Myanmar Crown ျမန္မာ့သရဖူ
DVB
·
March 10, 2017
တို႔တာဝန္အေရးသံုးပါးေအာက္မွာ ေလာက္ကိုင္ တိုက္ပြဲျဖစ္လာေတာ့ အသံုးမ်ားလာတဲ့ ေဝါဟာရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ Sovereignty ကို အဓိပၸာယ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖြင့္ထားပါတယ္။
(က) Supreme power or authority အျမင့္ဆံုးပါဝါ သို႔မဟုတ္ အာဏာရွိျခင္း။ ဆင္တူယိုးမွား ေဝါဟာရေတြကေတာ့ Jurisdiction, စီရင္ပိုင္ခြင့္နယ္ေျမ၊ Rule အုပ္စိုးမႈ၊ Supremacy အထြတ္အထိပ္ျဖစ္မႈ၊ Dominion ဒိုမီနီယန္၊ Power ပါဝါ၊ Ascendancy ဆက္ခံပိုင္ခြင့္၊ Hegemony တဖက္သားအေပၚ လႊမ္းမိုးမႈ၊ Domination စိုးမိုးမႈ၊ Authority ၾသဇာအာဏာ၊ Control ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ Influence လႊမ္းမိုးမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
(ခ) The authority of a state to govern itself or another state တိုင္းျပည္တခုကို အုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္ သို႔မဟုတ္ တျခားတိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ခြင့္။ ဆင္တူယိုးမွား ေဝါဟာရေတြကေတာ့ Autonomy ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ Independence လြတ္လပ္ေရး၊ Self-government ကိုယ္ပိုင္အစိုးရ၊ Self-rule ကိုယ့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ Home rule ဟုမ္း႐ူးလ္၊ Self-determination ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင့္၊ Freedom လြတ္လပ္မႈေတြ ျဖစ္တယ္။
(ဂ) A self-governing state ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္အာဏာလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
အလြယ္ေျပာရရင္ ျပင္ပကေန ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိတဲ့ မိမိတိုင္းျပည္ကို မိမိဘာသာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးသီအိုရီအရ တစံုတခုကေန တျခားအရာေတြအေပၚမွာ စီမံပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အျပည့္အဝရွိတာ ျဖစ္တယ္။ ဝက္စ္ဖားလီယန္ ေမာ္ဒယ္လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ Westphalian sovereignty ဆိုတာ ႏိုင္ငံတခုဟာ ေသးေသး ႀကီးႀကီး ကိုယ့္တရားဝင္ပိုက္နက္ကို ကိုယ့္ဘာသာ၊ ျပည္တြင္းေရးမွာ ျပင္ပက စြက္ဖက္မႈမပါဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းမွာ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒအရ အညီအမွ်ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအယူအဆဟာ ႏွစ္သံုးဆယ္ စစ္ပြဲႀကီးအၿပီး၊ ၁၆၄၈ မွာ သေဘာတူခဲ့တဲ့ Peace of Westphalia အရ ျဖစ္တာပါ။ ျမင့္ျမတ္ေသာ ေရာမအင္ပါယာ၊ စပိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဆြီဒင္နဲ႔ ဒတ္ခ်္သမၼတႏိုင္ငံေတြက လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကတယ္။
