“ႏုိင္ငံေရးမွာ အနည္းဆံုး အမိ်ဳးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ခြင့္ရေရး အားေပးရန္ ဆိုတာကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ တိတိက်က် မူဝါဒခ်မွတ္ရန္ဆိုၿပီး ပါေစခ်င္တယ္။ အခုက အားေပးရန္ ဆုိေတာ့ က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ အားေလ်ာ့ေစပါတယ္” တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ သူ႔ရဲ႕ခံစားခ်က္ကို မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီက မိျမင့္ျမင့္ေဝက အခုလို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီညီလာခံမွာ က်ား၊ မ တန္းတူေရးကိုသာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီးမ်ား ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ခြင့္ရဖို႔ တိက်တဲ့ လမ္းညႊန္မူတခုကို မခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့တာဟာ အမ်ိဳးသမီးအေရးကို တစိုက္မတ္မတ္ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးထုအတြက္ေတာ့ အားေလ်ာ့စရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အစုအဖြဲ႔ကိုယ္စား တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခ့ဲတဲ့ ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီက ေနာ္မာမာခ်ိဳကေတာ့ သူမရဲ႕ ခံစားခ်က္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။ “အနည္းဆံုးအမ်ိဳးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ေရးကို အားေပးရန္ဆိုတာထက္ မူဝါဒအျဖစ္ ပါဝင္ဖို႔ က်မတို႔ေတြက ေတာင္းဆိုေနရျခင္း ျဖစ္တယ္။ ဒါကို အဓိကထားၿပီး ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အားလံုး ဘံုသေဘာတူညီမႈအရ ဆိုရင္ေတာ့ အားေပးရန္နဲ႔ပဲ က်လာတယ္ေပါ့ေနာ္။ က်မတို႔အားလံုး တြန္းတြန္းတိုက္တိုက္ ေတာင္းဆိုၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မတို႔ အဲဒီစကားလံုးကို မူဝါဒခ်မွတ္ေပးရန္ ဆိုတာ မရရိွခဲ့ဘူး။ အဲဒီအတြက္လည္း က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးထုတခုလံုးအတြက္ ဝမ္းနည္းရပါတယ္” ႏိုင္ငံေရးက႑မွာ က်ား၊ မ တန္းတူညီမၽွေရး ေခါင္းစဥ္ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး အဲဒီေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာေတာ့ အခ်က္ ၄ ခ်က္ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒီထဲက ၂ ခ်က္ကေတာ့ က႑အသီးသီးတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အနည္းဆံုး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ေရးကို အားေပးရန္နဲ႔ က်ား၊ မ ဆိုင္ရာ တန္းတူညီမၽွမႈကို အေထာက္အကူျပဳေစရန္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ျမႇင့္တင္ေပးရန္ဆိုတဲ့ အခ်က္တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္ခ်က္ကေတာ့ လိင္ကြဲျပားမႈအေပၚ အေျခခံတဲ့ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မရိွေစေရးအတြက္ မူဝါဒခ်မွတ္ရန္နဲ႔ က်ား၊ မ အေျချပဳ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ မူဝါဒေတြကို ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၆ ရက္တာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံရဲ႕ အစပိုင္းမွာေတာ့ က်ား၊ မ တန္းတူေရးကို ေဆြးေႏြးဖို႔ တက္ႂကြေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အဆင့္ဆင့္ ျပဳလုပ္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ ေမၽွာ္လင့္ထားသလို ေအာင္ျမင္မႈ အျပည့္အဝ မရရွိခဲ့ၾကပါဘူး။ “က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကလည္း အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ေရးကို သူတို႔(အမ်ဳိးသားေတြ) ေဆြးေႏြးတဲ့အေပၚမွာ ဝမ္းသာတယ္။ ဒါေပမယ့္ “အားေပးရန္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကိုေတာ့ က်မတို႔က မႀကိဳက္ဘူး။ တိက်ခိုင္မာတဲ့ တစံုတရာေသာ အာမခံခ်က္ေပးတဲ့ စကားလံုးမ်ိဳး လိုခ်င္တယ္။ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ၿပီး ရလုခါနီး အေျခအေနမွာ ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ပူးေပါင္းမႈ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈအတြက္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အင္မတန္ လိုခ်င္တာေလးေတြ နည္းနည္းစေတးခံလိုက္ရတယ္လို႔ ခံစားရတယ္” လို႔ နန္းျဖဴျဖဴလင္းက ေျပာပါတယ္။ နန္းျဖဴျဖဴလင္းကေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အစုအဖြဲ႔ရဲ႕ နည္းပညာ အေထာက္အကူျပဳအျဖစ္ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ က်ား၊ မ တန္းတူညီမၽွေရး မဟာမိတ္အဖြဲ႔ရဲ႕ နည္းပညာအၾကံေပးတေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အစုအဖြဲ႔ ၅ ခု ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရာမွာ အစိုးရအစုအဖြဲ႔၊ လႊတ္ေတာ္အစုအဖြဲ႔၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အစုအဖြဲ႔နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီအစုအဖြဲ႔တို႔ရဲ႕ သေဘာတူညီမႈကို ရရိွခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ အစုအဖြဲ႔တခုတည္းရဲ႕ သေဘာတူညီမႈကို မရရိွခဲ့တာေၾကာင့္ “အားေပးရန္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးနဲ႔သာ အဆံုးသတ္ခဲ့ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါဝင္လာဖို႔ကို အမ်ိဳးသားေတြက လိုလိုလားလား ရိွၾကေပမယ့္ အရည္အခ်င္းရိွရင္ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္မက ပါဝင္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုသံေတြကိုေတာ့ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေျပာဆိုေနၾကတာပါ။ ယာယီအထူးလုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ကိုတာစနစ္ကို မႏွစ္သက္ၾကတဲ့ အမ်ဳိးသားေတြသာမက အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း ရိွၾကပါတယ္။ “အမ်ိဳးသမီးပါဝင္ခြင့္ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ဒါက အမ်ိဳးသားတုိင္း ေပးခ်င္တဲ့ အခြင့္အေရးတရပ္ပါ။ အမ်ိဳးသားေတြက ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအျပင္ ဒီထက္ပိုတဲ့ ရာခိုင္ႏႈန္းလည္း ေပးႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္ ပါလာႏုိင္မလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ထိ ေနရာရလာမလဲဆိုတဲ့ တဖက္က အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြကိုလည္း ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔ လိုတယ္။ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းဆိုတာက သေဘာမတူစရာ မရိွပါဘူး။ အားလံုး သေဘာတူခဲ့တဲ့ အခ်က္ပါ”လို႔ မြန္အမ်ိဳးသားပါတီရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ႏိုင္လယိတမားကလည္း ေျပာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ေရး ဆိုတာဟာ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ေတြ လႊမ္းမိုးထားတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အျပင္ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး စတဲ့ အခန္းက႑ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိုမိုပါဝင္လာဖို႔အတြက္ တြန္းအားေပးတဲ့ ယာယီအထူးလုပ္ေဆာင္ခ်က္တခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ယာယီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ဆိုတဲ့အတိုင္း အမ်ိဳးသမီးေတြ ေမၽွာ္မွန္းထားသလို ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္လာၿပီး အခန္းက႑တိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီး ဦးေဆာင္သူေတြ ရိွလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒီယာယီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို အမ်ိဳးသမီးအေရး လုပ္ေဆာင္ေနသူေတြ ကိုယ္တိုင္က ပယ္ဖ်က္ေပးမယ္လို႔ အာမခံထားၾကပါတယ္။ “ျမန္မာစကားက ရွင္းရွင္းေလး။ အနည္းဆံုး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထက္ ႀကိဳက္သေလာက္ ပါလို႔ ရတယ္။ ၿပီးရင္ ဒါသည္ ယာယီအထူးလုပ္ေဆာင္ခ်က္တခုပဲ ျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသားႀကီးစိုးေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါဝင္လာဖို႔ ယာယီအထူးလုပ္ေဆာင္ခ်က္တခုသာ ျဖစ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ တျခားက႑ေတြမွာ ပါဝင္ရလာၿပီဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီစနစ္ႀကီးကို ျဖဳတ္လိုက္။ က်မတို႔က အရင္စျဖဳတ္ေပးမွာ” လို႔ နန္းျဖဴျဖဴလင္းက သူမရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကို အခိုင္အမာ ေျပာဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ စီေဒါအပိုဒ္ (၄) မွာလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါဝင္လာဖို႔အတြက္ ယာယီအထူးလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္က လုပ္ေဆာင္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရိွ အေျခအေနမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိုမိုပါ၀င္လာဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္တာနဲ႔ “အရည္အခ်င္းရိွရင္ တက္လာခဲ့” ဆိုတဲ့ စိန္ေခၚမႈမ်ိဳးကိုသာ ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါတယ္။ အရည္အခ်င္း ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဒါဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုပဲ တိုင္းတာသလား၊ အမ်ိဳးသားေတြကိုေရာ အရည္အခ်င္း ဆိုတဲ့ ေပတံနဲ႔ တိုင္းတာၿပီး က႑တိုင္းမွာ ပါဝင္ခြင့္ေပးခဲ့တာလား ဆိုတာကေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ နန္းျဖဴျဖဴလင္းကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါဝင္ဖို႔ စြမ္းေဆာင္္ဖို႔ ဆိုတာထက္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခြင့္ ဆိုတာက ပိုအေရးႀကီးတယ္လို႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ “အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါဝင္ဖို႔က စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာထက္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခြင့္ ဆိုတာက ပိုအေရးႀကီးတယ္။ စြမ္းေဆာင္ရည္ရိွၿပီးသား အမ်ိဳးသမီးေတြ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ မရတာေတြ တပံုႀကီး။ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါဝင္ေနၿပီပဲ။ ပညာေရးက႑တို႔၊ က်န္းမာေရးက႑တို႔ စီးပြားေရးစာရင္းကိုင္တို႔မွာ မိန္းမေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ အဲဒါက ဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ေနရာေတြ။ မိန္းမဆိုတာ ျပဳစုတတ္ရမယ္ ဆုိတဲ့ Stereotyping (ပံုခံခြက္) အေတြးအေခၚနဲ႔ မ်ားေနတာ။ တကယ္တမ္းက အမ်ိဳးသမီးေတြဟာလည္း လူသားျဖစ္တယ္။ သူသည္လည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒ ျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး စတဲ့ က႑ေတြမွာ စြမ္းစြမ္းတမံ ပါဝင္ႏုိင္တယ္။ အဲဒီလို ပါဝင္ဖို႔ အခက္အခဲ၊ အတားအဆီးေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ရိွေသးတယ္” ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ အစိတ္အပိုင္း (၂) ကို ညီလာခံရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ ျဖစ္တဲ့ ဇူလိုင္လ ၁၆ ရက္ေန႔က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကၿပီး ဒီသေဘာတူညီခ်က္ေတြကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲေကာ္မတီ (UPDJC) က တင္သြင္းတဲ့ အေျခခံမူ အဆိုျပဳခ်က္ ၁၄ ခ်က္ကို ညီလာခံမွာ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးျပီး သေဘာတူခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ “က႑အသီးသီးမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အနည္းဆံုး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ေရးကို အားေပးရန္” ဆိုတဲ့ အေျခခံမူရဲ႕ ခုိင္မာတိက်မႈ မရိွျခင္းအေပၚ စိုးရိမ္ပူပန္ေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ က်ား၊ မ တန္းတူေရး မဟာမိတ္အဖြဲ႔ရဲ႕ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အခုက်င္းပတဲ့ ညီလာခံမွာ အမ်ိဳးသမီး ပါဝင္မႈ ၂၂ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ျမင့္တက္လာခဲ့ေပမယ့္ က႑အလိုက္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ပါဝင္မႈကို အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္တဲ့ မူဝါဒ ေရးဆြဲရာမွာ က်ား၊ မ တန္းတူညီမၽွမႈဆိုင္ရာ အသိပညာေပးမႈေတြ လိုအပ္ေနေသးတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အခု သေဘာတူညီမႈ ရရိွခဲ့တဲ့ “အားေပးရန္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးအေပၚမွာ ေဆြးေႏြးစဥ္က အစုအဖြဲ႔ ၅ ခု အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေပမယ့္  ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ က်ား၊ မ တန္းတူေရးကို လံုးဝ မေဆြးေႏြးရတာနဲ႔စာရင္ အခုလို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အေျခအေနတခုလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရရွိလာတဲ့ ရလဒ္အေပၚ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားၾကဖို႔ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားၾကပါတယ္။ “ဒါသည္ နည္းပညာတိုက္ပြဲ တခုတည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္က စားပြဲဝိုင္းေပၚမွာ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းနဲ႔ အစုအဖြဲ႔အလိုက္ ကစားေနရတဲ့ တိုက္ပြဲတခု ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ထဲကို အားလံုး သေဘာတူညီၿပီး ပါဝင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ အေတာ့္ကို ေပးလိုက္ရတာေတြ ရင္းလိုက္ရတာေတြ ရိွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရဆိုရင္ေတာ့ စည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ျပသႏိုင္လိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်နပ္သလား ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွမရတာထက္စာရင္ေတာ့ ရသြားတဲ့ အခ်က္ေပၚမွာ အေကာင္းဆံုး ဆက္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳးစားသြားရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ နန္းျဖဴျဖဴလင္းက ေျပာပါတယ္။ ညီလာခံမစခင္က တက္ႂကြတဲ့ ေျခလွမ္းေတြနဲ႔ ေရာက္လာခဲ့ၾကသလို အျပန္ခရီးမွာလည္း အားမေလ်ာ့သြားဘဲ က်ား၊ မ တန္းတူေရးအတြက္ ေနာက္ထပ္ေလွကားထစ္ေတြ တက္လွမ္းႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရင္း ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အားေကာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားၾကရမွာက အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြရဲ႕ အဓိကတာဝန္ပဲ မဟုတ္ပါလား။ (hiburma.net ဝက္ဘ္ဆုိက္မွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပသည္။)