သမိုင္းေကာက္ခ်က္ေတြ ခ်တဲ့အခါတိုင္း၊ သမိုင္းကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာတဲ့အခါတိုင္း သတိထားၾကရတာက အခ်က္အလက္ ျပည့္စုံဖို႔ပါပဲ။ ကိုယ္ခ်ထားတဲ့ ေကာက္ခ်က္ေတြနဲ႔ မတူတဲ့ အခ်က္လက္ကို ေတြ႔ရင္ ခ်ထားတဲ့ေကာက္ခ်က္ဟာ အားနည္းသြားတတ္ပါတယ္။ ဒီလို မျပည့္စုံမႈမ်ိဳးကို သမိုင္းေလ့လာသူတိုင္း ႀကဳံရေလ့ရွိပါတယ္။ ကိုယ္ေတြ႔ကို အေျခခံၿပီး ေျပာရရင္ သခင္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္း ေလ့လာေရးသားစဥ္က သူ အမြိဳင္ကိုမထြက္ခြာမီ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနကို သုံးသပ္ရာမွာ အယူအဆသုံးမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚေနတယ္။ ပထမအယူအဆက ဂ်ပန္အကူအညီယူၿပီး အဂၤလိပ္ကိုတိုက္မယ္။ ဒုတိယအယူက ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေရာ အဂၤလိပ္ကိုေရာ တိုက္ထုတ္ရမယ္။ တတိယကေတာ့ မဟာမိတ္နဲ႔ေပါင္းၿပီး အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔ကို ဖက္ဆစ္တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ မဟာမိတ္ျပဳၿပီးမွ လြတ္လပ္ေရးယူမယ္ဆိုတဲ့ အုပ္စုႀကီးသုံးစု ျဖစ္ေပၚေနတယ္။ အဲ့ဒီအေျခအေနမွာ သမိုင္းဆိုင္ရာ စာအုပ္အခ်ိဳ႕မွာ ဂ်ပန္အကူအညီယူၿပီး အဂၤလိပ္ကို တိုက္ထုတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အယူမွာ ကိုေအာင္ဆန္းနဲ႔ ဗိုလ္လက်္ာတို႔၊ သခင္လွၿမိဳင္တို႔ ပါတယ္လို႔ ေရးထားတာေတြ ဖတ္ခဲ့ရဖူးေလေတာ့ အဲ့ဒါကို ေခ်ဖ်က္မယ့္ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ ရွာခဲ့ဖူးတယ္။ ေသခ်ာတာက သခင္ေအာင္ဆန္းတို႔ အမြိဳင္ကေနတဆင့္ တ႐ုတ္ျပည္သြားဖို႔ ထြက္ခြာခဲ့တာကလည္း ေသခ်ာေနတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ဂ်ပန္ေခတ္အတြင္းမွာ သခင္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ ေရးတဲ့ ကိုယ္ေရးအတၳဳပၸတၱိကလည္း ရွိေနတယ္။ သခင္ေအာင္ဆန္းဟာ သူတို႔ေရးသလိုေတာ့ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္အေၾကာင္း မသိတာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ယုံၾကည္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ သခင္ေအာင္ဆန္း ရာျပည့္ကလည္း နီးလာေတာ့ စာအုပ္သာ ေရးျဖစ္သြားတယ္၊ လိုခ်င္တဲ့အခ်က္ တခုမွမရခဲ့ပါဘူး။ ဟိုတေလာက ဆရာမင္းသုဝဏ္ရဲ႕ “ျခစ္ရာမ်ား” ဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲက “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဆႏၵနဲ႔ ဝါသနာ” ဆိုတ့ဲ ေခါင္းစဥ္ကေလး ဖတ္လိုက္မိတယ္။ ဆရာကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေၾကာင္း စဥ္းစားရင္ ေပ်ာ္စရာေလးေတြနဲ႔အတူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ တဇြတ္ထိုးႏိုင္ပုံ၊ ေက်ာင္းသားကတည္းက ညဘက္ လူစစ္ရင္ မေတြ႔ရတာေတြ၊ ေက်ာင္းသားဘဝတည္းက ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ညဘက္ေတြမွာ စည္း႐ုံးေရးဆင္းေနလို႔ ပဲခူးေဆာင္ လူစစ္ခ်ိန္ မေတြ႔ရပုံေတြကို ေရးထားတာပါ။ ဖတ္ရတာ ေပ်ာ္စရာေကာင္းသလို ၾကည္ႏူးဖို႔လည္း ေကာင္းရဲ႕။ သခင္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဆရာမင္းသုဝဏ္လည္း မေနရ။ သခင္ေအာင္ဆန္း ေက်ာင္းအျပင္ေရာက္သြားေတာ့ ဆရာမင္းသုဝဏ္က ပုဂံလမ္းအိမ္ ေရာက္ေနၿပီ။ ဆရာနဲ႔အတူ လာေနတာက ကိုသိန္းေအာင္ေခၚ သခင္သိန္းေအာင္။ သူက ၁၉၃၈-၃၉ တကသ အမႈေဆာင္ (ေငြထိန္း) လုပ္ခဲ့သူ။ အဲ့ဒီႏွစ္က ကိုေအာင္ဆန္းက ဥကၠ႒ေပါ့။ ကိုသိန္းေအာင္ဆီ လာရင္းနဲ႔ ဆရာနဲ႔ ကိုေအာင္ဆန္း စကားလက္စုံက်ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္း ေျပာၾကၿပီဆိုရင္ ဆရာက ေရွာင္ေပးေလ့ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာ ေရွာင္မရခဲ့တာလည္း ရွိတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ဆရာက… “တညေသာအခါ သခင္ေအာင္ဆန္း ေရာက္လာသည္။ ေကာလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ အစည္းအေဝးက ျပန္လာသည္ဟုေျပာကာ ကိုသိန္းေအာင္ႏွင့္သာလွ်င္ တတိုးတိုး တိုင္ပင္ေတာ့သည္။ က်ေနာ္လည္း က်ေနာ့္ဘာသာ အိပ္ရာဝင္ေလသည္။ မနက္က်မွ သခင္ေအာင္ဆန္း ျပန္သြားသည္။ ထိုအခါက ဂ်ပန္စစ္ျဖစ္ခါနီးေနၿပီ။ က်ေနာ္ႏွင့္ ဘိလပ္တြင္ ေက်ာင္းအတူတူေနဘက္ျဖစ္ေသာ အဂၤလိပ္မိတ္ေဆြတဦးမွာ ဘုရင္ခံအိမ္ေတာ္တြင္ အေရးပါေသာ အရာရွိတဦး ျဖစ္ေနသည္။ သူလည္း မၾကာခန က်ေနာ့္ထံတြင္ အလည္လာသည္။ တေန႔ေသာအခါ ကိုသိန္းေအာင္က ထိုအရာရွိႏွင့္ သူ႔ကို မိတ္ဆက္ေပးရန္ ခုိင္းသည္။ မိတ္ျဖစ္လိုေသာ အေၾကာင္းကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပင္ျဖစ္သည္။ သခင္လူငယ္ေလးမ်ားကို အေရးေပးလွ်င္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို အင္ႏွင့္အားႏွင့္ ခုခံတိုက္ခိုက္ေပမည္ဟူေသာ အေရာင္းအဝယ္ကိစၥ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အိမ္ေတာ္သို႔သြား၍ စကားအေရာင္းအဝယ္ လုပ္ၾကေသးသည္။ သို႔ေသာ္ မေအာင္ျမင္ေခ်။ ဤအႀကံပ်က္၍ မၾကာျမင့္မီက သခင္ေအာင္ဆန္း ေပ်ာက္သြားၿပီဆိုေသာ သတင္းကို သတင္းစာတို႔တြင္ ေတြ႔ရေလသည္” လို႔ ေရးထားပါတယ္။ ဆက္ၿပီး ဆရာက ကိုသိန္းေအာင္ကို သခင္ေအာင္ဆန္း ဘယ္ေရာက္သြားလဲ ေမးတာ့ ကိုသိန္းေအာင္က မသိပါဘူးဆရာလို႔ ေျဖေၾကာင္း၊ သူတို႔က အဲ့ဒီအထိ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေၾကာင္းတို႔ကို မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သခင္ေအာင္ဆန္းဟာ အမြိဳင္မသြားမီမွာ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံနဲ႔ ညႇိႏိႈင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါေသးတယ္။ ဆရာမင္းသုဝဏ္ရဲ႕ အဲ့ဒီမွတ္တမ္းကို ဖတ္႐ႈလိုက္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္လွေဖ၊ သခင္လွၿမိဳင္နဲ႔ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္ အင္အားစုေတြဟာ အဂၤလိပ္ကို ဂ်ပန္နဲ႔ေပါင္းၿပီး တိုက္ထုတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အယူရွိသူေတြဆိုတဲ့ ေကာက္ခ်က္အေပၚ သံသယျဖစ္လာစရာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ဆရာမင္းသုဝဏ္ရဲ႕ မွတ္တမ္းနဲ႔ ဆရာရဲ႕ ဆိုလိုခ်က္ဟာလည္း “ဤအႀကံပ်က္၍ မၾကာျမင့္မီ သခင္ေအာင္ဆန္း ေပ်ာက္သြားၿပီ။” ဆိုတဲ့အခ်က္၊ သခင္ေအာင္ဆန္းက အဂၤလိပ္ကို ဂ်ပန္နဲ႔ေပါင္းတိုက္မယ္ဆိုတဲ့ အယူရွိဟန္ မတူေၾကာင္း အေထာက္အထားျဖစ္ေစတယ္။ ဂ်ပန္ေရာက္ၿပီးမွ ေပါင္းမိတာက တက႑ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုသင့္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္တို႔နဲ႔ ညႇိႏိႈင္းလို႔ အဆင္မေျပေတာ့မွ အမြိဳင္ကေနတဆင့္ တ႐ုတ္ျပည္မႀကီးဆီသြားဖို႔ ထြက္ခြာခဲ့တာပါ။ မူလအေျခခံမူအရ ဂ်ပန္နဲ႔ေပါင္းၿပီး အဂၤလိပ္ကို တိုက္ထုတ္မယ္ဆိုတဲ့မူ ဟုတ္ဟန္မတူေၾကာင္းကို ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္ရဲ႕ မွတ္တမ္းက ေဖာ္ထုတ္ျပၿပီးၿပီလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သခင္ေအာင္ဆန္းဟာ အခ်ိဳ႕ေသာ သမိုင္းျပဳစုသူေတြ ေကာက္ခ်က္ခ်သလို ႏိုင္ငံေရးအေျမာ္အျမင္ နည္းသူတေယာက္မဟုတ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သမိုင္းဆိုင္ရာ ေကာက္ခ်က္တခု ခ်ေတာ့မယ္ဆိုရင္ အတတ္ႏိုင္ဆုံး အခ်က္အလက္ ျပည့္စုံဖို႔လိုေၾကာင္းနဲ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွ မတူညီတဲ့ အခ်က္လက္တခု ေတြ႔ၿပီဆိုရင္လည္း မိမိေကာက္ခ်က္အေပၚ ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။ ထြန္းေဇာ္ေဌး