သူရဲေဘာေၾကာင္တဲ့ လက္နက္နဲ႔ ဓားစာခံ ဆီးရီးယား မာဒရာ ဒုကၡသည္ေတြ
DVB
·
January 18, 2016
ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒမတ္စကပ္ရဲ႕ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၂၅ ကီလိုမီတာပဲေ၀းၿပီး လက္ဘႏြန္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္နဲ႔ ၁၁ ကီလိုမီတာပဲ ေ၀းတဲ့ မာဒရာၿမိဳ႕ကေလးက ၿမိဳ႕ခံလူ ၄၂၀၀၀ ေလာက္ဟာ ဆီးရီးယား အာဏာရွင္သမၼတ အာဆတ္ကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔ တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကတဲ့ သူပုန္ေတြရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ရွိေနတဲ့အတြက္ သမၼတ အာဆတ္ သစၥာခံစစ္တပ္ေတြနဲ႔ သူတို႔ကို ေထာက္ခံအားေပးေနတဲ့ လက္ဘႏြန္ ရွီတီ ဟစ္စ္္ဘိုလာ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႕ ၀ုိင္းရံပိတ္ဆို႔မႈကို မႏွစ္က ဇူလိုင္လကတည္းက ခံေနၾကရပါတယ္။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ အဆိုအရ ပိတ္ဆို႔ၿပီး အဆက္အသြယ္အားလံုး ျဖတ္ေတာက္ခံထားရတဲ့ မာဒရာၿမိဳ႕ဟာ ဆီးရီးယား စစ္ပြဲအတြင္းမွာ အဆိုး၀ါးဆံုးျမင္ကြင္း ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရတဲ့ သတင္းဓာတ္ပံုေတြထဲမွာ အ႐ုိးေပၚအေရတင္႐ုံ မ်က္တြင္းေဟာက္ပက္နဲ႔ ဒုကၡသည္ ေယာက်္ား၊ မိန္းမနဲ႔ ကေလးေတြရဲ႕ပံုကို ျမင္လိုက္တာနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အေျခအေနနဲ႔ သူတုိ႔ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡဟာ ဘယ္ေလာက္ ဆုိး၀ါးျပင္းထန္မယ္ ဆုိတာကို အလြယ္တကူ ခံစားနားလည္ႏုိင္ၾကပါတယ္။
ဒမတ္စကပ္က ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ေအဂ်င္စီ အႀကီးအကဲ ဆာရတ္ မာလစ္ကေတာ့ ဂ်နီဗာမွာ သတင္းသမားေတြက ၿမိဳ႕မွာျဖစ္ေနတဲ့ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈနဲ႔ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံ တျခားေနရာေတြမွာျဖစ္ေနတဲ့ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈကို ႏႈိင္းယွဥ္ေျပာၾကားေပးဖို႔ ေျပာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူက လအေတာ္ၾကာ အာဏာရွင္အစိုးရ ေထာက္ခံတဲ့ တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ၀ိုင္းရံ ပိတ္ဆို႔ခံထားရတဲ့ ကာလအတြင္း အငတ္ေဘးေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ၾကရတဲ့ သူေတြအေၾကာင္း ေဖာ္ျပေရးသားထားတဲ့ “မယံုၾကည္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ သတင္းတင္ျပမႈ” ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ဆီးရီးယား သံအမတ္ႀကီး ဘာရွာ ရာဖာရီကေတာ့ နယ္ျခားမဲ့ ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (MSF) က ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ကစၿပီး လူေပါင္း ၂၈ ေယာက္ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားအၿပီးမွာ မာဒရာမွာ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈ မရွိပါဘူးလုိ႔ သတင္းမီဒီယာေတြကို တနလၤာေန႔က နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဆာရတ္ မာလစ္က အေစာင့္ယာဥ္တန္းနဲ႔ လိုက္ပါလာရင္း ေၾကာက္စရာေကာင္းလွတဲ့ ၿမိဳ႕ရဲ႕
အေျခအေနမွာ သူတို႔ရဲ႕ ဒုကၡေ၀ဒနာေတြကို နာနာၾကည္းၾကည္း ေျပာမျပႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အားနည္းလြန္းေနတဲ့ လူေတြအေၾကာင္းကို “မာဒရာမွာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ခဲ့ရတာေတြကေတာ့ ဘာနဲ႔မွ ႏႈိင္းလုိ႔မရပါဘူးဗ်ာ၊ ရွင္သန္ေနထိုင္မႈ မရွိၾကေတာ့ပါဘူး” လို႔ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ မာဒရာၿမိဳ႕ကို ဆီးရီးယားအစိုးရက အစားအစာ အပါအ၀င္ ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီအားလံုး ၀င္ခြင့္မေပးဘဲ ျပင္ပနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးအားလံုးကို ျဖတ္ေတာက္ပိတ္ဆို႔ထားခဲ့တာ လေပါင္းအေတာ္ၾကာ ရွိလာခဲ့တဲ့အတြက္ အစားအစာေစ်းႏႈန္းေတြ အဆမတန္ ျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး ဆန္တကီလို ေစ်းႏႈန္းဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀၀ ေလာက္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့အပတ္က လူမႈမီဒီယာေတြအားလံုးနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာေတြမွာ အစာငတ္ေနၾကတဲ့ ကေလးေပါက္စေလးေတြနဲ႔ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြရဲ႕ ဓာတ္ပံုေတြ၊ သတင္းေဆာင္းပါးေတြနဲ႔ ဖံုးလႊမ္းေနခဲ့ပါတယ္။
