မေလးရွား ဒုကၡသည္စာသင္ေက်ာင္း
DVB
·
October 12, 2014
ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာမဟာမင္းႀကီးရုံး (ယူအန္အိပ္ခ်္စီအာ) ရဲ႕ ရဲ႕အဆုိအရ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ေတြေရာ ႏုိင္ငံေရးခုိလုံခြင့္ေတာင္းသူ အပါအ၀င္ ဒုကၡသည္(2)သိန္းေလာက္ ေနထုိင္ေနတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။
ဒီထဲမွာ ဆာဘားေဒသက မြတ္စလင္ေတြကေန ကြာလာလမ္ပူျမိဳ႕က ဆုိမာလီဒုကၡသည္ေတြထိ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံပါ၀င္ပါတယ္။ ဒုကၡ သည္စခန္းက ကေလးေတြဟာ အစုိးရစာသင္ေက်ာင္းေတြကို တက္ခြင့္မရပါဘူး။ ခုဆုိရင္ ဒုကၡသည္ စာသင္ေက်ာင္းဖြင့္လွစ္ျပီး လူအပ္ပညာရပ္ေတြကုိ သင္ၾကားေပးေနပါၿပီ။
ဒုကၡသည္စာသင္ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြကုိ တေန႔ ၅ နာရီႏႈန္းနဲ႔ အဂၤလိပ္စာ၊ သခၤ်ာ၊ သိပၸံနဲ႔ အျခား ဘာသာရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ အႏုပညာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ ကဇာတ္နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ေနထုိင္းနည္း စတာေတြကုိ သင္ၾကားေပးပါတယ္။
ဒီေက်ာင္းကုိ မစၥ မေလးရွားမယ္ေဟာင္း ဒက္ဘရာ ဟင္နရီရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ တည္ေထာင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒက္ဘရာ ဟင္နရီက "၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မစၥ မေလးရွားဆုကုိ က်မ ရၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ မေလးရွားမွာ အန္ဂ်ီအုိေတြ လုပ္ေနတဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ဖုိ႔ ရွာရင္းနဲ႔ UNHCR နဲ႔ အဆက္အသြယ္ရခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ သူတုိ႔က်မကုိ လွမ္းဆက္သြယ္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ မွတ္တမ္းယူေပးႏုိင္မလားလုိ႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ က်မတုိ႔သြားေတြ႔ဖူးတဲ့ မိသာစုေတြထဲက တစုကေတာ့ ဆုိမာလီမိသားစုပါ။ ဒီကတုိက္ခန္းတခုမွာ ေနပါတယ္။ က်မက သူတုိ႔ ကေလး ၄ ေယာက္မွာ ဘာမွလည္းမသိ၊ ေက်ာင္းလည္းမေနရ၊ ဘာပညာမွလည္းမရွိ၊ လုံးလုံးအေမွာင္က်ေနတာကုိ ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်မမွာ မ်က္ကြယ္မျပဳႏုိင္ဘဲ တခုခုလုပ္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးရသြားပါတယ္။”
ဒီလုိနဲ႔ ဟင္နရီဟာ ဆုိမာလီဆရာလည္းျဖစ္၊ လူထုေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္တဲ့ ရွာဖီရွာရစ္မုိဟာမတ္နဲ႔ မဟာမိတ္ဖြဲ႔လုိက္ပါတယ္။
"ဆုိမာလီမွာစစ္ျဖစ္ေနလုိ႔ မေလးရွားကုိ က်ေနာ္ေရာက္လာတာပါ။ ဒီေရာက္ေတာ့ ဆုိမာလီမွာ စစ္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အကာအကြယ္ယူဖုိ႔လုိပါတယ္။ သူတုိ႔မွာက ပညာသင္စရာေနရာမရွိဘူး။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ့္မွာ ေငြနည္းနည္းရွိေလေတာ့ ဒီကေလးေတြရဲ႕ပညာေရးအတြက္ သုံးရင္ေကာင္းမယ္ဆုိျပီး ေတြးမိသြားတာပါ" လုိ႔ ရွာဖီက ေျပာပါတယ္။
ဆုိမာလီက ပုဂၢလိကပညာသင္ေက်ာင္းမွာလည္း ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခဲ့ဖူးတယ္လုိ႔ ရွာဖီရွာရစ္မုိဟာမတ္က ေျပာပါတယ္။
