ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အခြေအနေ တောင်ကိုရီးယားရောက် မြန်မာကျောင်းသူနှင့် မေးမြန်းချက်
DVB
·
February 24, 2020
တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါ (COVID-19) ကူးစက်မှုနှုန်းဟာ တိုးလာနေပြီး အခုဆိုရင် သေဆုံးသူ ၇ ဦးနဲ့ ကူးစက်သူ ၇၀၀ ကျော်သွားပြီဖြစ်သလို နိုင်ငံမှာ ရောဂါအခြေအနေကို အမြင့်ဆုံး တပ်လှန့်နှိုးဆော်ထားပါတယ်။
ရောဂါကူးစက်မှုအများဆုံးက ကိုရီယားနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဒယ်ဂူးမြို့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမြို့မှာ မြန်မာကျောင်းသားတွေနဲ့ အလုပ်သမားတွေ သောင်းနဲ့ချီ ရှိနေတဲ့တွက် ဒယ်ဂူးမြို့ရဲ့ အခြေအနေကို သိရဖို့ အဲဒီမှာ ကျောင်းတက်နေတဲ့ မလှယမင်းအိမ်ကို ဒီဗွီဘီက ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မေး - ဟုတ်ကဲ့ ညီမရေ၊ အဲဒီမှာ ရောဂါကူးစက်မှု အခြေအနေက ဘယ်လို ရှိနေပါလဲ။
ဖြေ - “တရက်ကို အယောက် ၁၀၀ ကျော်နှုန်းလောက် ပျံ့နှံ့ကူးစက်နေတယ်။ မနေ့ကအထိ ၆၀၂ ယောက်ပဲ ရှိသေးတာ။ ဒီနေ့မှာ ၇၆၃ ယောက် ဖြစ်သွားပြီ။ မနေ့ကညအထိ သေဆုံးတာ ၆ ယောက်၊ ဒီနေ့ တယောက် ထပ်တိုးတာ ၇ ယောက် ဖြစ်သွားပြီ။ အခုအချိန် ဆေးရုံဆင်းနိုင်သူက ၁၈ ယောက်ပဲ ရှိသေးတယ်။ သံသယရှိလူနာက ၇၀၀ ကျော်သွားပြီ။ ရှီချွင်းဂျီဘုရားကျောင်းကို လာတက်သွားတဲ့သူက အယောက် ၁၀၀၀၀ ကျော်လောက် ရှိတယ်ဆိုတော့ အဲဒီကနေတဆင့် အများကို ပျံ့နှံ့သွားတာပေါ့။ တနေ့ကို ၁၀၀ ကျော်လောက် ကူးစက်သွားတာဆိုတော့ ဆေးမတွေ့မချင်း စိုးရိမ်စရာအခြေအနေ ရောက်နေတာပေါ့။”
မေး - လတ်တလော မြို့ရဲ့ အခြေအနေနဲ့ လူတွေရဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေက ဘယ်လိုရှိလဲ။
ဖြေ - “မနေ့ကအထိ လမ်းမပေါ်မှာ ကားရှိသေးတယ်။ ဒီနေ့အခြေအနေက လမ်းမပေါ် ကားတောင် မရှိတော့ဘူး။ ညီမကိုယ်တိုင် Mask ထွက်ဝယ်တာ။ ဘယ်မှာမှ ဝယ်လို့မရတော့ဘူး။ ဆိုင်တိုင်းမှာလည်း မရှိတော့ဘူး။ မြို့အစွန်ထိ သွားတာ။ ချောင်ကြိုချောင်ကြားက ဆိုင်တွေအထိ လိုက်ရှာဝယ်တာ Mask က လုံးဝမရှိတော့ဘူး။ မနေ့က အပြင်ကို တချက်ထွက်ကြည့်တော့ လမ်းမပေါ်မှာ လူက လုံးဝမရှိတော့ဘူး။ အရမ်းကို ခြောက်ကပ်နေပြီ။ စည်ကားတဲ့ မြို့လယ်ကောင်ကြီးတွေမှာတောင် လူက လုံးဝမရှိတော့ဘူး။ ကားတွေတော့ နည်းနည်းသွားလာနေတာ ရှိသေးတယ်။ အခု ဒီနေ့မှာတော့ လမ်းမပေါ် ကားတောင် မရှိတော့ဘူး။ လူလည်း မရှိတော့ဘူး၊ ကားလည်း မရှိတော့ဘူး။ အဲလိုအခြေအနေ အထိ ဖြစ်နေတယ်။ အစိုးရကိုယ်တိုင်ကလည်း ဒယ်ဂူးမှာနေတဲ့ ပြည်သူတွေကို နှစ်ပတ်လောက် အပြင်ကို လုံးဝမထွက်ဘဲ အိမ်ထဲမှာပဲ နေပေးဖို့ မနေ့က ညက အစိုးရက သတင်းကနေ တောင်းပန်လိုက်တယ်။ သတိပေးလိုက်တယ်။ လူတွေရော ကားတွေရော အပြင်ကို လုံးဝ မထွက်ကြဘူး။ အကုန်လုံး အိမ်ထဲမှာပဲ နေနေကြတယ်။
