အေအးမိ တုပ္ေကြးလို႔ လူေတြေျပာေလ့ရွိတာဆိုေတာ့ တုပ္ေကြးဆိုတာက သိပ္ျပင္းထန္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခု မဟုတ္ဘူးလို႔ လူေတြ ထင္စရာရွိပါတယ္။ တကယ္တမ္းက ရာသီအလိုက္ အျဖစ္မ်ားေလ့ရွိတဲ့ တုပ္ေကြးအေပ်ာ့စားေၾကာင့္သာ တုပ္ေကြးဆိုတာက သိပ္မျပင္းထန္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုလို႔ ထင္ျမင္ရတာပါ။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ အရမ္းျပင္းထန္တဲ့ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးမွာေတာ့ အသက္ေသဆံုးသည္အထိ ျပင္းထန္ႏုိင္တဲ့ တုပ္ေကြးေတြအေၾကာင္းကို ေျပာျပေပးသြားမွာပါ။ တုပ္ေကြးဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလဲ တုပ္ေကြးဆုိတာ Influenza လို႔ေခၚတဲ့ ဗုိင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ သူက အဓိကအားျဖင့္ အသက္႐ႉလမ္းေၾကာင္းကို ဒုကၡေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ အျဖစ္မ်ားတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့

• ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ၿပီး ဖ်ားတာ၊
• လည္ေခ်ာင္းနာတာ၊
• ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲတာ၊
• ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

တုပ္ေကြး ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳးရွိလဲ Influenza Virus ကုိ A, B, C ဆုိၿပီး အုပ္စုႀကီး ၃ ခု ခြဲလို႔ရပါတယ္။ Influenza Virus A Influenza A ဗိုင္းရပ္စ္ကို Avian Influenza (Bird Influenza) လို႔ လူသိမ်ားပါတယ္။ Influenza A ဗိုင္းရပ္စ္က  တိရစ ၦာန္ေတြ၊ ငွက္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ပိုးကူးစက္ခံေနရတဲ့ ငွက္ေတြ ၾကက္ေတြကတစ္ဆင့္ လူေတြဆီကို ကူးစက္တာျဖစ္ပါတယ္။ Influenza A ဗိုင္းရပ္စ္က ပ်ံ႔ႏွံ႔မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး လူေတြကို ဒုကၡအေပးႏုိင္ဆံုးပါ။ Influenza A ဗိုင္းရပ္စ္မွာ H1N1 နဲ႔ H5N1တုိ႔က နာမည္အႀကီးဆံုးပါ။ လူေတြကို အသက္ေသဆံုးတဲ့အထိ ဒုကၡေပးႏုိင္ပါတယ္။ ထိန္းမႏုိင္ေလာက္ေအာင္ကို ကူးစက္တဲ့ႏႈန္းျမန္ၿပီး ေရာဂါျဖစ္တဲ့သူေတြ ခဏေလးအတြင္းမွာ မ်ားလာႏုိင္ပါတယ္။ ၁။  H1N1 တုပ္ေကြး (ေသေပ်ာက္ႏႈန္း – ၂ ဒသမ ၅ မွ  ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္း) H1N1 ကို ဝက္တုပ္ေကြးလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ ပိုးကူးစက္ခံေနရတဲ့ ဝက္ေတြကို ထိေတြ႔ကိုင္တြယ္မိၿပီး လူဆီကို ကူးစက္ကာ ပ်ံ႔ႏွံ႔လာတဲ့တုပ္ေကြး ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္အခ်ိန္ေတြတုန္းကေတာ့ ေၾကာက္ဖို႔မေကာင္းခဲ့ေပမယ့္ ခုေနာက္ပိုင္း H1N1 မ်ိဳးစိတ္အသစ္ေတြ ထြက္လာလို႔ လူေတြကို အသက္ေသဆံုးသည္အထိ ဒုကၡေပးႏုိင္တဲ့ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုး တုပ္ေကြးစာရင္းကို ဝင္လာခဲ့ပါၿပီ။ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ တျခားရာသီတုပ္ေကြးေတြလိုပါပဲ။ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္။ ႏွာေစးမယ္၊ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္မယ္၊ ခ်မ္းတုန္ၿပီး အဖ်ားတက္မယ္၊ ေခါင္းကိုက္မယ္၊ ကိုယ္ေတြလက္ေတြ နာက်င္ကိုက္ခဲမယ္။ ျပင္းထန္တဲ့အဆင့္ ေရာက္သြားၿပီဆို

• အသက္႐ႉက်ပ္လာမယ္၊
• ဗိုက္ေအာင့္မယ္၊
• ပ်ိဳ ႔အန္မယ္၊
• မူးေဝၿပီး သတိလစ္ကာ အသက္ေသဆံုးသည္အထိ ျပင္းထန္ပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ မိုးရာသီမွာ ျမန္မာျပည္တြင္ ဟိုးေလးတစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တုပ္ေကြးတစ္ခုပါ။

