ေဒၚစုေမြးေန႔ မေမ့ (ေဆာင္းပါး)
DVB
·
June 18, 2015
ဇြန္လထဲမွာ ေမြးေန႔က်သူေတြ တန္းစီေနတယ္။ အမ်ိဳးထဲကေရာ၊ အသိမိတ္ေဆြေတြရာ၊ ေဒၚစုလည္း ထိပ္ကပါတာေပါ့။
ေနာက္ေန႔မွာက်မယ့္သူဆီကို အရင္ေန႔တည္းက ဆုေတာင္းစကား ပါးလို႔ရလာလို႔ ေျပာေျပာေနၾကတဲ့ အေျပာင္းအလဲဆိုတာ အရင္ကထက္ ျမန္လာသကိုးလို႔ ေျပာရေတာ့မလို။ က်ေနာ္႔အေမဆံုးတုန္းက ၄ လေနမွသာ သိခြင့္ရႏိုင္ခဲ့တယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက ျပည္ပေနသူ မွန္သမွ်နဲ႔ အဆက္အသြယ္လုပ္ၾကသူတိုင္းကို ေထာင္ခ်ေနတဲ့ကာလ။ ဒီေနာက္မွာ အေဖဆံုးေတာ့ ညတြင္းခ်င္း သိႏိုင္လာတယ္။ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးဆရာႀကီး အတီးခံရကာနီးတဲ့အခ်ိန္။ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ညီအရင္းဆီကို သူ႔ေမြးေန႔အရင္ ည ၁၂ နာရီထိုးတာနဲ႔ ေရးလိုက္ႏိုင္တယ္။ “တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျပာင္းအလဲဆိုတာ မင့္ေမြးေန႔မွာ ‘ဟက္ပီးဘာ့သ္ေဒး’ လွမ္းလုပ္ႏိုင္တာက ထူးျခားတယ္ကြ။ ဒါေပမယ့္ ဗမာျပည္ႀကီးကေတာ့ ဟက္ပီး မျဖစ္ေသးပါဘူးကြာ” လို႔။
က်ေနာ္တို႔တေတြ ျပည္ပမွာေနၿပီး ကိုယ့္တိုင္းျပည္အေရးကို ရွိတဲ့အားနဲ႔ က်ားကုပ္က်ားခဲ၊ ဇြဲနပဲနဲ႔ အႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္ လုပ္ခဲ့ၾကတာကို မွတ္တမ္းတင္ထားတယ္။ လူငယ္-လူႀကီး၊ ေယာက္်ား-မိန္းမ၊ တိုင္းရင္းသားအကုန္၊ ဘုန္းႀကီးေရာမို႔ အစံုပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဘုန္းႀကီးဆိုတာ အဲသည္တုန္းက သံဃာအစစ္။ သကၤန္းဝတ္ဆိုတာ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက ထြင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဒီေနာက္မွာ တမ်ိဳးတမည္နဲ႔ တီထြင္ထားျပန္တယ္။
ႏိုင္ငံေရးမွာ ကမ္ပိန္းလုပ္ၾကရတယ္။ လုပ္နည္းေတြက ေထြျပားတယ္။ လူအမ်ား စိတ္ဝင္စားေအာင္၊ မီဒီယာကို ဆြဲေဆာင္မႈရေစေအာင္ လုပ္ၾကရတယ္။ တခါလာ မည္းျပာပုဆိုး ျဖစ္ေနရင္ သတင္းစာမွာ ပါမွာမဟုတ္ဘူး။ အိႏိၵယမွာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးလုပ္ၾကေတာ့ အဲဒီအေတြ႔အႀကံဳေတြ တေလွႀကီးရခဲ့တယ္။ ေဒသခံေတြကပါ ပူးေပါင္းလုပ္ၾကလို႔လည္း နည္းနာသစ္ေတြရတယ္။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးေတြၾကားမွာလည္း တေယာက္တမ်ိဳးဆိုေတာ့ ဆန္းသစ္တာေတြကိုရေစလို႔ ေကာင္းတယ္။ ဂ်င္းရွပ္ ေရးတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္မွ ဒီမိုကေရစီသို႔ စာအုပ္ေလးထဲက အၾကမ္းမဲ့တိုက္နည္းေပါင္း ၁၉၇ နည္းပါတယ္။ အဲဒါေတြထဲက လုပ္ႏိုင္သမွ် အကုန္လုပ္ၾကတယ္။