“အခုအချိန်အထိ Mart ဈေးဆိုင်တွေက ဖွင့်နေပါသေးတယ်။ သတင်းစစတက်ချင်း ဒယ်ဂူးမှာ အရမ်းပျံ့နှံ့နေပြီ အဲလိုမျိုးဆိုတုန်းကတော့ တော်တော်ကြီး ဂယက်ရိုက်သွားတယ်၊ ကိုရီးယားပြည်သူတွေ ၊ အထူးဖြင့် ကိုရီးယားနို်ငငံသားတွေက Mart တွေမှာ အလုအယက် အပြေးအလွှားဝယ်နေကြတဲ့ပုံတွေက ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ တော်တော်ကြီးကို ပျံ့နှံ့လာတယ်ပေါ့နော် ။ အဲဒါစစချင်းတုန်းကတော့ တော်တော် ဂယက်ရိုက်သွားတယ်။ အခုကတော့ Mart တွေက အခုအချိန်အထိ ဖွင့်နေသေးတယ်ဆိုတော့ အခုတော့ နည်းနည်းပြန်ငြိမ်သွားတာပေါ့။ အခုအချိန်အထိ Mart တွေလည်း ဖွင့်နေသေးတယ်။ စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လတ်မှုလည်း မရှိပါဘူး။ စားသောက်ဆိုင်တချို့တဝက်ပိတ်ကုန်တာက လွဲရင် အရမ်းအခြေအနေ မဆိုးသေးပါဘူး။ အွန်လိုင်းကနေလည်း မှာလို့ရပါသေးတယ်။ အခုအချိန်အထိတော့ အကုန်လုံး အဆင်ပြေနေပါသေးတယ်။”
မေး - ဒယ်ဂူးမြို့မှာ မြန်မာတွေက သောင်းနဲ့ချီရှိနေပြီး နိုင်ငံခြားသားတွေလည်း ရှိနေတော့ ကိုရိးယားအစိုးရ ဆောင်ရွက်ချက်နဲ့ မြန်မာသံရုံးဘက်က ဆောင်ရွက်ချက်တွေကော ဘယ်လို ရှိနေလဲ။
ဖြေ - “ကိုရီးယားမှာက မြန်မာလုပ်သား သုံးသောင်းခွဲကျော် ရှိတယ်။ မြန်မာလုပ်သားတွေလည်း တော်တော်စိုးရိမ်နေကြတယ်။ မြန်မာလုပ်သားတွေရော၊ ကိုရီးယားမှာ ကျောင်းလာတက်နေတဲ့လူတွေကရော အဓိက စိုးရိမ်နေတာက ကိုရီးယားမှာ အရမ်းအခြေအနေဆိုးလာရင် ကိုယ့်မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်လို့ရပါ့မလားပေါ့။ မြန်မာနိုင်ငံကရော လက်ခံပါ့မလားပေါ့။ တရုတ်ပြည် ဝူဟန်မှာ ပိတ်မိနေတုန်းက မြန်မာကျောင်းသား ၁၁ ယောက်ပဲ ရှိတာ။ ကိုရီးယားမှာက မြန်မာက သုံးသောင်းခွဲကျော် လေးသောင်းလောက်ဆိုတော့။ အစိုးရက အခု အိုဗာစတေးတွေကို pass ပေးထားတာပေါ့။ ကိုယ်က အိုဗာစတေး ဖြစ်နေလို့ ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရောဂါကူးစက်တယ်လို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သံသယရှိရင်တောင် အိုင်ဒီကတ် စစ်မှာစိုးလို့ မသွားရဲတာမျိုး မဖြစ်အောင် ရောဂါကူးစက်မှု ပျံ့နှံနှုန်း ပိုများသွားမှာစိုးလို့ အစိုးရက pass ပေးထားတာဆိုတော့၊ ကိုယ့်အတွက် သူများ မထိခိုက်အောင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ရောဂါရှိတယ်လို့ သံသယဝင်တယ်ဆိုရင် မကြောက်ဘဲနဲ့ နီးစပ်ရာ ကျန်းမာရေးဌာနကို သွားပြီး စစ်ဆေးမှု ခံယူပါ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ခံယူပါလို့ ပြောချင်ပါတယ်။”
မေး- ကိုရီးယားအစိုးရရော ဘာတွေ ဆောင်ရွက်ပေးနေပါသလဲ။