၂။  H5N1 ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြး (ေသေပ်ာက္ႏႈန္း ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း) H5N1 ကိုေတာ့ ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးလို႔ လူသိမ်ားပါတယ္။ H5N1 ကို ၁၉၉၇ မွာ စၿပီး ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ၾကက္ေတြ၊ ငွက္ေတြမွာ ဗုိင္းရပ္စ္ပိုး ကူးစက္ရာကတစ္ဆင့္ ထိုၾကက္ေတြကို ကိုင္မိတဲ့ လူေတြဆီကို ေရာက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ သူက H1N1 ထက္ ၁၀ ဆ ျပင္းထန္တဲ့ တုပ္ေကြးတစ္ခုပါ။ တျခားရာသီတုပ္ေကြးေတြလိုပဲ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုး၊ ဖ်ားနာတာအျပင္ H5N1 ဟာ အဆုတ္ပိုးဝင္ျခင္းနဲ႔ အဆုတ္ေရာင္ျခင္းကို ပိုျဖစ္ေစပါတယ္။ H5N1 ေၾကာင့္ လူနာရဲ ႔ အေျခအေနကလည္း ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ဆုတ္ယုတ္လာၿပီး ျပင္းထန္တဲ့ အဆုတ္ေရာင္ျခင္း၊ အျခားေသာ ကိုယ္တြင္းအဂါၤမ်ား ပ်က္စီးျခင္းနဲ႔ အသက္ေသဆံုးျခင္းဟာ အခ်ိန္တိုေလးအတြင္းမွာတင္ ျဖစ္္သြားႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ တုပ္ေကြးတစ္မ်ိဳးပါ။ Influenza Virus B Influenza B ဗိုင္းရပ္စ္ကေတာ့ လူေတြမွာပဲျဖစ္ႏုိင္ၿပီး ရာသီတုပ္ေကြးလို႔လည္း လူသိမ်ားပါတယ္။ လူူတစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ဆီကို ကူးစက္တာျမန္တတ္ၿပီး ေလထဲေန ကူးစက္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုပါ။ Influenza B ဗိုင္းရပ္စ္က ထိန္းမႏုိင္ေလာက္ေအာင္ေတာ့ မပ်ံ႔ႏွံ႔တတ္ပါဘူး။ သူ႔လကၡဏာေတြကေတာ့

• ဖ်ားမယ္၊
• ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊
• လည္ေခ်ာင္းနာမယ္၊
• ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲမယ္၊
• ေခါင္းကိုက္မယ္ စတာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ရာသီတုပ္ေကြးမိရင္ ပိုးသတ္ေဆး ေသာက္စရာ မလုိပါဘူး၊ ခုခံအားေကာင္းေအာင္ လုပ္တာနဲ႔တင္ ျပန္သက္သာသြားမွာပါ။

Influenza Virus C Influenza C ဗုိင္းရပ္စ္ကေတာ့ လူေတြမွာပဲ ေတြ႔ရၿပီး A နဲ႔ B ေလာက္ မျပင္းထန္ပါဘူး။ လူတစ္ေယာက္ကေန တစ္ေယာက္ကို ကူးစက္မႈကလည္း သိပ္မျမန္ပါဘူး။ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာေလာက္ပဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ သူ႔ဘာသာသူ ျပန္သက္သာသြားပါတယ္။ ေျပာျပခဲ့တာေတြကေတာ့ လူေတြမွာျဖစ္တတ္တဲ့ တုပ္ေကြးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တုပ္ေကြးဆုိတာ ခုခံအားနည္းရင္ ဝင္လာတတ္တာမို႔ ခုခံအားေကာင္းေအာင္ လုပ္ထားသင့္ပါတယ္။ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ တုပ္ေကြးျဖစ္တဲ့လူေတြ ရွိေနၿပီဆိုတာနဲ႔ အိမ္တြင္းေဆးတစ္ခြက္ျဖစ္တဲ့ ဂ်င္းျပဳတ္ရည္ေတြေသာက္တာ၊ ခုခံအားေကာင္းေအာင္ အိပ္ေရးဝဝအိပ္တာ၊ အစားမွန္မွန္စားတာေတြ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ကိုယ့္မွာ တုပ္ေကြးျဖစ္ေနရင္လည္း အျခားသူေတြကို ထပ္မကူးစက္ေအာင္ ႏွာေစးေခ်ာင္းဆိုးရင္ လက္ကိုင္ပုဝါနဲ႔အုပ္ၿပီး ဆိုးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္း ေဆးပညာတိုးတက္လာေတာ့ တုပ္ေကြးကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏုိင္ဖိို႔ ကာကြယ္ေဆးေတြ ႀကိဳၿပီးထိုးထားႏုိင္ပါၿပီ။ တုပ္ေကြးဆိုတာကလည္း တစ္ႏွစ္နဲ႔တစ္ႏွစ္ ေျပာင္းလဲေနတာမို႔ တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးကို တစ္ႏွစ္တစ္ခါ ထိုးသင့္ပါတယ္။ ေရးသားသူ Dr. Thin Yadanar @ Frances ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win. ဤေဆာင္းပါးကို DVB ၏ မိတ္ဘက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာဝက္ဘ္ဆိုဒ္ hellosayarwon.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။