ကင်ညာသမ္မတ ဝီလျံ ရူတိုဟာ လတ်တလောမှာ ခက်ခဲတဲ့အခြေအနေတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်က ကင်ညာနိုင်ငံက လူငယ်ထောင်ပေါင်းများစွာရဲ့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြမှုတွေကြောင့် မစ္စတာရူတိုဟာ နိုင်ရိုဘီမြို့က သူ့ရဲ့ရုံးဝန်းကို ဘယ်ရီကိတ် အတားအဆီးတွေနဲ့ ပိတ်ဆို့ ကာကွယ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲအချိန်ကတည်းကစပြီး အခြေခံကုန်ပစ္စည်းနဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေမှာ အခွန်အတုပ် ကြီးမြင့်မှုတွေကြောင့် နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ဆန္ဒပြပွဲတွေဟာ တဆင့်တက်သွားပြီး သမ္မတရူတိုကို နုတ်ထွက်ပေးဖို့ တောင်းဆိုတဲ့ အနေအထားအထိ ရောက်ရှိသွားပါတယ်။ ဒီလိုတောင်းဆိုမှုဟာ အခြေခံလူထုရဲ့ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အရင်းအမြစ်တွေနဲ့ ချမ်းသာကြွယ်ဝလာခဲ့တဲ့ ကင်ညာနိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ အစဉ်အလာကို အဆုံးသတ်စေခဲ့ပါတယ်။
ဒီလှုပ်ရှားမှုဟာ တခြားဆန္ဒပြမှုတွေနဲ့ အစပိုင်းကာလမှာကတည်းက ကွဲပြားနေခဲ့တာပါ။ တစ်တော့၊ အင်စတာဂရမ်တို့လို လူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာတွေမှာ ဘယ်လိုဆန္ဒထုတ်ဖော်ရမလဲ ဆိုတာကို လမ်းညွှန်နေကြသူ အများစုဟာ ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ လူငယ်ပိုင်းတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ ဒီလူထုရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တယောက် ဒါမှမဟုတ် နိုင်ငံရေးပါတီ တခုတည်းက ကျောရိုးပြုထားတာမျိုးကို မတွေ့ရပါဘူး။ လူမှုဖူလုံရေး ဝန်ဆောင်မှုတွေ ပြိုလဲတာ၊ တက္ကသိုလ်ကျောင်းစရိတ် မြင့်မားတာ၊ အလုပ်လက်မဲ့ လူငယ်တွေ များပြားလာတာ စတဲ့ အခြေအနေတွေကြားမှာ အစိုးရရဲ့ အခွန်အတုပ် ပိုမိုကောက်ခံလိုက်ခြင်းဟာ လူထုတရပ်လုံးကို ဘယ်နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်မှ မပါဝင်ဘဲ ဒေါသသက်သက်နဲ့တင် စုရုံးညီညွတ်သွားစေပါတော့တယ်။ လမ်းပေါ်က ဆန္ဒပြပွဲတွေ လျော့နည်းသွားတဲ့ အချိန်မှာတောင် ကင်ညာပြည်သူတွေဟာ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေပေါ်မှာ ဆက်ပြီး အကျင့်ပျက် ခြစားမှုတွေကို ဆန့်ကျင်တာ၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကို ဖြန့်ဝေတာနဲ့ ဥပဒေပြု လွှတ်တော်အမတ်တွေကို စာပို့တာတွေ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေကြပါတယ်။
ဒီအဖြစ်အပျက်တွေဟာ လူငယ်တွေ နိုင်ငံရေးစိတ်မဝင်စားကြပါဘူးလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကင်ညာလို တိုင်းပြည်ကိုတောင် အတော်ကလေး ရိုက်ခတ်သွားစေခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာဆိုရင် ကင်ညာလူငယ်အများစုဟာ မဲပေးဖို့အတွက် စာရင်းပေးသွင်းတာတောင် မလုပ်ခဲ့ကြပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အခုအခါမှာတော့ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း ကင်ညာမှာ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် လူငယ်တွေဟာ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေမှာ အဓိကနေရာက ပါဝင်လာကြပြီး ပြည်သူတွေ ရသင့်ရထိုက်တဲ့ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးတွေအတွက် အသက်ကိုတောင် ပဓာနမထားဘဲ သပိတ်မှောက် တိုက်ပွဲဝင်နေကြပါတယ်။ မစ္စတာရူတိုကတော့ သူ့ရဲ့ထိုင်ခုံ လှုပ်နေပြီ ဆိုတာကို ခံစားသိရှိလာပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ ကြာသပတေးနေ့မှာ လူထုရဲ့ဒေါသကို ပြေလျော့စေဖို့အတွက် သူ့ရဲ့ ကက်ဘိနက် အတွင်းရေးမှူးတွေထဲက တဦးကလွဲပြီး ကျန်တဲ့သူတွေအားလုံးကို ထုတ်ပယ်ပစ်ခဲ့ပါတယ်။
