ဧရာဝတီလင္းပုိင္ ထိန္းသိမ္းေရး ဧရိယာအတြင္းမွာ လင္းပုိင္သားေပါက္ ၂ ေကာင္ကုိ ေတြ႔ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ငါးရစ္ငါးသန္ကာလျဖစ္တဲ့ ေမ၊ ဇြန္၊ ဇူလုိင္လအတြင္းမွာ ငါးဖမ္းဆီးတာေတြ မျပဳလုပ္ဖုိ႔အတြက္ ငါးလုပ္ငန္းဌာနနဲ႔ သားငွက္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ေတြကေန ဦးေဆာင္ျပီး မႏၲေလး ဗန္းေမာ္ ျမစ္ေၾကာင္တစ္ေလွ်ာက္ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ သြားေရာက္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီအထိ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ရာမွာေတာ့ ၇၂ ေကာင္အထိ ရွိေနျပီး လက္ရွိမွာေတာ့ မုိးတြင္းကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ ခရီးစဥ္မွာ ၃၈ ေကာင္ကုိသာ ေတြရွိခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ မႏၲေလးတုိင္း ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန ဒုဦးစီးမႉး ဦးဟန္ဝင္းက “ဒီခရီးစဥ္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ သားေပါက္ေကာင္ငယ္ ၂ ေကာင္အပါအ၀င္ လင္းပုိင္စုစုေပါင္း ၃၈ ေကာင္ကုိ ေတြ႔ရွိခဲ့့ပါတယ္။ ဒီသားေပါက္ငယ္ေတြ ေတြ႔တာကေတာ့ မႏၲေလးေက်ာက္ေျမာင္း၊ ထိန္းသိမ္းေရး ဧရိယာထဲမွာေပါ့ေနာ္။  လြန္ခဲ့တဲ့လေလာက္ကတည္းက ၁ ေကာင္ကုိေတာ့ ေတြ႔ရွိျပီးျဖစ္ပါတယ္။ ခုခရီးစဥ္မွာ အဲ့အျပင္ တျခား ၁ ေကာင္ပါ ထပ္ေတြ႔ေတာ့ စုစုေပါင္း သားေပါက္ ၂ ေကာင္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရတာေပါ့” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ သားငွက္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ WCS နဲ႔ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနကေန ပူးေပါင္းျပီး ဧရာဝတီလင္းပုိင္ ထိန္းသိမ္းေရး ဧရိယာလုပ္ငန္းေတြကုိ ၂၀၀၂ က စတင္လုပ္ေဆာင္ေနတာ ျဖစ္ျပီး ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ထိန္းသိမ္းေရး ဧရိယာအေနနဲ႔ ထူေထာင္ခဲ့တာပါ။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာေတာ့ ထိန္းသိမ္းေရးဧရိယာအတြင္း စစ္တမ္းေကာက္ယူမွုေတြ လစဥ္ရွိေနတာပါ။ ဦးဟန္ဝင္းက “လင္းပုိင္အမႀကီးေတြကေတာ့ ဒါ ၇ ေပခြဲ၊ ၈ ေပေလာက္အထိ ႀကီးနိင္တဲ့ အေနအထားရွိတယ္။ သားေပါက္ငယ္ကေတာ့ ေမြးေမြးျပီးျခင္းကုိ ၃ ေပေက်ာ္ေလာက္ ဆုိေတာ့ ဒီမိခင္နဲ႔ လင္းပုိင္နဲ႔ သားေပါက္လင္းပုိင္တြဲေနတဲ့ အခါမွာ ဒါေတာ္ေတာ္ေလးကုိ သိသာပါတယ္။  ဒီလင္းပုိင္သားေပါက္ေလးေတြက သူ႔ရဲ႕ေခါင္းကုိ အေပၚကုိေပါ့ေနာ္။ ေထာင္ျပီးေတာ့ ကူးေလ့ကူးထရွိတဲ့ သေဘာမွာေတြ႔ရတယ္။ ဒါအသက္ရႉမွုကုိလည္း လင္းပုိင္အႀကီးေတြလုိ မလုပ္တတ္ေသးတဲ့တြက္ ဦးေခါင္း ေရျပင္ေပၚကုိ ေျပာရရင္ေတာ့ ၄၅ ဒီဂရီေလာက္ ေစာင္းျပီးေတာ့ ေပၚျပီးေတာ့ ကူးေလ့ကူးထရွိတဲ့ အေနအထားေလးရွိတယ္ေပါ့။” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဧရာဝတီျမစ္အတြင္းမွာ ငါးပမာဏ ေလ်ာ့က်ေနျပီး ေရွာ့တုိက္ငါးဖမ္းစီးတာေတြ ေလ်ာ့နည္းဖုိ႔အတြက္ လႊတ္ေတာ္ကေနျပ႒ာန္းျပီး ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လုိ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔စည္းတခုျဖစ္တဲ့ Green World Alliance  တာဝန္ရွိသူ ဦးေမာင္ေမာင္ဦးက ေျပာပါတယ္။ “ဧရာဝတီရဲ႕ ငါးဟာ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း လ်ာ့က်ေနျပီ ဆုိတာ ဒီစစ္တမ္းေတြအရ သိရပါတယ္။  တကယ္ငါးေလ်ာ့ေနပါျပီ။ အဆိပ္လည္းခ်တတ္ပါတယ္။ တရားမဝင္ ေပ၂၀၀ အထက္ ပုိရွည္တဲ့ ေပ ၈၀၀ ေလာက္ရွိတဲ့ ေမ်ာပုိက္ေတြလည္း တုိက္ပါတယ္။  အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး ေရွာ့လည္း တုိက္ပါတယ္။ ဒီလုိနည္းနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အသက္ရျပီးသား လင္းပုိင္ေတြ ေသဆုံးနိင္သလုိ အခုလုိ သားေပါက္ေတြဆုိတာ ပုိအႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။  ေသဆုံးနိင္ပါတယ္။ ဒီလုိအေၾကာင္းအရင္းေတြကုိ ဖိဖိစီးစီးကုိင္တြယ္နိင္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အဲ့လုိ ဖိဖိစီးစီးကုိင္တြယ္နိင္ဖုိ႔ လုိတဲ့ေနရာမွာလည္း လက္ရွိငါးလုပ္ငန္းဥပေဒနဲ႔တင္ မလုံေလာက္ပါဘူး။ အဲ့ဒီေဒသမွာ တုိင္းေဒသၾကီးအစုိးရကေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အဆင့္ကေသာ္လည္းေကာင္း အဆင့္ျမွင့္ ကြန္စာေဗးရွင္းဇုန္အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကေန ထိန္းသိမ္းေရး ဧရိယာတခု လႊတ္ေတာ္က ျပ႒ာန္းျပီး ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္မွသာလွ်င္ ရမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။” ငါးရစ္ငါးသန္ကာလအတြင္းမွာ ငါးဖမ္းစီးတာေတြ မျပဳလုပ္ဖုိ႔အတြက္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က စတင္ကာ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ မႏၲေလးကေန ဗန္းေမာ္အထိ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြကုိ ဇြန္လ ၆ ရက္ကေန ၁၉ ရက္အထိ ၁၄ ရက္အၾကာျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဘက္ထရီနဲ႔ ေရွာ့တုိက္ငါးဖမ္းစက္ေလွ ၉ စီးနဲ႔ ေမ်ာပုိိက္ေပါင္း ၁၈၀ ေက်ာ္ကုိ သိမ္းဆည္းရမိခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။