အရင္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းစိုးဝင္းက သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္တိုင္ေရးအတၳဳပၸတၱိမွာ “အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး” အတြက္ အားႀကိဳးမာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ အဂတိလိုက္စားမႈကို ေအာက္ေျခမွအစ၊ အထက္ပိုင္းထိ တျဖည္းျဖည္း ေလ့လာ ေျခရာေကာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆုံးအဆင့္လည္း ေရာက္သြားေရာ အဂတိလိုက္စားမႈကို အေရးမယူႏိုင္တဲ့အျပင္ အေလးျပဳၿပီး ထြက္လာခဲ့ရေၾကာင္းကို ေရးသားထားတာ ဖတ္ဖူးခဲ့ရပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးထက္ ရာထူးႀကီးသူက သူ႔အထက္မွာ ႏွစ္ေယာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းစိုးဝင္းက ဘာကိုရည္ရြယ္ၿပီး ဘယ္ကို ရည္ညႊန္းလိုပါသလဲ။ ဒါဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးတေယာက္ရဲ႕ ဖြင့္ဟဝန္ခံခ်က္ သမိုင္းမွတ္တမ္းတခုပင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာစကားပုံမွာေတာ့ ေခါင္ကမလုံရင္ တအိမ္လုံး မိုးစိုတာပဲလို႔ ေျပာေလ့ေျပာထ ရွိတယ္။ အိမ္နီးနားခ်င္းျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ျပည္မွာေတာ့ ေခါင္က မိုးမလုံတဲ့ အဂတိလိုက္စားသူေတြကို ေသဒဏ္ေပး အေရးယူခဲ့တယ္။ သူတို႔အေျပာကေတာ့ အာဏာကို ေရာင္းစားတဲ့ ခ႐ိုနီအရင္းရွင္စနစ္ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ျခင္းျဖစ္တယ္။ ခ႐ိုနီ အရင္းရွင္စနစ္ ျဖစ္သြားရင္ အဲဒီႏိုင္ငံဟာ တရားဥပေဒလည္း မစိုးမိုးႏိုင္ဘူး။ တရားမၽွတမႈလည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး၊ ဥပေဒအထက္မွာ ေရာက္ေနတဲ့သူကို ဖယ္ခ်ဖို႔ ပိုမိုခက္ခဲသြားေပလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆဟန္ပါပဲ။ ဒီအျဖစ္မ်ိဳးေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အဆိုးသံသရာထဲက ႐ုန္းမထြက္ႏိုင္ေသးျခင္းပဲလို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။ မၾကာေသးမီက ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ့ အဂတိတိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မတီသစ္ရဲ႕ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ဦးေအာင္ၾကည္ကေတာ့ “ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဝန္ခံရရင္ တည္ဆဲဥပေဒအရ Big Fish ကို ရစရာ ေတြ႔စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ တကယ္တမ္း လက္ေတြ႔လုပ္မယ္ဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕ အကန္႔အသတ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေသးအဖြဲ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူေလာက္သာ ကိုင္တြယ္ႏိုင္မယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ ဥပေဒအားနည္းခ်က္ေၾကာင့္လို႔ ဆိုလိုခ်င္တာလား။ ဒါမွမဟုတ္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးေၾကာင့္ ေခါင္ကိုလုံေအာင္ မဖာႏိုင္တာလားဆိုတာ ျပည္သူလူထုၾကားမွာ ေမးစရာပင္ ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီဥပေဒဟာ ၁၉၄၈ အဂတိလိုက္စားမႈ တားျမစ္ေရးဥပေဒ (Anticorruption Act 1948) က အစျပဳခဲ့တာပါ။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္မွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တားျမစ္ေရး (ျပင္ဆင္ခ်က္) ဥပေဒ (Anticorruption (Amendment) Act 1959) မွာ တႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၃ မွာေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ (Anti- corruption Law) အျဖစ္ ျပင္ဆင္ၿပီး အသစ္ျပ႒ာန္းခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ပထမအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခ်က္နဲ႔ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ ျပ႒ာန္းခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ၂၀၁၆ ထဲမွာ ဒုတိယအႀကိမ္ျပင္ခဲ့ၿပီး တတိယအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခ်က္ ထပ္မံထြက္ေပၚလာခဲ့ျပန္ပါတယ္။ အခုျပင္ဆင္ခ်က္ကေတာ့ စတုတၳအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခ်က္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စတုတၳအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ခ်က္နဲ႔အတူ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မတီကိုပါ အသစ္ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ေကာ္မတီသစ္ရဲ႕ ဥကၠ႒က ငါးႀကီးႀကီးဖမ္းဖို႔ အဟန္႔အတားေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့တာေၾကာင့္ ဥပေဒအရ အဟန္႔အတား ရွိေနသလားဆိုတာ သိႏိုင္ဖို႔အတြက္ DVB Law Lab (ပိုင္းျခားစိတ္ျဖာ ဥပေဒေရးရာ) အစီအစဥ္က စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ “အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒကို ဘယ္လိုျပင္မလဲ” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတင္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ ဖိတ္ၾကားထားတဲ့သူေတြကေတာ့ ပထမအႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ၿပီး တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနတေယာက္လည္း ျဖစ္တဲ့ ဦးသိန္းညြန္႔နဲ႔ ေအာင္ခ်ိန္ဘြား ကေလာင္နာမည္နဲ႔ စီးပြားေရးေဆာင္းပါးေတြ ပံုမွန္ ေရးသားေနတဲ့ ဦးလွေမာင္တို႔ပါပဲ။ ဦးစြာပထမ အစီအစဥ္တင္ဆက္သူ ဦးခင္သန္းရဲ႕ အေမးကိုေတာ့… ဦးသိန္းညြန္႔က အရင္ဥပေဒထက္ အခုျပင္ဆင္ခ်က္က အေကာင္းဘက္ ပိုေရာက္လာပါတယ္။ လူထုပိုပါဝင္လာေအာင္ လုပ္ေပးရမယ္။ တရားခြင္ေရာက္ဖို႔ “ေဖာ္ေကာင္ အခြင့္အေရး” ကို ခိုင္လုံေအာင္ ျပ႒ာန္းေပးရမယ္။ တ႐ုတ္ႏွစ္ကူးအပါအဝင္ အခါႀကီးရက္ႀကီးေတြမွာ ကန္ေတာ့ေၾကး၊ လက္ေဆာင္ေပးတာ၊ ယူတာကို တင္းက်ပ္တဲ့ ဥပေဒ ထုတ္ျပန္တားျမစ္ရမယ္။ ႏိုင္ငံေရးရာထူးအာလုံး (လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အပါအဝင္) ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ေၾကညာဖို႔ ဥပေဒျပ႒ာန္းရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဦးလွေမာင္ကေတာ့ ေက်ာ္ေစာသတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လို ေက်ာ္ေစာျခင္းလဲဆိုတာ ဖြင့္ဆိုခ်က္ေပးဖို႔၊ ဌာနဆိုင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြကို လြယ္ကူေအာင္ လုပ္ေပးထားရင္ အဂတိလိုက္စားမႈ ေလ်ာ့ပါးသြားေစႏိုင္တယ္လို႔ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးခ်က္အားလုံးကေတာ့ အဂတိလုိက္စားမႈ ကင္းစင္ေရးကို ေစတနာနဲ႔ သုံးသပ္ ေထာက္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ေမးစရာရွိတာက အခုျပင္ခ်က္ဥပေဒက ငါးႀကီးႀကီးကင္ဖို႔ မလုံေလာက္ဘူးလား ဆိုတာပဲ။ တၿပိဳင္တည္း ေမးစရာ ျဖစ္လာေစတာက ဥပေဒရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ငါးႀကီးေၾကာ္ရင္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို မထိခိုက္ေစရဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ရွိသလား ဆိုတာပဲ။ တကယ္တမ္း ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္မွာေတာ့ ငါးႀကီး၊ ငါးေသး ခြဲျခားျပ႒ာန္းတာေတာ့ မေတြ႔ရပါဘူး။ အဂတိလိုက္စားမႈရဲ႕ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာလည္း ေငြေၾကးအနည္းအမ်ားနဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္အေပၚ ခြဲျခား ဖြင့္ဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တခုေတာ့ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံေရးလက္ရွိ ရာထူးႀကီးႀကီး ရွိသူေတြ က်ဴးလြန္တာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ သမၼတတို႔၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒တို႔ရဲ႕ ခြင့္ျပဳမႈ ယူရတာေတာ့ ရွိရဲ႕လို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေမာင္ေမာင္ဝင္းကေတာ့ သုံးသပ္ထားပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ရွိျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းတဲ့ ဥပေဒအရဆိုရင္ အႀကီး၊ အေသး မခြဲျခား အဂတိလိုက္စားမႈ အေရးယူျခင္း၊ မယူျခင္းဟာ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္အေပၚမွာပဲ မူတည္ေနဟန္ပါ။ ငါးႀကီးေၾကာ္ဖို႔ အဟန္႔အတားရွိတယ္ဆိုတဲ့ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ရဲ႕ ေျပာစကားဟာ ေက်ာ္ေစာမႈကို အေျခခံၿပီး ႏိုင္ငံေရးရာထူးႀကီးသူကို စုံစမ္းခြင့္စစ္ေဆးခြင့္ျပဳရသူက အဂတိနဲ႔ ႀကိဳတင္အသိေပးကာကြယ္မႈ ျပဳျခင္းအေပၚမွာ အဂတိတိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ သံသယရွိေနသလားဆိုတာ စဥ္းစားစရာတခု ျဖစ္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္မစြမ္းတိုင္း လက္ညႇိဳးထိုးေနက် “အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး” ဆိုတဲ့ မခိုင္လုံတဲ့ဲ့ ဆီသည္မ လက္သုတ္ဖတ္ေၾကာင့္မ်ားလား ဆိုတာေတာ့ ေဝခြဲျခင္းငွာ မစြမ္းသာေတာ့ပါေၾကာင္း ခင္ဗ်ား။      ။ ထြန္းေဇာ္ေဌး