ထိုင္၀မ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီးသမၼတ၊ အာရွရဲ႕ အင္ဂ်လာမာကဲလ္ ျဖစ္လာေလမလား
DVB
·
February 1, 2016
ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ စေနေန႔ (၁၆ ရက္ ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၆) ေန႔မွာေတာ့ ထိုင္၀မ္ႏုိင္ငံသမိုင္းမွာ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီးသမၼတအျဖစ္ မဲဆႏၵရွင္ေပါင္း ၁၂ သန္းေက်ာ္ရဲ႕ မဲဆႏၵအားလံုးရဲ႕ ၅၆ ဒသမ ၁၂ ရာႏႈန္းရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံခဲ့ရတာကေတာ့ အသက္ ၅၉ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဆိုင္အင္း၀င္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
သူဟာ ဥပေဒပါေမာကၡတေယာက္ ဘ၀ကေနၿပီး ဆယ္စုႏွစ္အတြင္း တဟုန္တိုး ေအာင္ျမင္တဲ့ နိုင္ငံေရးသမားတေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့သူတေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ လက္ရွိ ဒီမိုကရက္တစ္ တိုးတက္ေရးပါတီ (DPP) ရဲ႕ ဥကၠ႒ျဖစ္ၿပီး ခုၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကူမင္တန္ပါတီရဲ႕ သမၼတေလာင္း မစၥတာ အဲရစ္ခ်ဴ နဲ႔ ျပည္သူလူထု ပထမပါတီ (PFP) ရဲ႕ သမၼတေလာင္း မစၥတာ ဂ်ိမ္းစ္ဆြန္းတို႔နဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံခဲ့တာျဖစ္ၿပီး သမၼတ ေရြးခ်ယ္ခံရမယ္လို႔ တစ္ပ္ေပးခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ပ္ေပးခံခဲ့ရတဲ့အတိုင္းလည္း ဆႏၵမဲရဲ႕ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းနီးပါးကို ရယူ အႏုိင္ရခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခုခ်ိန္မွာ သူဟာ အာရွရဲ႕ ပထမဆံုး ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ေတာ့ မဟုတ္ေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးအေမြအႏွစ္၊ အ႐ုိက္အရာမရွိတဲ့ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီးသမၼတတေယာက္ ျဖစ္လာသလို ႏုိင္ငံေရးေလာကထဲကို ျပင္ပကေန ပထမဆံုး ၀င္ေရာက္လာခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါတင္မကဘဲ တ႐ုတ္စကားေျပာႏုိင္ငံေတြ အတြင္းမွာ ၾသဇာအာဏာအရွိဆံုး အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ ျဖစ္လာဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီလို႔ ေျပာရမယ့္ အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။
“ရင္ကေလး” လို႔ ေဒသမီဒီယာေတြက ခ်စ္စႏိုး အေခၚခံခဲ့ရတဲ့ ဆိုင္ဟာ သူ ဆယ္ေက်ာ္သက္ဘ၀က ထိုင္ေပကို ေျပာင္းေရႊ႕မလာခဲ့ေသးခင္က ထိုင္၀မ္ေတာင္ပိုင္း ေက်းရြာေလးတခုျဖစ္တဲ့ ဖင္န္ဂင္းမွာ ႀကီးျပင္းလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့က်င့္သင္ၾကားမႈနဲ႔ ေရွ႕ေနတေယာက္ ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ ဆိုင္ဟာ ထိုင္၀မ္ အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္မွာ ပထမဆံုး တက္ေရာက္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒတန္းကို တႀကိမ္ က်႐ႈံးခဲ့ဖူးတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ္လို႔ သူဟာ သူ႔ရဲ႕ ဥပေဒဘာသာ ေလ့လာသင္ယူမႈကို ဆက္လက္တိုးျမႇင့္ခဲ့ၿပီး ကြန္းနဲလ္တကၠသိုလ္က မဟာဘြဲ႔နဲ႔ လန္ဒန္ စီးပြားေရးပညာေက်ာင္းက ေဒါက္တာဘြဲ႔ကို ရယူႏုိင္ခဲ့ၿပီး အဲဒီဘာသာရပ္ကိုလည္း အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အဂၤလိပ္စကားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေျပာဆိုႏုိင္ၿပီး ခုခ်ိန္မွာေတာ့ ထိုင္၀မ္ကၽြန္းႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာစိတ္ဓာတ္ အရွိဆံုး ေခါင္းေဆာင္တေယာက္အျဖစ္ သေဘာထားတာကို ခံလာခဲ့ရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
