အသျပာေငြသမိုင္း
DVB
·
November 25, 2016
အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ၅ဝဝ တန္နဲ႔ ၁ဝဝဝ တန္ ႐ူပီးေငြစကၠဴေတြကို ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၈-၉ ရက္ေန႔ကစၿပီး တရားမဝင္ လုပ္လိုက္ပါတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ အထူးအဆန္းပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းက က်ပ္ေငြစကၠဴေတြကို တရားမဝင္ သံုးခါတိတိ လုပ္ခဲ့တယ္။ အဂတိလိုက္စားမႈေၾကာင့္လို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာရင္ဒါမိုဒီက ဆိုပါတယ္။ အင္ဖား-တမူး-ရန္ကုန္ ႐ူပီးေငြ စီးပြားေရးလုပ္ေနသူေတြ အေတာ္အထိနာသြားၾကတယ္လို႔ သိရတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းကေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ့သူေတြဆီမွာ ေငြေတြစုပံုေနလို႔ဆိုၿပီး အေၾကာင္းျပပါတယ္။ အမွန္က စကၠဴေတြကို အစိုးရပိုင္ဝါဇီစက္႐ံုကေန ႀကိဳက္သေလာက္ ႐ိုက္ႏွိပ္သံုးစြဲခဲ့ၿပီး ေငြေဖာင္းပြမႈ အဆမတန္မ်ားလို႔နဲ႔ ေငြတန္ဖိုးထိုးက်တာေၾကာင့္ လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကတည္းက က်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ေနတာ အခုအထိပါ။ က်ေနာ္တို႔ငယ္ငယ္က အိႏၵိယ ၁ ႐ူပီးဟာ ျမန္မာေငြ ၆၅ ျပားနဲ႔ ညီမွ်ပါတယ္။ ကေန႔ အိႏၵိယ ၁ ႐ူပီးဟာ ျမန္မာေငြ ၁၉ ဒသမ ၁၃ က်ပ္ ရွိပါတယ္။ ၂,၉၄၃ ဆ က်ဆင္းသြားတာပါ။
ျမန္မာျပည္မွာ ေငြစကၠဴေတြကို တရားမဝင္လုပ္တဲ့ ပထမတႀကိမ္နဲ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ေတြမွာ ပမာဏအကန္႔အသတ္နဲ႔ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္အတြင္း ျပန္လဲေပးပါေသးတယ္။ ဝိသမေလာဘသမားေတြကို ႏွိမ္တာလို႔ ဆိုေပမယ့္ လက္လုပ္လက္စားနဲ႔ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြမွာ နစ္နာခ်က္ေတြကို ကေန႔အထိ မေမ့ႏိုင္ၾကေသးပါ။ တတိယအႀကိမ္ တရားမဝင္ေၾကညာၿပီးေနာက္ ၁၁ လနဲ႔ ၃ ရက္အၾကာမွာ ရွစ္ေလးလံုးအေရးအခင္းႀကီး ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒါဟာ အေၾကာင္းခံတရပ္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျငင္းဖို႔ခက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အသျပာေငြကို ကုန္းေဘာင္ေခတ္က စသံုးတယ္။ ေငြဒဂၤါး ေခၚ အေႂကြ ေခၚ အႏုပ္ကို ၁၈၅၂ ခုႏွစ္ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္က စသံုးတယ္။ ဒဂၤါးသြန္းလုပ္နည္းကို ျပင္သစ္က အကူအညီေပးခဲ့တယ္။ ပထမဆံုး ေငြစကၠဴ (ဆီးရီးစ္)က ၁၈၅၂ ကေန ၁၈၈၉ အထိ ျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ဖဆပလ အစိုးရလက္ထက္ ၁၂-၂-၁၉၅၂ ေန႔မွာ ေငြစကၠဴသစ္ ၁၊ ၅၊ ၁ဝ နဲ႔ ၁ဝဝ က်ပ္တန္ေတြ ထုတ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုကို အသံုးျပဳပါတယ္။ ၂၁-၉-၁၉၅၈ မွာ ၂ဝ က်ပ္တန္နဲ႔ ၅ဝ က်ပ္တန္ေတြ ထုတ္တယ္။ ၁၉၅၆ ကစၿပီး ၁၊ ၅၊ ၁ဝ၊ ၂၅ နဲ႔ ၅ဝ ျပား အေႂကြေတြ ထုတ္တယ္။
