ၿပီးခဲ့တဲ့ တနဂၤေႏြေန႔ (ဧၿပီ ၃ရက္)က နိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈဆိုင္ရာ သတင္းသမားမ်ား စုစည္းအဖြဲ႔ႀကီး (ICIJ) က ပနာမား စာရြက္စာတမ္းမ်ားလို႔ေခၚတဲ့ တကယ့္ႀကီးမားတဲ့သတင္း အေထာက္အထား ေပါက္ၾကားမႈတခုကို ေဖာ္ထုတ္တင္ျပလိုက္ပါတယ္။ အိုင္စီအိုင္ေဂ်က ႐ုရွား သမၼတဗလာဒီမာပူတင္ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္တခ်ိဳ႕၊ ကမၻာ့ေဘာ္လံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က်င့္၀တ္ ေကာ္မတီ၀င္ တေယာက္နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ထားတဲ့ လူေတြနဲ႔ စီးပြားေရးအရ ဆက္စပ္မႈေတြ စာေတြပါ၀င္ေနတဲ့ လွိိ်ဳ႕၀ွက္ကြန္ရက္တခုကို ဖြင့္ခ်ေဖာ္ထုတ္ထားတဲ့ အေထာက္အထားသိုက္တခုကို စံုစမ္းတင္ျပထားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ခ်မ္းသာ၊ အာဏာရွိသူေတြက သူတို႔ရဲ႕ခ်မ္းသာႂကြယ္၀မႈေတြကို ဖုံးကြယ္အခြန္ေရွာင္ဖို႔နဲ႔ ေငြေၾကး ခ၀ါခ်ဖို႔ ဘယ္လိုလုပ္ထားၾကတယ္ဆိုတာကို ဖြင့္ထုတ္ေဖာ္ျပလိုက္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ အဲဒီ သိမ္းဆည္းထားတဲ့အေထာက္ အထားမွတ္တမ္းဖိုင္ေတြစတင္ ေပါက္ၾကားခဲ့တာကေတာ့ ပနားမား အေျခစိုက္ ဥပေဒအက်ိဳး ေဆာင္ကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ ေမာ့ဆက္ ဖြန္ဆက္ကာ လို႔ေခၚတဲ့ ကုမၸဏီပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖိုင္ေတြက ဖြန္ဆက္ကာ ကုမၸဏီရဲ႕ ေဖာက္သည္ေတြ ေငြမည္းေတြကို ခ၀ါခ်ၾကပံု၊ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြနဲ႔ အခြန္ေငြကို ေရွာင္က်ဥ္ၾကပံုေတြကို ဖြင့္ထုတ္ ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ ျဖစ္ရပ္တခုမွာေတာ့ ကုမၸဏီက အေမရိကန္သန္းႂကြယ္သူေ႒းတေယာက္ကို သူ႔ေငြေၾကးေတြကို အာဏာပိုင္ေတြ မသိရေအာင္ ပိုင္ဆိုင္မႈအတု တခုေပးအပ္ထားခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒါဟာ ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈနဲ႔ အခြန္ေရွာင္မႈ မလုပ္နို္င္ေအာင္ တားဆီးဖို႔ျပ႒ာန္းထားတဲ့ နိုင္ငံတကာ စည္းမ်ဥ္း တခုကို တိုက္ရိုက္ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခု ပနားမား လွ်ိဳ႕၀ွက္စာရြက္စာတမ္း ေပါက္ၾကားမႈႀကီးကေတာ့ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ၀ီီကီလိခ္ အဖြဲ႔က ထုတ္ေဖာ္တင္ျပလိုက္တဲ့ ေပါက္ၾကားမႈကို ေသးငယ္သြားေစ နိုင္ေလာက္ေအာင္ကို ႀကီးမားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ႏႈိင္းယွဥ္မႈ အရ ၀ီကီလိခ္က ေဖာ္ထုတ္ေပါာက္ၾကားေစလိုက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ပမာဏဟာ ဆန္ရန္စစၥကိုရဲ႕လူဦးေရ ပမာဏနဲ႔ညီတယ္ဆိုရင္ ခု ပနာမား ေပါက္ၾကားမႈႀကီးကေတာ့ အႏၵိယ နိုင္ငံလူဦးေရေလာက္ နဲ႔ညီမွ် လိမ့္မယ္လို႔ ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက ဆိုပါတယ္။ေပါက္ၾကားခဲ့တဲ့ လွ်ိဳ႕၀ွက္မွတ္တမ္း ေပါက္ၾကားမႈႀကီးမွာ အခ်က္အလက္ေပါင္း ၁၁ ဒသမ ၅ သန္းေက်ာ္ ပါ၀င္ခဲ့ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္အလက္ေတြထဲမွာ သူတို႔အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ နိုင္ငံေတြက ဥစၥာပစၥည္းေတြ ကို လုယက္ခိုးယူထားတယ္လို႔ စြပ္စဲြခံထားရတဲ့ အာဏာရွင္နိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအ၀င္ ေလာေလာဆယ္နဲ႔ အရင္ အစိုးရအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ၁၂ ခု၊ နို္င္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ ရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြနဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ၆၀ ေက်ာ္နဲ႔ တျခားနိုိင္ငံေရးသမားနဲ႔ ျပည္သူ႔ေရးရာ တာ၀န္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ ၁၂၈ ေယာက္နဲ႔ ၿငိစြန္းေနတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြလည္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ေဖာ္ထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ အမည္မေဖာ္တဲ့ ဟက္ကာ ကေတာ့ ေပါက္ၾကားမႈ ထဲမွာ ပါ၀င္သူေတြထဲမွာ ၾသဇာအာဏာရွိသူေတြ အမ်ားႀကီး ပါ၀င္ေနတဲ့အတြက္ သူတို႔အတြက္ အသက္ အႏၱရယ္ရွိနိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီေပါက္ၾကားဖိုင္ေတြထဲမွာ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာ ပူတင္ ရင္းႏွီးတဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတယ္လို႔ သံသယရွိခံရတဲ့ ေဒၚလာသန္းေထာင္ခ်ီ ေငြေၾကးခ၀ါခ်မႈ ေတြလုပ္ေန တဲ့ ဂိုဏ္းတခုကိုလည္း ဖြင့္ခ်ေဖာ္ထုတ္ထားပါတယ္။ ေနာက္ နံမည္ႀကီးတခ်ိဳ႕ကေတာ့ တ႐ုတ္ သမၼတ ရွီက်င္းပင္ရဲ႕ေယာက္ဖ၊ ယူကရိန္းသမၼတ ပီထရို ေပၚ႐ုိရွင္ကို၊ အာဂ်င္တီးနားသမၼတ ေမာ္ရီဆီယို မာခရီ၊ ယူေက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္ရဲ႕ ကြယ္လြန္သူဖခင္၊ ပါကစၥတန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ န၀ပ္ရွရစ္ဖ္ရဲ႕သားသမီး ၄ ေယာက္ထဲက ၃ ေယာက္ တို႔နဲ႔ဆက္စပ္မႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္အေရးႀကီးတဲ့ ဆက္စပ္မႈ တခုကေတာ့ အိုက္စ္လင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆစ္ဂ္မန္ဒါ ဂန္ေလာ့ဆန္ရဲ႕ သူ႔ဇနီးသည္ရဲ႕ဥစၥာဓနနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အသိေပးေၾကညာမထားခဲ့တဲ့ အက်ိဳးစီးပြားကိစၥ အေထာက္အထား ျဖစ္ပါတယ္။ခုခ်ိန္မွာေတာ့ အုိက္စ္လန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ႏုတ္ထြက္ေပးလိုက္ရပါၿပီ။ ဒီေပါက္ၾကားမႈထဲမွာ အေတာ္ေစာေစာကတည္းက နာမည္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ ဆက္စပ္မႈတခုလည္း ပါ၀င္လာပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ကမၻာ့ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ က်င့္၀တ္ေကာ္မတီ ရဲ႕ အဓိက အဖြဲ႔၀င္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဥ႐ုေဂြးနိုိင္ငံသားေရွ႕ေန ဂ်ဴအန္ပီဒရို ဒါမီယာနီနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ကုမၸဏီဟာ မႏွစ္ကေမလက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈအရ အဖမ္းခံခဲ့ရတဲ့ ကမၻာ့ေဘာလံုး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဒုတိယ ဥကၠ႒ေဟာင္းနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ကမ္းလြန္ေရနံကုမၸဏီ အနည္းဆံုး ၇ ခု ကို ဥပေဒေၾကာင္းအရ အကူအညီေပးခဲ့တယ္လို႔ အေထာက္အထားအရ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ အဲဒီ ကမၻာေက်ာ္ေတြထဲမွာ ေနာက္က်မက်န္ ပါ၀င္လာသူေတြကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံက သြားေလသူ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ေန၀င္းရဲ႕သမက္ ေအးေဇာ္၀င္း အပါအ၀င္ ဦးမိုးျမင့္လို႔သိၾကတဲ့ မိုက္ကယ္မိုးျမင့္၊ ေဒါက္တာ ဥမၼာမိုးျမင့္၊ ဦးေက်ာ္၀င္း၊ ဦးေဌးျမင့္တို႔ ပါ၀င္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ဆိုင္ရာ သတင္းသတင္းသမားမ်ားအဖြဲ႔ ရဲ႕အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ျမင့္၊ ေဒၚျမျမစိုး၊ ဦးေမာင္ေမာင္ေဆြတင္၊ ေဒၚျမသီတာေဆြတင္၊ ဦးသုတ၊ ဦးျမင့္ေဆြတို႔ ပါ၀င္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသား အမည္ေတြနဲ႔ကေတာ့ Ernest Howard Bolton II၊ Financecorp Limited၊ Jonathan W. Smith၊ Quamruddin Ahmed၊ William Mark Hilsman တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို လွိ်ဳ႕၀ွက္ဖံုးကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကတဲ့ နိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ဆိုသူေတြ၊ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြ၊ နိုင္ငံေရး သမားေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြနဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ဆိုသူေတြဟာ ေငြေၾကးဥစၥာေတြကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ တရားမ၀င္ရရွိထားၾကတယ္၊ တနည္းေျပာရရင္ ခိုး၀ွက္ယူခင္ လုယက္ ယူငင္ထားၾကတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ အထူးသျဖင့္ အာဏာရွင္နိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ေတြဆိုရင္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္က ျပည္သူလူထုကို ဆင္းရဲတြင္းထဲမွာႏွစ္ထားၿပီး ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုပဲ အစဥ္တစိုက္လုပ္လာခဲ့ၾက မတန္တဆ ခ်မ္းသာလာခဲ့ၾကတဲ့သူေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ အျပစ္ႀကီးတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ စြပ္စဲြခံရတဲ့ ပင္ရင္ကုမၸဏီ ေအာ့ဆက္ဖြန္ဆက္ကာ ကေတာ့ သူတို႔ကုမၸဏီ ဟာႏွစ္ ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာမွာ ဘာမွေ၀ဖန္ေျပာဆိုတာ မခံခဲ့ရဘူးသလို ဘာရာဇ၀တ္မႈဆိုင္ရာ အမွားအယြင္းနဲ႔မွ တရားစြဲမခံခဲ့ရဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေပါက္ၾကားမႈႀကီးမွာ ထိပ္တန္းျဖစ္တဲ့ ႐ုရွားသမၼတ ပူတင္ရဲ႕ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဒီမီထရီပက္စေကာ့ကလည္း သတင္း သမားေတြနဲ႔ တျခားအဖြဲ႔အစည္း၀င္ေတြက ပူတင္နဲ႔ ႐ုရွားနိုင္ငံရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈကို အသေရ ပ်က္ေအာင္ လုပ္တာသာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့တာေတြ႔ရပါတယ္။ အိုက္စ္လန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္႐ုံးကလည္း သူနဲ႔ဆက္စပ္ေနတဲ့ ကမ္းလြန္ကုမၸဏီဟာ သူ႔ဇနီးရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြရွိတဲ့ ဦးပိုင္ကုမၸဏီတခုျဖစ္ၿပီး အခြန္ကိစၥမွာ အသာစီးယူတာမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘဲ၊ အိုက္စ္လန္မွာ အက်ိဳးစီးပြားဆိုင္ရာ ပဋိပကၡမ်ိဳးျဖစ္လာမွာကို ေရွာင္ရွားဖို႔ လုပ္ထားတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ ပါတယ္။ အာဂ်င္တီးနား သမၼတ မာခရီ ကလည္း သူနဲ႔ဆက္စပ္ခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီမွာ တစံုတရာ ေငြေၾကးထည့္၀င္ထားတာ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ တုံ႔ျပန္ေျပာဆိုခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘရစ္တိန္၊ ျပင္သစ္၊ ၾသစေၾတးလွ်နဲ႔ မကၠဆီကို နိုိင္ငံေတြကေတာ့ ျဖစ္နိုင္တဲ့ အခြန္ တိမ္းေရွာင္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားမယ္လို႔ ကတိေပး ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုသတင္း အခ်က္အလက္ေပါက္ၾကားမႈမ်ိဳးကို အဲဒီမွာပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့သူေတြက ထံုးစံအတိုင္း မ်က္ႏွာ အဖတ္ဆယ္ ျငင္းဆိုေလ့ရွိၾကေပမယ့္ သူတို႔ေတြလံုး၀ အဲဒီလိုမလုပ္ခဲ့ပါဘူးလို႔ေတာ့ အခိုင္အမာ သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ ကန္႔ကြက္ ခုခံေခ်ပနိုင္ၾကတာမ်ိဳးကေတာ့ အလြန္ျဖစ္ေတာင့္ ျဖစ္ခဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက အဲဒီေပါက္ၾကားလာတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို လက္ခံရရွိၿပီး စံုးစမ္းေမးျမန္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ကလည္း နိုင္ငံေပါင္း ၇၆ နိုင္ငံက သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္း ေပါင္း ၁၀၇ ဖြဲ႔နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ နိုင္ငံတကာစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈဆိုင္ရာ သတင္းသမားမ်ား စုစည္းအဖြဲ႔ႀကီး(ICIJ) ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ အစဥ္အလာနဲ႔ဂုဏ္သိကၡာအရ အေလးဂ႐ုျပဳရ ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေပါက္ၾကားမႈအရ မဟုတ္တာလုပ္ထား၊ ဥပေဒကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ထားၾကသူေတြ အေနနဲ႔ လည္း ကိုယ့္တာ၀န္ရွိမႈကို ကိုယ္တာ၀န္ယူလက္ခံသင့္ပါတယ္။ အစိုးရ ပိုင္းနဲ႔နိုင္ငံေရးသမားေတြ အဖို႔လည္း ကိုယ့္တာ၀န္ရွိမႈအတြက္ တာ၀န္က ႏုတ္ထြက္ေပးသင့္ပါတယ္။ ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္ တယ္လို႔ ေတြ႔ရွိရရင္လည္း အေရးယူအျပစ္ေပးတာကို မလႊဲမေသြခံၾကရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စိုးေနလင္း