အန္အယ္လ္ဒီက အမတ္ပူပူေႏြးေႏြးႏွစ္ေယာက္နဲ႔ စည္း႐ုံးေရးမႉးေတြ ၁၉၉ဝ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္မွာ အိႏၵိယကို စၿပီးေျခခ်ၾကတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးလို႔ ၆ လေက်ာ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယေရာက္ၿပီး ၆ လအၾကာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ေမြးေန႔ကို မီဇိုရမ္ျပည္နယ္၊ အိုက္ေဇာၿမိဳ႕အစြန္က ဇင္မာေဘာက္ဆိုတဲ့အရပ္မွာ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အန္အယ္လ္ဒီဝင္ေတြ စုေပါင္းၿပီး ပထမဆံုး က်င္းပခဲ့တယ္။ အားလံုးက တက္ႂကြေနၾကတယ္။ ခရစ္ယာန္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဆုေတာင္းေပးၾကတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက သံၿပိဳင္သီခ်င္းဆိုရင္း မ်က္ရည္က်ၾကတယ္။ နာၾကည္းခ်က္နဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေန ထြက္လာတဲ့ မ်က္ရည္။
ေနာက္ႏွစ္ ၁၉၉၁ ကစၿပီး ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုထဲက လူအမ်ားစုက ေဒလီကို ေျပာင္းေရႊ႕ၾကတယ္။ ေရာက္တဲ့ႏွစ္ကစၿပီး ေဒၚစုေမြးေန႔ က်င္းပတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေမြးေန႔တိုင္းဟာ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈ ျပကၡဒိန္ထဲမွာ ပါၿပီးသား။ တႏွစ္တမ်ိဳး မ႐ုိးရေအာင္ က်င္းပၾကတယ္။ ေဒၚစုအတြက္ ေမြးေန႔မဂၤလာ ဆုေတာင္းတာထက္ ဒီေန႔ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ႏိုင္ငံေရးလုပ္ၾကတာလို႔ ဝန္ခံပါတယ္။ စိန္ေခၚခ်င္ပါတယ္။ ေဒၚစုေမြးေန႔ေတြကို ထိုင္းနဲ႔ အိႏၵိယမွာ ေနခဲ့သူေတြေလာက္ ဘယ္သူမွ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကဘူးလို႔။
ေဒလီၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္ထဲက BCRC လို႔ေခၚတဲ့ လူေလးငါးဆယ္သာဆန္႔တဲ့ ျမန္မာရိပ္သာထဲမွာ လုပ္ၾကရတဲ့ႏွစ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးေရခ်ိန္ ပံုမွန္သာရွိတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္ ဂ်န္တားမန္တားရ္ ေနရာမွာသြားၿပီး ဆႏၵျပတဲ့အခါက ပိုၿပီးတက္ႂကြတဲ့ႏွစ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ့ထက္ပိုကဲရင္ ၿမိဳ႕ထဲက အထင္ကရခန္းမေတြကိုငွားၿပီး ေဒၚစုေမြးေန႔ကို ဆင္ယင္ က်င္းပၾကတယ္။ ခန္းမဆိုတာေတြကလည္း အတန္းအစားက အစားစား။ အိႏၵိယ ဟက္ဘစ္တက္ စင္တာ ဆိုတာမွာ လုပ္ႏိုင္ဖို႔က ခ်မ္းသာမွျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ ေငြေၾကးမျပည့္စံုၾကပါ။ အိႏၵိယ အင္တာေနရွင္နယ္ စင္တာမွာ လုပ္ႏိုင္ရင္ အင္တယ္လက္က်ဴရယ္ ေခၚတဲ့ ပညာရွင္ အသိုင္းအဝိုင္းကိုပါဖိတ္ၿပီး လုပ္လာၾကတယ္။ အဲဒါေလာက္ေတာ့ လက္လွမ္းမီတယ္။ ေနရာအစံုမွာ ေဒၚစုေမြးေန႔ေတြ လုပ္ဖူးပါတယ္။
