တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေတာ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ထဲက သူတို႔ ဖန္တီး ျပဳလုပ္ထားတဲ့ လူလုပ္ကၽြန္းတခု အနားအထိ ပဲ့ထိန္းဒံုးက်ည္ ပစ္လႊတ္နိုင္တဲ့ ဖ်က္သေဘၤာ ယူ အက္စ္အက္စ္လာဆင္ကို ေစလႊတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ မခံမရပ္ႏိုင္ ေဒါသျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေနာက္က ေျခရာခံလိုက္ၾကည့္ခဲ့၊ သတိေပးခဲ့တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးကိုလည္း ေခၚယူေတြ႔ဆံု သတိေပးခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အဂၤါေန႔က တ႐ုတ္နိုင္ငံက စပရက္တေလကၽြန္းစုနားမွာ သူတို႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့လူ လုပ္ကၽြန္းေတြအနား ေရျပင္ပိုင္နက္ထဲကိို ေရမိုင္ ၁၂ မိုင္အထိ ယူအက္စ္အက္စ္ လာဆင္ ဖ်က္သေဘၤာက ကင္းလွည့္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့တာဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အႀကီးမားဆံုး စိန္ေခၚမႈျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေျပာဆိုုျပစ္တင္လိုက္ပါ တယ္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘာမားရဲ႕ သမၼတ သက္တမ္းအတြင္းမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကမၻာ့ အထူထပ္ဆံုး သေဘၤာလမ္းေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ဒီေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ေဒသနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ဆက္ဆံေရးမွာ အဖုအထစ္ေတြ ရွိလာခဲ့တာ လအေတာ္ၾကာခဲ့ၿပီလို႔ ေျပာရမွာပါ။ အေမရိကန္ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိ အရာရွိတေယာက္ကေတာ့ ဖ်က္သေဘၤာ လာဆင္ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ဆိုထားတဲ့ ဗီယက္နမ္နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတြက ပိုင္နက္ဆိုင္ရာ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အျငင္းပြားေနဆဲျဖစ္တဲ့ ပင္လယ္ေရျပင္ ကို ေရမိုင္ ၁၂ မိုင္ အတြင္းထိ ၀င္ေရာက္သြားခဲတာဟာ လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္းသြားလာခြင့္ အရ ကင္းလွည့္မႈတခုသာျဖစ္ၿပီး ေနာက္လည္း မၾကာခဏ အဲဒီလိုလုပ္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ဖ်က္သေဘၤာဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ လူလုပ္ကၽြန္း ၇ ခုထဲက တခုျဖစ္တဲ့ ဆူဗီ သႏၱာေက်ာက္တန္းနဲ႔ ေရမိုင္ ၁၂ မိုင္ အတြင္း ၀င္ေရာက္သြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို တ႐ုတ္ ပဲ့ထိန္းဒံုးက်ည္တပ္ ဖ်က္သေဘၤာတစီးနဲ႔ ကင္းလွည့္သေဘၤာတစင္းက ေနာက္ကလိုက္လံေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၿပီး ဥပေဒအရ သတိေပးခဲ့တယ္လို႔ တ႐ုတ္ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဆိုပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ ေန႔စဥ္သတင္းစာရဲ႕ ဗုဒၶဟူးေန႔ထုတ္ေရွ႕ဖံုးမွာေတာ့ အေမရိကန္ဟာ အီရတ္နဲ႔ အာဖဂန္ႏိုင္ငံမွာ ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ သူရဲ႕ အင္အားျပမႈေတြရဲ႕ ရလဒ္ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မႈေတြ၊ ၀႐ုန္းသုန္းကားျဖစ္မႈေတြကို သင္ခန္းစာ ယူ သင့္ၿပီလို႔ ေ၀ဖန္ေရး ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ တကယ့္အခိုင္အမာရွိေနတဲ့ အခ်က္ေတြအရ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ အင္အားသံုးၿပီး စစ္ပြဲေတြကို စတင္ေနၿပီး ပဋိပကၡမွာ တိုက္ရိုက္ပါ၀င္ပတ္သက္ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြကိ္ု အဆိုး၀ါးဆံုး အနၱရာယ္ျဖစ္ေစနိုင္တဲ့ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ေစမႈေတြကို