စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတာ တစ်နှစ်ကျော်လာပြီ။ အတိအကျဆိုရရင် ၁ နှစ် ၆ လရှိပြီဖြစ်သည်။ ထိုအတောအတွင်း ကောက်ယူထားသော အချက်အလက်များအရ လူပေါင်း ၂၁၇၁ ယောက် အသတ်ခံရပြီး၊ ၁၁၉၇၇ ဦး ဖမ်းဆီးခံ၊ ၁၃၇၉ ဦးထောင်ဒဏ်ချခံရကာ၊ ၁၂၃ ယောက် သေဒဏ်စီရင်ခံရပြီး ဖြစ်သည်။ (အေအေပီပီ၏ ဩဂုတ်လ ၉ ရက်နေ့ အချက်အလက်အရ) သို့တိုင် စစ်မိစ္ဆာတို့၏ ဖိနှိပ်ရက်စက်မှုတို့က ပြီးမသွား။ တိုး၍သာလာနေသည်။ မြန်မာပြည်သူများမှာလည်း ငရဲခန်းကို ဆက်လက် ဖြတ်သန်းနေကြရပါသည်။

Globalization ဆိုသည့် ယနေ့ခေတ်ကမ္ဘာကြီးတွင် ကမ္ဘာကြီးကို ရွာကြီးတစ်ရွာအဖြစ် ခေါ်ကြသည်။ ကမ္ဘာ့မိသားစု ဟုလည်းသုံးနှုန်းကြသည်။ ဤသို့ ဤနှယ် ကမ္ဘာကြီးတွင် နိုင်ငံအချင်းချင်း ကူညီစောင့်ရှောက်ကြဖို့ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းများ ချမှတ်ထားရှိပြီးဖြစ်သလို၊ အဖွဲ့အစည်းများလည်း ဖွဲ့စည်းတည်‌ထောင်ထားရှိကြပြီးဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ ကမ္ဘာ့မိသားစုဝင်ဖြစ်သော၊ ကမ္ဘာ့ရွာကြီး၏ အဖွဲ့ဝင်တစ်ခုဖြစ်သော မြန်မာနိုင်ငံသည် လက်ရှိအချိန်တွင် ငြိမ်းချမ်းမှုတို့ဆိတ်သုဉ်း အကြမ်းဖက်မှုတို့ကြီးစိုးကာ အဘက်ဘက်မှ ယိုယွင်းဆုတ်ယုတ်သည့် အခြေအနေသို့ ဆိုက်ရောက်နေပြီဖြစ်သည်။ လူသား၏အခြေခံကျင့်ဝတ်၊ လူသား၏ သိစိတ်တို့ စိုးစဥ်းမျှပင်မရှိဘဲ ဘီလူး၊ သရဲစီးသလို မကောင်းဆိုးဝါး မိစ္ဆာစိတ်ပေါက်နေသော စစ်တပ်၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများကို နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ခါးစည်းခံနေကြရပါသည်။

ဤသို့သော အခြေအနေတွင် မတရားသဖြင့် ဖိနှိပ်ခံနေရသော မြန်မာပြည်သူများအတွက် ကမ္ဘာ့မိသားစု(ဝါ)ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်းများက ဘာတွေလုပ်ပေးကြပါသလဲ။ ၁နှစ်၆လရှိပြီဖြစ်သော ယနေ့အချိန်အထိ တခြားသော ကမ္ဘာ့မိသားစုဝင်များက ဘာများကူညီပြီးကြပါပြီလဲ။

သေချာသည်မှာ ယင်းသို့ တစ်နှစ်‌ခွဲကာလ အတွင်း ပြစ်တင်၊ ဝေဖန်၊ ကဲ့ရဲ့၊ ရှုတ်ချ၊ စိုးရိမ် ၊အထူးစိုးရိမ်ဆိုသည့် စကားများကလွဲလို့ မည်သည့်အကူအညီကိုမှ မြန်မာပြည်သူတွေ ထိထိရောက်ရောက် မရရှိခဲ့ပါ။ လူစိတ်ပျောက်၊မိစ္ဆာစိတ်ပေါက်နေသော စစ်တပ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြဖို့သာ အတန်တန် တိုက်တွန်းခဲ့ကြပါသည်။ သေဒဏ်စီရင်ခံရရင်လည်း ရှုတ်ချလိုက်သည်။ ကားနဲ့တိုက်သတ်ခံရရင်လည်း ရှုတ်ချသည်။ အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံရရင်လည်း ရှူတ်ချ။ ဒီစကားလုံးတွေနဲ့သာ ကမ္ဘာကြီးက မြန်မာပြည်အရေးကို တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်နေပါတော့သည်။

