စစ်ပွဲတွေဖြစ်နေတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ၁ နှစ်အောက် ကလေးငယ်တွေ ကာကွယ်ဆေးမထိုးနိုင်တာ အချိန် ၁ နှစ်ကျော် ကြာမြင့်လာပြီဖြစ်လို့ ကလေးငယ်တွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကို စိုးရိမ်နေရတယ်လို့ မိဘတွေက ပြောပါတယ်။
ကလေးငယ်တွေကို ကာကွယ်ဆေးမထိုးနှံနိုင်တာဟာ ဆေးပြတ်နေတာကြောင့်ဖြစ်ပြီး ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေတယ်လို့ ကလေးမိခင်တွေက ပြောကြပါတယ်။
မိခင်တယောက်က “ဆေးမရှိလို့ မထိုးရတာလို့ ဆရာမတွေဆီက သိရပါတယ်။ ကျမတို့မှာ ကလေးက ၁ နှစ်ကျော်သွားပြီး ကာကွယ်ဆေးမထိုးလိုက်ရဘူး။ မကာကွယ်လိုက်ရတဲ့ ရောဂါတွေ ဖြစ်မှာစိုးရိမ်တယ်။ နောက်ကလေးတွေ ထိုးဖြစ်နိုင်ဖို့တော့ မျှော်ရတာပေါ့” လို့ ပြောပါတယ်။
၁ နှစ်အောက် ကလေးငယ်တွေကို လအလိုက် ထိုးနှံပေးရတဲ့ ကာကွယ်ဆေး အမျိုးအစားတွေကတော့ ဝက်သက်၊ ဆုံဆို့၊ ကြက်ညှာ၊ မေးခိုင်၊ ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်၊ ပိုလီယို စတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေဖြစ်ပြီး ဒီရောဂါတွေဟာ ကလေးတွေကို လအလိုက်ထိုးပေးနေတဲ့ ကာကွယ်ဆေးကြောင့်ပဲ ပပျောက်လုနီးဖြစ်နေပြီဖြစ်တဲ့ ရောဂါမျိုးတွေလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ပပျောက်လုနီးဖြစ်နေတဲ့ ဒီရောဂါလက္ခဏာ အမျိုးစားတွေဟာ ခုလို ကာကွယ်ဆေး နှစ်ရှည်မထိုးနှံနိုင်မှုကြောင့် ပြန်လည်ပေါ်ပေါက်လာမှာကို စိုးရိမ်ရတယ်လို့လည်း ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတယောက်က ပြောပါတယ်။
“ဒီကာကွယ်ဆေးအကျိုးတွေကြောင့် ဒီရောဂါမျိုးတွေဟာ ပျောက်ကုန်တာ။ ကျမတို့ ငယ်ငယ်ကဆို ပိုလီယိုတို့၊ ဝက်သက်တို့ဟာ ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များနေသေးတယ်။ ခုနောက်ပိုင်းတော့ ကာကွယ်ဆေးရည် တစက်နှစ်စက်ရဲ့ အကျိုးကြောင့် ပျောက်လုနီးဖြစ်သွားပြီ။ ခု ကာကွယ်ဆေး ပုံမှန်မထိုးနိုင်၊ မတိုက်ကျွေးနိုင်တော့ ဒီရောဂါလက္ခဏာတွေ ပြန်ပေါ်လာတော့မှာ စိုးရိမ်ရတာပေါ့။”
ရခိုင်မှာ ကာကွယ်ဆေးပြတ်တောက်နေတာ၊ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ ကောင်းမွန်စွာ မလည်ပတ်နိုင်တော့တာ စတာတွေကြောင့် ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံ၊ တိုက်ကျွေးမှု လုပ်ငန်းတွေ ရပ်တန့်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
