တိုက္ပြဲမ်ားႏွင့္ ေရွ႕ဆက္ေနဆဲတိုင္းျပည္
DVB
·
June 22, 2018
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ လက္နက္အၿပိဳင္အဆိုင္ တပ္ဆင္ၾကရမယ္လို႔ တခ်ိန္တုန္းက အဂၤလန္ အမ်ိဳးသမီးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တဦးျဖစ္သူ မာဂရက္သက္ခ်ာက ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။
ခုလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြအတြက္ ႀကိဳးစားေနဆဲ ကာလမွာပဲ မာဂရက္သက္ခ်ာရဲ႕ အဆိုကို ေထာက္ခံသလို ျဖစ္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကို ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။ တိုင္းျပည္တျပည္ မဖြံ႔ၿဖိဳး မတိုးတက္တဲ့အထဲမွာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနတာလည္း အဓိကအေၾကာင္းရင္းတရပ္ ပါေနေၾကာင္းကို ပညာရွင္မ်ား ဖြင့္ဆိုခဲ့သလို ခုဆိုရင္ သာမန္ျပည္သူလူထုေတြေတာင္ နားလည္လာပါၿပီ။ စစ္ေျမျပင္ရပ္ဝန္းအနီးက လူေတြကေတာ့ ပညာရွင္ေတြ အနက္မဖြင့္ခင္ကတည္းက သူတို႔အိမ္မွာ က်လာတဲ့ ဗံုးဆန္ေတြ၊ သူတို႔မိသားစုဝင္ေတြဆီကို စိုက္ဝင္သြားတဲ့ က်ည္ဆန္ေတြ၊ သူတို႔မိသားစုေတြရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြကို ယူေဆာင္သြားတဲ့ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြေၾကာင့္ ပိုသိေနခဲ့ၾကပါၿပီ။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေမးခြန္းထုတ္လာတတ္ၾကတာေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ သားသမီးေတြ၊ တပ္မေတာ္အႀကီးအကဲေတြရဲ႕ သားသမီးေတြက ဘာေၾကာင့္ စစ္ထဲမွာ မပါဝင္ၾကတာလဲ။ စစ္ထဲမွာ တိုက္ေနတဲ့သူေတြက ဘယ္သူ႔အတြက္လဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြပါ။
ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔က ေကအုိင္ေအက ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းမွာ ၂၀၁၁ ကေန ၂၀၁၈ အတြင္း တိုက္ပြဲေပါင္း ၃၈၀၀ ေက်ာ္ ရွိခဲ့ၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီေလာက္ မ်ားေျမာင္လွတဲ့ တိုက္ပြဲေတြရဲ႕ အကိိ်ဳးဆက္ကေတာ့ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူ တသိန္းသံုးေသာင္းေက်ာ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၇ ေမလမွ ၂၀၁၈ ေမလအတြင္းမွာေတာ့ တိုက္ပြဲေပါင္း ၄၇၇ ႀကိမ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေနရပ္စြန္႔ခြာသူ ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ တိုးလာၿပီး ဒုကၡသည္စခန္း ၁၃ ခု ထပ္တိုးလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေျဖကေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းႏွင့္ ကိုယ္လက္အဂၤါ ဆံုး႐ႈံးသူေတြ၊ အသက္ေသဆံုးသူ ႏွစ္ဖက္စစ္သားေတြပါပဲ။ ၁၅ မိနစ္စာ စစ္ပြဲတပဲြဟာ သိန္း ၁၀၀ အထက္မွာ ရွိတယ္လို႔ တခ်ိဳ႕လူေတြ ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ လက္နက္ႀကီးေတြႏွင့္ ပစ္ခတ္ရတဲ့ တိုက္ပြဲမ်ိဳး။ ေန႔ေန႔ ညည က်ည္ဆန္မိုးရြာတဲ့ တိုက္ပြဲမ်ိဳးဆိုရင္ စစ္အသံုးစရိတ္က ဘယ္ေလာက္ထိ ရိွႏိုင္မလဲ။ ေနာက္တခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေနအထားက ထုတ္ကုန္ကို ေရာင္းစားတဲ့၊ ဝန္ေဆာင္မႈကို ေရာင္းစားတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းစစ္အတြက္ လက္နက္၊ ဒံုးက်ည္၊ က်ည္ဆန္၊ ဗံုးဆန္ အစရွိတဲ့ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ အမ်ားစုကိုလည္း ျပည္ပကသာ ဝယ္ယူရတာမ်ိဳးပါ။ ဒါေၾကာင့္ အတိုက္အခံ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြ အေနျဖင့္လည္း မည္မည္ရရ ထုတ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းမရွိ၊ ဗဟိုအစိုးရကလည္း နည္းပညာကို ေရာင္းစားေနရတဲ့ အေနအထားမဟုတ္ဘဲ စစ္ပဲြေတြပဲ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ဒဏ္က တိုင္းသူျပည္သား အမ်ားစုအေပၚမွာ ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္လာခဲ့ပါတယ္။ မႏွစ္က