၂-၃-၁၉၆၂ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက အာဏာသိမ္းပါတယ္။ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တာ ၂ ႏွစ္ေနေတာ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ေငြးေၾကးေဖာင္းပြမႈကို မထိန္းႏိုင္လို႔ ေငြေတြကို တရားမဝင္လုပ္ပါတယ္။ ၁၅-၅-၁၉၆၄ ေန႔မွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ၅ဝ က်ပ္တန္နဲ႔ ၁ဝဝ က်ပ္တန္ေတြကို တရားမဝင္ေၾကာင္း ေၾကညာတယ္။ လူတေယာက္ကို က်ပ္ ၅ဝဝ စီသာ အခ်ိန္ကာလအနည္းငယ္အတြင္း ျပန္လဲေပးခဲ့ပါတယ္။ ၃-၁၁-၁၉၈၅ ေန႔မွာ ဒုတိယအႀကိမ္ ၂ဝ၊ ၅ဝ နဲ႔ ၁ဝဝ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြကို တရားမဝင္ေၾကညာတယ္။ ၅-၉-၁၉၈၇ ေန႔မွာ ၂၅၊ ၃၅ နဲ႔ ၇၅ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြကို တတိယအႀကိမ္ တရားမဝင္ ေၾကညာလိုက္တယ္။ ေနာက္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာလည္း အဲဒီလို လုပ္ေလမလား သံသယေတြနဲ႔သာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။
၁၉၇၂ ခုႏွစ္မွာ ေငြစကၠဴေတြကို ဝါဇီစက္႐ံုကေန ႐ိုက္ထုတ္ပါတယ္။ ဂ်ာမနီ Giesecke & Devrient က ကူညီခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ၁၉၄၃ ကေန ၁၉၄၅ အတြင္း သံုးခဲ့တာက ဂ်ပန္ေငြစကၠဴေတြ ျဖစ္တယ္။ ၁၊ ၅၊ ၁ဝ နဲ႔ ၁ဝဝ က်ပ္တန္ေတြ။ တန္ဖိုးမရွိလို႔ (ေထာင္မလဲ သဲေကာ္) လို႔ ေျပာခဲ့ၾကတယ္။ ဂ်ပန္စစ္တပ္နဲ႔အတူ ေငြစကၠဴလုပ္စက္ ပါလာတယ္။ ဦးေနဝင္းရဲ႕ မဆလ အစိုးရကလည္း ဝါဇီစက္႐ံုေထာင္ေတာ့ ခပ္ဆင္ဆင္ေပါ့။
၁ဝ-၁၁-၁၉၈၅ ေန႔မွာ ၇၅ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴစထုတ္တယ္။ ဦးေနဝင္းရဲ႕ ၇၅ ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔အတြက္လို႔ ယူဆရတယ္။ ေနာက္မွာေတာ့ ဒိထက္ ေရတြက္ရ ခက္ခဲတဲ့ေငြေတြ ထုတ္ပါတယ္။ ၁-၉-၁၉၈၆ ေန႔မွာ ၁၅ က်ပ္နဲ႔ ၃၅ က်ပ္တန္ေတြ ထုတ္တယ္။ ၂၂-၉-၁၉၈၇ ေန႔မွာ ၄၅ က်ပ္ က်ပ္တန္နဲ႔ ၉ဝ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြ ထုတ္တယ္။ ဦးေနဝင္းရဲ႕ ကံေကာင္းတဲ့နံပါတ္ ၉ အရလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ၃၁-၁ဝ-၁၉၇၂ မွာ ၁ က်ပ္တန္မွာ တစ္က်ပ္လို႔ ျမန္မာစာသတ္ပံုကို ျပင္ထုတ္ပါတယ္။ ၃ဝ-၆-၁၉၇၃ ေန႔ထုတ္ ၁ဝ တန္ကိုလည္း တစ္ဆယ္လို႔ ေရးလာတယ္။
၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၃ဝ မွာ ၂၅ က်ပ္တန္ စထုတ္တယ္။ ဝါဇီစက္႐ံုကေန ေငြစကၠဴေရာ ပံုႏွိပ္တာပါ လုပ္ႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁-၃-၁၉၉ဝ ေန႔မွာ ၁ က်ပ္တန္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ထုတ္တယ္။ ၂၇-၃-၁၉၉ဝ တပ္မေတာ္ေန႔မွာ ၂ဝဝ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြ ႐ုိက္ပါတယ္။ ၂၇-၃-၁၉၉၄ ေန႔မွာ ၂ဝ၊ ၅ဝ၊ ၁ဝဝ နဲ႔ ၅ဝဝ က်ပ္တန္ေတြ ႐ိုက္ႏွိပ္ပါတယ္။
၁-၅-၁၉၉၅ ေန႔မွာ ၅ က်ပ္တန္နဲ႔ ၁ဝ က်ပ္တန္ေတြ ႐ိုက္ႏွိပ္ပါတယ္။
၃၁-၁ဝ-၁၉၉၆ မွာ (ပထမဆံုး) ျခေသၤ့ပံုနဲ႔ ၁ က်ပ္တန္ထုတ္တယ္။ ၁၉၉၈ ထဲမွာ ၁ဝဝဝ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴေတြ ႐ိုက္ပါတယ္။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ထဲမွာ ၂ဝဝ၊ ၅ဝဝ နဲ႔ ၁ဝဝဝ က်ပ္တန္ေတြကို အရြယ္အစား ေသးလိုက္ပါတယ္။ ၁-၁ဝ-၂ဝဝ၉ ေန႔မွာ ၅ဝဝဝ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴသစ္ေတြ ထုတ္တယ္။ ၁၅-၆-၂ဝ၁၂ ေန႔မွာ ၁ဝဝဝဝ တန္ ေငြစကၠဴေတြ ထုတ္တယ္။