မစ္စတာရူတိုဟာ ကင်ညာနိုင်ငံကို ၁၉၇၈ ခုနှစ်ကနေ ၂၀၀၂ ခုနှစ်အထိ အုပ်စိုးခဲ့တဲ့ အာဏာရှင် ဒန်နီရယ် အာရပ်မိုအီရဲ့ လက်ရင်းတပည့်ဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့ နိုင်ငံရေးသက်တမ်း အစပိုင်းကတည်းက ဒန်နီရယ်ရဲ့ လမ်းစဉ်အတိုင်း ဒီမိုကရေစီကို ဥပေက္ခာပြုတဲ့ လုပ်ဟန်တွေကို ဆက်လက်ကျင့်သုံးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အစောပိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေမှာဆိုရင် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားတွေကို အသင်းအပင်းတွေဖွဲ့ပြီး မစ္စတာ မိုအီအတွက် အလုပ်လုပ်စေဖို့ စီမံခန့်ခွဲတာတွေ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၂ ခုနှစ်မှာ ကျင်းပပြုလုပ်တဲ့ ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ ဆယ်စုနှစ်တွေအတွင်း ပထမဆုံး ပါတီစုံရွေးကောက်ပွဲမှာလည်း မိုအီဟာ အတိုက်အခံအစုအဖွဲ့တွေကို ပြိုကျစေဖို့ အားပေးကူညီခဲ့ဖူးပါတယ်။
မစ္စတာမိုအီ တာဝန်ကနေ နုတ်ထွက်သွားပြီးတဲ့ နောက်မှာတော့ မစ္စတာရူတိုဟာ အတိုက်အခံ အစုအဖွဲ့ရဲ့ အဓိက အဖွဲ့ဝင်တဦး ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ သမ္မတရာထူးအတွက် ဩဇာအာဏာ တည်ဆောက်တာတွေကို ဖြည်းဖြည်းချင်း လုပ်ဆောင်နေခဲ့ပါတယ်။ မစ္စတာ ရူတိုဟာ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှာ သမ္မတရာထူးအတွက် သူ့ပါတီကိုယ်စားပြု ရွေးကောက်ခံအဖြစ် အမည်စာရင်းပေးသွင်းဖို့ ကြိုးစားခဲ့ပေမဲ့ အခြေခံအဆင့်မှာတင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲများအပြီး နောက်ပိုင်း ကင်ညာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက်မှု လှိုင်းလုံးကြီးတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၁,၂၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ကာ လူဦးရေ ၆ သိန်းခန့် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ အဆိုပါအကြမ်းဖက်မှုတွေမှာ တာဝန်ရှိသူအဖြစ် နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်ခုံရုံးက ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှာ ကင်ညာနိုင်ငံသား ၆ ယောက်ကို စွဲချက်တင်ခဲ့ရာမှာ မစ္စတာရူတိုလည်း ပါဝင်ခဲ့ပြီး သူကတော့ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ မစ္စတာရူတိုဟာ လူသတ်မှု၊ အတင်းအကျပ် ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးမှု၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုတွေအတွက် စွဲချက်အတင်ခံခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အဲ့အချိန်ကတည်းကစပြီး မစ္စတာရူတိုဟာ ကင်ညာပြည်သူ သန်းပေါင်းများစွာ ထောက်ခံထားတဲ့ ဒီမိုကရေစီ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ်မှာ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တဲ့ မစ္စတာမိုအီရဲ့ အာဏာရှင်စနစ်ကို အသက်ဝင်စေခဲ့တဲ့ နိုင်ငံရေးအဆောက်အအုံကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်ပြီး ဖိနှိပ်ခံခဲ့ရတဲ့ ပြည်သူတွေကို ရသင့်ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေ ပြန်ပေးတာ၊ အစိုးရအရာရှိတွေရဲ့ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုတွေကို တားဆီးတာနဲ့ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေကြောင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသူတွေကို ကာကွယ်တာ စတဲ့အချက်တွေ ပါဝင်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ်ကိုလည်း မစ္စတာရူတိုက ဆန့်ကျင်ခဲ့ပါတယ်။