လွန္ဆြေပးေနတာျဖစ္တယ္လို႔ အဲဒီ ေဆာင္ပါးက ေဖာ္ျပေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနကေတာ့ ယူအက္စ္အက္စ္လာဆင္ဟာ လိုက္လာတဲ့ တ႐ုတ္သေဘၤာနဲ႔ လံုျခံဳစိ္တ္ခ်ရတဲ့ အကြာအေ၀းအတြင္းမွာ ေမာင္းႏွင္ခဲ့ၿပီး ေရမိုင္ ၇၂ မိုင္(၁၁၅ ကီလိုမီတာ) အတြင္း ဘာျပသနာမွ မျဖစ္ခဲ့ဘူးလို႔ သတင္းေပးပို႔ထားခဲ့ပါတယ္။ လာဆင္ဟာ ဒီကင္းလွည့္မႈ မတိုင္ခင္ တ႐ုတ္စစ္သေဘၤာေတြက လိုက္ပါေစာင့္ၾကည့္ခဲ့တာကို သတင္းပတ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ခံခဲ့ရတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီလို လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳးကို ရန္လိုတယ္လို႔ သေဘာမထားသင့္ဘဲ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပံုမွန္ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈတခု ျဖစ္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိ အရာရွိတေယာက္က ေျပာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅ ထရီလီယံ တန္ဖိုးေလာက္ရွိတဲ့ ကုန္သြယ္လမ္းေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္ တ၀ွမ္းလံုးနီးပါးကို သူ႔ပိုင္နက္ျဖစ္တယ္လို႔ အခိုင္အမာ ေတာင္းဆိုၿပီး လူလုပ္ကၽြန္းေတြ ဖန္တီးတိုးခ်ဲ႕ေနတဲ့အတြက္ ဒီေရျပင္ပိုင္နက္ဟာ သူတို႔လည္း ပိုင္ဆိ္ုင္တယ္လို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကတဲ့ ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွား၊ ဘရူနိုင္း၊ ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ ထိုင္၀မ္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အျငင္းပြားေနတာကာလ ၾကာလာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကလည္း က်ားကုတ္က်ားခဲ သူ႔ပိုင္နက္ပါလို႔ေျပာၿပီး ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ ခု အေမရိကန္ ေရတပ္ဖ်က္သေဘၤာရဲ႕ ကင္းလည့္မႈ ကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက သံအမတ္ႀကီးကို ေခၚယူေတြ႔ဆံု သတိေပးခဲ့တဲ့အထိ ကန္႕ကြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ား ဆိုင္ရာေရးရာ ေကာ္မတီက ၿပီးခဲ့တဲ့ အဂၤါေန႔က ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး အက္ရွ္ကာတာကို ေခၚယူစစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုေရတပ္က ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္အတြင္း စစ္ေရးအရ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈ ျပဳလုပ္တာေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ထြက္ဆိုခဲ့ၿပီး အထက္လႊတ္ေတာ္ေရးရာ ေကာ္မတီက ေမးျမန္းမႈေတြကို ေျဖၾကားရာမွာေတာ့ ယူအက္စ္အက္စ္လာဆင္ဟာ တ႐ုတ္နိုင္ငံရဲ႕ လူလုပ္ကၽြန္း တခုရဲ႕ ေရမိုင္ ၁၂ မိုင္အတြင္းကို ျဖတ္သြားခဲ့တယ္လို႔ ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ဒုတိယ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဇန္ရီဆီြကေတာ့ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး မက္ခ္ဆ္ ေဘာင္းကပ္စ္ကို အဲဒီ ကင္းလွည္မႈဟာ အလြန္အမင္း တာ၀န္မဲ့မႈ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တ႐ုတ္ကာကြယ္ေရးဌာနရဲ႕ အစပိုင္းေျပာၾကားမႈကေတာ့ ယူအက္စ္အက္စ္ လာဆင္ဟာ စပရက္တေလကၽြန္းစုေတြနဲ႔ သႏၱာကေက်ာက္တန္းေတြ နားကို တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို ႔ဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ လူခင္းကလည္း တကယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေဒသတြင္း တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဆက္ၿပီး ဖန္တီးေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္မွာ စစ္တပ္အင္အား ခ်ထားမႈ ကို ပိုၿပီး