စက္မႈဇုန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရ တာဝန္ ပိုယူပါ
DVB
·
June 18, 2019
ေမာ္လၿမိဳင္-ဘားအံ ကားလမ္းမအေပၚက လွမ္းၾကည့္လိုက္ပါက ခ်ံဴႏြတ္ပိတ္ေပါင္းမ်ား အၾကားက အျဖဴ၊ အျပာ၊ သံေခ်းေရာင္ သြယ္အမိုးမ်ားကို လွမ္းျမင္ရ၏။
ထိုျမင္ကြင္းမ်ားရွိရာ အေဆာက္အဦမ်ားဆီ သြားၾကည့္ပါက အေရွ႕ မ်က္ႏွာစာ တံခါး ႏွစ္ခ်ပ္ ႏွစ္ဖက္ကို ေသာ့ခေလာက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ တင္းၾကပ္စြာခတ္ထားသည့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ထုတ္လုပ္ေရး စက္႐ုံ၊ ကားေဘာ္ဒီ႐ုံ၊ တြင္းခံု၊ အမႈန္႔ႀကိိတ္စက္႐ုံ ၁၀၀ နီးပါးကို ျမင္ေတြ႔နုိင္သည္။ ပိတ္သိမ္းထားေသာ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံ ပမာဏသည္ လုပ္ငန္းအားလံုုး၏ သံုးပံု တပုံပင္။
ယင္းသည္ကား စက္မႈက႑ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို အစျပဳဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့ေသာ စက္မႈဇုန္မ်ားအနက္ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္၏ အနီးကပ္ ျမင္ကြင္းပင္ ျဖစ္၏။ ထိုအေျခအေနသည္ မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္တခုတည္း မဟုတ္ေပ။ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ား၌ ထူေထာင္ထားေသာ စက္မႈဇုန္ ရာခို္င္ႏႈန္း ထက္ဝက္ေက်ာ္၏ ပကတိ အေျခအေနပင္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အစိုးရ၏ စီးပြားေရး မူဝါဒ ၁၂ ရပ္အနက္ တခုတည္းေသာ လက္ယာက႑ႏွင့္ စက္မႈက႑ ဟန္ခ်က္ညီ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မည္ဟူေသာ အစိုးရအတြက္ သတိခ်ပ္စရာပါ။
ထိုေၾကာင့္ ရွိရင္းစြဲ စက္မႈဇုန္မ်ား ျပန္လည္အသက္ဝင္လာေစေရးႏွင့္ အသစ္တည္ေထာင္မည့္ စက္မႈဇုန္မ်ား စနစ္တက် ျဖစ္ေရးကို အစိုးရအေနျဖင့္ မည္သို႔ ေျဖရွင္း လုပ္ေဆာင္မည္နည္း။ မည္သို႔ေသာ မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္သနည္း။
စက္မႈဇုန္ နိဒါန္းအစ
စက္မႈဇုန္မ်ားကို ၿပီးခဲ့သည့္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ စက္မႈဇုန္ ထူေထာင္ဖို႔ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ အိမ္အိုးဦးစီးဌာနက တာဝန္ယူ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့သည္။
စက္မႈဇုန္မ်ားကို စက္မႈက႑ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္၊ ျပည္ပပို႔ကုန္ တင္ပို႔ႏိုင္ရန္၊ ျပည္တြင္း အစားထိုး သြင္းကုန္ ထုတ္္လုပ္ႏိုင္ရန္၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ဖန္းတီႏိုင္ေစရန္ စသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။
စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲရန္အတြက္ စစ္အစိုးရမွ ၁/၉၇ အမိန္႔ညႊန္ၾကားခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ၿပီး၊ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ ဗဟိုအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္ စက္မႈဇုန္ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မတီမ်ားကိုလည္း ထပ္မံဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း စက္မႈဇုန္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ထင္သေလာက္ ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့ေပ။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စက္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ စစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒၚေအးေအးဝင္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
“အဲဒီကာလတုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စက္မႈဇုန္ေတြက သိပ္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေသးတာ မဟုတ္ဘူး၊ ေျမေတြကို အကြက္႐ုိက္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့လို႔ လုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုက ဘာလုပ္ရမွန္းမသိဘူး ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ နည္းပညာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္”ဟု ဆိုသည္။
ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ စက္မႈဇုန္ တဇုန္လွ်င္ ဝန္ႀကီး တပါး အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ စနစ္အျပင္ စီမံခန္႔ေရးေကာ္မတီကို ဆက္လက္တာဝန္ေပးအပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ေပ။
အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ လက္ထက္တြင္မူ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ား၏ စက္မႈဇုန္မ်ားကို ႀကီးၾကပ္ရန္ ေကာ္မတီဖြဲ႔စည္းျခင္း မရွိဘဲ ယခင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီကိုသာ တာဝန္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ထိုအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ စက္မႈဇုန္မ်ားသည္ တဆထက္တဆ တိုးတက္မႈ ဆုတ္ယုတ္ခဲ့ျပန္သည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဇယား (၂) အရ စက္မႈဇုန္မ်ားကို တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္အစိုးရအား စီမံႀကီးၾကပ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးအပ္ထားသည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မြန္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္ႏိုင္ဦးက “စက္မႈဇုန္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ အစိုးရေတြက ကိုယ္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ထဲက လုပ္လို႔ရသလို၊ လုပ္လို႔မရတဲ့ ဟာေတြကလည္း ျပည္ေထာင္စုအစိုးရနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး လုပ္လို႔ ရတယ္၊ ျပည္နယ္အစိုးရေတြက မညႊန္ၾကားလို႔ မလုပ္တာေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး၊ လုပ္မယ္ဆိုရင္ နည္းလမ္းရွာၿပီး လုပ္လို႔ရတယ္”ဟု ဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ စက္မႈဇုန္မ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အစိုးရအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ အေက်အလည္ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ လုပ္ေပးႏိုင္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