“ကိုရီးယားအစိုးရဘက်ကတော့ မြန်မာရယ်လို့ မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံခြားသားတွေ အားလုံးအတွက် စီစဉ်ပေးနေတာ။ ဒီမှာ အိုဗာစတေး နေတဲ့သူတွေလည်း ရှိတော့ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းသွားမယ်ဆိုရင် အိုင်ဒီကတ်ပြမှ ပြလို့ရတာပေါ့။ အခုကျတော့ အိုင်ဒီကတ် မပါလည်း လာပါ၊ ရောဂါကူးစက်ခံရတယ်လို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သံသယရှိတယ် ဆိုရင်လာပါ။ သူတို့ဆေးရုံတွေ၊ ဆေးခန်းတွေ၊ သတ်မှတ်ထားတဲ့ နေရာတွေကို လာပေးပါ၊ အခမဲ့ ကုသပေးတယ်၊ အခမဲ့ စစ်ဆေးပေးပါတယ်။ အဓိကတော့ ဗီဇာသက်တမ်းတိုး လုပ်ရမယ့်သူတွေ၊ ဗီဇာသက်တမ်း ကုန်သွားတဲ့သူတွေလည်း ရတယ်။ ဗီဇာသက်တမ်းတိုး မလာနိုင်ဘူးဆိုလည်း အဆင်ပြေတယ်၊ အိမ်မှာပဲနေပါပေါ့။ အခု ဗီဇာသက်တမ်းကုန်တဲ့လူတိုင်းကို ၁၅ ရက် အခမဲ့ တိုးပေးထားတယ်။”
“ဒီထက်အခြေအနေ ဆိုးလာရင်တော့ သူတို့ ဗီဇာသက်တမ်းကို ထပ်တိုးပေးဖို့ ရှိတယ်။ Immigration မှာ ဗီဇာသက်တမ်းတိုးဖို့ လာရင် လူတွေက အရမ်းများမှာဆိုတော့လေ။ အခု ၂ လပိုင်းအကုန်က တော်တော်များများ ဗီဇာသက်တမ်းကုန်တယ်။ ကိုရီးယားအစိုးရက ဗီဇာ ၆ လ တခါ တိုးပေးတဲ့စနစ်က များတယ်။ ၂ လပိုင်းအကုန်က ဗီဇာသက်တမ်းတိုးရမယ့်လူတွေ များတယ်။ သူတို့က လူအများမခံတော့ဘူး။ ဗီဇာသက်တမ်း လာမတိုးနဲ့၊ ၁၅ ရက် ဗီဇာသက်တမ်း တိုးပေးထားတယ်ပေါ့။ ကူးစက်လူနာ ကြားတဲ့နေရာတိုင်းမှာ သူတို့ ဆေးတွေ ဖြန်းတယ်။ သူတို့ဘက်က စိတ်ချရအောင်ပေါ့။ ဖုန်းဆက်လိုက်ရင် အရေးပေါ်ကား ချက်ချင်း လာတယ်။ သူတို့ဘက်ကတော့ ၂၄ နာရီ မျက်ခြည်မပြတ် အဆင်ပြေအောင် အကုန်လုပ်ပေးနေတယ်။”
မေး- ကိုရီးယားယောက် မြန်မာတွေအတွက် အကြံပြုချက်
“အခြေအနေက ဘာမှန်းမသိရသေးဘူး။ တရက်ကို ၁၀၀ ကျော်နှုန်းကြီး ကူးစက်နေတာဆိုတော့။ အစိုးရ ဘာလုပ်မလဲဆိုတာ မသိဘူးပေါ့နော် ၊ ဥပမာ အပြင်မထွက်ရ အမိန့်တို့ အကုန်လုံး ပိတ်မယ်တို့လို အမိန့်မျိုးတွေ ချလာခဲ့သည်ရှိသော် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတာ အကောင်းဆုံးဆိုတော့ အခုဖွင့်တုန်းမှာတော့ စားသောက်ကုန်တွေ၊ ဆန်တွေ၊ ဆီတွေ ကြိုဝယ်ထားတာတော့ အကောင်းဆုံးပေါ့။ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်းက အကောင်းဆုံးပဲ ဆိုတော့လေ။ အခြေအနေက ဘယ်လို ဖြစ်လာမယ်မှန်း မသိဘူးဆိုတော့ ဖွင့်တုန်းမှာ Delivery မှာမယ်ဆိုလည်း ကြိုတင်မှာထားတာ၊ ဆိုင်တွေ ဖွင့်ထားတုန်း ဝယ်ထားတာ အကောင်းဆုံးပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခု အခြေအနေက အရမ်းအကောင်းဘက်လည်း မဟုတ်သလို အရမ်းအဆိုးဘက်လည်း မဟုတ်သေးဘူး ဆိုပေမယ့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတာ အကောင်းဆုံးဆိုတော့ ကြိုတင်ပြီး စားနပ်ရိက္ခာ စုဆောင်းထားတာ အကောင်းဆုံးပါလို့ အကြံပေးချင်ပါတယ်”