တိုးခ်ဲ႕ရလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသနဲ႔ ေဒသ လြန္ ပင္လယ္ေရျပင္ေတြအထိ နက္နက္ရိႈင္းရႈိင္း သူအင္အား တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ရွိေနခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ကလည္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ကင္းလွည္႔ခြင့္အရ ပံုမွန္အတိုင္း ဆက္ၿပီးေဆာင္ ရြက္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ တခိ်ဳ႕ကေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အဲဒီ ပံုမွန္ေဆာင္ရြက္မႈေတြကိို ဥပမာအားျဖင့္ အေမရိကန္ေရတပ္သေဘၤာေတြကို ပိတ္ဆို႔တာ၊ ၀ိုင္းထားဖို႔ ႀကိဳးစားတာမ်ိဳးအထိ ခုခံ လုပ္ေဆာင္လာနိုင္ေျခ ရွိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တ႐ုတ္နိုင္ငံက စပရက္တေလကၽြန္းနဲ႔ ေျမာက္ဖက္ ပရာဆဲလ္ကၽြန္းေတြကို ပိုင္ဆိုင္မႈ ေတာင္းဆိုေနတာဟာ ပထ၀ီ ဆိုင္ရာ နီးစပ္မႈထက္ သမုိုင္းဆိုင္ရာအေျခခ်မႈက ပိုမ်ားပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရက အလွမ္းေ၀းတဲ့ ေနရာအထိ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္လာၿပီး စပရက္တေလကၽြန္းစု ရဲ႕ အနာဂတ္အေရး ေဒသဆိုင္ရာညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးဖုိ႔ ေတာင္းဆိုေနၾကတာကို ဂ႐ုမစိုက္ဘဲ သူရဲ႕ေတာင္းဆိုမႈကို ပိုၿပီး ခိုင္မာ အားေကာင္းေအာင္ ေရတပ္လႈပ္ရွားမႈေတြကိုပါ တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္လာတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေရျပင္ပိုင္နက္ကို ေတာင္းဆိုေနတဲ့ တျခားႏိုင္ငံေတြကလည္း သႏၱာေက်ာက္တန္းေတြေပၚမွာ ေရွ႕တန္းကင္းစခန္းေတြ ထိမ္းသိမ္းထားတာေတြ ရွိေပမယ့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေတာ့ သတိျပဳမိစရာ လူလုပ္ကၽြန္းေတြ ဖန္တီး တည္ေဆာက္ၿပီး ပထ၀ီအေနအထားကို ေျပာင္းဖို႔ ႀကိဳးစားလာတာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလမွာ အေမရိကန္အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၈ လ အတြင္း သူတို႔ရဲ႕ ေရွ႕တန္းကင္း စခန္းေတြအတြက္ ေျမဧက ၂၀၀၀ ထပ္တိုးခ်ဲ႕ခဲ့တယ္လို႔ ေထာက္ျပေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို တ႐ုတ္ရဲ႕ ပင္လယ္ျပင္ဆိုင္ရာ အင္အား ဆန္႔ထုတ္ လာတာကို ပိုၿပီးသတိထားလာၿပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈေတြကို ေရေၾကာင္းအရေရာ ေလေၾကာင္းအရပါ ဆန္႔က်င္စိန္ေခၚဖို႔ အေမရိကန္က ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ခု အဂၤါေန႔ စပရက္တေလ ကၽြန္းစုနားကို အေမရိကန္က လြတ္လပ္စြာ သြားလာကင္းလွည့္ခြင့္အရ ကင္းလွည့္၀င္ေရာက္ခဲ့တာဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က စတင္ေတာင္းဆိုလာတဲ့အခ်ိန္ ကတည္းက ဒါပထမဆံုးလို႔ ဆိုပါတယ္။ တဘက္ကလည္း တခုတည္းေသာ မဟာအင္အားႀကီးနိုင္ငံ အေမရိကန္၊ တဘက္ကလည္း စီပြားေရး ဒုတိယအင္အားအႀကီးဆံုးနဲ႔ အင္အားႀကီးဖို႔ အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ကမၻာ့လူဦးေရ အမ်ားဆံုး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနေတာ့ ဒီ ၂ နိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးတင္းမာလာတာဟာ ေဒသတြင္းနဲ႔ တကမၻာလံုး အတိုင္းအတာအထိ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္နဲ႔ ဒီကၽြန္းစုေတြ ပိုင္ဆိုင္ေရး ေတာင္းဆိုေနၾက၊ ေစာင္ေနတဲ့ကိစၥကို ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ၾကားနိုင္ငံေတြက ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္း အေျဖရွာ တရားမွ်တေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ စစ္လက္နက္အင္အားသံုးလာတဲ့ အေျခအေနအထိ ေရာက္မလာသင့္ဘူးလို႔ ယူဆသလို ၂ နိုင္ငံလံုးက ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။ စိုးေနလင္း