လတ္တေလာ အေျခအေန
ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ထူေထာင္စဥ္က စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံေပါင္း ၃၀၀ နီးပါးရွိခဲ့ေၾကာင္း စက္မႈဝန္ႀကီးဌာန စာရင္မ်ားအရ သိရသည္။ လက္ရွိမွာေတာ့ စက္႐ုံ ၊ အလုပ္႐ုံ ၁၄၉ ႐ုံသာ က်န္ေတာ့သည္။
စက္႐ုံ ၊ အလုပ္႐ုံ အမ်ားစုမွာ စားေသာက္ကုန္၊ လူသံုးကုန္ လုပ္ငန္းအပါအဝင္ တြင္ခံု လုပ္ငန္းမ်ားသာ ျဖစ္၏။ လုပ္ငန္းအမ်ားစုမွာလည္း အေျခခံ အေဆာက္အဦ၊ နည္းပညာ၊ ေစ်းကြက္၊ ေရ၊ လွ်ပ္စစ္မီး၊ လမ္းပန္ဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲမ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္မွာ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ဝီမြန္အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမင္းေဇာ္ႏိုင္ဦးက “က်ေနာ္တို႔ အလုပ္လုပ္ရတာ တအား အခက္အခဲရွိတယ္၊ မီးကလည္း မမွန္တာၾကာၿပီး၊ ေရဆိုလည္း ဝယ္သံုးေနရတယ္၊ တေန႔ေန႔ဆို ေရဖိုးႀကီးပဲ က်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းေလာက္က်တယ္” ဟု ဆိုသည္။
အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမင္းေဇာ္ႏိုင္ဦး၏ ေျပာဆိုမႈကို ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔ကလည္း ေထာက္ခံေနသည္။
“စက္မႈဇုန္မွာ အခက္အခဲက ေႏြရာသီမွာ ေရရွားတဲ့ ျပႆနာရွိတယ္၊ လွ်ပ္စစ္မီးကေတာ့ အားလံုး သိတဲ့အတိုင္း မီးမမွန္ဘူး၊ ဒါေတြကိုေတာ့ ဒီစက္မႈဇုန္ တခုတည္းမဟုတ္ဘူး၊ ျမန္မာျပည္လံုးက စက္မႈဇုန္ေတြ ခံစားေနရတာ” ဟု ဆိုျပန္သည္။
မြန္ျပည္နယ္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ နီးစပ္ေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရး လမ္းစေကာင္းမ်ားစြာ ပိုင္ဆိုင္ထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုအခါ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးတြင္မူ သက္တမ္း ၾကာျမင့္ၿပီး ခံႏိုင္ဝန္ နိမ့္က်လာေသာ အတၱရံႀကိဳးတံတား၊ ဂ်ိဳင္းတံတားတို႔ေၾကာင့္ ကုန္စည္သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈအတြက္ အခက္အခဲတခု ျဖစ္ေနျပန္သည္။ တံတား အခက္အခဲမွာလည္း ေမာ္လၿမိဳင္စက္မႈဇုန္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လာရိုက္ခတ္ေနသည္။
ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔က “အတၱရံတံတားက အခုဆို ၁၃ တန္ေအာက္ပဲ ေပးျဖတ္ေတာ့တယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရာ္ဘာလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ၁၃ တန္ပဲ ေပးျဖတ္ေတာ့ ႏွစ္ေခါက္ သံုးေခါက္ေလာက္ ေက်ာ့ေနရေတာ့ စရိတ္ပိုတက္လာတယ္” ဟု ေျပာ၏။
ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္သည္ ယခင္က ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း လက္ရွိမွာေတာ့ ယင္းလုပ္ငန္းတခုမွ မရွိေပ။
ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္မႈ ရပ္ဆိုင္းသြားရျခင္းကို ေရႊေကာင္းခါး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းစုမွ မန္ေနဂ်ာ ကိုဘုိဘိုဝင္း ယခုလို ဆိုျပန္သည္။
“စက္မႈဇုန္ စလုပ္ကတည္းက ကားထုတ္လုပ္မႈေတြေရာ လုပ္ငန္းစံု ပါဝင္ခဲ့တယ္၊ ဒီေနာက္ပိုင္း ကားထုတ္လုပ္မႈက အဆင္မေျပေတာ့လို႔ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေရာင္းလိုက္တယ္၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေဘာ္ဒီ႐ုံေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္၊ အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက တင္သြင္းလာတဲ့ အေျခအေနကို ရင္မဆိုင္ႏိုင္လို႔ ပိတ္လိုက္ၾကတာ”ဟု ေျပာသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္မွာ အဆိုးဆံုး အေျခအေနတရပ္ ရွိေနသည္။ အရင္းခံမွာ အာဏာရ အစိုးရ၏ လ်စ္လ်ဴရႈမႈ ခံရျခင္းပင္။
“အခု လက္ရွိ အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စက္မႈဇုန္ကို ကူညီမႈ အတိုင္းအတာက ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆိုရင္ ဘာမွမရွိဘူး၊ ဘယ္သူမွလည္း မလာၾကဘူး၊ သူတို႔ အစိုးရ သက္တမ္း သံုးႏွစ္ျပည့္ၿပီး ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္အထိ ဘယ္သူမွ မလာဘူး” ဟု ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညြန္႔က ဆိုသည္။
၎၏ ေျပာဆိုမႈကို ဝီမြန္အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမင္းေဇာ္ႏိုင္ဦးကလည္း ေထာက္ခံေနျပန္သည္။
“ဒီအစိုးရ သက္တမ္းမွာ စက္မႈဇုန္ကို ဘယ္ဝန္ႀကီးမွ မလာဘူး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆို တခါမွ မျမင္ဖူးဘူး၊ စက္မႈဇုန္မွာ ဘာအခက္အခဲ ရွိေနလဲဆိုတာ တခါမွ လာမေမးၾကဘူး” ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
ယခု ေမလ ပထမအပတ္ကမွ မြန္ျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္၊ စြမ္းအင္းႏွင့္ စက္မႈဝန္ႀကီး တာဝန္ခံကို ခန္႔အပ္ထားရသည့္ ဦးလွထြန္းကေတာ့ “စက္မႈဇုန္ေတြကို ကြင္းဆင္းဖို႔ ရွိတယ္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီမွာလည္း ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းထားၿပီးၿပီး”ဟု ဆိုသည္။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ ယခု အေျခအေနမွာ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားရွိ စက္မႈဇုန္မ်ား၌ ႀကံဳေတြ႔ေနရသည့္ အေျခအေန တရပ္ပင္။
ဘာလို႔ မေအာင္ျမင္တာလဲ
စက္မႈဇုန္မ်ား ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိျခင္းကို မြန္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္ႏိုင္ဦးက ယခုလို မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
“ဒီစက္မႈဇုန္ေတြက ဖြြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈအရ ၾကည့္ရင္ အားရေက်နပ္ဖုိ႔ မရွိဘူး၊ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ဟာ စက္မႈဇုန္လို႔သာ သတ္မွတ္ထားတာ အစိုးရဘက္က ကူညီေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္မႈ အားနည္းေနတယ္” ဟု ဆိုသည္။
စက္မႈဇုန္အမ်ားစုမွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားအျပင္ မိရိုးဖလာ လုပ္ငန္းမ်ား၊ နည္းပညာ၊ ေစ်းကြက္ထိုးေဖာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိမႈမ်ားေၾကာင့္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
ယင္းအေျခအေနကို ျမန္မာႏုိင္ငံ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္းဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ယခုလို ေျပာဆိုသည္။
“တည္ေထာင္ၿပီးတဲ့ စက္မႈဇုန္ေတြမွာ အေသးစား၊ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ အဲဒီမွာ မိရိုးဖလာ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြလည္း ရွိတယ္၊ ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ စက္ပစၥည္းေတြနဲ႔လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြလည္း ရွိတယ္၊ ဒါေတြကိုလည္း ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အားနည္းေစတယ္” ဟု ဆိုျပန္သည္။
ေနာက္ထပ္ အေျခအေနတရပ္မွာ စက္မႈဇုန္မ်ားကို စတင္ထူေထာင္စဥ္က ေပ ၁၀၀ ပတ္လည္၊ ေပ ၆၀×၄၀ ေျမကြက္မ်ားကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ လုပ္ငန္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
“အရင္ နဝတ အစိုးရလက္ထက္က တည္ခဲ့တဲ့ စက္မႈဇုန္ ေျမကြက္ေတြက ေပ ၁၀၀ ပတ္္လည္ အကြက္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္၊ ဒီေတာ့ စက္႐ုံႀကီးႀကီးတ႐ုံ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ အခု စက္႐ုံႀကီးႀကီးမာမား ဝင္လာဖို႔က အခက္အခဲရွိတယ္၊ ဒီစက္မႈဇုန္မွာ ျပန္ၿပီးဖြံ႔ၿဖိဳးလာဖို႔ဆို ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းေတြ ေဖာ္ၿပီးလုပ္ဖို႔ လိုတယ္” ဟု ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔က မွတ္ခ်က္ျပဳ၏။
ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရႏွင့္ စက္မႈဇုန္မ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တည္ေထာင္ၿပီး စက္မႈဇုန္ေပါင္း ၆၀ ခန္႔ ရွိေနသည္။ ထိုစက္မႈဇုန္မ်ားအနက္ စက္မႈဇုန္ ၂၉ ဇုန္ႏွင့္ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ျဖစ္သည့္ သီလဝါ စက္မႈဇုန္မွာလည္း ရန္ကုန္တိုင္းတြင္ တည္ရွိေနသည္။ သီလဝါ စက္မႈဇုန္သည္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားဆံုး ရွိသည့္ စက္မႈဇုန္ တခုလည္း ျဖစ္သည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ စက္မႈဇုန္မ်ားအနက္ ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ မႏၱေလးတိုင္း စက္မႈဇုန္မ်ားသည္ ေအာင္ျမင္မႈ အရွိဆံုး စက္မႈ
ဇုန္အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေပသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးတြင္ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္းေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္။ ယင္းပမာဏသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုး ရွိသည့္ ပမဏပင္ ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္တိုင္း စက္မႈဇုန္ အေျခအေနကို စက္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒၚေအးေအးဝင္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“ရန္ကုန္ကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ တိုးတက္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္၊ မဂၤလာဒံု စက္မႈဇုန္ဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ ရွိတယ္၊ ကိုရီးယားတို႔ ဂ်ပန္တို႔က လာၿပီး ျမွဳပ္ႏွံခ်င္ၾကတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရသည္ စက္မႈဇုန္ အဆင့္ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ တိုင္းအဆင့္ ေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ ယင္းေကာ္မတီတြင္ နာယကအျဖစ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္း၊ ဥကၠ႒ အျဖစ္ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈဝန္ႀကီး၊ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမႉး အပါအဝင္ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္ ၁၁ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ယင္းအျပင္ ဇုန္အလိုက္ ႀကီးၾကပ္မႈ ေကာ္မတီႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီမ်ားကိုလည္း ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ ယင္းေကာ္မတီ ႏွစ္ရပ္သည္ စက္မႈဇုန္မ်ားရွိ အခက္အခဲႏွင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို တိုင္းအဆင့္ ေကာ္မတီထံ တင္ျပရၿပီး၊ တိုင္းအဆင့္ ေကာ္မတီမွတဆင့္ ယင္းအခက္အခဲမ်ားကို အစိုးရ ကပ္ဘိနက္ အစည္းအေဝးတင္ ဆံုးျဖတ္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တိုင္းရွိ စက္မႈဇုန္မ်ားတြင္ က်ဴးေက်ာ္ ျပႆနာမွာ တဆထက္တဆ ႀကီးထြားလာၿပီး ေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္းေတာ့ မရွိေသးေပ။
စက္မႈဇုန္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက စက္မႈဇုန္အသစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္သြားမည့္အျပင္ ရွိရင္းစြဲ စက္မႈဇုန္မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္ အဆင့္ျမွင့္တင္သြားမည္ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ေျပာဆိုထားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ နမူနာ
ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ အဓိက အားသားခ်က္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္သည္။
