိမ့္မယ္တဲ့။ မင္းတို႔ စာေရးမယ္ၾကံတိုင္း တကယ္ကို အက်ိဳးရွိတဲ့စာေတြေရးၾက သူမ်ားကို ပုတ္ခတ္တာ၊ တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ိဳး ဒုကၡေရာက္မယ့္စာမေရးၾကနဲ႔လုိ႔ ေျပာတယ္” လို႔ စာေရးဆရာ ဆရာဆူးငွက္က အေမမာမွာခဲ႔တာကို ျပန္ေျပာျပတယ္။ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္က “အေမေျပာတဲ႔ စကားေလးတခြန္းရွိတယ္။ စာေရးတဲ႔သူေတြက ကိုယ္မွာ ကေလာင္တေခ်ာင္းပိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ တျခားလူေတြကို ဟိုေကာ္ဒီထိုး မေရးပါနဲ႔။ အဲဒီလိုလုပ္တယ္ဆုိရင္ စာဆိုတာက အျဖဴေပၚ အမည္းတင္တာ။ ကိုယ္ေသသြားရင္ေတာင္မွ ကိုယ္ေရးခဲ႔တဲ႔ စာေတြနဲ႔ ကိုယ့္အေၾကာင္းေတြက က်န္ရစ္ခဲ႔မွာ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူမ်ားကို နစ္နစ္နာနာ ျဖစ္ပါေစေတာ့့ေစတနာမ်ိဳးနဲ႔ ဟိုေကာ္ဒီထိုးမလုပ္မိပါေစနဲ႔တဲ႔” လို႔ အေမမာမွာခဲ႔တာကို တဆင့္ျပန္ေျပာတယ္။ ျပည္သူခ်စ္ေသာ သတင္းစာဆရာမႀကီးနဲ႔ စာေရးဆရာမႀကီး လူထုေဒၚအမာဟာ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဧၿပီလ ၇ ရက္ေန႔ အသက္ ၉၃ နွစ္အရြယ္မွာ နွလံုးေရာဂါနဲ႔ ကြယ္လြန္ခဲ႔တယ္။ အေမမာရဲ႕ နာေရးဟာ မႏၱေလးတၿမိဳ႕လံုးမွာ အစည္ကားဆံုး နာေရးတခု ျဖစ္ခဲ႔တယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ အေမမာသာ ရွိေနခဲ႔ရင္ လက္ရွိသတင္းစာေလာကအေပၚမွာ လူငယ္ေတြ အားႀကိဳးမာန္တက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကတာကို ျမင္ရင္ ဒီေခတ္လူငယ္ေတြ သိပ္ေတာ္တာပဲလို႔ ခ်ီးက်ဴးလိမ့္မယ္၊ အကူအညီေတြလည္း ေပးလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္လို႔ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္ ဆိုတယ္။ နိုင္ငံေရးရပ္တည္ခ်က္ ခိုင္မာတဲ႔ အေမမာဟာ လက္ရွိေခတ္ရဲ႕ နိုင္ငံေရး အေျခအေနေပၚမွာေတာ့ ေက်နပ္အားရမႈရွိနိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သူနဲ႔ အနီးကပ္ေ ေနထိုင္ခဲ့တဲ႔သူ တပည့္သားေတြက ဆိုတယ္။ ဆရာေက်ာ္ရင္ျမင့္က “လက္ရွိေခတ္စနစ္ အေျခအေနကို သူအားရလိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူး။ ေက်နပ္လိမ့္မယ္လည္း မဟုတ္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အေမမာနဲ႔ တခါတုန္းက စကားစျမည္ေတြ ေျပာျဖစ္တာေပါ့။ ေတာင္ကိုရီယားနိုင္ငံမွာ နိုေဒ၀ူး ဆိုတဲ႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတေယာက္က ဒီမိုကေရစီလုပ္မယ္ဆိုၿပီး ဘာညာေလွ်ာက္ေျပာေတာ့ တို႔က တအား သေဘာက်ၿပီး အေမမာကို ေျပာတာ။ အေမရယ္၊ သူတိုဆီကဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြက ဒီမိုကေရစီလုပ္ေတာ့မွာတဲ႔ ဗမာျပည္ကဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြ ဒီမိုကေရစီကိုစိတ္၀င္စားၿပီးလုပ္လာရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲလို႔ ေျပာမိတယ္။ ေျပာမိေတာ့ အေမ ျပန္ေျပာတဲ႔ စကားေလး အခုထိ မွတ္မိတယ္။ ဘယ္ေတာ့မွ မယံုပါနဲ႔တဲ့။ စစ္အာဏာရွင္ေတြက မေသမခ်င္း သူတို႔လက္ထဲမွာ ကိုင္ထားတဲ႔အာဏာကို လက္ဆုပ္ေျဖေလ့ မရွိပါဘူး။ ဒီေန႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြက ဒီမိုကေရစီ စကားေျပာေနတာကို အေမမာ ေတြ႔ရလိုရွိရင္လည္း အေမမာကေတာ့ သိပ္ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႈ ရွိနိုင္မယ္ မထင္ဘူူး” လို႔ ေျပာတယ္။ လူထုေဒၚအမာ ကြယ္လြန္သြားတာ ၇ နွစ္ ရွိၿပီျဖစ္ေပမယ့္ သူ႔အျပံဳး၊ သူ႔စကား၊ သူ႔ပံုရိပ္ေတြက သူကို ခ်စ္ခင္ၾကတဲ႔ သူေတြရဲ႕ နွလံုးသားထဲမွာ ယခုတိုင္ စြဲထင္ေနၾကတုန္းပါပဲ။ သူရဲ႕ နွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ေမြးေန႔ေရာက္ဖို႔ကလည္း ရက္ေပါင္း ၂၀၀ ၀န္းက်င္ သာ လိုပါေတာ့တယ္။ ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ေမြးေန႔မွာ စာေပေဟာေျပာပြဲေတြ၊ လူထုေဒၚအမာ အေၾကာင္း အထိမ္းအမွတ္စာအုပ္ထုတ္ေ၀တာေတြ၊ လူထုေဒၚအမာရဲ႕ပံုရိပ္ ဓာတ္ပံုျပပြဲေတြ အလွဴအတန္း ပြဲေတြနဲ႔ သူ႔ကို ခ်စ္တဲ႔သူေတြက ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္အထိမ္းအမွတ္ပြဲ က်င္းပဖို႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ႀကီးမွာ ျပင္ဆင္ေနၾကပါၿပီ။ နွစ္ ၁၀၀ ျပည့္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ လူထုေဒၚ္အမာ ရုပ္တု ထုလုပ္ၿပီး ရုပ္တုကို ဂုႏၱန္ရပ္၊ ဂုႏၱန္၀န္းမွာရွိတဲ႔ လူထုစာၾကည့္တိုက္မွာ အမွတ္တရ ထားဖို႔လည္း စီစဥ္ေနၾကပါၿပီ။ သင္လည္း လူထုေဒၚအမာ ႏွစ္ ၁၀၀ ျပည့္ေမြးေန႔မွာ ပါ၀င္ဖို႔ အဆင္သင့္ရွိေနမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သင္ဟာ လူထုေဒၚအမာကို ခ်စ္ေသာသူ လူထုေဒၚအမာ ကလည္း သင့္ကို ခ်စ္တဲ႔သူ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ သက္စုေအာင္ (မ်တ္ခ်က္ - ေမလ ၁၈ ရက္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ထုတ္ မက္ဆင္ဂ်ာဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ႔ေသာ ေဆာင္းပါးကို စာေရးသူခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဖာ္ျပသည္)