Foreign Exchange Certificates (FEC) ေခၚတဲ့ ေဒၚလာတု ေငြစကၠဴေတြကို ၁၉၉၃ မွာ စထုတ္ပါတယ္။ ၂ဝ-၃-၂ဝ၁၂ ေန႔မွာ FEC ေတြကို တျဖည္းျဖည္း ႐ုပ္သိမ္းမယ္လို႔ ေၾကညာၿပီး၊ ၂ဝ-၃-၂ဝ၁၃ ေန႔မွာ FEC ကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုပါ ေငြစကၠဴမ်ား ပထမဆံုး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုနဲ႔စထုတ္တာ တက်ပ္၊ ငါးက်ပ္၊ တဆယ္၊ တရာက်ပ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၅၈ ခု ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၂ ရက္ေန႔မွာပါ။ ၁၉၅၈ ဩဂုတ္လ တတိယအပတ္မွာ ၂ဝ တန္ နဲ႔ ၅ဝ တန္ ထပ္ထုတ္ပါတယ္။
၃ဝ-၄-၁၉၆၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁ က်ပ္တန္၊ ၃ဝ-၄-၁၉၆၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၅ က်ပ္တန္၊ ၃ဝ-၄-၁၉၆၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁ဝ က်ပ္တန္၊ ၃ဝ-၄-၁၉၆၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၂ဝ က်ပ္တန္၊ ၃၁-၁ဝ-၁၉၇၂ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁ က်ပ္တန္၊ ၃၁-၁ဝ-၁၉၇၂ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၅ က်ပ္တန္၊ ၃၁-၁ဝ-၁၉၇၂ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁ က်ပ္တန္၊ ၃ဝ-၆-၁၉၇၃ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁ဝ က်ပ္တန္၊ ၃ဝ-၆-၁၉၇၃ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁ဝ က်ပ္တန္၊ ၃၁-၁ဝ-၁၉၇၃ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၅ က်ပ္တန္၊ ၁ဝ-၁၁-၁၉၇၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၇၅ က်ပ္တန္၊ ၁၉၇၉ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၅ဝ က်ပ္တန္၊ ၃-၁၁-၁၉၈၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၂၅ က်ပ္တန္၊ ၁-၈-၁၉၈၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၃၅ က်ပ္တန္၊ ၁ဝ-၁၁-၁၉၈၅ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၇၅ က်ပ္တန္၊ ၁-၈-၁၉၈၆ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁၅ က်ပ္တန္၊ ၃-၁၁-၁၉၈၆ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၂၅ က်ပ္တန္၊ ၁-၈-၁၉၈၆ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၃၅ က်ပ္တန္၊ ၁-၈-၁၉၈၆ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံု ၁ဝဝ က်ပ္တန္၊ ၂၂-၉-၁၉၈၇ = ဆရာစံပံု ၉ဝ က်ပ္တန္၊ ၂၂-၉-၁၉၈၇ = သခင္ဖိုးလွႀကီးပံု ၄၅ က်ပ္တန္၊ ၂၂-၉-၁၉၈၇ = ဆရာစံပံု ၉ဝ က်ပ္တန္၊ ၁-၃-၁၉၉ဝ = ၁ က်ပ္တန္ = ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုျဖင့္ ေနာက္ဆံုး ထုတ္ေဝျခင္း။
ျခေသၤ့ပံုပါ ေငြစကၠဴမ်ား ၃၁-၁ဝ-၁၉၉၆ = ျခေသၤ့ပံု ၁ က်ပ္တန္ စတင္ထုတ္ေဝသည္။ ၁၉၉၇ = ျခေသၤ့ပံု ၅ က်ပ္တန္၊ ျခေသၤ့ပံု ၁ဝ က်ပ္တန္၊ ၂၇-၃-၁၉၉၄ = ျခေသၤ့ပံု ၂ဝ က်ပ္တန္၊ ၁၉၉၇ = ျခေသၤ့ပံု ၅ဝ က်ပ္တန္၊ ၂၇-၃-၁၉၉၄ = ျခေသၤ့ပံု ၁ဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁၁-၁၂-၂ဝဝ၄ = ျခေသၤ့ပံု ၂ဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁ဝ-၁ဝ-၂ဝဝ၄ = ျခေသၤ့ပံု ၅ဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁၉၉၈ ႏိုဝဘၤာ = ျခေသၤ့ပံု ၁ဝဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁၁-၁ဝ-၂ဝဝ၄ = ျခေသၤ့ပံု ၁ဝဝဝ က်ပ္တန္ ေနာက္ဆံုးထုတ္ေဝပါတယ္။
