၃ ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း စင္ကာပူႏုိင္ငံက ပထမဆုံး ေသဒဏ္
DVB
·
October 17, 2014
စင္ကာပူႏုိင္ငံဟာ မၾကာေသးခင္က မူးယစ္ေဆးေမွာင္ခုိေရာင္း၀ယ္တဲ့ အမ်ိဳးသား ၂ ဦးကုိ ႀကိဳးေပး စီရင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ဒီႏုိင္ငံမွာ ပထမဆုံး ေသဒဏ္ စီရင္လုိက္တာပါ။
စင္ကာပူႏုိင္ငံဟာ ဥပေဒအရ ေသဒဏ္ဟာ မျဖစ္မေန ျပ႒ာန္း သင့္လားဆုိတာ ကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ေနစဥ္အတြင္း ၂၀၁၁ ဇူလုိင္လကစ လုိ႔ ေသဒဏ္စီရင္ခ်က္ကုိ ရပ္ဆုိင္း ခဲ့ပါတယ္။
အခုေတာ့ တခ်ိဳ႕အမႈေတြအတြက္ တရာသူႀကီးေတြကုိ ဆုံးျဖတ္ခြင့္ အာဏာ အပ္ႏွင္းလုိက္ပါတယ္။ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္စာရင္းအရ စင္ကာပူႏုိင္ငံဟာ ကမာၻမွာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈ အျမင့္ဆုံးႏုိင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီႏုိင္ငံရဲ႕တရားစီရင္ေရးနဲ႔ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈအေပၚ ေ၀ဖန္ေရးစာအုပ္ေရးသားခဲ့သူ ၿဗိတိသွ် စာေရးဆရာ အယ္လန္ရွာဒရိက္ကုိ ေထာင္ခ်ခဲ့ပါတယ္။
ေမာ္နီကာေကာ့တ္၀ါနီဟာ သူ ေထာင္မက်ခင္မွာ သြားေရာက္ ေတြ႔ဆုံခဲ့ဲၿပီး ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ ေသဒဏ္ခ်မွတ္မႈ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ ဒီအစီရင္ခံစာကုိ ျပန္လည္ တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။
ၿဗိတိသွ်စာေရးဆရာနဲ႔ ဂ်ာနယ္လစ္ အယ္လန္ရွာဒရိက္ရဲ႕ စင္ကာပူအက်ဥ္းေထာင္က ႀကိဳးတုိက္ေဒါက္ျဖဳတ္၀န္ထမ္းေဟာင္းတဦးနဲ႔ ရွားရွားပါးပါး အင္တာဗ်ဴးတခုဟာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ပထမဆုံးသတင္းထူး ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။
ႀကိဳးတုိက္က အက်ဥ္းသားေတြကုိ ေဒါတ္ျဖဳတ္သမားက ဘယ္လုိ ႀကိဳးေပးစီရင္လဲဆုိတာကုိ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
"က်ေနာ္က လူငယ္ေတြကုိ ႀကိဳးမေပးသင့္ဘဲ ေပးတာမ်ိဳးေတြလုိ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ တရားမဲ့စီရင္မႈ အေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ကုိးကားေရးသားခဲ့တာပါ။"
အဲဒီအမႈေတြထဲက တခုကေတာ့ ဗစ္ဂနက္စ္ေမာ္သီရဲ႕အမႈပါ။ သူဟာ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ မေလးရွားလူမ်ိဳးတဦး ျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဂရမ္ ၃၀ ေအာက္ရွိတဲ့ ဘိန္းျဖဴကုိ စင္ကာပူႏုိင္ငံကုိ တင္သြင္းမႈနဲ႔ ႀကိဳးေပး ကြပ္မ်က္ခံခဲ့ရပါတယ္။
သူ႔ကုိ ဒီလုိ စီရင္ခ်က္ခ်ဖုိ႔ သုံးခဲ့တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြက အက်င့္ပ်က္ ရဲ၀န္ထမ္းတဦးစီက ျဖစ္ၿပီး အခုခ်ိန္မွာ ဒီရဲ၀န္ထမ္းကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးေနၿပီ"လုိ႔ အယ္လန္က ဆုိပါတယ္။