"ဆုိမာလီမွာတုန္းကေတာ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြအတြက္ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ စတဲ့အေၾကာင္းေတြကုိ စာတမ္းဖက္ပြဲေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ့္ႏုိင္ငံမွာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူအေနနဲ႔ အလုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ စာသင္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာက္လာေတာ့ က်ေနာ္က လူမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ေရာ၊ ဆရာအေနနဲ႔ပါ ေနရာရလာတာပါ။"
သီးသန္႔အလွဴရွင္ေတြ၊ စုေပါင္းအလွဴရွင္ေတြနဲ႔ ရန္ပုံေငြရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ေတြရဲ႕ မတည္မႈနဲ႔ ဒုကၡသည္ေက်ာင္းေလးဟာ ေက်ာင္းသူ/သားေတြကုိ စာအုပ္ေတြ၊ အခ်ိန္ျပည့္၀န္ထမ္းေတြ၊ ဆရာ/မေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ခဲ့ပါၿပီ။ ခုဆုိရင္ ဒီေက်ာင္းေလးက ဒုကၡသည္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကုိ မေလးရွား လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ရဲ႕ တစိတ္တပုိင္းျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားကူညီေပးေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒက္ဘရာ ဟင္နရီက "မေလးရွားလူမ်ိဳးတေယာက္အေနနဲ႔၊ မစ္မေလးရွားမယ္ေဟာင္းတေယာက္အေနနဲ႔ပါ သူတုိ႔ကုိ က်မက ဒီမွာေနရတဲ့အခ်ိန္ေလးကုိ သတိတရရွိေနေစခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ မေလးလူမ်ိဳးေတြ ရွိခဲ့ပါလားဆုိတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ က်မတုိ႔က ႏုိင္ငံျခားသားေတြ၊ တရားမ၀င္အေျခခ်သူေတြ၊ တဖက္သားအေပၚမွီခုိေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအျဖစ္ မျမင္ခဲ့ပါဘူး။ သူတုိ႔က ဒီႏုိင္ငံစီးပြားေရးအတြက္ေရာ လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းအတြက္ပါ တတပ္တအားပါပဲ။ ဒီမွာ သင္ယူစရာေတြရွိတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳေကာင္း ေတြရွိတယ္။ ဖလွယ္စရာေတြရွိတယ္။"
မုိဟာမတ္အဒူလာဟာ ဒီေက်ာင္းမွာတက္ေရာက္တဲ့ ေက်ာင္းသား ၁၀၀ ထဲက တေယာက္ပါ။ ဆုိမာလီ ကေန စစ္ေျပးၿပီး ၂၀၀၈ ႏုိ၀င္ဘာလမွာ မေလးရွားကုိ ေရာက္လာသူပါ။
“က်ေနာ္ မေလးရွားတကၠသုိလ္တက္ခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ကေလးနဲ႔ ဇနီးကုိေခၚၿပီး ဒီမွာပဲ ဘ၀သစ္ စခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ဒီေနရာ၊ ဒီေဒသအစားအစာ၊ ဒီႏုိင္ငံသား ဒီဘာသာစကားနဲ႔ အသားက်ေနလုိ႔ပါ။ ဒီက ေလာကသဘာ၀ေတြ၊ လူသဘာ၀ေတြအားလုံးကုိ က်ေနာ္သိေနလုိ႔ပါ။ ဒီႏုိင္ငံက သိပ္ကုိေအးခ်မ္းတဲ့ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံတခုပါ။ စြဲမက္ဖုိ႔ေကာင္းၿပီး သိပ္လွပါတယ္" လုိ႔ မုိဟာမတ္အဒူလာက ဆုိပါတယ္။
ဒက္ဘရာဟင္နရီကေတာ့ ဒီေက်ာင္းေလးေပၚထားတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ျမင့္မားပါတယ္။
"က်မတုိ႔က သူတုိ႔ကုိ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ၊ ဆုိမာလီမွာ၊ ရွင္သန္ဖုိ႔အတြက္တင္ မဟုတ္ဘဲ ကမာၻကုိေျခဆန္႔ႏုိင္ေအာင္ပါ ျပင္ဆင္ေပးမွာပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္တန္ဖုိးထားတတ္တဲ့ ယုံၾကည္မႈရွိတဲ့ သူေတြအျဖစ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရပ္တည္ႏုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးမွာပါ။ ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္ေဒသမွာပဲေနေန ခံႏုိင္ရည္အျပည့္နဲ႔ ရွင္သန္ႏုိင္ေအာင္လုိ႔ပါ။"
သခၤ်ာဘာသရပ္ေတြကေန လူထုၾကားမွာ စကာေျပာစြမ္းရည္ျမႇင့္တင္တဲ့အစီအစဥ္ေတြ သရုပ္ေဆာင္တာေတြထိ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ဒုကၡသည္ေက်ာင္းေလးက ပညာေရးကုိေပးအပ္ေနပါျပီ။ ဒီေက်ာင္းေလး သာမရွိရင္ ဒီကကေလးေတြအဖုိ႔ ပညာသင္စရာေနရာမရွိေတာ့ပါဘူး။