၁၉၉၈ ကတည္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေမြးေန႔ကို ျမန္မာ့အမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔အျဖစ္ WRWAB ေခၚ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔က ဦးစီးက်င္းပလာႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဒီ့ေနာက္လည္း ေဒသခံ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္နဲ႔ အာရွအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ရယ္လို႔ က်င္းပႏိုင္လာတယ္။ ၂ဝဝ၃ ေဒၚစုေမြးေန႔ကို ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ကမ္ပိန္းအျဖစ္ တျခားႏိုင္ငံေတြေရာက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔အတူ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ၂ဝဝ၉ ဇြန္လ ၁၉ ရက္မွာေတာ့ နယူးေဒလီမွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံ႐ုံးကို သြားၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ဆႏၵျပၾကတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ဦးေဆာင္ခဲ့တာပါ။
၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာ ေဒၚစုေမြးေန႔ပြဲကို နယူးေဒလီၿမိဳ႕ထဲက ခန္းမတခုမွာ က်င္းပတုန္းက က်ေနာ္႔သမီးက တပင္တိုင္အကနဲ႔ တင္ဆက္ရတယ္။ ျပည္ပမွာလည္း ျပည္တြင္းလိုပါပဲ။ အသင္းအဖြဲ႔ေတြၾကား အားၿပိဳင္ၾကပါတယ္။ ကြဲၾကပါတယ္။ အပိုင္လိုခ်င္တတ္ၾကတယ္။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္က ေဒၚစုေမြးေန႔ကို တျခားအစုအဖြဲ႔က လက္ဦးမႈယူၿပီး က်င္းပေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီ-အယ္လ္ေအ အဖြဲ႔က ယမုန္နာျမစ္သြားၿပီး ငါးလႊတ္ၾကတယ္။
မွတ္မွတ္ရရ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေမြးေန႔တုန္းက ယမုန္နာဒုကၡသည္ ေဆးခန္းေလးမွာ ၄၁ ေယာက္ေျမာက္ ကေလးကို မနက္ ၄ နာရီခြဲမွာ ေမြးေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၂-၆-၂ဝ၁၂ ေန႔တုန္းက ေဒၚစုေမြးေန႔ပြဲ မသြားခင္မွာ ခြဲစိတ္လူနာကို ကုသေပးခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ၁၉-၆-၂ဝ၁၄ ေန႔က ေမြးေန႔ရက္မွာေတာ့ ေဆးခန္းက အကူဆရာမေတြနဲ႔ ေဆးမႉးကို ေအာင္လက္မွတ္ေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ ဘာေန႔လဲလို႔ေမးေတာ့ အားလံုးထဲမွာ အသက္ ၁၈ ႏွစ္မျပည့္ေသးတဲ့ မတူပီနယ္သူ ဆရာမေလးက အမွန္ကိုေျဖႏိုင္လို႔ ဝမ္းသာအားရ ျဖစ္ရပါတယ္။
၂ဝ၁၃ ကစၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေမြးေန႔ေတြကို ေဒလီမွာ မက်င္းပႏိုင္ေတာ့ပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအနံ႔ ရကတည္းက ျပည္ပအေျခစိုက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေပးေနတဲ့ အကူအညီေတြ ေလွ်ာ့လာၿပီ။ ၂ဝဝ၈ ေမလ ၁ဝ ရက္ေန႔မွာ ေထာက္ခံမဲ ၂၄၇၆၄၁၂၄ နဲ႔ ၉၃ ဒသမ ၈၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ရတယ္ဆိုၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံုကို အတည္ျပဳတယ္လို႔ လုပ္ကတည္းက အကူအညီေတြကို ၁ဝဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖတ္ပါေတာ့တယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေမြးေန႔ကို နယူးေဒလီမွာ အခမ္းနားဆံုးနဲ႔ ေနာက္ဆံုး က်င္းပႏိုင္ခဲ့တာကေတာ့ ေဒၚစု ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန ေနာက္ဆံုးလြတ္ေျမာက္ၿပီး က်င္းပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေဒၚစုလည္း လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္လာပါၿပီ။ ေမြးေန႔က်င္းပခဲ့တာက ေန႐ူးျပတိုက္မွာပါ။ ေဒၚစု ဒုတိယအႀကိမ္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္အၿပီးမွာ က်င္းပတဲ့ ေမြးေန႔ပြဲကိုေတာ့ တိဘက္အေဝးေရာက္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ လာတက္ပါတယ္။ ေဒၚစု ေနာက္ဆံုးလြတ္လာၿပီး က်င္းပတဲ့ ေမြးေန႔ပြဲကို ေဒလီမွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္သံ႐ုံးကလည္း လာတက္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္မွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တ႐ုတ္ျပည္ခရီးစဥ္က ျပန္လာတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးမွာ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယတို႔ရဲ႕ေပၚလစီ အေျပာင္းအလဲေတြက မတူၾကပါ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကလည္း တမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၈ မွာ အိႏၵိယဟာ ေထာက္ခံအားေပးမႈမွာ ထိပ္မွာရွိရာကေန ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာဂ်စ္ဂႏၵီ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံရအၿပီးမွာ စစ္အစိုးရဘက္ကိုသာ ျဗဳန္းစားႀကီး လွည့္လိုက္ပါတယ္။ အိႏၵိယရဲ႕ ဂငယ္ေကြ႔နဲ႔ တ႐ုတ္ရဲ႕ ပေစာက္ေကြ႔ မတူပါ။
၁၉၈၇ ကတည္းက စစ္အုပ္စုနဲ႔ ပလူးပလဲလုပ္လာတဲ့ တ႐ုတ္ဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ စစ္အစိုးရကို အားမရျဖစ္လာၿပီးသကာလ အတိုက္အခံအင္အားစုဆီက စကားသံကို နားေထာင္ၾကည့္လာပါတယ္။ အခ်ိန္ၾကာပါတယ္။ အစဥ္အလာကို ေျပာၾကရင္ အိႏၵိယဟာ ဒီမိုကေရစီစစ္စစ္နဲ႔ ပါတီေတြကမ်ားလို႔ ဘာလုပ္လုပ္ အခ်ိန္ၾကာတယ္။ တ႐ုတ္မွာ အာဏာရွင္ဒီမိုကေရစီနဲ႔ တပါတီတည္းမို႔ ဆံုးျဖတ္တာမွာ ျမန္ဆန္တယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ ျမန္မာ့အေရးမွာ အဲဒီအစဥ္အလာကို ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးက ေျပာင္းျပန္လုပ္ၾကတယ္။
ဒီမိုကေရစီအေရးကို ကနဦးကတည္းက နားေထာင္ေနခဲ့တဲ့၊ ေထာက္ကူေနခဲ့တဲ့ အေမရိကကေတာ့ ေဒၚစုလြတ္ၿပီး၊ ေဒၚစုနဲ႔ သမၼတ စကားေျပာဆိုၿပီး ေျပာင္းလဲမႈ အတိုင္းအတာတခုထိ ေရာက္လာၿပီးမွသာ ယူတန္း လုပ္ပါတယ္။
ေဒၚစုရဲ႕ ဒီႏွစ္ေမြးေန႔ဟာ ႏိုင္ငံတကာ အေနနဲ႔ေတာ့ ေျပာစရာကို မက်န္ေတာ့ပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ အေကြ႔မရွိပါ။ အတက္နဲ႔ အဆင္းသာရွိတယ္။ အဆင္းက ပိုခက္ေနတယ္။ ေလွအဆင္း၊ ျမင္းအတက္သာ ရွိတာပါ။ ေလွကားအဆင္းမွာ ေကာ္ေဇာလည္း ခင္းထားပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