ထိုင်းနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း ရယောင်း၊ ချုံဘူရီ၊ ချာချင်ချောင် စတဲ့ ခရိုင် ၃ ခုမှာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြတဲ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံ တခြားဒေသက အလုပ်သမားတွေနဲ့ မတူညီတဲ့ လုပ်ခလစာပြဿနာ၊ အလုပ်သမား အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခံရမှုတွေ ရှိတယ်လို့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူတွေက ပြောပါတယ်။

အဲဒီထဲမှာမှ ပင်လယ်ငါးဖမ်းအလုပ်သမားတွေရဲ့ အလုပ်ချိန်က အတိအကျ မသတ်မှတ်ထားဘဲ လုပ်ငန်းအခြေအနေပေါ် မူတည်ကာ လုပ်ကိုင်ကြရသလို အလုပ်သမားတွေရဲ့ သက်သာချောင်ချိရေးလည်း ပြောင်းလဲဖို့လိုတယ်လို့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူတွေက ပြောပါတယ်။

မြန်မာပြည်သားများအရေး ပူးတွဲလှုပ်ရှားမှုကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမိုးကြိုးက “ထိုင်းပင်လယ်ထဲမှာ ငါးဖမ်းစက်လှေလိုက်တဲ့ မြန်မာလုပ်သားတွေသာ မကဘဲ ကမ္ဘောဒီးယား လုပ်သားတွေပါ တွေ့တယ်။ သူတို့တွေက ထိုင်းနိုင်ငံမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်က ဖော်ပြထားတဲ့ လှေလုပ်သားဥပဒေမူကြမ်းနဲ့ အလုပ်သမား အခွင့်အရေးတွေ ပြည့်ပြည့်ဝဝ ရရှိကြပုံ မပေါ်သေးဘူး။ သို့သော်လည်း ဒီလှေလုပ်သားဥပဒေကြမ်းအရ ဘာပဲပြောပြော အရင့်အရင်က ရှိခဲ့တဲ့ ပင်လယ်ထဲမှာ အသတ်ခံရတာတွေ၊ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းအမျိုးမျိုးရဲ့ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက် ခံရတာတွေ၊ လုပ်အားခမရဘဲ ကျေးကျွန်သဖွယ် စေခိုင်းခံရတာတွေကို မြန်မာနဲ့ ကမ်ပူးချား လုပ်သားတွေက ခံခဲ့ရတာဖြစ်တဲ့အတွက် ထိုင်းဥပဒေကြမ်းတခု လှေလုပ်သားနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဥပဒေကြမ်းတခုရှိတာ ဘာပဲပြောပြော ကူညီစောင့်ရှောက်မှု ဥပဒေတခု ရတယ်။

“လုပ်အားခအားဖြင့်လည်း ဒီဒေသမှာ သတ်မှတ်ထားတာ ၃၄၈ ဘတ်မှ ၃၅၂ ဘတ် ဆိုသော်လည်း သူတို့ရထားတဲ့ လစာနဲ့ သူတို့လုပ်ရတဲ့ အလုပ်ချိန်လည်း မတူညီတဲ့ သဘာဝ တွေ့ရတယ်။ စားသောက်ဆိုင် လုပ်သားတွေနဲ့ ဓာတ်ဆီဆိုင် လုပ်သားတွေက မနက် ၉ ည ၉၊ မနက် ၉ ခွဲ ည ၉ ခွဲ အလုပ်ဆင်းရတယ်။ အိုတီကြေး မရဘူး။ တလကို ၇,၀၀၀ ဘတ်ရပြီး ၃ လကြာရင် ၁,၀၀၀ စီ တိုးသွားတယ်။ အလုပ်ချိန် တအားများပြားတာ တွေ့ရတယ်။ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်သားတွေကတော့ တခြားဒေသတွေထက် လုပ်အားခပိုများတာ တွေ့ရတယ်” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

