အကာကြယ္မဲ့ေနရတဲ့ အိမ္အကူတို႔ဘဝ
DVB
·
April 17, 2018
ဘဝကို လက္ရွိအေျခအေနထက္ သာခ်င္လို႔ မိေဝးဖေဝးတနယ္ေက်းကို မ်က္ႏွာငယ္ငယ္နဲ႔ေရာက္ခဲ့ ရတာ။ ေရာက္စကေတာ့ အေမ့ကိုလြမ္းလို႔ ညညမွာ တိတ္တဆိတ္ ငိုခဲ့ရေသးတယ္။ မနက္ခင္းေရာက္တာနဲ႔ အရြယ္နဲ႔မမၽွတဲ့ အလုပ္ေတြ၊ မႏိုင္ဝန္ေတြကို ထမ္းရင္း တျဖည္းျဖည္း ေနတတ္ ထိုင္တတ္လာခဲ့တာပါပဲ။
မလုပ္ တတ္မကိုင္တတ္ အမွားမွားအယြင္းယြင္း ကာလေတြတုန္းကေတာ့ ထိပ္ေပါက္ ေခါင္းၿပဲ အႏွိပ္စက္ခံရတာေတာ့ ရွိတယ္။ ဘယ္တတ္ႏိုင္မလဲ။ ကိုယ္က ေငြလိုခ်င္တယ္။ ဗိုက္ဝဝ စားခ်င္တယ္။ ဒီေတာ့ နာက်င္ေပမယ့္ ႀကိတ္မွိတ္ေပါ့။ ကိုယ့္ဘဝက ကယ္သူမရွိ။ ကူသူမဲ့ အေျခအေနကိုး။
အိမ္ရွင္ဘဘႀကီးကို နင္းႏွိပ္ေပးရတဲ့ ညပိုင္းေတြဆိုရင္ ထြက္ေျပးခ်င္ေပမယ့္ ေျပးစရာ ေျမမရွိ ေငြမရွိ။ ဒီေတာ့လည္း တျဖည္းျဖည္း အေရွာင္အတိမ္း ကြၽမ္းက်င္လာတယ္။ စလုပ္စဥ္ကေတာ့ ခြက္ေဆး ပန္းကန္ေဆးလို႔ ေျပာေပမယ့္ ေဝယ်ာဝစၥ တအိမ္လုံးအလုပ္ အကုန္လုပ္ရတယ္။ က်မတို႔လူမ်ိဳးကလည္း မုန္႔ဟင္းခါးေတာင္ ဟင္းရည္ အဆစ္ေတာင္းစားတတ္သူေတြဆိုေတာ့ အိမ္ေဖာ္တေယာက္၊ အိမ္အကူတေယာက္အေပၚ အဆစ္ေတာင္းသလို မခိုင္းစရာ ဘာရွိပါ့မလဲ။ မလုပ္ခ်င္ဘူးလို႔ ျငင္းလို႔မွမရတာ။ ကဲ… ဒါေတြအတြက္ ဘယ္ဥပေဒက ခြဲျခမ္းျပ႒ာန္းေပးထားတာ ရွိလား။ ဘယ္တရား႐ံုးမွာ စြဲခ်က္တင္ရမလဲ။ ဘယ္ဥပေဒနဲ႔ အကာကြယ္ေပးမွာလဲ။ အိမ္ေဖာ္ကို ေငြကြၽန္လို သေဘာထားၾကသူေတြၾကားမွာ က်မတို႔က သားေကာင္ေတြပါ”လို႔ မခင္ေႏွာင္းက သူ႔ဘဝအေၾကာင္းကို အရွည္ႀကီး ေျပာျပခဲ့တယ္။
တကယ္ေတာ့ အိမ္အကူေတြရဲ႕ ဘဝအေထြေထြနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ တိက်ေသခ်ာတဲ့ ဖြင့္ဆိုခ်က္ အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားမႈတို႔ မရွိခဲ့ဘူး။ အလုပ္သမားဥပေဒ တခ်ိဳ႕မွာ အနည္းငယ္ပါရွိေပမယ့္ အိမ္အကူမ်ားသမဂၢ ဆိုတာ မရွိေလေတာ့ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း စုေပါင္းကာကြယ္ဖို႔ ဆိုတာလည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ မရွဴႏိုင္မကယ္ႏိုင္ အေျခအေနေတြ လက္လြန္ေတာ့မွ ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ အေရးယူၾကရတာပါ။ ႀကိဳတင္အကာအကြယ္ဆိုတာ ဘာမွန္းလည္း မသိ၊ ရွိလည္း မရွိဘူး။ အလုပ္သမားဥပေဒမွာ နည္းနည္း၊ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး ဥပေဒမွာ နည္းနည္း၊ လူကုန္ကူးမႈဥပေဒမွာ နည္းနည္းစီေလာက္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုံေလာက္မႈ မရွိတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္အကူေတြအတြက္ သီးသန္႔ဖြင့္ဆိုခ်က္၊ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ျပ႒ာန္းေပးသင့္တယ္လို႔ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေျပာဆို သုံးသပ္လာခဲ့ၾကပါတယ္။
မၾကာေသးမီကျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ မႏၲေလးက အိမ္အကူတေယာက္ကို အိမ္ရွင္ျဖစ္သူက အက္ဆစ္နဲ႔ပက္ၿပီး ရွစ္ႏွစ္ေလာက္ ပိတ္ေလွာင္ထားခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြဟာ ျမန္မာလူမႈအသိုင္းအဝိုင္းမွာ မၾကာခဏ ၾကားေနရတယ္။ အင္းဝအပ္ခ်ဳပ္ဆိုင္ျဖစ္ရပ္၊ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဗိုလ္မႉးကေတာ္ရဲ႕ ကေလးသူငယ္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ၊ အိမ္အကူကို အဓမၼျပဳက်င့္မႈ စတာေတြေပါ့။ ဒါက ျပည္တြင္းမွာ ေတြ႔ႀကံဳရတာေတြ။ ျပည္ပကို ထြက္ခြာၿပီး အိမ္အကူလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူေတြရဲ႕ဘဝ မလုံၿခံဳမႈေတြကလည္း ရွိေသးတယ္။ ထိုင္း၊ မေလးရွား၊ စင္ကာပူတို႔မွာ ျမန္မာအိမ္အကူေတြရဲ႕ ေၾကကြဲစရာဒုတၡေတြ၊ အထပ္ျမင့္တိုက္ေတြေပၚက ခုန္ခ်ၿပီး အဆုံးစီရင္သြားတာေတြ၊ မတရားျပဳက်င့္ခံရတာေတြလည္း ၾကားေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ အိမ္အကူ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ဘဝလုံၿခံဳမႈအတြက္ လက္ရွိအေျခအေနထက္ ပိုျပည့္စုံတဲ့ အိမ္အကူဥပေဒတရပ္ လိုအပ္ေလမလား ဆိုတဲ့ ယူဆခ်က္နဲ႔ ဒီတပတ္ DVB Law Lab (ပိုင္းျခားစိတ္ျဖာဥပေဒေရးရာအစီစဥ္မွာ “အိမ္အကူ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ဥပေဒ အကာအကြယ္” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတင္ဆက္သြားဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ေဆြးေႏြးဖို႔ ဖိတ္ၾကားထားသူေတြကေတာ့ ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္း (တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန)၊ ေဒၚလွလွရီ (တ ရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန၊Legal Clinic Myanmar) တို႔ ျဖစ္တယ္။ ဦးစြာပထမ အစီအစဥ္ တင္ဆက္သူ ဦးခင္သန္းရဲ႕ အေမးကိုေတာ့ ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္းက “အိမ္အကူဥပေဒ သီးသန္႔လိုအပ္တယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ၂၀၁၁ အိမ္အကူကြန္ဗင္းရွင္းက ျပ႒ာန္းထားတဲ့ သီးသန္႔စံႏႈန္းေတြနဲ႔ေတာ့ ကိုက္ညီဖို႔ လိုတယ္။ အလုပ္သမားဥပေဒမွာ အိမ္အကူပါ အက်ဳံးဝင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အလုပ္သမား ဆိုတဲ့ ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ အိမ္အကူနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သီးျခားဖြင့္ဆိုေပးဖို႔ လိုပါမယ္။ ခက္တာက ဥပေဒက အကာကြယ္မေပးတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အိမ္အကူနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြက ျပန္႔က်ဲေနတာ။ အဲဒါေတြကို တစုတည္း စုစည္းၿပီး ဥပေဒတခုလုပ္ဖို႔ လိုတယ္”လို႔ ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။