ၿမိဳ႕ထဲမွာ ပိတ္ေလွာင္ခံထားရတဲ့ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သား ကေလးသူငယ္ေတြနဲ႔ ေယာက်္ား၊ မိန္းမ ဒုကၡခံစားေနၾကရသူေတြအတြက္ အလိုအပ္ဆံုး ကူညီပံ့ပိုးမႈေတြ ေပးပို႔ႏုိင္ေရးကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြ ရွိလာခဲ့ၿပီး ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီးက ဆီးရီးယားအစိုးရကို အ၀ိုင္းခံထားရတဲ့ မာဒရာၿမိဳ႕ထဲကို ေရြ႕လ်ားေဆးခန္းေတြနဲ႔ ေဆးကုသေရးအဖြဲ႔ေတြ ေစလႊတ္ခြင့္ျပဳဖို႔ ခြင့္ေတာင္းၿပီး အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြကို ကုသေပးဖို႔ အဆိုး၀ါးဆံုး ခံစားေနရသူေတြကို ေခၚထုတ္သြားခြင့္ျပဳဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္လို႔ အဖြဲ႔ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္က အဂၤါေန႔က ေျပာပါတယ္။
ဒမတ္စကပ္က ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ အဲလိဇဘက္ ေဟာ့ဖ္ကို ဆီးရီးယားဆရာ၀န္တေယာက္က လူဦးေရ ၄၂၀၀၀ ေနထိုင္တဲ့ ၿမိဳ႕က လူ ၃၀၀၊ ၄၀၀ ေလာက္ဟာ အထူးၾကပ္မတ္ကုသေပးဖို႔ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာတဲ့အတြက္ သူတို႔ေအဂ်င္စီအေနနဲ႔ တအိမ္တက္ဆင္း သြားေရာက္ကုသေပးဖို႔ လိုအပ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ခါရမ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းကလည္း ပိတ္၀ိုင္းခံေနရတဲ့ မာဒရာမွာ ေဆာင္းရာသီ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္း အကူအညီ ေပးအပ္ႏုိင္ေရး အပါအ၀င္ စီမံခ်က္တခ်ိဳ႕မွာ ပံ့ပိုးကူညီမႈေတြ လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေဒသတြင္း အင္ဂ်ီအိုေတြနဲ႔အတူ တြဲၿပီး အေအးဒဏ္နဲ႔ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈဒဏ္ေတြ ခံစားေနၾကရတဲ့ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြကို ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းေတြ ပိုၿပီး ေပးအပ္ႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနၾကၿပီး ဒီ မတရားတဲ့ မာဒရာ ၀ိုင္းရံပိတ္ဆို႔မႈကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ပစ္ဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ ဒမတ္စကပ္ ကိုယ္စားလွယ္ အဲလီဇဘက္ ေဟာ့ဖ္က “က်မ တကယ့္ကို ထိတ္လန္႔သြားခဲ့ပါတယ္။ လူေတြက ေစ်းထဲကို စုလာခဲ့ၾကပါတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ားက အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ ငတ္ျပတ္ေနၾကတာကို ရွင္တို႔ေတြ႔ရမွာပါ။ ဘယ္သူမွ မၿပံဳးႏုိင္ၾကပါဘူး။ က်မနဲ႔ စကားေျပာခဲ့ၾကတဲ့ ကေလးေတြက သူတို႔မွာ ကစားဖို႔ေတာင္ အားမရွိေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာၾကပါတယ္ရွင္” လို႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက ဒမတ္စကပ္မွာ အေျခစိုက္ထားခဲ့တဲ့ က်န္းမာေရး ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ႕ စခန္းကေန တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
စစ္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ အုပ္စုတခုျဖစ္တဲ့ ဆီးရီးယား လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ကေတာ့ အနည္းဆံုး လူ ၃၀၀ ေလာက္ ၿမိဳ႕က ထြက္သြားခဲ့ၾကၿပီး သူတို႔ကို အစိုးရတပ္ေတြက ဒမတ္စကပ္ေဒသကို ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကုလသမဂၢကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြကို မာဒရာၿမိဳ႕က ဘယ္သူေတြကို ေခၚထုတ္ဖို႔မွ အသံုးမျပဳခဲ့ရေသးဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ ဆီးရီးယား ဆရာ၀န္တေယာက္ကလည္း မိခင္ေတြ ႏို႔တိုက္လို႔မရေလာက္ေအာင္ကို ႏို႔ေတြ ခန္းေျခာက္ကုန္ၾကၿပီး ကေလးေတြ ေက်နပ္မႈ မရၾကဘူးလို႔ ေဟာ့ဖ္ကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ေဟာ့ဖ္က “အမ်ိဳးသမီး ဆရာ၀န္တေယာက္က လြန္ခဲ့တဲ့ ၇ လအတြင္း မိခင္ ၂၇ ေယာက္ကေန ၃၀ ေလာက္အထိ ခြဲစိတ္ေမြးေပးခဲ့ရၿပီး သူ႔မွာ လိုအပ္တဲ့ ေလ့က်င့္သင္ယူထားမႈ မရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ အသက္ကယ္ဆယ္တာလို႔ သူျမင္တဲ့အတြက္ ၀င္လုပ္ေပးခဲ့ရတာပါ” လို႔ သူ႔ကို ေျပာျပခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့သူ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတို႔ရဲ႕အိမ္ေတြက မထြက္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ကို အားနည္းေနတာကို သူေတြ႔ခဲ့ရၿပီး သူက “က်မတို႔က အတားအဆီးမရွိ အခ်ိန္အတိုင္းအတာတခုထိ ၀င္ေရာက္ ကူညီေပးႏုိင္ခြင့္ လိုအပ္ပါတယ္။ ေရရွည္အတြက္ကေတာ့ တခုတည္းေသာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ဟာက ၀ိုင္းရံပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ဖယ္ရွားေပးလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။
မာဒရာၿမိဳ႕က ပိတ္ဆို႔ခံေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲမွာ ရက္ရွည္အစာမစားရလို႔ လမ္းေပၚမွာ သတိေမ့ေမ်ာ လဲက်ေနတဲ့သူေတြ၊ မလႈပ္မရွားနိုင္ေတာ့လုိ႔ မလႈပ္မယွက္ထိုင္ေန၊ လွဲေနၾကရတဲ့ ကေလးေလးေတြ၊ အ႐ုိးပေဒသာျဖစ္ၿပီး လဲေနတဲ့ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနသူေတြကို ၿမိဳ႕ရဲ႕ ေနရာအႏွံ႔မွာ ျမင္ေနခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာ စစ္ရဲ႕ဆိုးက်ိဳးေတြလို႔ ေျပာရမွာျဖစ္ေပမယ့္ အာဏာရွင္ အာဆတ္အစိုးရ အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕အာဏာနဲ႔ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ဖို႔ အျပစ္မဲ့ျပည္သူလူထုကို ဓားစာခံလုပ္ၿပီး ခု မာဒရာၿမိဳ႕မွာလို ပိတ္ဆို႔၀ိုင္းရံ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ေတာက္ အငတ္ထားတဲ့ကိစၥကေတာ့ အလြန္ရက္စက္ ဆိုးသြမ္းတဲ့ လုပ္ရပ္၊ မသံုးစြဲသင့္တဲ့ သူရဲေဘာေၾကာင္တဲ့ လက္နက္ကို လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈမဲ့ က်င့္သံုး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္လို႔ပဲ ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ရမွာပါပဲ။ ဒီကာလရွည္ၾကာလာၿပီျဖစ္တဲ့ ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္ထဲကို ေခါင္းစဥ္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ၀င္ေရာက္လာၾကတဲ့ တျခား ေထာက္ခံသူ၊ ကန္႔ကြက္သူ ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔လည္း အျပစ္မဲ့ ျပည္သူလူထုေတြ ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡကို ကိုယ္ခ်င္းစာနာစိတ္နဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြကို ကိုယ္ ျပန္လွန္ေလ့လာ သံုးသပ္ၿပီး အမွန္တရား၊ တရားမွ်တမႈနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္က ရပ္တည္ေပးၾကဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား သက္သက္ကိုပဲ ၾကည့္ၿပီး ဆက္လက္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္၊ ျပည္သူလူထုကို ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္စက္ေနတဲ့ အာဏာရွင္ အစိုးရေတြကိုလည္း ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ႀကီးက ၾသဇာရွိရွိ တားဆီးကန္႔ကြက္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ခုခ်ိန္ထိေတာ့ အဲဒီလို လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တာမ်ိဳး မေတြ႔ရေသးပါဘူး။
တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ ကမၻာ့ႏုိင္ငံႀကီး အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အေသခံဗံုးေဖာက္၊ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္၊ ျပန္ေပးဆြဲ စတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ လူကုန္ကူးမႈေတြကို က်ဴးလြန္ေနၾကတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းေတြကိုလည္း လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြကို ေလးစားလိုက္နာၿပီး ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးက လူသားေတြရဲ႕ အက်ိိဳးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို လိုလားေရွ႕႐ႈတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက စုေပါင္းၿပီး ႏွိမ္နင္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးၾကဖို႔ အပူတျပင္း လိုအပ္ေနၿပီလို႔ ယူဆမိပါေၾကာင္း။