ေအးရွားေကာလင္း အစီအစဥ္အတြက္ သတင္းေထာက္ ေအယာဆဲ့ဒ္က သတင္းေပးပုိ႔တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီထဲမွာ ဆာဘားေဒသက မြတ္စလင္ေတြကေန ကြာလာလမ္ပူျမိဳ႕က ဆုိမာလီဒုကၡသည္ေတြထိ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံပါ၀င္ပါတယ္။ ဒုကၡ သည္စခန္းက ကေလးေတြဟာ အစုိးရစာသင္ေက်ာင္းေတြကို တက္ခြင့္မရပါဘူး။ ခုဆုိရင္ ဒုကၡသည္ စာသင္ေက်ာင္းဖြင့္လွစ္ျပီး လူအပ္ပညာရပ္ေတြကုိ သင္ၾကားေပးေနပါၿပီ။
ဒုကၡသည္စာသင္ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြကုိ တေန႔ ၅ နာရီႏႈန္းနဲ႔ အဂၤလိပ္စာ၊ သခၤ်ာ၊ သိပၸံနဲ႔ အျခား ဘာသာရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ အႏုပညာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ ကဇာတ္နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ေနထုိင္းနည္း စတာေတြကုိ သင္ၾကားေပးပါတယ္။
ဒီေက်ာင္းကုိ မစၥ မေလးရွားမယ္ေဟာင္း ဒက္ဘရာ ဟင္နရီရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ တည္ေထာင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒက္ဘရာ ဟင္နရီက "၂၀၀၇ ခုႏွစ္ မစၥ မေလးရွားဆုကုိ က်မ ရၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ မေလးရွားမွာ အန္ဂ်ီအုိေတြ လုပ္ေနတဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ဖုိ႔ ရွာရင္းနဲ႔ UNHCR နဲ႔ အဆက္အသြယ္ရခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ သူတုိ႔က်မကုိ လွမ္းဆက္သြယ္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ မွတ္တမ္းယူေပးႏုိင္မလားလုိ႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ က်မတုိ႔သြားေတြ႔ဖူးတဲ့ မိသာစုေတြထဲက တစုကေတာ့ ဆုိမာလီမိသားစုပါ။ ဒီကတုိက္ခန္းတခုမွာ ေနပါတယ္။ က်မက သူတုိ႔ ကေလး ၄ ေယာက္မွာ ဘာမွလည္းမသိ၊ ေက်ာင္းလည္းမေနရ၊ ဘာပညာမွလည္းမရွိ၊ လုံးလုံးအေမွာင္က်ေနတာကုိ ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်မမွာ မ်က္ကြယ္မျပဳႏုိင္ဘဲ တခုခုလုပ္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးရသြားပါတယ္။”
ဒီလုိနဲ႔ ဟင္နရီဟာ ဆုိမာလီဆရာလည္းျဖစ္၊ လူထုေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္တဲ့ ရွာဖီရွာရစ္မုိဟာမတ္နဲ႔ မဟာမိတ္ဖြဲ႔လုိက္ပါတယ္။
"ဆုိမာလီမွာစစ္ျဖစ္ေနလုိ႔ မေလးရွားကုိ က်ေနာ္ေရာက္လာတာပါ။ ဒီေရာက္ေတာ့ ဆုိမာလီမွာ စစ္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အကာအကြယ္ယူဖုိ႔လုိပါတယ္။ သူတုိ႔မွာက ပညာသင္စရာေနရာမရွိဘူး။ ဒါနဲ႔ က်ေနာ့္မွာ ေငြနည္းနည္းရွိေလေတာ့ ဒီကေလးေတြရဲ႕ပညာေရးအတြက္ သုံးရင္ေကာင္းမယ္ဆုိျပီး ေတြးမိသြားတာပါ" လုိ႔ ရွာဖီက ေျပာပါတယ္။
ဆုိမာလီက ပုဂၢလိကပညာသင္ေက်ာင္းမွာလည္း ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခဲ့ဖူးတယ္လုိ႔ ရွာဖီရွာရစ္မုိဟာမတ္က ေျပာပါတယ္။
"ဆုိမာလီမွာတုန္းကေတာ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြအတြက္ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ စတဲ့အေၾကာင္းေတြကုိ စာတမ္းဖက္ပြဲေတြ လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ့္ႏုိင္ငံမွာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူအေနနဲ႔ အလုပ္လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ စာသင္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာက္လာေတာ့ က်ေနာ္က လူမ်ိဳးစုေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔ေရာ၊ ဆရာအေနနဲ႔ပါ ေနရာရလာတာပါ။"