ယင္းအေျခအေနေရာက္ေအာင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရးဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မည္ဟူေသာ ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ မူဝါဒကို လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ခန္႔က ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည္။
မူဝါဒေၾကာင့္လည္း လက္ရွိတြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ထုတ္လုပ္ေရးဆိုင္ရာ ပစၥည္း အစိတ္အပိုင္းမ်ားစြာကို တပ္ဆင္ႏိုင္သည့္အျပင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံ တႏုိင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ထိုအေျခအေနကို ျမန္မာႏိုင္ငံ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းအသင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“သူႏိုင္ငံက အရင္ဆံုး စီမံခ်က္အဆင့္ဆင့္နဲ႔ အေျခခံက်တဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြကို ဖြြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ခဲ့တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံဟာ ဘယ္စက္မႈက႑မွာ အားသားခ်က္ရွိတယ္၊ အဲဒီ လုပ္ငန္းေတြ ဖိတ္ေခၚၿပီး အရည္အေသြး စံခ်ိန္မီေအာင္ လုပ္သြားတာ” ဟု ဆိုသည္။
ထိုကဲ့သို႔ မူဝါဒခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း၊ နည္းပညာအျပင္ တိုင္းျပည္၏ GDP ပါ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္လာသည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
ဘာေတြ လုပ္ေနၿပီလဲ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စက္မႈလုပ္ငန္းေပါင္း ၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္။ ယင္းလုပ္ငန္းမ်ား၏ ၅၆ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ စားေသာက္ကုန္ ထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ေနသည္။
ယခုအခါ စက္မႈဇုန္ က႑ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး အပါအဝင္ စက္မႈဇုန္မ်ား စနစ္တက်ရွိေရး၊ လုပ္ငန္းရွင္ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ အခက္အခဲမ်ား ေျဖရွင္ဖုိ႔အတြက္ စက္မႈဇုန္ ဥပေဒမူၾကမ္းကို စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနက ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ဥပေဒမူၾကမ္းကိုေတာ့ ပညာရွင္မ်ား အပါအဝင္ ပါဝင္သင့္သူမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိသည္။ အဆိုပါ စက္မႈဇုန္ဥပေဒကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြင္း ထြက္ရွိႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္ေနသည္ဟု စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာဆိုထားသည္။
ဥပေဒ၏ အားသားခ်က္ကို စက္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒၚေအးေအးဝင္း ယခုလို ေျပာဆိုသည္။
“ဥပေဒရဲ႕ အားသားခ်က္ေတြကေတာ့ စက္မႈဇုန္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ စက္မႈဇုန္ထဲမွာ အလုပ္လုပ္ရင္ အခြန္ကင္းလြတ္ေတြ ရမယ္၊ ေနာက္ၿပီး တျခား ဥပေဒေတြလို အခြန္ကင္းလြတ္ေတြလည္း ရွိလာမယ္” ဟု ဆိုသည္။
ဥပေဒအရ ဗဟိုေကာ္မတီသည္ မူဝါဒပိုင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေပးမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ေကာ္မတီမ်ားက စက္မႈဇုန္ကို ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းအျပင္ ဥပေဒအရ ရွိရင္းစြဲ စက္မႈဇုန္မ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရမည့္အျပင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ားက ပိုမိုၿကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ စက္မႈဇုန္အသစ္ ေဖာ္ေဆာင္မႈမ်ားကိုလည္း ဗဟိုေကာ္မတီထံ တင္ျပ အစီရင္ခံရမည္ျဖစ္သည္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ထြက္ရွိလာမည့္ ဥပေဒအရ စက္မႈဇုန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရက ပိုတာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အေျခအေနတရပ္ပင္။
တာဝန္ယူၾကဖို႔
အထက္ေဖာ္ျပပါ ျဖစ္စဥ္မ်ားအရ စက္မႈဇုန္မ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အားနည္းျခင္းမွာ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရ အမ်ားစု၏ လ်စ္လ်ဴရႈ႕မႈခံထားရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
စက္မႈက႑ဖြံၿဖိဳးေရးသည္ အစိုးရ၏ စီးပြားေရး မူဝါဒတြင္ ပါဝင္ေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္အစိုးရကလည္း ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္သလို တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္ အစိုးရကလည္း စက္မႈဆိုင္ရာ မူဝါဒ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္သည္ဟု ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ဆိုသည္။
“အဓိကကေတာ့ ကိုယ္ေဒသထြက္ကုန္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ လုပ္ရမွာ၊ အရင္ဆံုး စရမွာက လက္မႈရယ္၊ စက္မႈရယ္၊ ၿပီးရင္ေတာ့ စက္မႈနဲ႔ လက္မႈေပါင္းၿပီးေတာ့ နည္းပညာေတြ အရင္းႏွီးေတြ လိုတယ္၊ ဒီေတာ့ ကိုယ္ေဒသနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ အေျခအေနအေပၚမူတည္ၿပီး တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရက မူဝါဒေတြ ေရးဆြဲသင့္တယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထုိကဲ့သို႔ မူဝါဒခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါက ရွိရင္းစြဲ စက္မႈဇုန္မ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မည့္အျပင္ အသစ္တည္ေထာင္မည့္ စက္မႈဇုန္မ်ားကိုလည္း စနစ္တက် စီမံႏိုင္မည္ဟု ၎က အႀကံျပဳေျပာဆိုသည္။
မြန္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္ႏိုင္ဦးကလည္း အစိုးရအေနျဖင့္ ေဒသထြက္ ထုတ္ကုန္မ်ားကို အဆင့္ျမွင့္ (Added value) ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဖိတ္ေခၚဖို႔ အႀကံျပဳ၏။
ယင္းအျပင္ ၎က “စက္မႈက႑ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးကို ပံ့ပို႔မယ္၊ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးဆို ဦးစားေပးမယ္၊ ဒီလို မူတခုေတာ့ ကိုင္ထားဖို႔ လိုတယ္၊ ဒီလိုဆိုရင္ ကိုယ္နဲ႔ သဟဇာတ ျဖစ္မယ့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းေတြ လာလိမ့္မယ္” ဟု ဆိုသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ခ်ံဳ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ျပဳ၏။
“စက္မႈဇုန္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ အစိုးရေတြက ကိုယ္ေဒသနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ စက္မႈဆိုင္ရာ မူဝါဒတရပ္ခ်မွတ္ၿပီး မဟာဗ်ဴဟာေတြ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္ေတြကို ေရတိုေရရွည္ ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္သြားမွ ျဖစ္မယ္” ဟူ၍ပင္။
ေဇာ္လြင္ထြဋ္
စက္မႈဇုန္ နိဒါန္းအစ
စက္မႈဇုန္မ်ားကို ၿပီးခဲ့သည့္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ စက္မႈဇုန္ ထူေထာင္ဖို႔ ေဆာက္လုပ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ အိမ္အိုးဦးစီးဌာနက တာဝန္ယူ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့သည္။
စက္မႈဇုန္မ်ားကို စက္မႈက႑ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္၊ ျပည္ပပို႔ကုန္ တင္ပို႔ႏိုင္ရန္၊ ျပည္တြင္း အစားထိုး သြင္းကုန္ ထုတ္္လုပ္ႏိုင္ရန္၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ဖန္းတီႏိုင္ေစရန္ စသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။
စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲရန္အတြက္ စစ္အစိုးရမွ ၁/၉၇ အမိန္႔ညႊန္ၾကားခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ၿပီး၊ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ ဗဟိုအဆင့္ႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္ စက္မႈဇုန္ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မတီမ်ားကိုလည္း ထပ္မံဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း စက္မႈဇုန္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ထင္သေလာက္ ေအာင္ျမင္မႈမရွိခဲ့ေပ။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စက္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ စစ္ေဆးေရးဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒၚေအးေအးဝင္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
“အဲဒီကာလတုန္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စက္မႈဇုန္ေတြက သိပ္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေသးတာ မဟုတ္ဘူး၊ ေျမေတြကို အကြက္႐ုိက္ၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့လို႔ လုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုက ဘာလုပ္ရမွန္းမသိဘူး ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ နည္းပညာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္”ဟု ဆိုသည္။
ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ စက္မႈဇုန္ တဇုန္လွ်င္ ဝန္ႀကီး တပါး အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ စနစ္အျပင္ စီမံခန္႔ေရးေကာ္မတီကို ဆက္လက္တာဝန္ေပးအပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ေပ။
အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ လက္ထက္တြင္မူ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ား၏ စက္မႈဇုန္မ်ားကို ႀကီးၾကပ္ရန္ ေကာ္မတီဖြဲ႔စည္းျခင္း မရွိဘဲ ယခင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီကိုသာ တာဝန္ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ထိုအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ စက္မႈဇုန္မ်ားသည္ တဆထက္တဆ တိုးတက္မႈ ဆုတ္ယုတ္ခဲ့ျပန္သည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ဇယား (၂) အရ စက္မႈဇုန္မ်ားကို တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္အစိုးရအား စီမံႀကီးၾကပ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးအပ္ထားသည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မြန္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္ႏိုင္ဦးက “စက္မႈဇုန္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ အစိုးရေတြက ကိုယ္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ထဲက လုပ္လို႔ရသလို၊ လုပ္လို႔မရတဲ့ ဟာေတြကလည္း ျပည္ေထာင္စုအစိုးရနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး လုပ္လို႔ ရတယ္၊ ျပည္နယ္အစိုးရေတြက မညႊန္ၾကားလို႔ မလုပ္တာေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး၊ လုပ္မယ္ဆိုရင္ နည္းလမ္းရွာၿပီး လုပ္လို႔ရတယ္”ဟု ဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ စက္မႈဇုန္မ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အစိုးရအေနျဖင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ အေက်အလည္ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ လုပ္ေပးႏိုင္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
လတ္တေလာ အေျခအေန
ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ထူေထာင္စဥ္က စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံေပါင္း ၃၀၀ နီးပါးရွိခဲ့ေၾကာင္း စက္မႈဝန္ႀကီးဌာန စာရင္မ်ားအရ သိရသည္။ လက္ရွိမွာေတာ့ စက္႐ုံ ၊ အလုပ္႐ုံ ၁၄၉ ႐ုံသာ က်န္ေတာ့သည္။
စက္႐ုံ ၊ အလုပ္႐ုံ အမ်ားစုမွာ စားေသာက္ကုန္၊ လူသံုးကုန္ လုပ္ငန္းအပါအဝင္ တြင္ခံု လုပ္ငန္းမ်ားသာ ျဖစ္၏။ လုပ္ငန္းအမ်ားစုမွာလည္း အေျခခံ အေဆာက္အဦ၊ နည္းပညာ၊ ေစ်းကြက္၊ ေရ၊ လွ်ပ္စစ္မီး၊ လမ္းပန္ဆက္သြယ္ေရး အခက္အခဲမ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
ထိုအေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္မွာ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ဝီမြန္အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမင္းေဇာ္ႏိုင္ဦးက “က်ေနာ္တို႔ အလုပ္လုပ္ရတာ တအား အခက္အခဲရွိတယ္၊ မီးကလည္း မမွန္တာၾကာၿပီး၊ ေရဆိုလည္း ဝယ္သံုးေနရတယ္၊ တေန႔ေန႔ဆို ေရဖိုးႀကီးပဲ က်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းေလာက္က်တယ္” ဟု ဆိုသည္။
အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမင္းေဇာ္ႏိုင္ဦး၏ ေျပာဆိုမႈကို ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔ကလည္း ေထာက္ခံေနသည္။
“စက္မႈဇုန္မွာ အခက္အခဲက ေႏြရာသီမွာ ေရရွားတဲ့ ျပႆနာရွိတယ္၊ လွ်ပ္စစ္မီးကေတာ့ အားလံုး သိတဲ့အတိုင္း မီးမမွန္ဘူး၊ ဒါေတြကိုေတာ့ ဒီစက္မႈဇုန္ တခုတည္းမဟုတ္ဘူး၊ ျမန္မာျပည္လံုးက စက္မႈဇုန္ေတြ ခံစားေနရတာ” ဟု ဆိုျပန္သည္။
မြန္ျပည္နယ္သည္ ထိုင္းႏိုင္ငံႏွင့္ နီးစပ္ေသာေၾကာင့္ စီးပြားေရး လမ္းစေကာင္းမ်ားစြာ ပိုင္ဆိုင္ထားသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုအခါ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးတြင္မူ သက္တမ္း ၾကာျမင့္ၿပီး ခံႏိုင္ဝန္ နိမ့္က်လာေသာ အတၱရံႀကိဳးတံတား၊ ဂ်ိဳင္းတံတားတို႔ေၾကာင့္ ကုန္စည္သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈအတြက္ အခက္အခဲတခု ျဖစ္ေနျပန္သည္။ တံတား အခက္အခဲမွာလည္း ေမာ္လၿမိဳင္စက္မႈဇုန္ လုပ္ငန္းမ်ားကို လာရိုက္ခတ္ေနသည္။
ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔က “အတၱရံတံတားက အခုဆို ၁၃ တန္ေအာက္ပဲ ေပးျဖတ္ေတာ့တယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရာ္ဘာလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ၁၃ တန္ပဲ ေပးျဖတ္ေတာ့ ႏွစ္ေခါက္ သံုးေခါက္ေလာက္ ေက်ာ့ေနရေတာ့ စရိတ္ပိုတက္လာတယ္” ဟု ေျပာ၏။
ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္သည္ ယခင္က ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း လက္ရွိမွာေတာ့ ယင္းလုပ္ငန္းတခုမွ မရွိေပ။
ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္မႈ ရပ္ဆိုင္းသြားရျခင္းကို ေရႊေကာင္းခါး ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းစုမွ မန္ေနဂ်ာ ကိုဘုိဘိုဝင္း ယခုလို ဆိုျပန္သည္။
“စက္မႈဇုန္ စလုပ္ကတည္းက ကားထုတ္လုပ္မႈေတြေရာ လုပ္ငန္းစံု ပါဝင္ခဲ့တယ္၊ ဒီေနာက္ပိုင္း ကားထုတ္လုပ္မႈက အဆင္မေျပေတာ့လို႔ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေရာင္းလိုက္တယ္၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေဘာ္ဒီ႐ုံေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္၊ အဓိကကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက တင္သြင္းလာတဲ့ အေျခအေနကို ရင္မဆိုင္ႏိုင္လို႔ ပိတ္လိုက္ၾကတာ”ဟု ေျပာသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္မွာ အဆိုးဆံုး အေျခအေနတရပ္ ရွိေနသည္။ အရင္းခံမွာ အာဏာရ အစိုးရ၏ လ်စ္လ်ဴရႈမႈ ခံရျခင္းပင္။
“အခု လက္ရွိ အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စက္မႈဇုန္ကို ကူညီမႈ အတိုင္းအတာက ဘယ္ေလာက္ရွိလဲဆိုရင္ ဘာမွမရွိဘူး၊ ဘယ္သူမွလည္း မလာၾကဘူး၊ သူတို႔ အစိုးရ သက္တမ္း သံုးႏွစ္ျပည့္ၿပီး ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္အထိ ဘယ္သူမွ မလာဘူး” ဟု ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညြန္႔က ဆိုသည္။
၎၏ ေျပာဆိုမႈကို ဝီမြန္အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္ ဦးမင္းေဇာ္ႏိုင္ဦးကလည္း ေထာက္ခံေနျပန္သည္။
“ဒီအစိုးရ သက္တမ္းမွာ စက္မႈဇုန္ကို ဘယ္ဝန္ႀကီးမွ မလာဘူး၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆို တခါမွ မျမင္ဖူးဘူး၊ စက္မႈဇုန္မွာ ဘာအခက္အခဲ ရွိေနလဲဆိုတာ တခါမွ လာမေမးၾကဘူး” ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
ယခု ေမလ ပထမအပတ္ကမွ မြန္ျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္၊ စြမ္းအင္းႏွင့္ စက္မႈဝန္ႀကီး တာဝန္ခံကို ခန္႔အပ္ထားရသည့္ ဦးလွထြန္းကေတာ့ “စက္မႈဇုန္ေတြကို ကြင္းဆင္းဖို႔ ရွိတယ္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီမွာလည္း ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းထားၿပီးၿပီး”ဟု ဆိုသည္။
မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ ယခု အေျခအေနမွာ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားရွိ စက္မႈဇုန္မ်ား၌ ႀကံဳေတြ႔ေနရသည့္ အေျခအေန တရပ္ပင္။
ဘာလို႔ မေအာင္ျမင္တာလဲ
စက္မႈဇုန္မ်ား ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိျခင္းကို မြန္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္ႏိုင္ဦးက ယခုလို မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
“ဒီစက္မႈဇုန္ေတြက ဖြြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈအရ ၾကည့္ရင္ အားရေက်နပ္ဖုိ႔ မရွိဘူး၊ ေမာ္လၿမိဳင္ စက္မႈဇုန္ဟာ စက္မႈဇုန္လို႔သာ သတ္မွတ္ထားတာ အစိုးရဘက္က ကူညီေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္မႈ အားနည္းေနတယ္” ဟု ဆိုသည္။
စက္မႈဇုန္အမ်ားစုမွာ အထက္ေဖာ္ျပပါ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားအျပင္ မိရိုးဖလာ လုပ္ငန္းမ်ား၊ နည္းပညာ၊ ေစ်းကြက္ထိုးေဖာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိမႈမ်ားေၾကာင့္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
ယင္းအေျခအေနကို ျမန္မာႏုိင္ငံ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္းဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ယခုလို ေျပာဆိုသည္။
“တည္ေထာင္ၿပီးတဲ့ စက္မႈဇုန္ေတြမွာ အေသးစား၊ အလတ္စား စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ အဲဒီမွာ မိရိုးဖလာ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြလည္း ရွိတယ္၊ ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ စက္ပစၥည္းေတြနဲ႔လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြလည္း ရွိတယ္၊ ဒါေတြကိုလည္း ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အားနည္းေစတယ္” ဟု ဆိုျပန္သည္။
