ျမန္မာ့ ပထမဆုံး ဇီ၀အ၀န္းနယ္ေျမအျဖစ္ အင္းေလးကန္ကို သတ္မွတ္
အေးနိုင်
·
June 10, 2015
အင္းေလးကန္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆုံးေသာ ဇီ၀အ၀န္းနယ္ေျမ (Biosphere Reserve)အျဖစ္ သတ္မွတ္ေၾကာင္း ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ႕၊ ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပၸံနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ (ယူနက္စကုိ)ဌာနခ်ဳပ္မွာ ဇြန္ ၉ ရက္ေန႔ အစည္းအေ၀းက ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။
၂၇ ႀကိမ္ေျမာက္ the Man and the Biosphere (MAB) International Coordinating Council (ICC) meetings (လူသားနဲ႔ ဇီ၀အ၀န္းနယ္ေျမ ႏိုင္ငံတကာ ေပါင္းစပ္ညိႇႏိႈင္းေရး ေကာင္စီ အစည္းအေ၀းေတြ)မွာ သေဘာတူခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ယူနက္စကိုက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အင္းေလးကန္ဟာ အခုဆိုရင္ ယူနက္စကိုရဲ႕ MAB ပရိုဂရမ္ေအာက္က ကမၻာ့ ဇီ၀အ၀န္းႀကိဳး၀ိုင္းကြန္ရက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္သြားၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ယူနက္စကို ေျပာခြင့္ရသူ Sriharsha Masabathula က “အက်ဳိးအျမတ္ကေတာ့ ေဒသခံလူထုကို ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ အသိပညာေပးမႈနဲ႔အတူ ပိုမိုပါ၀င္ပတ္သက္ေစၿပီး ယုံၾကည္မႈဆီကို ေခၚေဆာင္သြားဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ အေကာင္းဆုံးကေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးနဲ႔ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြကို ေရရွည္တည္တံ့ တိုးတက္ေစဖို႔ စိတ္ကူးစိတ္သန္းျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
ယူနက္စကိုရဲ႕ ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမ သတ္မွတ္ႏုိင္ၿပီျဖစ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ ေနရာ စာရင္း၀င္လာတဲ့ အင္းေလးကန္ကို သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုလုပ္ ေဆာင္ လာႏုိင္ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
အင္းေလးကန္ ဇီ၀အ၀န္းႀကိဳး၀ိုင္းဟာ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ေတာင္ႀကီးခရိုင္မွာ တည္ရွိၿပီး ဟက္တာေပါင္း (၄၈၉ ၇၂၁) ရွိပါတယ္။
အင္းေလးကန္ဟာ ေဂဟစနစ္အေရးပါသာမကဘဲ ေရေပၚကၽြန္းေတြေပၚက စိုက္ပ်ဳိးေရးလို ေဒသခံေတြရဲ႕လူေနမႈပုံစံကို သူတို႔ရဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ေစျခင္းဟာ လည္း ထူးျခားပါတယ္။
အင္းေလးကန္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ေရစီးေရလာဟာ ေဒသခံေတြအေပၚ ေဂဟစနစ္၀န္ေဆာင္မႈေတြ၊ ေရသန္႔ ေလသန္႔ ရရွိမႈ ေအးျမတဲ့ရာသီဥတုနဲ႔ ငါးသိုေလွာင္ရရွိမႈနဲ႔ တျခားအရင္းအျမစ္ေတြကို ေထာက္ပံ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အင္းေလးေဒသကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆုံးေသာ ဇီ၀အ၀န္းႀကိဳး၀ိုင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေရး အတြက္ ယူနက္စကုိဟာ ေနာ္ေ၀အစိုးရရဲ႕ ရက္ေရာတဲ့ေထာက္ပံံ့မႈေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရကို နည္းပညာေထာက္ပံ့မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးႏႇင့္ သစ္ေတာေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာန၊ ယူအင္ဒီပီတို႔နဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ႕မွာက်င္းပတဲ့ ျမန္မာပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးႏႇင့္ သစ္ေတာေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနက အႀကီးတန္းအရာရွိေတြ တက္ေရာက္တဲ့ ဒီအစည္းအေ၀းကို ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၉ ႏိုင္ငံက အဆိုျပဳလႊာ ၂၆ ခု တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားခရိုင္ မိုးေကာင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက အင္းေတာ္ႀကီးေဒသ ကိုလည္း လူသားႏွင့္ ဇီဝအဝန္း နယ္ေျမအျဖစ္ အဆုိျပဳ တင္သြင္းႏုိင္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ သိရွိရပါတယ္။
ယူနက္စကိုရဲ႕ လူသားနဲ႔ ဇီ၀အ၀န္းနယ္ေျမ အစီအစဥ္ကို ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ေဘးကင္းလုံျခဳံမႈနဲ႔ ေဂဟစနစ္ေတြကို စီမံခန္႔ခြဲဖို႔နဲ႔ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ ဆန္းသစ္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြကို ျမႇင့္တင္ႏုိင္ေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။