ဤသည်မှာ ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်းသည် မြန်မာပြည်သူများအတွက် ကူညီဖြေရှင်းပေးရန် ကြေညာချက်များမှလွဲ၍ တခြားနည်းလမ်းများမရှိတော့တာ‌ကြောင့်လား။ မဟုတ်ပါ။ ထိရောက်စွာ ကူညီဖြေရှင်းနိုင်သည့် နည်းလမ်းများရှိပါသည်။ ယင်းတို့အနက်

R2P ခေါ် အကာအကွယ်ပေးရန်တာဝန်ရှိခြင်း

မြန်မာပြည်သူများခံစားနေရသော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတို့မှာ ယနေ့ခေတ်ကာလမှ ပေါ်ပေါက်လာတာမဟုတ်။ ရှေးယခင်ခေတ် များကတည်းက လူမဆန်မှု၊ကြမ်းကြုတ်မှုတို့ ဖြစ်ပွားခဲ့ပေသည်။ အထူးသဖြင့် ဂျီနိုဆိုက်၊ စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ လူမျိုးစုများကို သန့်စင်ရှင်းလင်းမှု၊ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ဆန့်ကျင်ကျူးလွန်မှု စသည့်ကြီးလေးသော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတို့ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။ ယင်းသို့ ပြစ်မှုကြီးများ ထပ်မံ မဖြစ်ပွားစေရန်(ဝါ)အချိန်မီ တားဆီးနိုင်ရန်အတွက် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများက ကြံစည်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြရာ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ထိပ်သီးညီလာခံတွင် သဘောတူညီမှုမှတဆင့် R2P ခေါ် အကာအကွယ်ပေးရန် တာဝန်ဆိုသည့် မူသဘောတရားတစ်ခု ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပေသည်။

အဆိုပါ ၂၀၀၅ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ထိပ်သီးအစည်းအဝေး သဘောတူစာချုပ်၏ အပိုဒ် ၁၃၈,၁၃၉အရ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသည် မိမိနိုင်ငံသားများကို ဂျီနိုဆိုက်၊ စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ လူမျိုးစုသန့်စင်ရှင်းလင်းမှု၊ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ဆန့်ကျင်ကျူးလွန်မှု စသည့်ပြစ်မှုကြီးလေးမှုမှ အကာအကွယ်ပေးရန် တာဝန် (‌R2P)ရှိကြောင်းဖော်ပြထားသည်။

ထိုမျှမက ထိုတာဝန်ကိုဆောင်ရွက်ရာတွင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမှ တွန်းအားပေး ကူညီဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံက သူ၏နိုင်ငံသားများကို အကာအကွယ်ပေးရန် မစွမ်း‌ဆောင်နိုင်တော့သည့်အခါ(သို့မဟုတ်) အကာအကွယ်ပေးရန် ဆန္ဒမရှိတော့ပါက ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများသည် ထိုနိုင်ငံရှိပြည်သူများကို အကာအကွယ်ပေးရန် စုပေါင်းဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားပေသည်။ ထိုသို့စုပေါင်းဆောင်ရွက်ရာတွင် ကုလပဋိညာဥ်နှင့်အညီ လုံခြုံရေးကောင်စီမှတဆင့် ဖြတ်သန်းဆောင်ရွက်ရမည်ဟုလည်း ပါရှိပေသည်။ R2P ကို အကောင်အထည်ဖော်‌ဆောင်ရွက်ရာတွင် လုပ်ငန်းစဉ်အရ အဆင့်လိုက်ရှိသည်။ ပထမဦးစွာ သံတမန်နည်းလမ်းများဖြင့်ဆောင်ရွက်ရမည်။ ထိုမှတဆင့် အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ရသည်။ နောက်ဆုံး မရတော့သည့်အခါမှသာ Use of forceခေါ် အင်အားအသူံပြုခြင်းကို ‌ဆောင်ရွက်လေ့ရှိကြသည်။ အင်အားအသုံးပြုကာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် သာဓကများကလည်း ရှိခဲ့ပေသည်။