ပလက္ဝေဒသမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ နယ္စပ္ေဒသက ရြာေတြ၊ ေဒသခံေတြ အိႏၵိယဘက္ကို ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေရာက္သြားၾကရတာပါ။ စစ္ပြဲလာရင္ ဒုကၡသည္ ကပ္ပါလာစၿမဲပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အေရြ႕ကုိ ခ်ီတက္ေစဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့အေနႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္ေတြ ထိုးၾက၊ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ေတြ လုပ္ၾကေပမယ့္လည္း အဂၤလန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တဦးျဖစ္တဲ့ ဝင္စတန္ခ်ာခ်ီ ေျပာခဲ့သလို စကားကို ခ်ိဳခ်ိဳသာသာေျပာပါ။ တုတ္ကိုေတာ့ ႀကီးႀကီးကိုင္ထားပါ ဆိုသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ မိမိတို႔ရဲ႕ စစ္အင္အားကို ျဖည့္တင္းၿပီး တဖက္ကလည္း ဒီအတိုင္း ဒီလိုလုပ္လို႔ ေျပာမယ္။ တဖက္ကလည္း မိမိတို႔ရဲ႕ စစ္အင္အားကို ျဖည့္တင္းၿပီး ဒါမရရင္ ျပန္ခ်မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြႏွင့္ပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ေနၾကသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္းပဲ စစ္ပြဲေတြက မ်ားသထက္ မ်ားလာခဲ့ရတဲ့ သေဘာပါ။
တေလာက သတင္းတပုဒ္ တက္လာပါတယ္။ ထုိင္းက တရားမဝင္လုပ္သား ၂၀၀ ေလာက္ကို ဥပေဒႏွင့္ မညီသည့္အတြက္ ျပန္ပို႔လုိက္တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းပါ။ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းသမား ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ႏြံကေန အစိုးရက ကယ္ထုတ္မေပးႏုိင္ေသးသလို ေမာင္ေတာေဒသမွာလည္း မေနခ်င္လို႔ ထြက္ေျပးသူေတြကို ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေၾကာင့္ ေခၚေနရတုန္းပါပဲ။ ဒီလိုမ်ိဳး အဘက္ဘက္က လိုအပ္ခ်က္မ်ားစြာ ရွိေနတဲ့အထဲမွာ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရက သိန္းတေထာင္တန္ ဖို႔ဒ္ကားဆယ္စီးဝယ္ဖုိ႔ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရး၊ သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးအတြက္ လိုအပ္တယ္လို႔ တဖက္က ေျပာႏိုင္ေပမယ့္ တဖက္က ျပန္ၾကည့္ရင္ တခ်ိဳ႕ဝန္ႀကီးေတြ၊ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပည္သူလူထုရဲ႕ အေျခခံဒုကၡေတြကို လံုးလံုးမသိၾကတဲ့သူေတြလည္း ရွိေနတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ မၿပီးဆံုးႏိုင္ေသးေသာ ျပည္တြင္းစစ္၊ မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးေသာ က်ဴးေက်ာ္ျပႆနာ၊ ႏိုင္ငံတကာမွာ ပံုမွား႐ိုက္ခံေနရေသာ ရခိုင္ျပည္အေရး စတဲ့ အေရးအခင္းထဲမွာပဲ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို မိုးေပၚကို ဆြဲတင္ေတာ့မယ္လို႔ ေျပာသူေျပာ၊ သိန္းတေထာင္တန္ ဖို႔ဒ္ကားစီးဖို႔ အဆိုတင္တဲ့သူက တင္၊ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္က ပညာေရးအခ်က္အလက္တခု မွားတာနဲ႔ ၆၆(ဃ) ႏွင့္ ၿငိသူၿငိ၊ မွတ္ခ်ျပဳလို႔ တရားစြဲဆိုခဲ့ရသူ ခံရ စတဲ့ အေနအထားေတြႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရွ႕ဆက္မယ့္ခရီးက ေျဖရွင္းစရာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနအထားက ျပည္ပမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အစၥေရး၊ ပါလက္စတိုင္းတုိ႔ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာႏွင့္ ကြဲျပားပါတယ္။ အစၥေရးဘက္က ႏိုင္ငံတကာ ရွိခဲ့တဲ့ အေနအထားမွာ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ခုျဖစ္ေနတာက ရခိုင္ျပည္ အေရးေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာဖိအားကို အစုိးရက ခံေနရတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာတပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ တိုက္ပြဲက ျဖစ္ေနၾကတာပါ။ ျပည္တြင္းမွာ အခ်င္းခ်င္းျဖစ္၊ ႏိုင္ငံတကာအေရးက်လာရင္ ခုခံဖို႔က်ေတာ့လည္း ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနေတာ့ အစိုးရဘက္က ကာကြယ္ေပးမယ့္ အင္အားစုက နည္းလွပါတယ္။ ဒီလိုအေနအထားေတြေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈက ေနာက္က်ေနတာပါ။ ဒီၾကားထဲမွာပဲ တခ်ိဳ႕ဝန္ႀကီးေတြက ဘယ္ႏိုင္ငံကို ေက်ာ္တက္ေအာင္လုပ္မယ္၊ ဒီႏိုင္ငံကို ေက်ာ္တက္ေအာင္ လုပ္မယ္လည္း ဆိုလိုက္ေရာ ျပက္လံုးေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကပါတယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့လည္း ဒီေန႔ထက္ မနက္ျဖန္ ကိုယ့္တုိင္းျပည္ကိုသာ ကိုယ္ျပဳျပင္ေနရမွာပါ။ ဒီေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲက မနက္ျဖန္အတြက္ အစေကာင္းျခင္း ျဖစ္ရပါမယ္။ ခုေတာ့ အစိုးရသက္တမ္း ၂ ဆက္ တက္လာတဲ့ထိလည္း ျမန္မာျပည္တြင္းစစ္က သိသိသာသာ တိုးတက္မလာတဲ့အျပင္ တိုက္ပြဲေတြသာ တိုးလာခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကလည္း သိသိသာသာ ဖိအားေတြ ရွိေနဆဲပါ။
ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔က တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ဖြဲ႔ (KIO/KIA) တို႔ၾကား တေက်ာ့ျပန္္တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈ ခုနစ္ႏွစ္ျပည့္ အခမ္းအနားကို ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ မေနာကြင္းမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဆိုပါပြဲမွာ စစ္ပြဲရပ္တန္႔ဖို႔ ဆုေတာင္းခဲ့ၾကၿပီး လူေထာင္ခ်ီ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အလားတူပြဲမ်ိဳးကိုပဲ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္ ဒိုင္းမြန္းကြန္ဒိုမွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္ အခက္အခဲတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္စာမ်က္ႏွာေတာ့ “ဖိအားအမ်ိဳးမ်ဳိးသံုး၍ တားဆီးပိတ္ပင္ခံရပါေသာေၾကာင့္ အစီအစဥ္ကို ဝမ္းနည္းစြာျဖင့္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရပါေၾကာင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားေသာ မိဘျပည္သူမ်ားထံ အေၾကာင္းၾကားအပ္ပါသည္။" လို႔ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ ကခ်င္ေဒသ တေက်ာ့ျပန္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈ စစ္ပြဲအနိ႒ာ႐ံုႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သ႐ုပ္ျပမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းအတြက္ ပြဲက်င္းပေရးတာဝန္ခံ ကိုၿငိမ္းခ်မ္းကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးျခင္းႏွင့္ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၉ ႏွင့္ အေရးယူရန္ ျပင္ဆင္ေနတဲ့အေၾကာင္း ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္္ရဲမႉး ျမင့္မိုးက စီစဥ္ေနတယ္လို႔ ဇြန္ ၁၀ ရက္ေန႔က ဧရာဝတီသတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
စစ္ပြဲရပ္ဖို႔ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္တာ၊ စစ္ပြဲရပ္ဖို႔ ဆုေတာင္းတာကိုေတာင္ ခြင့္မျပဳတဲ့ႏုိင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဓြန္႔ရွည္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကတဲ့သူေတြ အတြက္လည္း ဖိအားမိ်ဳးစံု ႀကံဳေနရဆဲပါပဲ။ တပ္မေတာ္ ထိုးစစ္ဆင္တာကို အားေပးေထာက္ခံတုန္းက ဖမ္းဆီးသူ မရွိသေလာက္ စစ္ပြဲေတြရပ္ ဆိုတဲ့ ဆုေတာင္းပြဲေတြ၊ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲေတြက်ေတာ့ ဖိအားေပးခံရ၊ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အခက္အခဲႏွင့္ ေတြ႔ေနၾကတာ ျမင္ေနရပါတယ္။ ဒါကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အလားအလာေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္လိုပဲဆိုိဆို ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ တိုက္ပြဲေတြႏွင့္ ေရွ႕ကိုဆက္ေနဆဲဆိုတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
ေက်ာ္လင္း