ေနာက္ထပ္ အေျခအေနတရပ္မွာ စက္မႈဇုန္မ်ားကို စတင္ထူေထာင္စဥ္က ေပ ၁၀၀ ပတ္လည္၊ ေပ ၆၀×၄၀ ေျမကြက္မ်ားကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ လုပ္ငန္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
“အရင္ နဝတ အစိုးရလက္ထက္က တည္ခဲ့တဲ့ စက္မႈဇုန္ ေျမကြက္ေတြက ေပ ၁၀၀ ပတ္္လည္ အကြက္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္၊ ဒီေတာ့ စက္႐ုံႀကီးႀကီးတ႐ုံ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ အခု စက္႐ုံႀကီးႀကီးမာမား ဝင္လာဖို႔က အခက္အခဲရွိတယ္၊ ဒီစက္မႈဇုန္မွာ ျပန္ၿပီးဖြံ႔ၿဖိဳးလာဖို႔ဆို ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းေတြ ေဖာ္ၿပီးလုပ္ဖို႔ လိုတယ္” ဟု ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔က မွတ္ခ်က္ျပဳ၏။
ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရႏွင့္ စက္မႈဇုန္မ်ား
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တည္ေထာင္ၿပီး စက္မႈဇုန္ေပါင္း ၆၀ ခန္႔ ရွိေနသည္။ ထိုစက္မႈဇုန္မ်ားအနက္ စက္မႈဇုန္ ၂၉ ဇုန္ႏွင့္ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ျဖစ္သည့္ သီလဝါ စက္မႈဇုန္မွာလည္း ရန္ကုန္တိုင္းတြင္ တည္ရွိေနသည္။ သီလဝါ စက္မႈဇုန္သည္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားဆံုး ရွိသည့္ စက္မႈဇုန္ တခုလည္း ျဖစ္သည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ စက္မႈဇုန္မ်ားအနက္ ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ မႏၱေလးတိုင္း စက္မႈဇုန္မ်ားသည္ ေအာင္ျမင္မႈ အရွိဆံုး စက္မႈ
ဇုန္အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေပသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးတြင္ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္းေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္။ ယင္းပမာဏသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုး ရွိသည့္ ပမဏပင္ ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္တိုင္း စက္မႈဇုန္ အေျခအေနကို စက္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒၚေအးေအးဝင္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“ရန္ကုန္ကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ တိုးတက္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္၊ မဂၤလာဒံု စက္မႈဇုန္ဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ ရွိတယ္၊ ကိုရီးယားတို႔ ဂ်ပန္တို႔က လာၿပီး ျမွဳပ္ႏွံခ်င္ၾကတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရသည္ စက္မႈဇုန္ အဆင့္ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ တိုင္းအဆင့္ ေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ ယင္းေကာ္မတီတြင္ နာယကအျဖစ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္း၊ ဥကၠ႒ အျဖစ္ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈဝန္ႀကီး၊ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမႉး အပါအဝင္ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္ ၁၁ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ယင္းအျပင္ ဇုန္အလိုက္ ႀကီးၾကပ္မႈ ေကာ္မတီႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရး ေကာ္မတီမ်ားကိုလည္း ဖြဲ႔စည္းထားသည္။ ယင္းေကာ္မတီ ႏွစ္ရပ္သည္ စက္မႈဇုန္မ်ားရွိ အခက္အခဲႏွင့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို တိုင္းအဆင့္ ေကာ္မတီထံ တင္ျပရၿပီး၊ တိုင္းအဆင့္ ေကာ္မတီမွတဆင့္ ယင္းအခက္အခဲမ်ားကို အစိုးရ ကပ္ဘိနက္ အစည္းအေဝးတင္ ဆံုးျဖတ္၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ရန္ကုန္တိုင္းရွိ စက္မႈဇုန္မ်ားတြင္ က်ဴးေက်ာ္ ျပႆနာမွာ တဆထက္တဆ ႀကီးထြားလာၿပီး ေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္းေတာ့ မရွိေသးေပ။
စက္မႈဇုန္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက စက္မႈဇုန္အသစ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္သြားမည့္အျပင္ ရွိရင္းစြဲ စက္မႈဇုန္မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္ အဆင့္ျမွင့္တင္သြားမည္ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ေျပာဆိုထားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ နမူနာ
ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ အဓိက အားသားခ်က္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္သည္။
ယင္းအေျခအေနေရာက္ေအာင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရးဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မည္ဟူေသာ ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ မူဝါဒကို လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ခန္႔က ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည္။
မူဝါဒေၾကာင့္လည္း လက္ရွိတြင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ထုတ္လုပ္ေရးဆိုင္ရာ ပစၥည္း အစိတ္အပိုင္းမ်ားစြာကို တပ္ဆင္ႏိုင္သည့္အျပင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံ တႏုိင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ထိုအေျခအေနကို ျမန္မာႏိုင္ငံ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းအသင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ေပးသည္။
“သူႏိုင္ငံက အရင္ဆံုး စီမံခ်က္အဆင့္ဆင့္နဲ႔ အေျခခံက်တဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြကို ဖြြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ခဲ့တယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံဟာ ဘယ္စက္မႈက႑မွာ အားသားခ်က္ရွိတယ္၊ အဲဒီ လုပ္ငန္းေတြ ဖိတ္ေခၚၿပီး အရည္အေသြး စံခ်ိန္မီေအာင္ လုပ္သြားတာ” ဟု ဆိုသည္။