သီးသန္႔အလွဴရွင္ေတြ၊ စုေပါင္းအလွဴရွင္ေတြနဲ႔ ရန္ပုံေငြရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ေတြရဲ႕ မတည္မႈနဲ႔ ဒုကၡသည္ေက်ာင္းေလးဟာ ေက်ာင္းသူ/သားေတြကုိ စာအုပ္ေတြ၊ အခ်ိန္ျပည့္၀န္ထမ္းေတြ၊ ဆရာ/မေတြနဲ႔ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ခဲ့ပါၿပီ။ ခုဆုိရင္ ဒီေက်ာင္းေလးက ဒုကၡသည္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကုိ မေလးရွား လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ရဲ႕ တစိတ္တပုိင္းျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားကူညီေပးေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒက္ဘရာ ဟင္နရီက "မေလးရွားလူမ်ိဳးတေယာက္အေနနဲ႔၊ မစ္မေလးရွားမယ္ေဟာင္းတေယာက္အေနနဲ႔ပါ သူတုိ႔ကုိ က်မက ဒီမွာေနရတဲ့အခ်ိန္ေလးကုိ သတိတရရွိေနေစခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ မေလးလူမ်ိဳးေတြ ရွိခဲ့ပါလားဆုိတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ က်မတုိ႔က ႏုိင္ငံျခားသားေတြ၊ တရားမ၀င္အေျခခ်သူေတြ၊ တဖက္သားအေပၚမွီခုိေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအျဖစ္ မျမင္ခဲ့ပါဘူး။ သူတုိ႔က ဒီႏုိင္ငံစီးပြားေရးအတြက္ေရာ လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္းအတြက္ပါ တတပ္တအားပါပဲ။ ဒီမွာ သင္ယူစရာေတြရွိတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳေကာင္း ေတြရွိတယ္။ ဖလွယ္စရာေတြရွိတယ္။"
မုိဟာမတ္အဒူလာဟာ ဒီေက်ာင္းမွာတက္ေရာက္တဲ့ ေက်ာင္းသား ၁၀၀ ထဲက တေယာက္ပါ။ ဆုိမာလီ ကေန စစ္ေျပးၿပီး ၂၀၀၈ ႏုိ၀င္ဘာလမွာ မေလးရွားကုိ ေရာက္လာသူပါ။
“က်ေနာ္ မေလးရွားတကၠသုိလ္တက္ခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ကေလးနဲ႔ ဇနီးကုိေခၚၿပီး ဒီမွာပဲ ဘ၀သစ္ စခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ဒီေနရာ၊ ဒီေဒသအစားအစာ၊ ဒီႏုိင္ငံသား ဒီဘာသာစကားနဲ႔ အသားက်ေနလုိ႔ပါ။ ဒီက ေလာကသဘာ၀ေတြ၊ လူသဘာ၀ေတြအားလုံးကုိ က်ေနာ္သိေနလုိ႔ပါ။ ဒီႏုိင္ငံက သိပ္ကုိေအးခ်မ္းတဲ့ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံတခုပါ။ စြဲမက္ဖုိ႔ေကာင္းၿပီး သိပ္လွပါတယ္" လုိ႔ မုိဟာမတ္အဒူလာက ဆုိပါတယ္။
ဒက္ဘရာဟင္နရီကေတာ့ ဒီေက်ာင္းေလးေပၚထားတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က ျမင့္မားပါတယ္။
"က်မတုိ႔က သူတုိ႔ကုိ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ၊ ဆုိမာလီမွာ၊ ရွင္သန္ဖုိ႔အတြက္တင္ မဟုတ္ဘဲ ကမာၻကုိေျခဆန္႔ႏုိင္ေအာင္ပါ ျပင္ဆင္ေပးမွာပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္တန္ဖုိးထားတတ္တဲ့ ယုံၾကည္မႈရွိတဲ့ သူေတြအျဖစ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရပ္တည္ႏုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးမွာပါ။ ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္ေဒသမွာပဲေနေန ခံႏုိင္ရည္အျပည့္နဲ႔ ရွင္သန္ႏုိင္ေအာင္လုိ႔ပါ။"
သခၤ်ာဘာသရပ္ေတြကေန လူထုၾကားမွာ စကာေျပာစြမ္းရည္ျမႇင့္တင္တဲ့အစီအစဥ္ေတြ သရုပ္ေဆာင္တာေတြထိ ေက်ာင္းသားေတြကုိ ဒုကၡသည္ေက်ာင္းေလးက ပညာေရးကုိေပးအပ္ေနပါျပီ။ ဒီေက်ာင္းေလး သာမရွိရင္ ဒီကကေလးေတြအဖုိ႔ ပညာသင္စရာေနရာမရွိေတာ့ပါဘူး။
ေအးရွားေကာလင္း အစီအစဥ္အတြက္ သတင္းေထာက္ ေအယာဆဲ့ဒ္က သတင္းေပးပုိ႔တာျဖစ္ပါတယ္။
