ေရႀကီးေရလွ်ံမႈ ျဖစ္စဥ္ေတြဟာ ငါးေမြးကန္ေတြနဲ႔ သားေဖာက္စခန္းေတြလည္း ပ်က္စီးမႈေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းငါးေစ်းေတြ ျမင့္တက္လာႏိုင္တယ္လို႔ ေမြးျမဴေရး ပညာရွင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈ ျဖစ္စဥ္ေတြေၾကာင့္ ျပည္တြင္းက ငါးေမြးျမဴေရး ကန္အခ်ဳိ႕နဲ႔ ငါးသားေဖာက္စခန္းအခ်ဳိ႕ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ငါးရွားပါးလာႏိုင္ၿပီး လက္ရွိေစ်းႏႈန္းေတြထက္ကို ျမင့္တက္လာႏိုင္ေၾကာင္း ေမြးျမဴေရး ပညာရွင္ေတြက ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ “စံလင္းကၽြန္းရဲ႕ အေနအထားအရေတာ့ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ေရက ေအာက္ေရေကာ၊ အေပၚကက်တဲ့ေရေကာ အယ္ေနေသးတဲ့အတြက္ ေရက နည္းနည္းေလးေပါ့ တနာရီကို တလက္မေလာက္၊ တလက္မေလာက္ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း တၿငိမ့္ၿငိမ့္နဲ႔ တက္ေနေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္အထိေတာ့ စိုးရိမ္ေနရတယ္။ ေနာက္ ငါးကန္အေနအထားနဲ႔လည္း တခ်ဳိ႕ ႐ိုးေပါက္ကန္ေလးေတြကေတာ့ အိက်ၿပီးေတာ့ ေရေတာ့၀င္ေနၿပီ။ ကန္မႀကီးေတြ အေနအထားအရေတာ့ ကာႏိုင္တယ္၊ ဆီးႏိုင္တယ္ ဆုိေပမယ့္ ျပင္ပေရက တအားအရွိန္မ်ားတဲ့အခါက်ေတာ့ ကန္ၿပိဳမႈေတြေတာ့ နည္းနည္းျဖစ္လာတယ္” လို႔ ထူးသစ္ကုမၸဏီ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေဇာ္လင္းက ေျပာပါတယ္။ ေရႀကီးေရလွ်ံတာေတြေၾကာင့္ ငါးေမြးကန္ေတြ ပ်က္စီးေနေပမယ့္ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ ငါးေစ်းက အမ်ားႀကီး မျမင့္တက္ႏိုင္ဘဲ ေနာင္လာမယ့္ ႏွစ္လေလာက္မွာသာ သိသိသာသာ ျမင့္တက္လာႏိုင္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႔ဆီက ေလ်ာ့သြားမလားဆိုရင္လည္း ဒီငါးေတြက၊ ဥပမာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ လေလာက္က ရခိုင္မွာ မိုးေတာ္ေတာ္ရြာတယ္။ ေရေတာ္ေတာ္ႀကီးသြားတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ရခိုင္ကထြက္တဲ့ ပုစြန္က နည္းသြားတယ္။ ဧရာ၀တီမွာ အခုျဖစ္တာလည္း ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္းေတာ့ Effect မျဖစ္ေသးဘူး။ တလႏွစ္လမွ သူက Effect ျဖစ္လိမ့္မယ္။ ႀကိဳၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔က သိသင့္တာေပါ့ေနာ္။ ဥပမာ ဧရာ၀တီျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ရက္ ၁၅ ရက္ေလာက္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဗန္းေမာ္၊ ကသာဘက္မွာ ေရအရမ္းႀကီးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ နည္းနည္းသတိထားသင့္ဖို႔လိုတယ္” လို႔ ေရထြက္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္သူမ်ားႏွင့္ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးေအာင္ေဖက ေျပာပါတယ္။ ငါးေမြးျမဴေရး လုပ္ကိုင္သူေတြအေနနဲ႔ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေရႀကီးေရလွ်ံတဲ့ အေျခအေနကို ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္ၿပီး ထိန္းထားႏိုင္ေပမယ့္ လာမယ့္ရက္ပိုင္း အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္လာမယ့္ ေရႀကီးမႈအေနအထားကို စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနတာပါ။ “သက္ဆိုင္ရာ မိုးေလ၀သဌာနကလည္း ေၾကညာထားတာေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တေရ က်န္ေသးတဲ့ဆိုတဲ့ အေျခအေနေပါ့။ အဲေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အေနအထားနဲ႔က ကိုယ့္လုပ္ငန္းအေနအထားအရ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကန္ၿပိဳတဲ့ဟာေတြ တုပ္႐ိုက္တယ္၊ ေနာက္ ကြန္၊ ပိုက္ကာတယ္ေပါ့။ အဲဒါေတြ ေဆာင္ၾကဥ္းထားၿပီးေတာ့ ရွိတဲ့ငါးကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဆြဲတင္ေနၾကၿပီ။ ဆြဲတင္ေနတဲ့အဆင့္ကို ေရာက္ေနၿပီေပါ့။ ဆိုေတာ့ လက္ရွိလာမယ့္ ေရကိုေတာ့ အရမ္းစိုးရိမ္ေနၾကတယ္” လို႔ ဦးေဇာ္လင္းက ဆက္ေျပာပါတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ငါးေမြးျမဴေရးကန္ေတြကို တူးေဖာ္ရမယ့္အခ်ိန္ မေရာက္ေသးဘဲ တူးေဖာ္တာေတြ ရွိေနလို႔ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ငါးေတြ ေပါေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာင္တလေက်ာ္ေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ငါးသိသိသာသာ ရွားသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သတင္း - ေက်ာ္ေဇယ်