ယနေ့ မြန်မာပြည်သူ ပြည်သားများသည် အကြမ်းဖက်စစ်မိစ္ဆာများ၏ ရက်စက်​ကြမ်းကြုတ်မှုအပေါင်း ခံနေကြရသည်။ မြန်မာပြည်သူတွေကို ကမ္ဘာကြီးက အကာအကွယ်ပေးဖို့ အရေးတကြီးလိုအပ်နေပေပြီ။ ထို့အတွက်ကြောင့် NUG ဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်ကိုယ်တိုင် မြန်မာပြည်သူတွေကို အကာအကွယ်ပေးကြဖို့ ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်နေ့က ကမ္ဘာကြီးကို တောင်းဆိုလိုက်ခြင်းဖြစ်ပေသည်။

သို့ရှိစေကာမူ ဝမ်းနည်းဖို့ကောင်းသည်မှာ အကာအကွယ်လိုအပ်နေသော မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် R2Pသည် ဖြစ်လာနိုင်ဖွယ်မရှိပေ။ နောက်ဆုံးအဆင့် အရေးယူမှုဖြစ်သည့် အင်အားအသုံးပြုခြင်းကို UNSC ခေါ် ကမ္ဘာ့လုံခြုံရေးကောင်စီမှတဆင့် ကျော်ဖြတ်ရမည်ဖြစ်သောကြောင့်ပင်။ လုံခြုံရေးကောင်စီတွင် စစ်မိစ္ဆာတွေကို အကာအကွယ်ပေးနေသော အာဏာရှင် ရုရှားနိုင်ငံနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ ရှိနေသမျှကာလပတ်လုံး မြန်မာပြည်သူများကို ထိထိရောက်ရောက် အကာအကွယ်ပေးနိုင်သည့် R2Pမှာဖြစ်လာနိုင်ဖွယ်မရှိပါ။

လူသားချင်းစာနာမှုအရ ဝင်ရောက်ခြင်း

မြန်မာပြည်သူများကို အကာအကွယ်ပေးမည့် R2Pကို UNSC ကြောင့် အကောင်အထည်ဖော်ခွင့်မရပါက အခြားနည်းလမ်းတစ်ခုလည်း ရှိပေသေးသည်။ ယင်းမှာ လူသားချင်းစာနာမှုအရ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွင်း ပြင်းထန်ဆိုးရွားသော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပွားနေပြီဆိုလျှင် ထိုအခြေနေဆိုးများကို အဆုံးသတ်ပေးရန် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ(ဝါ)နိုင်ငံများက အင်အားအသုံးပြုကာ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သည့် နည်းလမ်းဖြစ်သည်။ R2Pလုပ်ငန်းစဥ်အရ အင်အားအသုံးပြုခြင်းမှာ နောက်ဆုံးအဆင့်မှ အသုံးပြုရခြင်းဖြစ်သည့်တိုင် လူသားချင်းစာနာမှုအရ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း ကတော့ စစ်ရေးအရဆောင်ရွက်ခြင်းကိုသာ အဓိကဦးတည်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် လူသားချင်းစာနာမှုအရ စွက်ဖက်ရာတွင် R2P လို ကမ္ဘာ့လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ခွင့်ပြုချက်ကို အခါခပ်သိမ်း ရယူရန်လည်းမလိုအပ်ပေ။ ယင်းအတွက်ကြောင့် လူအခွင့်အရေး အကြီးအကျယ်ချိုးဖောက်ခံနေရသော ပြည်သူများကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ ပို၍မြန်ဆန်သည်။

ယူဂန်ဒါအာဏာရှင် သမ္မတပအိုက်ဒီအာမင်ကို ဖြုတ်ချရန် တန်ဇန်းနီးယားမှ ၁၉၇၉ တွင် ဝင်စွက်ဖက်မှု၊ ကမ္ဘောဘောဒီယား ကွန်မြူနစ်အာဏာရှင်ကို ဖြုတ်ချရန် ဗီယက်နမ်မှ ၁၉၇၉ တွင်စွက်ဖက်မှုတို့မှာ ထင်ရှားသော လူသားချင်းစာနာမှုအရဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု၏ သာဓကများဖြစ်ကြသည်။

ငွေကြေး၊ကူညီခြင်း

အထက်ပါနည်းလမ်းများသည် လူ့အခွင့်အရေးအကြီးအကျယ်ချိုးဖောက်ခံရသော ပြည်သူတို့ကို ကာကွယ်ရန်၊ အခြေအနေဆိုးများကို အဆုံးသတ်ရန်အလို့ငှာ စစ်အင်အားများကိုအသုံးပြုနိုင်သည့် နည်းလမ်းများဖြစ်သည်။ သို့တိုင် ထိုနည်းလမ်းများကို အသုံးပြုရာတွင် မူသဘောတရား တစ်ခုကို အသေဆုပ်ကိုင်တတ်သူများနှင့် ထိပ်တိုက်တိုးလေ့ရှိသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ပြည်တွင်းတွင် ပြည်သူတွေ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတို့ ခံနေရသည့်တိုင် ကုလလုံခြုံရေးကောင်စီမှ ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ ဝင်ရောက်ဆောင်ရွက်မည်ဆိုလျှင် ပြည်တွင်းရေးကို စွက်ဖက်သည်၊

