အေမရိကန္-တ႐ုတ္ ကုန္သြယ္ေရး စစ္ခင္းၾကေတာ့မလား
DVB
·
June 18, 2018
အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က ၿပီးခဲ့တဲ့ ေသာၾကာေန႔က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက တင္သြင္းေနတဲ့ သြင္းကုန္ေတြအေပၚ ကုန္သြယ္ခြန္ေတြ ဘီလ်ံေပါင္းအေတာ္မ်ားမ်ား တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံဖို႔ ဆံုးျဖတ္ အမိန္႔ေပးလိုက္ၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေပၚ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ခင္းဖို႔ မီးေမႊးလိုက္တယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ကုန္သြယ္စီးပြားကိစၥမွာ ကမၻာတဝန္းလံုးအထိ ခ်ဲ႔ထြင္ဖို႔ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကမၻာ့ ဒုတိယ စီးပြားေရး မဟာအင္အားႀကီးႏုိင္ငံကို သြားစလိုက္တာလို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ တ႐ုတ္ဟာ ဒီအတိုင္းေတာ့ ၿငိမ္ၾကည့္ေနမယ့္ ႏုိင္ငံတခုမဟုတ္ဘူး၊ လက္တုံ႔ျပန္လာလိမ့္မယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ အေမရိကန္ စီးပြားေရးသမား သမၼတ ထရမ့္ သိမွာပါပဲ။ သိလ်က္နဲ႔ လုပ္လိုက္တာလို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။
အဲဒီလို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက သြင္းကုန္ေတြအေပၚ ကုန္သြယ္ခြန္ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံဖို႔ သမၼတ ထရမ့္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ဟာ ကမၻာ့ စီးပြားေရးအင္အားအႀကီးဆံုး မဟာအင္အားႀကီး ႏုိင္ငံႀကီး ၂ ခုအၾကား ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲႀကီး ဆင္ႏႊဲဖို႔ တာစူလိုက္တာပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေလ့လာသူူေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ အဲဒီေၾကညာခ်က္ဟာ တ႐ုတ္ရဲ႕ အင္တိုက္အားတိုက္လုပ္လာတဲ့ စက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး မူဝါဒေတြနဲ႔ ၂ ႏုိင္ငံကုန္သြယ္ေရးမွာ ျမင့္ျမင့္မားမားကို ကြာဟေနတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးမမွ်မတ ျဖစ္ေနမႈေတြအတြက္ သမၼတ ထရမ့္ရဲ႕ မေက်မနပ္ျဖစ္မႈေတြကို ေျပေလ်ာ့သြားေအာင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အေမရိကန္ႏုိင္ငံထုတ္ကုန္ ပစၥည္းေတြကို ပိုၿပီးဝယ္ယူဖို႔ ကမ္းလွမ္းလာတာကို မေက်နပ္ႏုိင္ေသးတဲ့ ထရမ့္က ပိုၿပီးတင္းမာတဲ့ သေဘာထားကို ျပသလိုက္သလို ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။
ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား လေပါင္းမ်ားစြာ အမ်ားႀကီးျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကုန္သြယ္ေရး သံခင္းတမန္ခင္းေတြကို ဒီေၾကညာခ်က္က ဘာမွ အရာမထင္ဘူးလို႔ ျပသလိုက္သလိုလည္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ အဲဒီလို သမၼတ ထရမ့္က ထပ္ေဆာင္းကုန္သြယ္ခြန္ ခ်မွတ္ဖို႔ သတိေပးလာတာအေပၚ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကလည္း အေမရိကန္သြင္းကုန္ေတြေပၚကိုလည္း လက္တုံ႔ျပန္ ကုန္သြယ္ခြန္ တုိးေကာက္လာေလမလား။ ဒါေပမယ့့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္က အေမရိကန္သြင္းကုန္တန္ဖုိး ေဒၚလာသန္းေထာင္ေပါင္း ၅၀ ေပၚ ေကာက္ခံမယ့္ အေကာက္ခြန္ရဲ႕ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကို သက္သာခြင့္ျပဳထားၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ထရမ့္ကေတာ့ “အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ နည္းပညာေတြနဲ႔ အသိဉာဏ္ဆိုင္ရာ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ မမွ်တတဲ့ ကုန္သြယ္ေရး ေဆာင္ရြက္မႈေတြေၾကာင့္ ဆံုး႐ႈံးေနရတာကို ဆက္ၿပီး သည္းမခံႏုိင္ေတာ့ပါဘူး” လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူက ဆက္ၿပီး “ဒီကုန္သြယ္ခြန္ေတြဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ နည္းပညာေတြ အသိဉာဏ္ပညာဆိုင္ရာ ပုိင္ဆိုင္မႈေတြ ထပ္ၿပီး မမွ်မတ ကူးေျပာင္းေရာက္ရွိသြားမွာကို ကာကြယ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္၊ အေမရိကန္ အလုပ္အကိုင္ေတြကိုလည္း အကာအကြယ္ ေပးပါလိမ့္မယ္” လို႔လည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ ထရမ့္ရဲ႕ ကုန္သြယ္ခြန္အသစ္ဟာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္း ၅၀ အတြက္ အျပည့္အဝေတာ့ အနည္းဆံုး အစပိုင္းမွာ ေထမိႏုိင္လိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရးကိုယ္စားလွယ္ ေရာဘတ္ လိုက္သီဇာကေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၄ ဘီလ်ံ တန္ဖုိးရွိတဲ့ တ႐ုတ္ကုန္ပစၥည္းေပါင္း ၈၁၈ မ်ိိဳးအေပၚ ျပစ္ဒဏ္ေကာက္ခြန္ေတြကို ဇူလုိင္လ ၆ ရက္ေန႔ကစတင္ၿပီး ေကာက္ခံမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူက ဒုတိယ ျပစ္ဒဏ္ ကုန္သြယ္ခြန္ေကာက္ခံမယ့္ ေဒၚလာ ၁၆ ဘီလ်ံ တန္ဖုိးရွိတဲ့ တ႐ုတ္ကုန္ပစၥည္း ၂၈၄ မ်ိဳးကိုေတာ့ ျပစ္ဒဏ္ကုန္သြယ္ခြန္္ စတင္ မေကာက္ခံခင္ ျပန္လည္သံုးသပ္မွာျဖစ္သလို ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေဝဖန္မႈေတြကိုလည္း ရယူသြားမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
တကယ္လို႔သာ ဒုတိယအသုတ္ တ႐ုတ္ကုန္ပစၥည္းေတြအေပၚ အျပည့္အဝ ေကာက္ခံမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တ႐ုတ္ကုန္ပစၥည္း စုစုေပါင္း ေဒၚလာဘီလ်ံ ၅၀ တန္ဖုိး ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ဒါေပမယ့္ ကုမၸဏီေတြဘက္ကေတာ့ ကင္းလြတ္ခြင့္ကို တနည္းနည္းနဲ႔ရေအာင္ လုပ္လာႏုိင္ေျခရွိတဲ့အတြက္ ေနာက္ဆံုး စုစုေပါင္း ပမာဏကေတာ့ ေလ်ာ့က်သြားႏုိင္ေျခ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မတ္လထဲတုန္းက အေရးယူဒဏ္ခတ္ဖို႔ လ်ာထားခဲ့တဲ့ ကုန္ပစၥည္း ၅၀၀ ေလာက္ကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက သြင္းကုန္ေတြအေပၚ မွီခိုအားထားေနရတဲ့ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ေၾကာင့္ ဖယ္ထုတ္ေပးခဲ့ရပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္က တန္ျပန္အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္လာတာကလည္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၄ ဘီလ်ံ တန္ဖုိးရွိတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးထြက္ကုန္နဲ႔ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြ အပါအဝင္ အေမရိကန္ပို႔ကုန္ ၅၄၅ မ်ိဳး ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံနဲ႔ မနီးယုိးစြဲပဲလို႔ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ ဆင္ဟြာသတင္းစာက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ သတင္းဌာနက ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီက ေနာက္ထပ္ အေမရိကန္ပစၥည္း ၁၁၄ မ်ိဳးကိုလည္း တန္ျပန္ကုန္သြယ္ခြန္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေကာက္ခံသြားမယ္လို႔ ထုတ္ျပန္တယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပပါတယ္။ တ႐ုတ္ ကုန္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ကုန္သြယ္ခြန္ေကာက္ခံဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္တာဟာ “အရင္က ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ ညႇိႏႈိင္းသေဘာတူညီခ်က္ေတြဟာ တရားမဝင္ အတည္မျဖစ္ေတာ့တာကို ဆိုလိုတယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက “ဘက္ႏွစ္ဘက္လံုးက အေထြေထြသေဘာတူညီခ်က္ေတြကို အေလးမထားဘဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဗေလာင္းဗလဲလုပ္ျပ၊ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲကို မီးေမႊးလိုက္တာကေတာ့ အေတာ္ႀကီး ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းပါတယ္” လို႔လည္း ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုခဲ့သလို တျခားႏုိင္ငံေတြကိုလည္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီ ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ ေနာက္ျပန္ဆြဲ လုပ္ရပ္အေပၚ စုေပါင္းအေရးယူၾကဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ တုံ႔ျပန္ထိုးႏွက္လာမွာကို အေသအခ်ာသိေနတဲ့ အေမရိကန္ လယ္သမားေတြကေတာ့ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲ ျဖစ္လာရင္ သူတို႔ကို ႐ုိက္ခတ္ ထိခိုက္နစ္နာလာမွာေတြအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကတယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာေတြက ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္အစိုးရ အိမ္ျဖဴေတာ္ကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက တန္ျပန္အေရးယူ ေဆာင္ရြက္လာတာေတြဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ရဲ႕ ေနာက္ထပ္ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ရလိမ့္မယ္လို႔ ဆက္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အႀကီးတန္း အေမရိကန္ တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္တေယာက္ေတာ့ “က်ေနာ္တို႔က အဓိကအေနနဲ႔ ခုခံကာကြယ္ေရး အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြကိုပဲ လုပ္ခဲ့တာပါ” လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး “ေနာက္ထပ္ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြဟာ တျခားကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြကိုပါ ထိခိုက္လာလိမ့္မယ္ ဆုိတာဟာ မမွန္ပါဘူး” လို႔ သူက ဆက္ၿပီး သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
မတ္လတုန္းက အေမရိကန္သမၼတ ထရမ့္က သံမဏိနဲ႔ အလူမီနီယံ ပစၥည္းအားလံုးအေပၚမွာ ကုန္သြယ္ခြန္ တုိးျမႇင့္လိုက္တဲ့အေပၚ ဧၿပီလမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ဝက္သား၊ ဝုိင္အရက္နဲ႔ တခ်ိဳ႕ပိုက္ေတြ အပါအဝင္ အေမရိကန္ကုန္ပစၥည္း ၁၂၈ မ်ိဳးကို ျပစ္ဒဏ္အေကာက္ခြန္ေကာက္ၿပီး လက္တုံ႔ျပန္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးထိုးစစ္ဟာ သမၼတ ထရမ့္က သူ႔ရဲ႕ အဓိကကုန္သြယ္ဘက္ႏုိင္ငံေတြ အားလံုးအေပၚ မ်က္ႏွာစံုဖြင့္ တိုက္ခိုက္လာမႈကို တခုတည္းေသာ တိုက္ခိုက္လာတဲ့ဘက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ သမၼတ ထရမ့္က မမွ်တတဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈကေန အေမရိကန္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ဆိုၿပီး မတ္လမွာ ကေနဒါ၊ မကၠဆီကန္နဲ႔ ဥေရာပေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚ အမ်က္ရွၿပီး သံမဏိနဲ႔ အလူမီနီယံပစၥည္းေတြ အားလံုးကို ကုန္သြယ္ခြန္တိုးၿပီး ခ်မွတ္ေကာက္ခံခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္လယ္သမားေတြ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြက တျခားႏုိင္ငံေတြဘက္က တုံ႔ျပန္ကုန္သြယ္ေရး စစ္ဆင္တိုက္ခုိက္လာမွာကို စိုးရိမ္ၾကသလို အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အေကာက္ခြန္ဥပေဒျပဳေရး ေကာ္မတီီ ဥကၠ႒ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ကယ္ဗင္းဘရက္ဒီကလည္း အေမရိကန္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြကို ပ်က္စီးသြားေစႏုိင္တဲ့ လက္တုံ႔ျပန္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမွာကို စိုးရိမ္ေနခဲ့ပါတယ္။
သူက “ဒီကုန္သြယ္ခြန္အသစ္က အေမရိကန္ ကုန္ထုတ္လုပ္သူေတြ၊ လယ္သမားေတြ၊ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ စားသံုးသူေတြကို ထိခိုက္လာမွာကို က်ေနာ္စိုးရိမ္ပါတယ္” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အပါအဝင္ ေနာက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ကုန္သြယ္ဘက္ႏုိင္ငံတို႔ ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲ တကယ္ပဲ ျဖစ္လာေလမလား။ သမၼတ ထရမ့္ကို အေမရိကန္ျပည္သူေတြ ဘယ္လိုေဝဖန္ ေျပာဆိုလာၾကမလဲ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ စၿပီး ကုန္သြယ္ေရးအရ လက္တုံ႔ျပန္ ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္လာပါၿပီ။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကို စုေပါင္းအေရးယူ တိုက္ခိုက္ၾကဖို႔ တျခားႏိုင္ငံေတြက သေဘာတူလိုက္ရင္ေရာ… ဆိုတာေတြကေတာ့ ဆက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ၾကရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ။