“ပညာဟာ အာဏာတန္ခိုးကို ဘယ္ေတာ့မွ ဦးမညႊတ္ဘူး” တဲ့။ ဒါ ေမႊးဝတၳဳထဲမွာပါတဲ့  ဇာတ္လိုက္ ေမႊးက သူ႔လင္ေတာ္ေမာင္ ဗိုလ္မႉးကိုကိုႏိုင္ကို ေျပာတဲ့စကားပါ။ တကယ္ေတာ့ “ေမႊး” ဟာ အခ်စ္ဝတၳဳတပုဒ္ပါ။ မက်ည္းတန္လို႔ေခၚတဲ့ “ေမႊး” နဲ႔ အတြတ္၊ ဖရက္ဒီ၊ ေမာင္ေမာင္ႏိုင္တို႔ရဲ႕ အခ်စ္အေၾကာင္းေတြကို ဖြဲ႔ႏြဲ႔ထားတာ။ ဝတၳဳထုတ္ေဝခ်ိန္က ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အိမ္ေစာင့္အစိုးရဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာ ယူထားခ်ိန္ပါ။ အဲ့ဒီမွာ ေမႊးက သူဖတ္ထားတဲ့ “ေအဂ်င္ရွန္ေကာ” ဝတၳဳထဲက ပညာရွိဇာတ္ေကာင္ ဆီႏူးက အီဂ်စ္ဧကရာဇ္ဘုရင္ကို ျပန္ေျပာတဲ့စကားကို ဗိုလ္မႉးကိုကိုႏိုင္ကို ျပန္လည္ေဖာက္သည္ခ် ေျပာျပတဲ့စကားပါ။ ဆရာမႀကီး ေဒၚခင္ႏွင္းယုဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ လုိအပ္ရင္ လုိအပ္သလို ဝတၳဳထဲကေန ေဖာ္ထုတ္ေရးဖြဲ႔ေလ့ရွိတာေၾကာင့္ အခ်ိန္ကာလနဲ႔ ဆက္စပ္ေျပာမွ ျပည့္စုံမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြ မေျပာမီ ပထမဆုံး ဆရာမႀကီး ေဒၚခင္ႏွင္းယုရဲ႕ ဘဝတစိတ္တပိုင္း ၾကည့္ရေအာင္။ နာမည္ရင္းက မခင္စုတဲ့။ သူ႔ကို အစိုးရေက်ာင္းဆရာ ဦးဘနဲ႔ ေဒၚသိန္းတင္တို႔က ၁၉၂၅ ခုႏွစ္ ဝါးခယ္မမွာ ေမြးခဲ့တာ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုရဲ႕ ညီမဝမ္းကြဲေပါ့။ ေက်ာင္းသူဘဝတည္းက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ခဲ့သူ။ ၁၉၃၈ ခု ပညာသင္ႏွစ္မွာ ဝါးခယ္မေက်ာင္းသားသမဂၢ အမႈေဆာင္ (ေက်ာင္းသားေရးရာ)။ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးအဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ စတင္လႈပ္ရွားခဲ့သူပါ။ ဂ်ပန္ေခတ္ေရာက္ေတာ့လည္း အာရွလူငယ္အစည္းအ႐ုံး (အမ်ိဳးသမီးေရးရာ၊ အတြင္းေရးမႉး) လုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ေပါ့။ ဂ်ပန္ေခတ္ကုန္လို႔ ဖဆပလ တရားဝင္ ေျမေပၚေရာက္လာတဲ့ေနာက္ ၁၉၄၆ ထဲမွာ ဖဆပလရဲ႕ သတင္းႏွင့္ ဝါဒျဖန္႔ခ်ိေရးဌာန လက္ေထာက္အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့အျပင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ထဲ ဖဆပလသတင္းစဥ္ ထုတ္ေဝေတာ့လည္း သတင္းစဥ္တာဝန္ခံအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၄၆ ထဲမွာပဲ ဖဆပလသတင္းစဥ္မွာ ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္ခ်က္ ေဆာင္းပါးကို စတင္ေရးခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ဦးႏု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကာလ ၁၉၄၈ ကစၿပီး ဦးႏုရဲ႕ အတြင္းေရးအတြင္းဝန္အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ ဒါေတြက ေဒၚခင္ႏွင္းယုရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္အေရး လက္ေတြ႔ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈေတြပါ။ ဒါေပမယ့္ သူဟာ သူ႔ကိုယ္သူ ႏိုင္ငံေရးသမားလို႔ ဘယ္တုန္းကမွ မခံယူခဲ့ပါဘူး။ စာေရးဆရာအျဖစ္ပဲ ခံယူလိုဟန္ ရွိပါတယ္။ သူေျပာျပတာက… “ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မစုကို အထင္မလြဲေစခ်င္ဘူး။ မစု ႏိုင္ငံေရးသမားလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တခုေတာ့ရွိတယ္။ မစုမွာ ႏိုင္ငံေရးရာဇဝင္ေတာ့ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါကလည္း ဟုိအခ်ိန္တုန္းက အမ်ိဳးသားလြတ္လပ္ေရးက အေရးႀကီးလို႔ ၁၉၄၆ မွာ ဖဆပလဌာနခ်ဳပ္ ဝါဒျဖန္႔ခ်ိေရးဌာန လက္ေထာက္အတြင္းေရးမႉး လုပ္ခဲ့တယ္” လို႔ ေျပာျပခဲ့ဖူးတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးမွ တကၠသိုလ္ဝင္တန္း စာေမးပြဲကို ဝင္ေရာက္ေျဖဆို ေအာင္ျမင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေတာင္ တကၠသိုလ္ကို ဆက္မတက္ႏိုင္ေသးဘဲ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အတြင္းေရး အတြင္းဝန္အျဖစ္ အဲဒီႏွစ္မွာ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လထဲမွာ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရတာ။ ၁၉၅၈ ဦးႏု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ကေန အနားယူခ်ိန္ေရာက္မွ အတြင္းေရး အတြင္းဝန္ကေန အနားယူၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကို တက္ခဲ့ရတာ။ သူဘယ္ေလာက္ပဲ ႏိုင္ငံေရးကို မေရးဘူးဆိုေပမယ့္ ေရွာင္လႊဲလို႔ ရခဲ့ဟန္မတူပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဖဆပလ ဝါဒျဖန္႔ခ်ိေရးကို မေရးေတာ့ေပမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိုေတာ့ ေရးသားေနဆဲပါ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးႏုက ေခ်ႏွစ္ေခ် (သင္ပုန္းေခ်ေရးနဲ႔ လက္စားေခ်ေရး) မူကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ ဝတၳဳကို ေရးသားထုတ္ေဝခဲ့ပါေသးတယ္။ သူ႔ရဲ႕ “ပန္းမ်ားကိုပြင့္ေစသူ” ဝတၳဳဟာ လက္စားေခ်တာ၊ ရန္ၿငိဳးထားတာဟာ မွန္ကန္ျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္းကို အေျချပဳ ေရးခဲ့တာပါ။ ဒီလိုပဲ ၁၉၆၀ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးေတာ့ ဦးႏု အႏိုင္ရခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာလည္း ဦးႏု အကူအညီေတာင္းတာနဲ႔ “ေအာင္ျမင္သူ” ဝတၳဳကို ေရးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူ႔ကို ဦးႏုက “ကိုကိုႀကီးအေနနဲ႔ ကိုကိုႀကီးရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအလုပ္ေတြမွာ မိစုကေလာင္ရဲ႕ အကူအညီကို ဘယ္တုန္းကမွ မယူခဲ့ပါဘူး။ အခုတခါမွာေတာ့ ကိုကိုႀကီးကို မိစု ကူညီေစခ်င္တယ္။ အခု တိုင္းျပည္အေျခအေနဟာ လက္ရွိအတိုင္းသြားေနရင္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ လက္စားေခ်ေနၾကတာနဲ႔ ေသြးေခ်ာင္းစီးေတာ့မယ္။ ဒီအျဖစ္မ်ိဳး တိုင္းျပည္ကို မေရာက္ေစခ်င္ဘူး။ ဒီေတာ့ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ လက္စားမေခ်ဘဲ၊ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ေအာင္ ဝတၳဳတပုဒ္ ေရးေစခ်င္တယ္။ ဒီဝတၳဳဟာ ကိုကိုႀကီးအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္အတြက္ပါ။” လို႔ ေျပာတာနဲ႔ ေအာင္ျမင္သူဝတၳဳကို ေရးျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၁၉၆၂ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ဦးႏုတို႔ ထိုင္းနယ္စပ္မွာ ျပည္ခ်စ္ပါတီ (ပီဒီပီ) ေထာင္ၿပီး ေတာ္လွန္ျခားနားဖို႔ လုပ္ေဆာင္စဥ္ကလည္း သူ စာေတြေရးၿပီး ပံ့ပိုးခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ ဦးႏုတို႔ရဲ႕ ပီဒီပီရွိရာဆီကို သမိုင္းတေလွ်ာက္လုံး ဗိုလ္ေနဝင္းရဲ႕ လက္မရြံ႕ဂုိဏ္းသား နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာတေယာက္ ေရာက္ရွိသြားခ်ိန္မွာ သတင္းစာကေန “ကိုကိုေရ ေသာႏုတၳိဳရ္ လာၿပီ။သတိထား။” ဆိုၿပီး စာေတြေရးလို႔ သတိေပးခဲ့ေသးတယ္။ ၁၉၇၂ မွာေတာ့ က်မရဲ႕ခ်စ္သူ ဝတၳဳကို ေရးသားထုတ္ေဝခဲ့ေပမယ့္ မဆလအစိုးရရဲ႕ စာေပစိစစ္ေရးကင္ေပတိုင္ရဲ႕ ပိတ္ပင္တားဆီးျခင္းကို ခံခဲ့ရတယ္။ ဆရာမႀကီးဟာ အမ်ိဳးသားစာေပဆုကိုလည္း ၂ ႀကိမ္ ဆြတ္ခူးခဲ့ပါတယ္။ အျခား ေရႊတံဆိပ္ဆု၊ ႐ႈမဝဆုေတြလည္း ရခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ “ေမႊး” ေျပာခဲ့သလို ပညာဟာ အာဏာတန္ခိုးကို ဘယ္ေတာ့မွ ဦးမညႊတ္ဘူးဆိုတဲ့ အတိုင္းပဲ ျမန္မာနိုင္ငံက ပညာရွင္အမ်ားစုဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ခြာသြားခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာပရိသတ္ၾကားမွာေတာ့ ဆရာမႀကီး ေျပာတဲ့အတိုင္း ျဖစ္လာတာပဲလို႔ ေျပာခဲ့ၾကေသးတယ္။ ႏုိင္ငံေရးသမားအျဖစ္ မခံယူလိုေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးရာဇဝင္ႀကီးခဲ့တဲ့ ဆရာမႀကီး ေဒၚခင္ႏွင္းယုဟာ ၂၀၀၃ ႏွစ္ထဲမွာေတာ့ သူ႔စာဖတ္ပရိသတ္ကို အၿပီးပိုင္ ႏႈတ္ဆက္လို႔ သြားခဲ့ပါၿပီ။ ဆရာမႀကီးရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးနဲ႔ လူမႈေရးဘဝကို ထင္ဟပ္တဲ့ ဝတၳဳေတြကေတာ့ ဒီေန႔အထိ မက္မက္စက္စက္ ဖက္တြယ္ဖတ္႐ႈေနၾကဆဲပါ။ စာဖတ္ပရိသတ္ကေတာ့ သူ႔ဇာတ္ေကာင္ “ေမႊး” ဆိုတာ ခင္ႏွင္းယုကိုယ္တိုင္ ျဖစ္တယ္လို႔ ထင္ျမင္ေနၾကဆဲပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္….. “မိုးၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ရြာသြန္းလာခဲ့တဲ့ အခုလိုရာသီ ေရာက္တာနဲ႔ “အတြတ္” နဲ႔ “ေမႊး” တို႔ အတူတကြ ေမြးဖြားလာခဲ့တဲ့ ဝါးခယ္မၿမိဳ႕ျပင္ရွိ လယ္ကြက္ထဲက စပါးေစ့ေလးေတြလည္း အိပ္ေပ်ာ္ရာက ႏိုးထလာၾကေပေတာ့မယ္” ေမႊးေရ။ က်ေနာ္တို႔ရင္ထဲမွာေတာ့ ေမႊးရဲ႕ သင္းရနံံ႔ေတြနဲ႔ မႊန္းထုံေနဆဲပါ။ မတတ္သာလို႔ ခြဲခြာေနၾကရတဲ့ အတြတ္နဲ႔ ေမႊးတို႔လည္း သံသရာစက္ဝန္းရဲ႕ ဆုံမွတ္ကို ရရွိႏိုင္ပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳလိုက္မိပါရဲ႕။ ဆရာမႀကီး ေကာင္းရာဘဝ ေရာက္ရွိပါေစေသာ္ဝ္….။