ေဒၚလွလွရီကလည္း “အိမ္အကူေတြရဲ႕ မတရား အလုပ္ခံရမႈေတြ၊ အခြင့္အေရး ဆုံး႐ႈံးမႈေတြက အိမ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြ ဆိုေတာ့ အျပင္က ႐ုတ္တရက္ သိဖို႔ မလြယ္ဘူး။ ရပ္ကြက္ထဲမွာ တီးတိုးျဖစ္ၿပီးမွ သိၾကရတာ။ ရပ္ကြက္႐ံုးေတြကလည္း အိမ္အကူ ေခၚတာကို အိမ္နီးနားခ်င္း မဟုတ္ရင္ မသိႏိုင္ဘူး။ ဘယ္သူကမွလည္း ရပ္ကြက္႐ံုးကို အေၾကာင္းမၾကားဘူး။ အိမ္အကူေခၚတဲ့ တရားဝင္လမ္းေၾကာင္းလည္း မရွိဘူး။ ျပည္ပအိမ္အကူေတြဆိုရင္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ခံေနရတာ သိေနလ်က္နဲ႔ အစိုးရကလည္း ဥပေဒျပဳမေပးဘူး။ တိုင္တန္းစရာ ဌာနလည္း မရွိဘူး။ အိမ္ရွင္နဲ႔ အိမ္အကူ သေဘာတူညီမႈ စာခ်ဳပ္သေဘာကို အစိုးရက တရားဝင္ ျပ႒ာန္းေပးသင့္တယ္”လို႔ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ပါ တယ္။
ႏွစ္ေယာက္စလုံးကေတာ့ အိမ္အကူဥပေဒတရပ္ကို တည္ဆဲဥပေဒေတြထဲမွာ ပါတာေတြကို စုစည္းၿပီး ဥပေဒတရပ္ လုပ္ေပးသင့္ေၾကာင္း တူညီစြာ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ၾကပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ အိမ္အကူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလုပ္သမားဥပေဒ၊ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး ဥပေဒ၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ကာကြယ္ေရးဥပေဒနဲ႔ လူကုန္ကူးမႈကာကြယ္တာဆီးေရးဥပေဒ၊ ျပစ္မႈဥပေဒေတြမွာပါတဲ့ အိမ္အကူနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပန္႔က်ဲေနတာေတြကို စုစည္းၿပီး ဥပေဒတရပ္ ျပဳလုပ္ ျပ႒ာန္းသင့္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ အိမ္ရွင္ရဲ႕တာဝန္နဲ႔ အခြင့္အေရး ပါရွိ္ဖို႔ လိုသလို အိမ္အကူရဲ႕ တာဝန္နဲ႔ အခြင့္အေရး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ လိုက္ရမယ့္ စည္းကမ္းခ်က္၊ အခေၾကးေငြႏႈန္းထား၊ အဓိက ငွားရမ္းျခင္း အလုပ္တာဝန္၊ ျပည္ပအိမ္အကူမ်ားအတြက္လည္း အစိုးရအဖြဲ႔အစည္း တခုရဲ႕ ႀကီးၾကပ္မႈနဲ႔ ဥပေဒျပ႒ာန္းေပႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အိမ္အကူေတြ မတရား ႏွိပ္စက္ခံရမႈက ေလ်ာ့ပါးသြားႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ျမင္မိေၾကာင္းပါ။ ။
ထြန္းေဇာ္ေဌး