ေရာမေခတ္တုန္းက Imperium အာဏာကို လူေတြကေန အင္ပါယာ(ဧကရာဇ္)ကို အပ္ႏွင္းထားတယ္။ အင္ပါယာကို ဘယ္ဥပေဒကမွ လႊမ္းမိုးလို႔မရဘူး။ သူ႔ပါးစပ္က ထြက္တာ ဥပေဒပဲ။ ဘာလုပ္လုပ္ လုပ္ႏိုင္တယ္။ Absolute monarchy ျမန္မာ သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္ေတြလိုမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
အလယ္ေခတ္မွာ အုပ္စိုးရသူေတြမွာ အင္ပါယာေလာက္ အာဏာမရွိၾကဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ အာဏာတခ်ိဳ႕ကို ေျမပိုင္ရွင္ မႉးႀကီးမတ္ႀကီးေတြနဲ႔ ခြဲယူထားတယ္။ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြကေနလည္း ခ်ဳပ္ထားခံရတယ္။ သာမန္လူေတြမွာ တဦးခ်င္းမွာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ အထိုက္အေလ်ာက္ ရလာၾကတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေခတ္ဆိုတာ ၁၆ ရာစုေနာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ထြန္းလာတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ေတြေၾကာင့္ ဗဟိုအာဏာ လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဧကရာဇ္ အုပ္စိုးရသူေတြမွာ အာဏာပိုရလာတယ္။ ေခတ္မီပံုစံဘက္ကို ယိမ္းလာေနၿပီ။
ပြင့္လင္းလာတဲ့ေခတ္မွာ ဥပေဒအရအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ျဖစ္လာၿပီ။ ဆိုရွယ္ကြန္ထရက္ ဆိုတာ ေပၚလာၿပီ။ ဟုဘ္စ္တို႔၊ ႐ူးဆိုးတို႔က နာမည္ႀကီးၾကတယ္။ ဒီဖက္တို (De facto) ဥပေဒနဲ႔အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းနဲ႔ ဒီဂ်ဴရီ (De Jure) ဥပေဒအရ မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းရယ္လို႔ ခြဲျခားလာၿပီ။ တိုင္းျပည္တခုရဲ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ရွိတာကို လြတ္လပ္မႈရွိတယ္လို႔ ဆိုလိုႏိုင္ေပမယ့္ အဲဒီအာဏာကို တရားဥပေဒအရသာ ခံပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္။
ျပည္တြင္းအခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဆိုတာ အုပ္ခ်ဳပ္သူနဲ႔ အုပ္စံခံရသူေတြၾကား ဆက္ဆံေရးကို ေျပာတာ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အာဏာခြဲေဝမႈ ျဖစ္လာတာမ်ိဳး။ ဘုရင္၊ လူထု၊ လႊတ္ေတာ္။ ျပင္ပအခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိုတာ တျခားႏိုင္ငံေတြအေပၚမွာ အုပ္စိုးခြင့္ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒအရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဟာ တိုင္းျပည္ပိုင္နက္ ပထဝီ ေရ ေျမထဲမွာ တိုင္းျပည္ေရးရာေတြကို အျပည့္အဝ ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ရွိတယ္။ ျပည္ပေန အစိုးရေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက ေနာ္ေဝ၊ နယ္သာလင္၊ ခ်က္ကိုဆလိုဗက္ကီးယား အေဝးေရာက္အစိုးရေတြဟာ အဲဒီအယူအဆကို ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကတယ္။