"သူ႔ကုိ အခု မုဒိမ္းမႈရယ္၊ သူ႔မိတ္ေဆြအခန္းမွာ လက္ထိတ္ခတ္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတဦးကုိ ဓမၼတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ၿပီး ကုိယ္လက္ႏွီးေႏွာမႈအတြက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေနၿပီ။ ဟုိလူငယ္ရဲ႕အမႈကုိ စစ္ေနတုန္းကတည္းက ဒါေတြကုိ သိထားမွာ ေသခ်ာတယ္။ ေကာင္ေလးကေတာ့ ႀကိဳးေပးခံ သြားရတယ္ေလ။ ေနာက္ ၂ ႏွစ္ၾကာေတာ့ ဟုိအမ်ိဳးသမီးက မုဒိမ္းမႈနဲ႔ တရားစြဲတဲ့အခါ ဒီ ရဲအရာရွိကုိ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႔ တရားစြဲလုိက္တယ္။ အဲေတာ့ သူက လာဘ္ထုိးဖုိ႔ ႀကိဳးစားတယ္။ သူ႔ကုိ ေထာင္ ၁၅ လ ခ်ခဲ့တယ္။ အခု က်ေနာ္က ထိပ္တန္းေရွ႕ေနတဦးနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး ထားတယ္။ တိပ္နဲ႔ မွတ္တမ္းတင္ထားတယ္။ သူက ဘာေျပာလဲဆုိေတာ့ အကယ္၍သာ ဒီရဲအရာရွိကုိ အရင္ဆုံး တရားရုံးမွာ စစ္ေဆးခဲ့ရင္ ဗစ္ဂနက္စ္ေမာ္သီကုိ ေဆးေမွာင္ခုိမႈနဲ႔ အျပစ္ရွိေၾကာင္း စီရင္ခ်က္ ခ်ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးတဲ့" လုိ႔ အယ္လန္က ဆုိပါတယ္။
ဒီစာအုပ္ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ဗစ္ဂနက္စ္ေမာ္သီရဲ႕မိသားစုဟာ သူတုိ႔သားကုိ မွားယြင္း စီရင္မိေၾကာင္း စင္ကာပူအစုိးရကုိ ၀န္ခံဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။ အန္ဆူရင္ဒရန္ဟာ လြတ္လပ္ေသာ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔ရဲ႕ အဖြဲ႔၀င္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။
"က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ သားတဦးကုိ ဥပေဒနဲ႔ မညီ မွားယြင္း ကြပ္မ်က္ခံလုိက္ရတဲ့ မိသားစုရဲ႕ အမႈကုိ ျပန္ေကာက္ေနပါတယ္။ စင္ကာပူႏုိင္ငံက တရားစြဲထားတဲ့ စာေရးဆရာ အယ္လန္ရွာဒရိက္ရဲ႕အမႈကုိ ျပန္ေကာက္ေနပါတယ္။ တကယ့္ေတာ့ သူလုပ္တာ ေကာင္းတယ္။ တကယ္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေၾကာက္စရာအျဖစ္ေတြကုိ သူက ဖြင့္ခ်တာ။ မေလးရွားႏုိင္ငံသား တဦးကုိ ႀကိဳးေပးတာအပါအ၀င္ သိပ္ကုိ ဆုိး၀ါးတဲ့ မွားယြင္းစီရင္တာေတြကုိ သူက ဖြင့္ခ်တာ" လုိ႔ ဆူရင္ဒရန္က ဆုိပါတယ္။
ဗစ္ဂနက္စ္ေမာ္သီကုိ ကယ္ဖုိ႔ သိပ္ကုိ ေနာက္က်သြားၿပီး ျဖစ္ေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ဥပေဒပညာရွင္ေတြဟာ ႀကိဳးတုိက္ထဲ ေရာက္ေနတဲ့ ေနာက္ထပ္ မေလးရွားလူငယ္ ဘိန္းေမွာင္ခုိသမားတဦးကုိ ကယ္တင္ဖုိ႔ တုိက္ပြဲ၀င္ေနၾကပါတယ္။
ဥပေဒအရ ေသဒဏ္ထုိက္တဲ့ အျမင့္ဆုံးပမာဏရဲ႕၂ ဆေက်ာ္ရွိတဲ့ ဘိန္းျဖဴ ၄၇ ဂရမ္ကုိ လက္၀ယ္ပုိင္ဆုိင္မႈနဲ႔ စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာ အဖမ္းခံရခ်ိန္မွာ ဗူအီေကာင္းဟာ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ ရွိေနပါၿပီ။ လြတ္လပ္ေသာဥပေဒပညာရွင္မ်ားအဖြဲ႔မွ လာသီဖာခုိယာက မေလးရွားအစုိးရအေနနဲ႔ စင္ကာပူအစုိးရကုိ ဗူအီေကာင္းရဲ႕အမႈကုိ သက္သက္ညွာညႇာ စီရင္ဖုိ႔ ေမတၱာရပ္ရုံနဲ႔ မလုံ ေလာက္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
"ဆာဘားျပည္နယ္က ဒီကေလးမွာ ေျပာေရးဆုိခြင္ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံေရးတန္ဖိုးလဲ မရွိဘူး။ ဒီေတာ့ ဒီမေလးရွားလူငယ္ကုိ ကယ္ႏုိင္မလားဆုိေတာ့ အစုိးရဘက္က(သုိ႔) ႏုိင္ငံေရးသမားေတြဘက္က တင္းမာတဲ့တုန္႔ျပန္မႈေတြ မရွိေသးဘူးလုိ႔ပဲ ဆုိရမယ္။ တေယာက္ေတာ့ ဆုံးရႈံးလုိက္ရၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္တေယာက္ ကယ္ဖုိ႔ေတာ့ ေနာက္မက်ေသးပါဘူး" လုိ႔ လာသီဖာက ဆုိပါတယ္။
