လီကြမ္ယုအေၾကာင္း ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ေတြနဲ႔ သူကိုယ္တို္င္ ေရးတဲ့ စာအုပ္ေတြကို ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္ အေတာ္မ်ားမ်ားရင္းႏွီးၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္ ‘ကြ်ႏ္ုပ္၏ ဘ၀တသက္တာ စိန္ေခၚမႈ’  (My  Lifelong Challenge)  စာအုပ္ကိုေတာ့ လူသိနည္းသလို ဘာသာျပန္ထားတာလည္း မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ ဒီစာအုပ္က စင္ကာပူရဲ႕ ဘာသာစကား ၂ ခု သင္ၾကားေရး ခရီးရွည္အေၾကာင္း၊ ငယ္စဥ္ ပညာဆည္းပူးခဲ့ပံု၊ ဘာသာစကား ေလ့လာလိုက္စားမႈ အေတြြ႔အႀကံဳနဲ႔ ပညာေရး၀န္ႀကီး ၀င္လုပ္ခဲဲ့ပံုေတြကို လီကိုယ္တုိင္ ျပန္ေရးထားတာပါ။ အဂၤလိပ္စကားေျပာ တရုတ္မိဘ ၂ ပါးကေန ေမြးလာတဲ့ လီဟာ အဂၤလိပ္စကားကို ပထမဘာသာစကားအျဖစ္ ေျပာေပမယ့္ မေလးနဲ႔ ဂ်ာဗားစကားကိုလည္း ကေလးဘ၀ကတည္းက အကြ်မ္းတ၀င္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္မွာ လက္တင္နဲ႔ ဂ်ပန္ဘာသာစကားေတြကို သင္ယူခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ပန္ေတြ စင္ကာပူကို သိမ္းပိုက္ထားစဥ္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအတြက္ ဂ်ပန္စကားကို သင္ခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြြဲဲမွာ ၀င္ႏႊဲဖို႔ ဟုတ္ကိမ္း (Hokkein)နဲဲ႔ ဟက္ကာ (Hakka) ဘာသာ စကားေတြကို  အသက္ ၄၀ အရြယ္မွာ အျပင္းအထန္ ေလ့လာခဲ့ပါေသးတယ္။ အသက္ ၉၀ အထိ တသက္တာ မနားတမ္း လံု႔လစိုက္ထုတ္ ေလ့လာတဲ့ ေနာက္ဆုံး ဘာသာစကားကေတာ့ မန္ဒရင္း တရုတ္ဘာသာစကားပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ လီရဲ႕ ငယ္ဘ၀အိပ္မက္က ေရွ႕ေန ျဖစ္ခ်င္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္က တရားခြင္မွာ အဂၤလိပ္ေရွ႕ေနေတြနဲ႔ အၿပိဳင္ႏႊဲႏိုင္ဖို႔ ကိန္းဘရစ္ခ်္တကၠသိုလ္မွာ ဥပေဒဘြြဲ႔ယူၿပီး အဂၤလိပ္စကား အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ေျပာႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တရုတ္လူမ်ိဳး ျဖစ္လို႔ မ်ဳိးရိုး၊ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ထိန္းသိမ္းျမႇင္႔တင္ရမယ္ဆိုတဲဲ႔ ခံယူခ်က္နဲ႔ မန္ဒရင္းကို ဘ၀တေလွ်ာက္လံုး ေလ႔လာ ဆည္းပူးသြားပါတယ္။ ဘာသာစကားသစ္တခုကို ကြ်မ္းက်င္တတ္ေျမာက္တာဟာ ကမၻာ႔လူသားေတြကို နားလည္ႏိုင္ဖို႔ ေနာက္ထပ္ ျပတင္းတံခါးတခ်ပ္ ပြင့္တယ္လို႔ လီက ခံယူပါတယ္။ ဘာသာစကားေပၚ ထားတဲဲ့ သူရဲ႕ အျမင္နဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳကို သူ႔မိသားစုရဲ႕ အနာဂတ္ ဘာသာစကားစီမံကိန္းမွာ အရင္ဆံုး လက္ေတြ႔ အသံုးခ်ခဲ့ပါတယ္။ အသက္ႀကီးမွ မန္ဒရင္းကို ခက္ခက္ခဲဲခဲသင္ယူရတဲ့ သူ႔လို အျဖစ္မ်ဳိး ကေလးေတြကို မျဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သား ၂ ေယာက္နဲ႔ သမီးကို အဂၤလိပ္ေက်ာင္းမွာ မထားဘဲ တရုတ္ဘာသာ စကားသင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြမွာ စထားတယ္။ တရုတ္ အရုပ္စာတခုမွာ အဓိပၸာယ္ ၄ မ်ဳိး ၄ သံ ထြက္တဲ့အတြက္  ကေလးဘ၀ကတည္းက မွန္မွန္ကန္ကန္ ထြက္တတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကမၻာ႔အခက္ခဲဆံုး ဘာသာတခုျဖစ္တဲဲ့ တရုတ္စကားကို အသက္ႀကီးမွ သင္ယူရင္  အသံထြက္ရ ခက္တဲ့ အခက္အခဲကို ကိုယ္တိုင္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီေတာ႔ သားသမီးေတြကို တရုတ္ဘာသာနဲ႔ သင္ၾကားတဲ႔ ေက်ာင္းမွာ အနည္းဆံုး ၁၀ ႏွစ္အထိ တက္ခိုင္းပါတယ္။ အိမ္မွာ လီနဲ႔ ကေလးေတြ မန္ဒရင္းစကား ေျပာၿပီး၊ သူ႔ဇနီးက အဂၤလိပ္လို ေျပာတယ္။ ေနာက္ အဂၤလိပ္နဲ႔  မေလးဘာသာ ဆရာေကာင္းေတြ ရွာၿပီး အိမ္မွာ ေခၚသင္ေပးတယ္။ ဘာသာစကားစံုပညာေရး ရရွိတဲ့ ကေလးေတြဟာ အျမင္က်ယ္ၿပီး ဘ၀ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ  ပိုျဖစ္ေစတယ္လို႔ မစၥတာလီက ယူဆတယ္။ ဒါေၾကာင္႔  သားႀကီး လက္ရွိ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လီရွန္လြန္းဟာ မန္ဒရင္း၊ အဂၤလိိပ္၊ မေလးနဲ႔ ရုရွားစကားေတြကို အဆင့္တန္းျမင့္ျမင့္ ေျပာႏိုုင္သူ ျဖစ္လာတယ္။ စင္ကာပူရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာဟာ ဘာသာစကားျပႆနာနဲ႔လည္း ပတ္သက္ေနတာေၾကာင္႔ လီကြမ္ယုက ဘာသာစကားေလ့လာတာကို ပိုအာရုံထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ စင္ကာပူေက်ာင္းေတြဟာ အဂၤလိပ္၊ မန္ဒရင္း၊  မေလး၊ တမီးလ္ ဘာသာစကား ၄ မ်ဳိးေအာက္မွာ သြားခဲ႔တယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစ စင္ကာပူမွာ ဘာသာစကားနဲ႔ လူမ်ဳိးေပါင္္းစံု  ျဖစ္ေနတာေၾကာင္႔ ဘံုဘာသာစကားတခု သတ္မွတ္ဖို႔ လိုလာတယ္။ လီက အဂၤလိပ္ကို ပထမဘာသာစကားအျဖစ္ ယူၿပီး၊ မန္ဒရင္းကို ဒုတိယ ဘာသာစကားအျဖစ္ ယူပါတယ္။ အလားတူ  ပထ၀ီအေနအထား၊ လူမ်ဳိးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ အေျခအေနေတြြေၾကာင္႔ မေလးနဲ႔ တမီးလ္ကိုလည္း ဒုတိယဘာသာစကားအျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ စင္ကာပူရဲ႕ ပညာေရးေပၚလစီဟာ ၂ ဘာသာနဲ႔   သင္ၾကားေရးစနစ္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ‘အဂၤလိပ္ + မိခင္ဘာသာစကား’ ဟာ စင္ကာပူရဲ႕ ပညာေရးသေကၤတတခုပါ။ အဂၤလိပ္ကို ပထမဘာသာစကားအျဖစ္ သတ္မွတ္ရတဲ့အေၾကာင္းက ကမၻာ႔ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ား အဂၤလိပ္စကား ေျပာသလို ဓနသဟာရအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အ တြက္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္ဆံႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကားဟာ အလုပ္အကိုင္၊ အသိပညာရပ္ဆိုင္ရာ ဘာသာစကားျဖစ္တယ္။  ကမၻာမွာ လူ၀င္ဆန္္႔ဖို႔၊ အလုပ္အကိုင္ေကာင္းေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ႏိုင္ဖို႔၊ အဆင့္ျမင့္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာနယ္ပယ္ထဲ သြားႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ အဂၤလိပ္စကားနဲ႔ စာေပ အဆင့္ျမင့္ျမင့္  တတ္ကြ်မ္းဖို႔ လုိပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကားေျပာတာဟာ ကမၻာႏိုင္ငံေတြၾကားထဲ စင္ကာပူ ဆက္လက္ရွင္သန္ေစမယ့္ လက္နက္တခုလို႔ လီက ျမင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပညာေရးစနစ္မွာ  ႏွစ္ဘာသာသင္ၾကားေရးစနစ္ လက္ေတြ႔က်င္႔သံံုးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္တာဟာ အခက္ခဲဆံုးမူ၀ါဒပဲလို႔ လီက ေျပာပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ အဂၤလိပ္စကားကို ပထမဘာသာစကားအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့တာဟာ ဘ၀တေလွ်ာက္ ဂုဏ္အယူဆံုးအလုပ္လို႔လည္း သူက မၾကာခဏ ထုတ္ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ အခက္အခဲ ေ၀ဖန္ခံရမႈၾကားထဲကေန အဂၤလိပ္ကို ရံုးသံုးဘာသာစကား သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့အတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြအလယ္မွာ စင္ကာပူရဲ႕ ေနရာဟာ အခိုင္အမာရွိလာပါတယ္။ အစြဲသန္တဲ့ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ စရိုက္စံုေတြၾကား အဂၤလိပ္စကားကတဆင့္ တင္းမာ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းတာေတြကို ေလ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ခဲ႔ပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ ဘာသာစကား ၂ ခု အနည္းဆံုး တတ္ေျမာက္တဲ့ ရပ္၀န္းျဖစ္ေအာင္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ အခိ်န္ယူ လီက ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ ဒီကေန႔ စင္ကာပူလူငယ္တိုင္းဟာ ကမၻာ႔အသိပညာေတြ  စုပ္ယူ မ်ဳိခ်ႏိုင္ဖို႔ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ထားရသလို၊ မန္ဒရင္းဘာသာစကားကို ကြ်မ္းက်င္ထားတာဟာ လူမ်ဳိးႀကီးလကၡဏာ ယဥ္ေက်းမႈ ဂုဏ္သိကၡာေတြ ျပဖို႔ ျဖစ္သလို ဩဇာႀကီးလာတဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံံအေပၚ ဩဇာရွိႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လီရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ေတြအေပၚ သေဘာထားကြဲလြဲစရာ လက္မခံႏိုင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေပမယ့္ သူကိုယ္တုိင္ေရးတဲ့ ဒီစာအုပ္ကေတာ႔ ငယ္စဥ္ဘ၀ ပညာေရးနဲ႔ ပညာေရးသေဘာထားအျမင္ေတြကို တင္ျပထားတာမို႔  ျမန္မာပညာေရးသမားတိုင္း မျဖစ္မေန ဖတ္သင္႔ပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔  ဒီကေန႔ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲဲ႔  တိုင္းရင္းဘာသာစကား သင္ၾကားေရး ျပႆနာမ်ားအတြက္ စဥ္းစားစရာအခ်ဳိ႕ ရရွိႏိုင္ေကာင္းရႏိုင္ပါတယ္။