ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကုိ အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတည္ေထာင္ရာမွာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ တပ္မေတာ္အပါအ၀င္ အစုအဖြဲ႔အားလုံးက သေဘာကိုက္ညီၾကေပမယ့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေျခခံသေဘာထားမွာေတာ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ တျခားအစုအဖြဲ႔ေတြအၾကား မတူကြဲျပားပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဇန္န၀ါရီ ၁၂ ရက္ေန႔ကေန ၁၆ ရက္ေန႔ထိ က်င္းပတဲ့ ပထမအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳခ်က္ေတြသာျဖစ္ၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မဟုတ္သလို ေနာင္က်င္းပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးက႑ ေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြက္ အေထာက္အကူျပဳေစဖို႔သာ ရည္ရြယ္တယ္္လို႔ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက ထုတ္ျပန္တဲ့ စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးက႑ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အစုအဖြဲ႔ ၇ ခုမွာ အစုိးရအစုအဖြဲ႔၊ လႊတ္ေတာ္အစုအဖြဲ႔၊ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ႔၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အစုအဖြဲ႔၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား အစုအဖြဲ႔၊ တုိင္းရင္းသားမ်ား အစုအဖြဲ႔ႏွင့္ ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထုိက္သူမ်ား အစုအဖြဲ႔ေတြ ပါ၀င္ၾကပါတယ္။ ဖက္ဒရယ္ဆိုတာ ခြဲထြက္ေရးလို႔ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီးအဓိပၸာယ္ေကာက္ယူမႈေအာက္ကေန အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုေတြ၊ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔ေတြအၾကား  ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတရပ္ ေပၚထြန္းလာေစေရးအတြက္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ညီလာခံေခၚယူ က်င္းပႏုိင္ခဲ့တာပါ။ မႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလလယ္ပိုင္းက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၂၀ ေက်ာ္အနက္ ၈ ဖြဲ႔နဲ႔ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ရက္ေပါင္း ၉၀ အၾကာမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ စတင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္တာလည္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္အစိုးရသစ္ေတြ လက္ထက္မွာ ဆက္လက္က်င္းပမယ့္ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံေတြအတြက္ အစပ်ဳိးလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကမယ္လို႔ အစုအဖြဲ႔ေတြ အကုန္လုံးက သေဘာကိုက္ညီ တင္ျပၾကေပမယ့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို တည္ေဆာက္ဖို႔ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့အခါ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ႔နဲ႔ က်န္အစုအဖြဲ႔အၾကား ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳခ်က္ေတြ ျခားနားၾကပါတယ္။ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ႔က ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို အေျခခံတဲ့ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို တည္ေဆာက္ဖို႔ အႀကံျပဳေဆြးေႏြးၿပီး တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အစုအဖြဲ႔၊ လႊတ္ေတာ္အစုအဖြဲ႔ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား အစုအဖြဲ႔တုိ႔က အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးရာမွာေတာ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုမ်ား ေနထုိင္သည့္ ေဒသမ်ား၏ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ စသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ မူဝါဒမ်ားကုိ မိမိတုိ႔ ႏွစ္သက္သေဘာက်သည့္အတုိင္း လြတ္လပ္စြာ ခ်မွတ္ႏုိင္သည့္ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို အေျခခံဖို႔ အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အစုိးရအစုအဖြဲ႔၊ လႊတ္ေတာ္အစုအဖြဲ႔ႏွင့္ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ႔တုိ႔က လက္ရွိ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ ၁၄ ခုမူကို ဆက္လက္ က်င့္သံုးသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ဗဟုိအားေကာင္းေသာ အစုိးရစနစ္ကုိသာ က်င့္သုံးဖို႔ အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီအစုအဖြဲ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ၈ ျပည္နယ္ကုိ အေျခခံသည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကုိ တည္ေဆာက္ရန္ အႀကံျပဳ ေဆးြေႏြးခဲ့သလို ဗမာျပည္နယ္ ထူေထာင္ဖို႔ကိုလည္း အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ျပည္နယ္ေတြ ဖြဲ႔စည္းေရးမွာ လူမ်ဳိးကုိ အေျခခံကာ သတ္မွတ္ေစလုိေၾကာင္း တုိင္းရင္းသားမ်ား အစုအဖြဲ႔က ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ႔ကမူ ပထဝီကုိ အေျခခံကာ သတ္မွတ္လုိေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အစုအဖြဲ႔ကမူ ျပည္နယ္ေတြကို ဖြဲ႔စည္းရာမွာ အမ်ဳိးသားျပည္နယ္ေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသားမ်ားျပည္နယ္ေတြဟူ၍ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အစုအဖြဲ႔ဝင္တဖြဲ႔နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား အစုအဖြဲ႔တုိ႔မွ ကုိယ္စားလွယ္တခ်ဳိ႕က ျပည္နယ္အသစ္နဲ႔ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ အသစ္ေတြကုိ လုိအပ္သလုိ ဖြဲ႔စည္းေပးသြားေရး စဥ္းစားဖို႔ ေဆြးေႏြးအႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္ ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီးေတြမွာ သီးျခား ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပ႒ာန္းေရးကိစၥန႔ဲ ပတ္သက္လို႔ အစုိးရအစုအဖြဲ႔နဲ႔ တပ္မေတာ္အစုအဖြဲ႔တုိ႔က ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေတြအတြက္ သီးျခား ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကုိ ျပ႒ာန္းရန္မလုိေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အစုအဖြဲ႔၊ တုိင္းရင္းသားကုိယ္စားလွယ္္မ်ား အစုအဖြဲနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီအစုအဖြဲ႔မွ ကုိယ္စားလွယ္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ျပည္နယ္ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကုိ သီးျခား ျပ႒ာန္းသင့္တယ္လို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ပထမအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုညီလာခံမွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ က႑အလိုက္ အစုအဖြဲ႔ ၅ ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ ၅ ဖြဲ႔ကေတာ့ ႏို္္င္ငံေရးကိစၥရပ္မ်ား ေဆြးေႏြးမႈအစုအဖြဲ႔၊ လူမႈေရးကိစၥရပ္မ်ား ေဆြးေႏြးမႈအစုအဖြဲ႔၊ စီးပြားေရးကိစၥရပ္မ်ား ေဆြးေႏြးမႈအစုအဖြဲ႔၊ လုံၿခဳံေရးကိစၥရပ္မ်ား ေဆြးေႏြးမႈအစုအဖြဲ႔၊ ေျမယာႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ မူဝါဒကိစၥရပ္မ်ား ေဆးေႏြးမႈအစုအဖြဲ႔တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္ သမၼတသက္တမ္းအတြင္း တႏိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္တရပ္ကို ေရးဆြဲအတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ စာခ်ဳပ္ေရးဆြဲရာမွာ အဓိကအခန္းက ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေရးဆြဲခဲ့ၾကတဲ့ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔၊ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီေတြနဲ႔ စစ္ေရးအင္အားေတာင့္တင္းလွတဲ့ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ အပါအ၀င္ အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားအျပား ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြကို သူဦးေဆာင္မယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ကတည္းက ေျပာၾကားထားပါတယ္။