ကုလပဋိညာဥ်အပိုဒ်(၂)အပိုဒ်ခွဲ(၄)ပါ အချက်ကိုထောက်ပြကာ တရားသေစွပ်စွဲဝေဖန်ကြပေဦးမည်။ သို့ကြောင့် ဤဝေဖန်မှုကိုရှောင်လွှဲနိုင်ရန် အခြားနည်းရှာဖွေနိုင်သည်။ ယင်းမှာ တခြားမဟုတ်။ အကြမ်းဖက်သမားတို့ကို တော်လှန်နေသော ပြည်သူများကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ဒါ့အပြင် ငွေကြေးထောက်ပံ့ခြင်းကို ပြည်တွင်းရေးတွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သည်လို့ပြော၍မရ။ နိုင်ငံတကာဥပဒေအရ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုဆိုတာ နိုင်ငံတနိုင်ငံမှအခြားနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကိစ္စများကို အာဏာရှင်ဆန်သည့်အပြုအမူများဖြင့် အတင်းအကျပ် ဝင်ရောက်ပြုမူခြင်းဟု ယေဘူယျ သတ်မှတ်ထားသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ယခုလို မြန်မာပြည်အရေးတွင် ငွေကြေးထောက်ပံ့ခြင်းဆိုတာ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းမမည်။ အင်အားအသုံးပြုခြင်းမဟုတ်။ ဤနည်းဖြင့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတို့ အဆုံးသတ်ဖို့ (ဝါ) ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ခံရသည့် ပြည်သူများကို ကာကွယ်ရန်ကူညီနိုင်ပေသည်။

လာချင်လျှင် အနီးလေးဆိုသလို တကယ်စိတ်ဆန္ဒရှိပါက ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်းသည် မြန်မာပြည်သူတွေကို အထက်ပါနည်းလမ်းများဖြင့် ထိထိရောက်ရောက် ကူညီနိုင်ပေသည်။ သို့သော် ကူညီကြရဲ့လား။ ဝမ်းနည်းဖွယ်ကောင်းသော အမှန်တရားမှာ မြန်မာပြည်သူတွေကို လက်ရှိအချိန်ထိ ဘယ်နိုင်ငံကမှ ကာယကံမြောက် မကူညီကြပါ။ ကြေညာချက်များ ထုတ်ပြန်ရင်း လူ့အခွင့်အရေးအကြီးအကျယ် ချိုးဖောက်ခံနေရသော ပြည်သူများကို လစ်လျူရှု့နေကြတုန်းဖြစ်သည်။ ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေးများကိုအသံကောင်း ဟစ်ရင်း သူတို့ အကျိုးစီးပွားများကိုသာ ဦးထိပ်ထားနေကြတုန်းဖြစ်သည်။ တရားမျှတမှု၊လွတ်လပ်မှု၊ လူ့အသက်ပေါင်းများစွာကို ကာကွယ်ပေးမှု စသည့် ကောင်းမြတ်သောတရားတို့မှာ သူတို့အ ကျိုးစီးပွားတွေလောက်အရေးမကြီး။ ဤနည်းဖြင့် မြန်မာပြည်သူများမှာတော့ စစ်မိစ္ဆာတို့ ဖန်တီးသေ ငရဲခန်းကိုဆက်လက် ဖြတ်သန်းနေကြရမြဲဖြစ်သည်။ ထာဝရရန်သူမရှိ၊ ထာဝရမိတ်ဆွေမရှိ၊ ထာဝရ အကျိုးစီးပွားသာရှိ၏ဆိုသော ဆိုရိုးစကားမှာ ကမ္ဘာ့မိသားစုဟုလည်းကောင်း၊ ကမ္ဘာ့ရွာကြီးတစ်ရွာဟုလည်းကောင်း ခေါ်ဝေါ်နေကြသော ယနေ့ခေတ်ကြီး၌ပင် ကြီးစိုး မှန်ကန်နေတုန်းပင်ဟု ရင်နာဖွယ် ဆိုရပေတော့မည်။

နွေဦးဇင်