ထိုကဲ့သို႔ မူဝါဒခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း၊ နည္းပညာအျပင္ တိုင္းျပည္၏ GDP ပါ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္လာသည္ဟု ၎က ေျပာသည္။
ဘာေတြ လုပ္ေနၿပီလဲ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စက္မႈလုပ္ငန္းေပါင္း ၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္။ ယင္းလုပ္ငန္းမ်ား၏ ၅၆ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ စားေသာက္ကုန္ ထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ေနသည္။
ယခုအခါ စက္မႈဇုန္ က႑ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး အပါအဝင္ စက္မႈဇုန္မ်ား စနစ္တက်ရွိေရး၊ လုပ္ငန္းရွင္ အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ အခက္အခဲမ်ား ေျဖရွင္ဖုိ႔အတြက္ စက္မႈဇုန္ ဥပေဒမူၾကမ္းကို စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနက ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲထားၿပီး ျဖစ္သည္။
ဥပေဒမူၾကမ္းကိုေတာ့ ပညာရွင္မ်ား အပါအဝင္ ပါဝင္သင့္သူမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေဆြးေႏြးလ်က္ရွိသည္။ အဆိုပါ စက္မႈဇုန္ဥပေဒကို ၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြင္း ထြက္ရွိႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္ေနသည္ဟု စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနက ေျပာဆိုထားသည္။
ဥပေဒ၏ အားသားခ်က္ကို စက္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒၚေအးေအးဝင္း ယခုလို ေျပာဆိုသည္။
“ဥပေဒရဲ႕ အားသားခ်က္ေတြကေတာ့ စက္မႈဇုန္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ စက္မႈဇုန္ထဲမွာ အလုပ္လုပ္ရင္ အခြန္ကင္းလြတ္ေတြ ရမယ္၊ ေနာက္ၿပီး တျခား ဥပေဒေတြလို အခြန္ကင္းလြတ္ေတြလည္း ရွိလာမယ္” ဟု ဆိုသည္။
ဥပေဒအရ ဗဟိုေကာ္မတီသည္ မူဝါဒပိုင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ဆံုးျဖတ္ေပးမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ ေကာ္မတီမ်ားက စက္မႈဇုန္ကို ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းအျပင္ ဥပေဒအရ ရွိရင္းစြဲ စက္မႈဇုန္မ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ရမည့္အျပင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ အစိုးရမ်ားက ပိုမိုၿကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ စက္မႈဇုန္အသစ္ ေဖာ္ေဆာင္မႈမ်ားကိုလည္း ဗဟိုေကာ္မတီထံ တင္ျပ အစီရင္ခံရမည္ျဖစ္သည္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ထြက္ရွိလာမည့္ ဥပေဒအရ စက္မႈဇုန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရက ပိုတာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အေျခအေနတရပ္ပင္။
တာဝန္ယူၾကဖို႔
အထက္ေဖာ္ျပပါ ျဖစ္စဥ္မ်ားအရ စက္မႈဇုန္မ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အားနည္းျခင္းမွာ တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရ အမ်ားစု၏ လ်စ္လ်ဴရႈ႕မႈခံထားရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
စက္မႈက႑ဖြံၿဖိဳးေရးသည္ အစိုးရ၏ စီးပြားေရး မူဝါဒတြင္ ပါဝင္ေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္အစိုးရကလည္း ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္သလို တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္ အစိုးရကလည္း စက္မႈဆိုင္ရာ မူဝါဒ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္သည္ဟု ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ဆိုသည္။
“အဓိကကေတာ့ ကိုယ္ေဒသထြက္ကုန္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ လုပ္ရမွာ၊ အရင္ဆံုး စရမွာက လက္မႈရယ္၊ စက္မႈရယ္၊ ၿပီးရင္ေတာ့ စက္မႈနဲ႔ လက္မႈေပါင္းၿပီးေတာ့ နည္းပညာေတြ အရင္းႏွီးေတြ လိုတယ္၊ ဒီေတာ့ ကိုယ္ေဒသနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ အေျခအေနအေပၚမူတည္ၿပီး တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရက မူဝါဒေတြ ေရးဆြဲသင့္တယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
ထုိကဲ့သို႔ မူဝါဒခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါက ရွိရင္းစြဲ စက္မႈဇုန္မ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းႏိုင္မည့္အျပင္ အသစ္တည္ေထာင္မည့္ စက္မႈဇုန္မ်ားကိုလည္း စနစ္တက် စီမံႏိုင္မည္ဟု ၎က အႀကံျပဳေျပာဆိုသည္။
မြန္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္ႏိုင္ဦးကလည္း အစိုးရအေနျဖင့္ ေဒသထြက္ ထုတ္ကုန္မ်ားကို အဆင့္ျမွင့္ (Added value) ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဖိတ္ေခၚဖို႔ အႀကံျပဳ၏။
ယင္းအျပင္ ၎က “စက္မႈက႑ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးကို ပံ့ပို႔မယ္၊ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးဆို ဦးစားေပးမယ္၊ ဒီလို မူတခုေတာ့ ကိုင္ထားဖို႔ လိုတယ္၊ ဒီလိုဆိုရင္ ကိုယ္နဲ႔ သဟဇာတ ျဖစ္မယ့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းေတြ လာလိမ့္မယ္” ဟု ဆိုသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ခ်ံဳ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ စက္မႈကုန္ထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအာင္သိန္းက ယခုလို မွတ္ခ်က္ျပဳ၏။
“စက္မႈဇုန္ေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ အစိုးရေတြက ကိုယ္ေဒသနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ စက္မႈဆိုင္ရာ မူဝါဒတရပ္ခ်မွတ္ၿပီး မဟာဗ်ဴဟာေတြ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္ေတြကို ေရတိုေရရွည္ ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္သြားမွ ျဖစ္မယ္” ဟူ၍ပင္။
ေဇာ္လြင္ထြဋ္