အလားတူပဲ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်ခုံရုံးမှာ စွဲချက်အတင်ခံထားရတဲ့ မစ္စတာ အူဟူရူ ကန်ရက်တာဟာ ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ သမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက်ခံခဲ့ရာမှာ ဒုသမ္မတအဖြစ် မစ္စတာရူတိုကို အမည်စာရင်း ထည့်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ သူတို့နှစ်ဦးလုံး အတူတကွ အနိုင်ရရှိပြီး နောက်ပိုင်း သိပ်မကြာခင်မှာပဲ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်ခုံရုံးက သူတို့အပေါ် တင်ထားတဲ့ စွဲချက်တွေကို ရုပ်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီ့နောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာတော့ မစ္စတာရူတိုဟာ သမ္မတအဖြစ် ရွေးကောက်ခံခဲ့ရပါတယ်။ မစ္စတာရူတိုဟာ သူ့ရဲ့ ရာထူးနှစ်ခုလုံးမှာ တရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို အရေးမစိုက်တာ၊ အစိုးရအရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ဖို့ ဖွဲ့စည်းပုံက ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို ဂရုမစိုက်တာ၊ သူ့ရဲ့ ဆွေမျိုး မိသားစုဝင်တွေကို အစိုးရရာထူးတွေမှာ ခန့်အပ်တာနဲ့ လွှတ်တော်အတွင်းမှာရှိတဲ့ သူတို့ပါတီရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အင်အားကို အသုံးချပြီး အစိုးရအရာရှိတွေအပေါ် တင်းကျပ်ထားတဲ့ ဥပဒေတွေ ဖြေလျှော့ဖို့ ကြိုးစားတာတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံကို တဖြည်းဖြည်း ပြိုလဲလာစေခဲ့ပါတယ်။
မစ္စတာရူတိုဟာ ၂၀၂၂ ရွေးကောက်ပွဲကာလတုန်းက မဲဆွယ်ရာမှာ ကတိပေးခဲ့တဲ့ ဝင်ငွေမညီမျှမှုတွေကို ဆန့်ကျင်ပြီး ကင်ညာလူငယ်တွေအတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ဖန်တီးပေးမယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စကိုလည်း အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ပျက်ကွက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအစား ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံတကာ ကြွေးမြီများကို ပေးဆပ်ရန် အကြောင်းပြပြီး လူမှုဖူလုံရေး အစီအစဉ်များကို ဖြတ်တောက်တာနဲ့ အခွန်တိုးမြှင့်ကောက်ခံတာတွေသာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အမှန်တကယ်ကတော့ နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ဟာ ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ ကြွေးမြီပြဿနာကို ပြေလျော့စေဖို့ ကူညီတဲ့အနေနဲ့ ရူတိုအစိုးရကို ဘဏ္ဍာငွေ တိုးမြင့်စုဆောင်းဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော် ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ ဘဏ္ဍာရေးအကျပ်အတည်းဟာ အဓိကအားဖြင့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့လည်း နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့က တဆက်တည်း ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။ မစ္စတာရူတိုဟာ နိုင်ငံရဲ့ဘဏ္ဍာငွေ မြှင့်တင်ဖို့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့လက ပေါင်မုန့်၊ အမျိုးသမီးလစဉ်သုံးပစ္စည်း၊ ဒိုက်ပါ၊ ဟင်းရွက်ဆီနဲ့ စက်သုံးဆီတွေလိုမျိုး အရေးကြီးတဲ့ အခြေခံလူသုံးကုန်တွေကို အခွန်တိုးမြှင့် ကောက်ခံလိုက်ချိန်မှာတော့ ရသမျှ ဘဏ္ဍာငွေတွေဟာ မစ္စတာရူတိုနဲ့ အပေါင်းအပါတွေရဲ့အိတ်ထဲပဲ ရောက်ရှိသွားတယ်လို့ ယုံကြည်နေကြတဲ့ လူထုကြီးဟာ ဒေါသအိုး ပေါက်ကွဲပြီး အုံကြွလာပါတော့တယ်။
