အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)ဟာ ဖယ်ထားလို့မရတဲ့ အစိုးရတရပ်၊ လူထုကို ကိုယ်စားပြုနေတဲ့ အစိုးရတရပ်ဆိုတာ ငြင်းလို့မရဘူးလို့  NUG အစိုးရရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာရောက်ရှိနေတဲ့ NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်ဟာ မေလ ၁၆ ရက်က ဝါရှင်တန်ဒီစီ၊ မေရီလန်းနဲ့ ဗာဂျီးနီးယားဒေသမှာနေထိုင်တဲ့ မြန်မာပြည်သားတွေနဲ့ တွေ့ဆုံတဲ့ပွဲမှာ အမေရိကန်ခရီးစဉ်နဲ့ပတ်သက်လို့  ဒီဗွီဘီက မေးမြန်းရာမှာ  ဖြေကြားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

ဒေါ်ဇင်မာအောင်က “ဒီခရီးစဉ်ကတော့ ကျမတို့ လူချင်းတွေ့တဲ့ ပထမဆုံးခရီးစဉ်ပေါ့နော်။ အရင်ကတော့ virtually တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့တာတွေ ရှိတယ်။ လူချင်းတွေ့ဆုံခြင်းအားဖြင့် ကျမတို့ရဲ့ တော်လှန်ရေးအပေါ်မှာ တခြားနိုင်ငံတွေက ဘယ်လိုမြင်နေလဲ၊ ဘာတွေကို concern ဖြစ်နေလဲဆိုတာ ကျမတို့ မြင်နိုင်တယ်။ အဲဒီလို နားလည်လာတော့ ကျမတို့ သေသေချာချာ ပြန်ရှင်းပြနိုင်တယ်။ မြေပြင်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေတွေ၊ တော်လှန်ရေးရဲ့ အရှိတရားတွေကို ပြန်ပြီးရှင်းပြနိုင်တယ်။ ရှင်းပြနိုင်တဲ့အတွက် တိုးတက်မှုတွေ ရှိတယ်။ ဒါ့အပြင် မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလည်း တရားဝင် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလာတယ်။ NUG နဲ့ ဆက်သွယ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မယ် ဆိုတာကို သူ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလာတဲ့အပြင် Public တွေ့ဆုံတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒါက သံခင်းတမန်ခင်းအရရော၊ တော်လှန်ရေးကို အသိအမှတ်ပြုမှုအရရော ကောင်းမွန်တဲ့ခြေလှမ်း၊ တိုးတက်မှုရှိတဲ့ ခရီးစဉ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။  တရားဝင်အစိုးရတရပ်အနေနဲ့တော့ အသိအမှတ်ပြုဖို့ ခက်ပါသေးတယ်။ တနည်းတဖုံ အသိအမှတ်ပြုပေါ့၊ သူတို့ Informal လို့ သုံးသွားတော့ Informally တော့ ကျမတို့နဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံရမယ်။ မြန်မာပြည်ရဲ့အရေး၊ မြန်မာပြည်ကို ကိုယ်စားပြုနေတဲ့ သံတွေနဲ့ပတ်သက်ရင် NUG က ဖယ်ထားလို့မရတဲ့ အစိုးရတရပ်၊ လူထုကို ကိုယ်စားပြုနေတဲ့ အစိုးရတရပ်လို့ သူတို့ ငြင်းချက်ထုတ်လို့မရတဲ့ အနေအထားမျိုးမှာ ရှိနေတယ်။”လို့ ပြောပါတယ်။

NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်ဟာ အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ တရားဝင်ဖိတ်ကြားချက်အရ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ ရောက်ရှိနေတာဖြစ်ပြီး ခရီးစဉ်အတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဒုတိယဝန်ကြီး ဝင်ဒီရှားမန်း၊ အမေရိကန် သမ္မတရဲ့ ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ ရော့ဘာရှင်းစကီးတို့အပြင် မလေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆိုင်ဖူဒင်အဗ္ဗဒူလာနဲ့လည်း တွေ့ဆုံ မြန်မာ့အရေး ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ 

ဒီခရီးစဉ်ကနေ  ပြည်သူလူထုအတွက်လည်း ခွန်အားဖြစ်စေလိမ့်မယ်လို့လည်း NUG နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်က ပြောပါတယ်။