မ်က္မွန္နဲ႔ အရင္က ဥပေဒပညာရွင္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ သူဟာ မူ၀ါဒေရးရာ အထူးစူးစိုက္ ေလ့လာသူတေယာက္လည္းျဖစ္ၿပီး အဲဒီအခ်ိန္က သမၼတျဖစ္ခဲ့တဲ့ လီတန္္၀ွီးက ႏုိင္ငံ ၂ ခု သေဘာတရားကို ဖန္တည္းေရးမွာ ထိုင္၀မ္ႏုိင္ငံဟာ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတခု မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း သက္ေသျပဖို႔ ဥပေဒကၽြမ္းက်င္သူ တစုကို ဦးေဆာင္ သုေတသနျပဳဖို႔ သူ႔ကို ေရြးခ်ယ္တာ၀န္ေပးၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုၿပီး လူသိမ်ား ထင္ရွားလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ၀န္ႀကီးအဆင့္ ေအဂ်င္စီတခုျဖစ္တဲ့ ျပည္မေရးရာေကာင္စီရဲ႕ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ဒီမိုကရက္တစ္ တိုးတက္ေရးပါတီရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာ ပါ၀င္လာခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ DPP ကို ၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ အရင္သမၼတ ခ်င္ေရႊဗ်န္း လက္ထက္မွာ ဒုတိယဥကၠ႒ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။
မစၥတာခ်င္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ လူေျပာသူေျပာမ်ားလာတဲ့ အခ်ိန္ေနာက္ပိုင္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ဆိုင္က DPP ပါတီရဲ႕ပံုရိပ္ကို သန္႔စင္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ သူေရးသားတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ ဆိုင္က “ရင့္က်က္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုမွာ အားေကာင္းတဲ့ အတိုက္အခံပါတီတခု မရွိလို႔ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံေရးဟာ ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားဖို႔ပဲ ရွိတာေပါ့ရွင္” လို႔ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ သူက “တကယ္လို႔ က်မလုပ္ႏိုင္တယ္လို႔ သိတဲ့ဟာ တခုကို က်မက မလုပ္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္လိုက္တယ္ဆိုရင္ က်မကိုယ္က်မ ဘယ္ေတာ့မွ ခြင့္လႊတ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူးရွင္” လို႔လည္း သူက ေရးသားခဲ့ပါေသးတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဆိုင္က သမိုင္းနဲ႔ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဘာသာရပ္ကို ေလ့လာသင္ယူခ်င္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔အေဖက သူ႔ရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရဲ႕ ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာေတြမွာ သူ႔ကို အကူအညီေပးခ်င္တဲ့အတြက္ သူက ဥပေဒဘြဲ႔ကိုပဲ ယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ထိုင္၀မ္အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္က ဥပေဒဘြဲ႔ေတြနဲ႔ ကြန္းနဲလ္တကၠသိုလ္ လန္ဒန္ စီးပြားေရး ပညာေက်ာင္းက စီးပြားေရးပညာနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံဘြဲ႔ေတြကို ရယူခဲ့ပါတယ္။ ဆိုင္ဟာ လူေလးစားခံရတဲ့ အေတြးအေခၚသမားတဦး၊ ညႇိႏႈိင္းေရးသမားတဦး ျဖစ္ေပမယ့္ လူထုနဲ႔ ထိေတြ႔ရတဲ့အခါေတြမွာ ရွက္တတ္ပါတယ္။ DPP က အစဥ္အလာ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြလို ရန္လိုတတ္တာမ်ိဳး လူၾကားမွာ ျမင္ေကာင္းေအာင္ လွည့္စားဟန္ေဆာင္ လုပ္ျပတတ္တာမ်ိဳး မရွိဘဲ သူတို႔နဲ႔ အေတာ္ကြဲျပားတယ္လို႔ ဆိ္ုပါတယ္။ ထိုင္၀မ္ျပည္သူလူထုက သူ႔ကို ၾသဇာရွိ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ ဒါမွမဟုတ္ စကားေျပာေကာင္းသူ တေယာက္အျဖစ္ မျမင္ၾကေပမယ့္ သူက သူ႔ရဲ႕ ႐ုိးသားမွန္ကန္မႈ၊ အသိဉာဏ္ပညာရွိမႈနဲ႔ ဇြဲလံု႔လေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုအေပၚ လႊမ္းမိုးႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုင္က အရင္ ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မာဂရက္သက္ခ်ာနဲ႔ လက္ရွိ ဂ်ာမန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အင္ဂ်လာ မာကဲလ္တို႔ကို သူ ေလးစားအားက်တဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားေလ့ ရွိပါတယ္။ သူဟာ ၁၉၈၀ စုႏွစ္အတြင္းမွာ အဂၤလန္ႏုိင္ငံမွာ ပညာသင္ယူခဲ့သူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ “သံမဏိလိပ္ျပာ” မာဂရက္သက္ခ်ာရဲ႕ အရာရာမွာ ႏွံ႔စပ္ကၽြမ္းက်င္တတ္တာနဲ႔ အားမာန္အတြက္ ေလးစားအားက်မိသလို ေဒါက္တာ မာကဲလ္ကိုလည္း သူ႔ရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ ျပတ္သားရဲ၀န္႔မႈေၾကာင့္ ေလးစား အားက်မိတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဂါဒီးယန္သတင္းစာက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ဒီမိုကရက္တစ္ တိုးတက္ေရးပါတီက ထိုင္၀မ္ႏုိင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္မႈကို တရား၀င္ အားေပး ေထာက္ခံခဲ့ေပမယ့္ ဆိုင္ကေတာ့ သူသာ သမၼတ ျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံနဲ႔ ေနၿမဲတိုင္း တည္ရွိမႈကို ထိန္းသိမ္းသြားခ်င္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့အပတ္က မူ၀ါဒေရးရာ စကားစစ္ထိုးပြဲတခုမွာ “၁၉၉၉ ခုႏွစ္ အမ်ားသေဘာတူညီမႈ” ျဖစ္တဲ့ ‘တ႐ုတ္ျပည္တျပည္ေထာင္တည္း’ ရွိတယ္လို႔ဆိုတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံနဲ႔ KMT အၾကား အျပန္အလွန္ နားလည္မႈအေပၚ သူ႔ရပ္တည္ခ်က္ကို အခိုင္အမာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈ မလုပ္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီသေဘာတူညီခ်က္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြင့္ဆို နားလည္ၾကေပမယ့္ DPP ကေတာ့ သေဘာတူညီခ်က္ကို ဘယ္တုန္းကမွ အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ပါဘူး။
ဆိုင္က “ေရလက္ၾကားျဖတ္ဆက္ဆံေရးေတြက တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ရွိေနႏုိင္ပါတယ္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ အမ်ားသေဘာတူညီခ်က္ကေတာ့ ေရြးခ်ယ္စရာ တခုပါ။ ဒါေပမယ့္ တခုတည္းရွိတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ခု ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲဟာ ဆိုင္အတြက္ ဒုတိယေျမာက္ ႀကိဳးစားမႈပါ။ သူဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ေပမယ့္ ၿပိဳင္ဘက္ KMT က မစၥတာ မာရင္းဂ်ိဳကို ခန္႔ညားေလာက္တဲ့ မဲ ၄၅ ဒသမ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတႀကိမ္မွာေတာ့ သူက ေအာင္ပြဲရသြားခဲ့ပါၿပီ။
မႏွစ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ဒီစီ မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာေလ့လာေရး ေကာင္စီမွာ မိန္႔ခြန္းစကား ေျပာၾကားခဲ့တုန္းက ထိုင္၀မ္ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးသမၼတ တေယာက္ကို လက္ခံဖုိ႔ အဆင္သင့္ရွိရဲ႕လား ဆိုတာကို ထည့္သြင္း ေျပာဆိုသြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူက… “ဟုတ္ပါတယ္၊ တခ်ိဳ႕ ထိုင္၀မ္ျပည္သူေတြက အေတာ္ေလး အစဥ္အလာအတိုင္း ရွိေနၾကေသးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးသမၼတ တေယာက္ကို စဥ္းစားေပးဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနၾကမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လူငယ္မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြၾကားမွာေတာ့ က်မထင္ပါတယ္၊ သူတို႔ေတြဟာ အမ်ိဳးသမီး ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ရရွိလာရင္ ဆိုၿပီး အမ်ားအားျဖင့္ စိတ္၀င္စားမႈ ရွိေနၾကပါလိမ့္မယ္။ သူတို႔က အဲဒါဟာ ေခတ္နဲ႔ညီညြတ္တဲ့ကိစၥ တခုပဲလို႔ ထင္ၾကမွာပါ” လို႔ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
ခုေတာ့ သူဟာ ထိုင္၀မ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီးသမၼတ တေယာက္ ျဖစ္လို႔လာပါၿပီ။ သူ႔ရဲ႕ အသိဉာဏ္ပညာ၊ ႐ုိးသားထက္ျမက္မႈ၊ ဟန္ေဆာင္မႈ ကင္းမဲ့မႈနဲ႔ အားေကာင္းခိုင္မာတဲ့ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးတတ္မႈ၊ သည္းခံတတ္မႈ စတဲ့ အရည္အခ်င္းေတြေၾကာင့္ အာရွရဲ႕ အင္ဂ်လာ မာကဲလ္မ်ား ျဖစ္လာေလမလားလို႔ ေဒသတြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဟာင္ေကာင္ဘက္ပတစ္တကၠသိုလ္က တ႐ုတ္ ထုိင္၀မ္ဆက္ဆံေရး ေလ့လာသူတဦးျဖစ္တဲ့ ပါေမာကၡ ယန္းပီယာေရး ကာဘက္စတန္ကေတာ့ ဆိုင္ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ ထုိင္၀မ္အယူအဆကို ေထာက္ခံတဲ့ DPP ကျဖစ္ေပမယ့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ေနၿမဲတိုင္း အေျခအေနကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ စိတ္၀င္စားတဲ့ အေတာ္ေလး သေဘာထား ေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ သူတဦးလို႔ ဆိုပါတယ္။ သူက.. “မာဂရက္သက္ခ်ာနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္တာေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပိုၿပီး တိတိက်က် ႏႈိင္းယွဥ္လို႔ ရတာကေတာ့ ဂ်ာမဏီက အင္ဂ်လာ မာကဲလ္ပါ။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ သူက အမ်ားသေဘာတူညီမႈတခု တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနလို႔ပါပဲ” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ မၾကာခင္ ေတြ႔လာၾကရေတာ့မွာပါ။ ။