မစ္စတာရူတိုဟာ ကင်ညာနိုင်ငံရေးမှာ အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေ ဆယ်စုနှစ်အတော်ကြာ ပါဝင်ခဲ့ပေမဲ့ အခုတခေါက် နောက်ဆုံး လူထုအုံကြွမှုလှိုင်းကြီး ဖြစ်ပေါ်လာချိန်မှာတော့ သူ့အနေနဲ့ အရင်နဲ့မတူတဲ့ စိန်ခေါ်မှုများစွာကို ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ကာလတွေတုန်းက ပြည်သူမနှစ်သက်တဲ့ အခွန်အခတွေကြောင့်ပဲ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ အုံကြွမှုတွေအတွင်းမှာ မစ္စတာရူတိုဟာ ပါလီမန်လွှတ်တော်အတွင်းက အတိုက်အခံအင်အားစုတွေကို လာဘ်ပေးတာနဲ့ အခွန်ကြီးမြင့်မှုကို ဆန့်ကျင်ဖို့ စုဝေးနေတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို အစည်းအဝေးခေါ်ပြီးတော့ ရပ်တန့်ဖို့ မြှောက်ပင့်နားချတာတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ စွပ်စွဲခံခဲ့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုချိန် လမ်းပေါ်ထွက်နေကြတဲ့ လူငယ်တွေကတော့ အဲ့လို နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ အရင်လို လာဘ်ထိုးတာ၊ ခြိမ်းခြောက်တာတွေနဲ့ ဟန်ပြပြေငြိမ်းရေးစကားတွေ ပြောလို့ရမယ့် ခေါင်းဆောင်အစုအဖွဲ့မျိုးတွေလည်း မရှိနေခဲ့ပါဘူး။ သို့သော်လည်း အစိုးရကတော့ အဲ့လို ညှိနှိုင်းမှုတွေလုပ်ဖို့ အတတ်နိုင်ဆုံး ကြိုးစားခဲ့ပါသေးတယ်။
ဇွန်လ ၁၈ ရက်မှာ စတင်ခဲ့တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာ ရဲတွေရဲ့ အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်းမှုတွေကြောင့် ပြည်သူ ၄၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ရာနဲ့ချီ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကင်ညာပြည်သူတွေဟာ သူတို့အိမ်တွေမှာ နေထိုင်နေတုန်း ညသန်းခေါင်ကြီး ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးခံရတာ ဒါမှမဟုတ် လမ်းသွားနေတုန်း အရပ်ဝတ်ရဲတွေက ဆွဲသွားပြီး ဘာတရားစီရင်မှုမှမရှိဘဲ ရက်ပေါင်းများစွာ ချုပ်နှောင်ထားတာတွေ ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ မစ္စတာရူတိုကတော့ ရဲတွေကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး သေဆုံးသွားတဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးမြန်းမှုတွေကိုတော့ သူတို့ဟာ ရာဇဝတ်သားတွေ ဖြစ်ပြီး သူ့မှာ အပြစ်ကင်းစင်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
အကောက်အခွန်တိုးမြှင့်မှုအပေါ် အုံကြွခဲ့တဲ့ လူထုရဲ့ဒေါသတွေဟာ အခုလို မစ္စရူတို ဦးဆောင်တဲ့ အစိုးရရဲ့ အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်မှုတွေနဲ့ ကြုံတွေ့ရပြီးတဲ့နောက်မှာတော့ ပိုမိုပြင်းထန် ပေါက်ကွဲလာခဲ့ပါတယ်။ လူထုလှုပ်ရှားမှုရဲ့ အခြေအနေတွေဟာ တဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လာပြီး ဆန္ဒပြပြည်သူတွေဟာ လွှတ်တော်ကို ဝင်ရောက်ဖြိုခွင်းပြီး သမ္မတအိမ်တော်အထိ ချီတက်ကြမယ်လို့ ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ သမ္မတဟာ အဲဒီကြေညာချက်ကို တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ အိမ်တော်နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် လမ်းတွေကို ပိတ်ဆို့တာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဆန္ဒပြုလူငယ်တွေကို ပုန်ကန်သူ ရာဇဝတ်သားတွေအဖြစ် ညွှန်းဆိုတဲ့ ကြေညာချက်တွေကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ကင်ညာပြည်သူတွေကတော့ သမ္မတရူတို နုတ်ထွက်ပေးဖို့အတွက် ရက်သတ္တပတ် အတော်ကြာလာတဲ့အထိ ဆက်လက်တောင်းဆိုနေကြဆဲပါ။ ပြည်သူတွေဟာ အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း အကျင့်ပျက် ခြစားမှုတွေ အဆုံးသတ်ဖို့၊ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ မညီညွတ်တဲ့ ရုံးဌာနတွေကို ဖျက်သိမ်းဖို့နဲ့ သမ္မတရူတိုနဲ့ သူ့အပေါင်းအပါတွေကို အစိုးရဘဏ္ဍာတွေ အလွဲသုံးစားလုပ်မှုအတွက် တရားစွဲခံရဖို့တွေကိုလည်း တောင်းဆိုထားပါတယ်။
မစ္စတာရူတိုကတော့ သူ့အနေနဲ့ အခြေအနေတွေကို ဆက်လက်စောင့်ကြည့်နေပါတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး အစိုးရအဖွဲ့အတွင်း ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့အပြင် အခွန်တိုးမြှင့်တာတွေ ပါတဲ့ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ဥပေဒမူကြမ်းကိုလည်း ရုပ်သိမ်းခဲ့ပါတယ်။ မစ္စတာရူတိုဟာ ပုံမှန်နဲ့မတူဘဲ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်က ဝေဖန်သူတွေနဲ့ ညှိနှိုင်းတာတွေလည်း လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ အပေါင်းအပါတွေကိုလည်း အလားတူပြုလုပ်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီ့နောက် သူ့အပေါင်းအပါတချို့ကိုလည်း ဆန္ဒပြသူတွေအပေါ် ပြင်းထန်တဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေအတွက် အရေးယူခဲ့ပါတယ်။ လူသိများတဲ့ နိုင်ငံရေးသမား အများစုကလည်း သူတို့ရဲ့လစာတွေကို လူသိရှင်ကြား ငြင်းပယ်တာနဲ့ ဘဏ္ဍာငွေတွေကို ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ စာရင်းရှင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုတာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး လူထုလှုပ်ရှားမှုနဲ့ ပူးပေါင်းခဲ့ပါတယ်။
ဒါဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်က ကင်ညာလူငယ်တွေအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ အရေးမပါ အရာမရောက်ခဲ့တဲ့ အခြေအနေတွေနဲ့ယှဉ်ရင် အကြီးအကျယ် ပြောင်းလဲလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလို လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ ကင်ညာနိုင်ငံအတွက် အပြောင်းအလဲ ကြီးကြီးမားမား တခုဆီကို ဦးတည်နေတယ်ဆိုတာ ကင်ညာပြည်သူတွေအနေနဲ့လည်း ခံစားမိနေကြတာကြောင့် ဒီမိုကရေစီအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ ညီညီညွတ်ညွတ် လမ်းပေါ်ထွက်လာကြပြီပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ သမိုင်းတခုကို ထုဆစ်ပုံဖော်နေတာပဲဖြစ်ပြီး အကယ်၍ နောင်တချိန်မှာ သူတို့ရဲ့ သားသမီး မြေးမြစ်တွေက ၂၀၂၄ ဆန္ဒပြပွဲတွေတုန်းက ဘာလုပ်နေခဲ့လဲလို့ မေးလာခဲ့ရင် အဲအချိန်တုန်းက လမ်းပေါ်မှာ ရှိမနေခဲ့ဘူးလို့ ဘယ်သူမှ မဖြေချင်ကြတာတော့ အသေအချာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
သူရိန်သွေး
The New York Times သတင်းစာပါ "Something Big Just Happened in Kenya" ဆောင်းပါးကို ဘာသာပြန်တင်ဆက်သည်။