“ဒီလိုအသိအမှတ်ပြုမှုတွေဟာ ကျမတို့အစိုးရအတွက်တင် မဟုတ်ဘဲ ပြည်သူလူထုအတွက်လည်း ခွန်အားဖြစ်စေပါတယ်။ တော်လှန်ရေးရဲ့ အဓိကကျောထောက်နောက်ခံဖြစ်တဲ့ ပြည်သူလူထုက အားကောင်းမယ်၊ အားတက်မယ်ဆို တော်လှန်ရေးကို ပြန်ပြီးအားဖြစ်စေမှာပါ။ ကျမတို့ လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကိုယ်စားပြုမှုတွေ၊ မြေပြင်မှာ လုပ်ကိုင်နေရတဲ့ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်မှုတွေ၊ အတိုင်းအတာတခုထိ ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့နေရာတွေမှာ ဖွင့်လှစ်လာနိုင်တဲ့ စာသင်ကျောင်းတွေ၊ ဆေးကုသပေးတာတွေ၊ လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီတွေက အထောက်အကူလည်း ဖြစ်တယ်။ ပြည်သူလူထုအတွက်လည်း အားရကျေနပ်စရာ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျမ ယုံတယ်။ အခုလည်း ဒီခရီးစဉ်ကြောင့် ပြည်သူလူထုက ထိုက်သင့်တဲ့ခွန်အားတခု ရသွားမယ်လို့ ကျမ ယုံကြည်ပါတယ်။” 

ပြည်သူလူထုတွေကို ကျေးဇူးတင်တဲ့အကြောင်း၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ ပူးပေါင်းပါဝင်မှု မပါဘဲ ဒီအခြေအနေအထိ ပြည်သူလူထုကို ကိုယ်စားပြုခွင့်ရနေမှာ မဟုတ်ကြောင်းနဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာ၊ တိုင်းပြည်ရဲ့အခြေခံမှာ ပြည်သူလူထုသာလျှင် အရေးကြီးဆုံးဖြစ်ပြီး ပြည်သူလူထုသာလျှင် အဓိက ဖြစ်တယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။

ဒေါ်ဇင်မာအောင်က “ပြည်သူတဦးချင်း တယောက်ချင်းဟာ ဒီတော်လှန်ရေးမှာ ရတဲ့နည်းနဲ့ ပါဝင်နေကြတယ်။ တိုးတိုးတိတ်တိတ် ပါဝင်နေတာ ရှိတယ်၊ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် ပါဝင်နေကြတာ ရှိတယ်။ ကျမတို့က နိုင်ငံရေးအရ တာဝန်တစုံတရာ ရယူထားတဲ့သူတွေအနေနဲ့လည်း ပြည်သူလူထုရဲ့ အသံတွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် ပြည်သူလူထု ဒုက္ခက ကိုယ့်ဒုက္ခလို့ သဘောထားပြီးတော့ ကိုယ်စားပြုနေရတာ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီတော်လှန်ရေးက မြန်မြန်ပြီးနိုင်လေလေ လူထုရဲ့ ဒုက္ခတွေ သက်သာလေလေ ဖြစ်တယ်။ သို့သော် တခါ တခါ ဆေးမြီးတိုနဲ့သွားလို့မရတာတွေ ရှိတယ်။ ဒီနှစ်ခုကို Balance လုပ်ပြီး တော်လှန်ရေးကို အကောင်းဆုံး အဆုံးသတ်နိုင်အောင်၊ ပြည်သူလူထုရဲ့ အကျိုးစီးပွားကို အကောင်းဆုံး ကိုယ်စားပြုပြီးသွားနိုင်အောင် ကျမတို့ ကြိုးစားဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ တော်လှန်ရေးရဲ့ အနေအထားက ၁၀၀ မှန်းထားရင် ငါးဆယ်ရဲ့ဟိုဘက်ကို ရောက်လာပြီလို့ ကျမတို့ ပြောချင်ပါတယ်။”လို့ပြောပါတယ်။

NUG  အစိုးရအပေါ်ဝေဖန်မှုတွေကို လက်ခံတဲ့အကြောင်းနဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ ဝေဖန်သံတွေကို နားထောင်ပြီး  ပြုပြင်သင့်တာတွေကို ပြုပြင်သွားမယ်လို့လည်းဒေါ်ဇင်မာအောင်က ပြောပါတယ်။

“ပုံမှန်ကာလအစိုးရ မဟုတ်တဲ့အတွက်ကြောင့် မြေပြင်နဲ့ အွန်လိုင်းနဲ့ လုပ်ရတာချင်းတော့ ကွာပါတယ်။ ဒါ ကျမတို့ လက်ခံပါတယ်။ ကျမတို့ အားနည်းချက်တွေလည်း ရှိပါတယ်။ ပုံမှန် အော်ပရေးရှင်းလုပ်တဲ့ အစိုးရတရပ်မှာ‌တောင်မှပဲ ဝေဖန်သံတွေ ရှိခဲ့သေးတယ်။ အခုလို တော်လှန်ရေးအစိုးရ လက်ထက်မှာတော့ ပုံမှန်အစိုးရထက်တော့ မလျော့တဲ့ ဝေဖန်မှုတွေ ခံစားရမှာတော့ အမှန်ပါပဲ။ ကျမ လက်ခံပါတယ်။ ဒီအသံတွေ နားထောင်ပြီးတော့လည်း NUG အစိုးရက လုပ်နိုင်သမျှ ကိုယ်စွမ်း ဉာဏ်စွမ်းရှိသရွေ့ ဒီအသံတွေကို နားထောင်ပြီး ကျမတို့ ပြင်လို့ရသမျှ ပြင်မယ်။ တချို့ဟာတွေကျတော့လည်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် ပြင်လို့မရဘူး။ အခြေအနေအရကို ဖြစ်နေတာမျိုးတွေ ရှိတယ်။ ဒါတွေကိုတော့ ကျမတို့ ဟန်ချက်ညီအောင် လုပ်သွားမယ်။ ကျမတို့ အားနည်းချက်တွေကို အားသာချက်ဖြစ်အောင် ပြုပြင်ဆောင်ရွက်သွားဖို့ အမြဲတမ်းအဆင်သင့်ရှိပါတယ်။”

အမေရိကန်ရောက်မြန်မာအသိုက်အဝန်းနဲ့ တွေ့ဆုံပွဲမှာတော့ ပြည်သူတွေသိချင်တဲ့မေးမြန်းတဲ့ မေးခွန်းတွေကို ဒေါ်ဇင်မာအောင်က ဖြေကြားပေးခဲ့ပြီး အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုအခြေအနေနဲ့ နိုင်ငံတကာနဲ့ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အခြေအနေတွေကို ရှင်းပြခဲ့တာပါ။

NUG အစိုးရဟာ ပြည်သူတွေရွေးချယ်ထားတဲ့အစိုးရဖြစ်ပြီး ပြည်သူ့အကျိုးကို ဆောင်ရွက်မယ့်အစိုးရတရပ်လို့ ယုံကြည်တဲ့အကြောင်း  ပွဲစီစဉ်သူတွေနဲ့ တက်ရောက်လာသူတွေကလည်း ပြောပါတယ်။

မေလ ၁၂ နဲ့ ၁၃ ရက်က ဝါရှင်တန်ဒီစီရှိ သမ္မတအိမ်တော်ဖြူတော်မှာ  အမေရိကန်- အာဆီယံအထူးထိပ်သီး အစည်းအဝေး ကျင်းပချိန် အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ဖိတ်ကြားချက်နဲ့  NUG အစိုးရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်လည်း ဝါရှင်တ်ကို ရောက်ရှိလာတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့ လုံခြုံရေးကို အမေရိကန်အစိုးရက အထူးအလေးထား လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်နဲ့ စစ်ကောင်စီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတို့ကိုတော့ အမေရိကန်က ဖိတ်ခေါ်ခြင်း မရှိတဲ့အတွက် သွားရောက်နိုင်ခြင်းမရှိပါဘူး။  အမေရိကန်- အာဆီယံအထူးထိပ်သီး အစည်းအဝေး မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ကြေညာချက်ကို စစ်ကောင်စီက အပြင်းအထန်ကန့်ကွက်ခဲ့သလို NUG နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးနဲ့ တွေ့ဆုံမှုတွေကိုလည်း အပြင်းအထန်ကန့်ကွက်ကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။