ထိုင်းမှာ အခြေခံလုပ်အားခ ၃၄၈ ဘတ်ကနေ ၃၅၂ ဘတ်ထိ တရားဝင် သတ်မှတ်ထားပေမဲ့ အလုပ်သမားတွေဟာ လုပ်အားခ အပြည့်အဝမရဘဲ နေထိုင်ခွင့် အထောက်အထား အတွက်လည်း များပြားတဲ့ ကုန်ကျစရိတ်တွေကို လုပ်အားခထဲကနေ အလုပ်ရှင်တွေရဲ့ ခေါင်းပုံဖြတ် နုတ်ယူတာ ခံနေရပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံ ပင်လယ်ပြင်မှာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ကြတဲ့ ရေလုပ်သားတွေဟာ အရင်က နာရီပေါင်း ၂၀ လောက် အလုပ်လုပ်ရပြီး တခြားအလုပ်သမားတွေလို အလုပ်ချိန် တိတိကျကျ မရှိတဲ့အတွက် အိုတီကြေးမရသလို လက်ရှိအချိန်ထိလည်း အလုပ်ချိန်များတယ်လို့ LRF အလုပ်သမားအခွင့်အရေး ဖောင်ဒေးရှင်း တာဝန်ရှိသူက ပြောပါတယ်။

LRF အလုပ်သမားအခွင့်အရေး ဖောင်ဒေးရှင်း တာဝန်ရှိသူ ဦးအောင်ကျော်က “သူတို့ရဲ့ အလုပ်ချိန်တွေက အင်မတန်များတယ်ဗျ။ နိုင်ငံတကာ သုတေသန မှတ်တမ်းတွေအရ ထိုင်းအစိုးရကို ဖိအားပေး ဆောင်ရွက်တာဆိုရင် နာရီပေါင်း ၂၀ လောက် နေ့စဉ် အလုပ်လုပ်နေရတဲ့အတွက် အလုပ်သမားတွေဟာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်တယ်။ သူတို့ အနားယူတဲ့ အချိန်က လုံလောက်မှုမရှိဘူး ဆိုပြီးမှ ထောက်ပြဆွေးနွေးခဲ့တာတွေ ရှိတဲ့အတွက်ကြောင့် အခုတော့ အဲဒီလောက်ထိ မလုပ်တော့ပေမဲ့ နာရီကျ အရင်လောက် မများတော့ပေမဲ့ အနည်းငယ်တော့ ပြန်ပြီး ကြပ်ကြပ်မတ်မတ် လုပ်ဆောင်နေတာ တွေ့ရတယ်။ သို့သော် ကုန်းပေါ်မှာ အလုပ်လုပ်နေသူတွေလို အလုပ်ချိန်က ၈ နာရီ၊ ၈ နာရီနောက်ပိုင်း အိုဗာတိုင် ပေးတယ်မျိုး မဟုတ်ဘဲ လှေပေါ်မှာပဲနေ၊ လှေပေါ်မှာပဲ အလုပ်လုပ်ဆိုတော့ သူတို့အနေနဲ့ အလုပ်ချိန် များနေသေးတယ်လို့ပဲ ကျနော် သုံးသပ်ပါတယ်” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း ခရိုင် ၃ ခုမှာ မြန်မာလုပ်သား အရေအတွက် ၄ သိန်းနဲ့ ၅ သိန်းကြားရှိပြီး အများစုက ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ပဲခူးတိုင်းနဲ့ တနင်္သာရီတိုင်းကနေ လာရောက် လုပ်ကိုင်ကြသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

ထိုင်းရောက် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေဟာ စားသောက်ဆိုင်၊ ဓာတ်ဆီဆိုင်၊ ပင်လယ်စာလုပ်ငန်း၊ ဆောက်လုပ်ရေး၊ အခြေခံအလုပ်တွေနဲ့ ပင်လယ်ငါးဖမ်း လှေလုပ်သား စတဲ့အလုပ်တွေ အများဆုံး လုပ်ကိုင်ကြပါတယ်။