နဝတ၊ နအဖ၊ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး အစိုးရမ်ားလက္ထက္ ၁-၅-၁၉၉၅ = ျခေသၤ့ပံု ၅ က်ပ္တန္၊ ၃၁-၁ဝ-၁၉၉၆ = ျခေသၤ့ပံု ၁ က်ပ္၊ ၁၉၉၇ = ျခေသၤ့ပံု ၁ဝ က်ပ္တန္၊ ၂၇-၃-၁၉၉၄ = ျခေသၤ့ပံု ၂ဝ က်ပ္တန္၊ ၂၇-၃-၁၉၉၄ = ျခေသၤ့ပံု ၁ဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁၉၉၇ = ျခေသၤ့ပံု ၅ဝ က်ပ္တန္၊ ၁ဝ-၁ဝ-၂ဝဝ၄ = ျခေသၤ့ပံု ၅ဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁၁-၁ဝ-၂ဝဝ၄ = ျခေသၤ့ပံု ၁ဝဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁၁-၁၂-၂ဝဝ၄ = ျခေသၤ့ပံု ၂ဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁-၁ဝ-၂ဝဝ၉ = ဆင္ျဖဴေတာ္ပံု ၅ဝဝဝ က်ပ္တန္၊ ၁၅-၆-၂ဝ၁၄ = ႏိုင္ငံေတာ္တံဆိပ္ + မႏၲေလးက်ံဳးပံုပါ ၁ဝဝဝဝ က်ပ္တန္။
အသျပာေငြသမိုင္းက ဘာေတြကို ျပသလဲ၊ ျမန္မာျပည္မွာသံုးတဲ့ ေငြစကၠဴေတြ သမိုင္းဟာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းနဲ႔ ျမန္မာစာသမိုင္းလည္း ျဖစ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုနဲ႔ ေနာက္ဆံုးထုတ္ေငြစကၠဴက ၁-၃-၁၉၉ဝ ေန႔မွာထုတ္တဲ့ ၁ က်ပ္တန္ ျဖစ္တယ္။ ျခေသၤ့ပံုသစ္ ပထမဆံုးထုတ္က ၁-၅-၁၉၉၅ ေန႔ကထုတ္တဲ့ ၅ က်ပ္တန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေငြစကၠဴေတြေပၚက ႐ုပ္ပံုေတြနဲ႔ ျမန္မာစာသတ္ပံုေတြဟာ အစိုးရေတြရဲ႕ အတြင္းသေဘာကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ က်ပ္ေငြစကၠဴေတြေပၚကေန ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းပံုေတြ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရၿပီး၊ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ျခေသၤ့ပံုနဲ႔ အစားထိုးခဲ့ပါတယ္။ လူေတြက အေတာ္မေက်မနပ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။
သတ္ပံု ‘တ’ ေနရာမွာ ‘တစ္’ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ တက်ပ္ကေန တစ္က်ပ္၊ တဆယ္က်ပ္ကေန တစ္ဆယ္က်ပ္နဲ႔ တရာက်ပ္ကေန တစ္ရာက်ပ္ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒါလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း ေပးထားခဲ့တဲ့အေမြကို ကေန႔အထိ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ေက်ေက်နပ္နပ္ လိုက္နာသံုးစြဲေနၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအမွားနဲ႔ သတ္ပံုအလြဲဟာ ထပ္ထူက်ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးထုတ္ ေငြစကၠဴေတြမွာ ‘ႏိုင္’ နဲ႔ ‘ႏိႈင္’ သတ္ပံုမွားေနတယ္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးထုတ္တဲ့ ေငြစကၠဴေတြေပၚမွာလည္း ေကသရာဇာျခေသၤ့ပံု ႐ိုက္ႏွိပ္ထားပါတယ္။ အဂၤလန္မွာသံုးတဲ့ ၁ဝ ပဲနိေပၚက Majestic Lion နဲ႔ တူတယ္။ ၁၉၄၉ မတ္လမွာ ထုတ္တဲ့ ေမာင္ေကာင္းလက္မွတ္ပါ ၅ က်ပ္တန္စကၠဴမွာလည္း ေကသရာဇာျခေသၤ့႐ုပ္ပဲ။ စစ္အစိုးရက ထုတ္တာကိုေတာ့ ျခေသၤ့လိုသာ ေခၚၾကတယ္။ အခုေတာ့ ျခေသၤ့႐ုပ္ေတြ ဂူေအာင္းေနၾကပါတယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