ဒီလူငယ္ကုိ ကယ္တင္ေရးတုိက္ပြဲဟာ စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာလည္း ျဖစ္ပြားေနပါၿပီ။
စင္ကာပူႏိုင္ငံသား ၁၅၀ ေက်ာ္ဟာ မုိးထဲမွာပဲ ျပည့္သူ႔ဟစ္တုိင္မွာ စုရုံး ေရာက္ရွိေနၾကပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးေမွာင္ခုိမႈ နဲ႔ ေသဒဏ္က်ခံရမယ့္ မေလးရွားလူငယ္ ဗူအီေကာင္းကုိ ေထာက္ခံအားေပးဖုိ႔ ဒီေနရာကုိ ေရာက္ရွိေနတာပါ။
လူအခြင့္အေရးဥပေဒပညာရွင္ အမ္ရာဗီက သူ႔အတြက္ အမႈလုိက္ေပးမယ့္ ေရွ႕ေနတဦးပါ။
"ေယာင္ဗူအီေကာင္းက ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔တဲ့ လူငယ္တဦးပါ။ ဗုဒၶရဲ႕အဆုံးအမကုိ လုိက္နာၿပီး လူေကာင္းအျဖစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလုိက္ပါၿပီ။ ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ဗူအီေကာင္း အတြက္ စာနာရုိင္းပင္းမႈကုိ ေတာင္းခံတဲ့ေန႔က လူ ၄၀ ေလာက္ လာတက္တယ္။ တက္ေရာက္လာသူေတြရဲ႕ ဓာတ္ပုံကုိ ဗူအီေကာင္းကုိ ျပေတာ့ ၂၀ မိနစ္ေလာက္ ေတြေတြႀကီး စုိက္ၾကည့္ေနတယ္။ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာက စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း လက္ရွိသမၼတ အာဏာရလာခ်ိန္ကစလုိ႔ အစုိးရအဖြဲ႔ဟာ ႀကိဳးေပးခံရသူေတြကုိ သက္သက္ညႇာညႇာ စီရင္ဖုိ႔ လုံးလုံး မစဥ္းစားခဲ့ဘူး။ သမၼတမွာလည္း အာဏာမရွိဘူးဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ အားလုံး သိသြားၿပီ။ ဒီေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္းမွာ ႀကိဳးေပးခံလုိက္ရသူေတြ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ရွိမလဲ" လုိ႔ ရာဗီကဆုိပါတယ္။
တရားေရး၀န္ႀကီးေကရွန္မူဂမ္က ဗူအီေကာင္းကုိ သက္ညႇာခြင့္ ေပးလုိက္ရင္ မူးယစ္ရာဇာေတြကုိ မီးစိမ္းျပလုိက္သလုိ ျဖစ္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ မူးယစ္ရာဇာေတြ အဖုိ႔ လူငယ္ ဒါမွမဟုတ္ သားသည္အေမေတြကုိ တည္ၾကက္အျဖစ္ ထားၿပီး စင္ကာပူႏုိင္ငံကုိ မူးယစ္ေဆးသြင္းဖုိ႔ ခြင့္ျပဳလုိက္သလုိ ျဖစ္သြားလိမ့္လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
အာရွေကာလင္းအစီအစဥ္အတြက္ ေမာ္နီကာေကာ့တ္၀ါနီ မေလးရွားနဲ႔ စင္ကာပူႏိုင္ငံကေန သတင္းေပးပုိ႔တာပါ။
ေနာက္ဆက္တြဲသတင္း - က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ Asia Calling သတင္းမွတ္တမ္းေဟာင္းမွ သတင္းတပုဒ္ကုိ ေမာ္နီကာကေန တင္သြင္းခဲ့တဲ့အတြက္ အခုဆုိရင္ ၾကိဳးမိန္႔ေစာင့္ေနတဲ့ မူးယစ္ေဆးေမွာင္ခုိသမား ေယာင္ဗူအီေကာင္းဟာ ယစ္မ်ိဳးဥပေဒကုိ အလြဲသုံးမႈအားျပင္ဆင္ခ်က္ဥပေဒအရ ေသဒဏ္ကေန ၾကိမ္ဒဏ္ ၁၅ ခ်က္နဲ႔ တစ္သက္တစ္ကၽြန္းအျပစ္ဒဏ္ကုိ ေလွ်ာ့ေပါ့က်ခံရမယ့္ ပထမဆုံးအက်ဥ္းသားျဖစ္လာခဲ့ပါၿပီ။ ဒီေန႔ ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အမႈသည္ရဲ႕ဘ၀မွာ အေပ်ာ္ဆုံးေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေယာင္လဲ သူ႔အမွားကုိသိျပီး ေနာင္တရေန ပါျပီ။ အသက္ရွင္ခြင့္ျပန္ရတာကုိပဲ သူက၀မ္းသာေနတာပါလုိ႔ မီဒီယာေတြ႔ဆုံခန္းတခုမွာ ေယာင္ရဲ႕အက်ိဳး ေဆာင္ေရွ႕ေနျဖစ္တဲ့ မစၥတာအမ္ရာဗီကဆုိပါတယ္။