Federation (ဖက္ဒေရးရွင္း) ဆိုတာက တိုင္းျပည္ႀကီးတခုထဲမွာ အငယ္စား တိုင္းျပည္ေတြမွာ သီးျခားလြတ္လပ္မႈကိုယ္စီ ရွိၾကတယ္။ ႏိုင္ငံမဟုတ္တဲ့ စတိတ္ေတြလည္း ရွိတယ္။ လူမ်ိဳးစု၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ သမိုင္းေတြအရ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင့္ ေတာင္းၾကတယ္။ ရတာေတြလည္း ရၾကတယ္။
ဥေရာပမွာ ဘုရင္ေတြနဲ႔ ခရစ္ယာန္အာဏာပိုင္ေတြဟာ The divine right of kings ဘုရားသခင္က ေပးေတာ္မူထားတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အာဏာကို အႀကီးအက်ယ္ ပံုေဖာ္ထားခဲ့တယ္။ အဂၤလန္ဘုရင္ ပထမဂ်ိမ္းစ္ (၁၆ဝ၃-၁၆၂၅) လက္ထက္ကေန စခဲ့တယ္။ ၁၆၈၈-၈၉ Glorious Revolution ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ ေမွးမွိန္သြားေတာ့တယ္။ ျပင္သစ္ လူဝီ-၁၄ ဘုရင္ဟာလည္း အဲဒီ ဘုရားသခင္ ေပးေတာ္မူတယ္ ဆိုတာနဲ႔ အေတာ္ႀကီး အျမတ္အစြန္း ရခဲ့တယ္။ အေမရိကန္ ေတာ္လွန္ေရး (၁၇၇၅-၈၃)၊ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး (၁၇၈၉) နဲ႔ နပိုလီယန္ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ အဲဒီအာဏာ အတုအေယာင္ေတြ လံုးပါးပါးသြားေတာ့တယ္။
ေခတ္ေျပာင္းလာနဲ႔အမၽႇ အာဏာကို တဦးတည္း လက္ထဲမွာ ထားတာ၊ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ ဆက္ခံတာ၊ ထိပ္ဆံုးက ဒိတ္ဒိတ္ႀကဲေတြခ်ည္းသာ ခြဲယူထားၾကတာေတြကေန တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ တရားဥပေဒနဲ႔ ကန္႔သတ္တာ၊ အဲဒါကိုလည္း လိုအပ္ခ်က္ေတြအရ ထပ္ၿပီး ခြဲေဝေပးရတာေတြ ျဖစ္ျဖစ္လာေနတယ္။ တရားဥပေဒ ဆိုတာမွာလည္း အာဏာကို ငမ္းငမ္းတက္သူေတြက ဖြဲ႔စည္းပံုကအစ အလိုက် မရ ရေအာင္ ေရးတာမ်ိဳးက ၂၁ ရာစုထဲမွာပါ ရွိေနေသးတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒမွာ ၁၉၆၂ ကေန စလာခဲ့တဲ့ စစ္တပ္က ေပးတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အာဏာပံုစံသာ အခုထိ ဆက္ရွိေနေသးတယ္။ ဆက္ခံပိုင္ခြင့္ကိုလည္း ပုဒ္မ ၅၉(စ)နဲ႔ ပိတ္ပင္ထားတယ္။ ထာဝရဘုရား ေပးထားတယ္ ဆိုတာေတာင္ ပ်က္သုဥ္းသြားခဲ့ပါၿပီ။ ဘာသာေရး အဆံုးအ မတည္တယ္ဆိုရင္ (အရာဟူသမွ်သည္ အတၱ မဟုတ္၊ ငါမဟုတ္၊ အႏွစ္အသားမရွိ၊ မိမိအလိုအတိုင္း မျဖစ္) ဆိုတဲ့ အနတၱတရား (အစိုးမရတရား) အထက္မွာ အဲဒီလိုအစိုးရမ်ိဳး မရွိသင့္ပါ။
Dominions (ဒိုမီနီယန္) ဆိုတာကို ျမန္မာႏိုင္ငံက မစိမ္းပါ။ ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီလက္ထက္မွာ လြတ္လပ္ေရးမေပးခင္က ဒိုမီနီယန္အဆင့္ ေပးဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေသးတယ္။ တစိတ္တပိုင္း လြတ္လပ္ေရးသေဘာ ျဖစ္တယ္။ လက္ခံခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ကေနဒါ၊ ၾသစေတးလ်၊ ပါကစၥတန္၊ အိႏၵိယ၊ စီးလံု(သီရိလကၤာ)၊ နယူးဇီလန္၊ ေတာင္အာဖရိကနဲ႔ အိုင္းရစ္ ဖရီးစတိတ္ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံေတြအားလံုးဟာ British Crown ၿဗိတိသွ်သရဖူေအာက္မွာသာ ရွိၾကတယ္။ ကေန႔ ျမန္မာျပည္ဟာ ၂ဝဝ၈ သရဖူေအာက္မွာသာ ရွိတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