အမ်ိဳးသမီးေလးဆယ္ စကား၀ိုင္း
ရွှေအောင်
·
October 8, 2018
ရန္ကုန္၊ တာေမြၿမဳိ႕နယ္၊ ဖိုးစိန္လမ္းထဲကဟိုတယ္တခုရဲ႕ ခန္းမငယ္တခုထဲမွာ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ပအို၀္းတဲ့ တိုင္းရင္းသား၀တ္စံုေတြ ၀တ္ဆင္ထားၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသူေတြ ေကာ္ဖီေသာက္ရင္း စကားစျမည္ေျပာဆိုေနၾကတယ္။
တိုင္းရင္းသူေတြရဲ႕ ျမန္မာစကားသံက ေပါ့ေပါ့ပါးပါးနဲ႔ နားထဲတမ်ိဳးဆန္းၿပီး သူတို႔အခ်င္းခ်င္းစကားေျပာသံေတြက ခန္းမထဲညံေနတယ္။ သူတို႔ေတြ ေကာ္ဖီေသာက္ရင္းေျပာ ဆိုေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ တိုက္ပြဲဆိုတာလည္း ပါတယ္။ ေပၚတာဆြဲဆိုတာ လည္းပါတယ္။ ေကအန္ယူေတြ စီအန္အက္ဖ္၊ အာစီအက္စ္အက္စ္ ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုသံေတြလည္းၾကားရၿပီး ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို စိတ္မ၀င္စားတဲ့ သာမန္ျပည္သူေတြဆို ဘာေတြေျပာေနၾကပါလိမ့္ဆိုၿပီး အထူးအဆန္းျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။
ေကာ္ဖီေသာက္ခ်ိန္ၿပီးသြားေတာ့ သူတို႔အားလံုး အနီးက ခန္းမထဲတိုး၀င္သြားၾကၿပီး အဲ့ဒီခန္းမ တံခါးပိတ္သြားေတာ့ ေစာေစာက စကားေျပာသံေတြပါ တပါတည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြား ေတာ့တယ္။
တိုင္းရင္းသူအမ်ိဳးသမီး ေလးဆယ္တိတိ ဖိုးစိန္လမ္းက ဟိုတယ္တခုရဲ႕ခန္းမတခုမွာ လာေရာက္စုေ၀းေျပာဆို ေဆြးေႏြးေနၾကတာျဖစ္ၿပီး သူတို႔အားလံုးဟာ တႏိုင္ငံလံုးအပစ္ အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မွာ ပါ၀င္လက္မွတ္ထိုးထားၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ဆယ္ဖြဲ႔က အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း ျဖစ္တယ္။
အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လ်န္ေရးတပ္ဖြဲ႔ ၁၀ခုျဖစ္တဲ့ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး (ေကအန္ယူ)၊ ဒီမုိကေရစီအက်ိဳးျပဳ ကရင္အမ်ိဳးသားတပ္ဖဲြ႔ (ဒီေကဘီေအ)၊ ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ (ေကအန္အယ္လ္ေအ-ပီစီ)၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (စီီအန္အက္ဖ္)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္တပ္ဦး (ေအဘီအက္စ္ဒီအက္ဖ္)၊ ပအုိ၀္းအမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ပီအန္အယ္လ္အုိ) စတဲ့ တပ္ဖြဲ႔ေတြက တဖြဲ႔ကို အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေလးဦးပါ အမ်ိဳးသမီး ေလးဆယ္ဟာ ဖိုးစိန္လမ္းကဟိုတယ္မွာ လာေရာက္စုေ၀းၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အခုထက္ပိုမိုပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာေဆြးေႏြးၾကတာျဖစ္တယ္။
"ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ပါ၀င္မႈႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မႈျမင့္မားေရးဆုိင္္ရာ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲ"လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲကို စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္ကေန ၂၉ ရက္အထိ ေလးရက္ၾကာ က်င္းပခဲ့တာျဖစ္တယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲမွာ လာစုစည္းခဲ့ၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးအေယာက္ေလးဆယ္ထဲမွာ အရြယ္အားျဖင့္ ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကေန အသက္ ၅၀ ေက်ာ္အထိပါ၀င္ၿပီး ျဖတ္သန္းမႈမတူညီၾကသူေတြလည္း ပါ၀င္တယ္။
တခ်ိဳ႔က တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔ရဲ႔ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ျဖစ္ၿပီး တခ်ိဳ႔က တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႔တို႔ရဲ႕ နည္းပညာအႀကံေပးေတြျဖစ္တယ္။ တူညီတာတခုကေတာ့ သူတို႔အားလံုးရဲ႕ လိုလားခ်က္ျဖစ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးထု အခုထက္ ပိုမိုပါ၀င္ႏိုင္ေရး ၀ိုင္း၀န္းအေျဖရွာၾကတာပဲျဖစ္တယ္။
အမ်ိဳးသမီးေလးဆယ္ရဲ႕ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲမွာ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပါ၀င္မႈအေျခအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ ပါ၀င္မႈအေရးႀကီးပံုကို ရွင္းလင္းတင္ျပတာ၊ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ေနတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားအေပၚမူတည္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ ပါ၀င္မႈ အခန္းက႑နဲ႔ အေရးပါမႈေတြကို တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္ေတြ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ဖို႔ ရွင္းလင္းတင္ျပတာ၊ ျပည္နယ္အဆင့္ ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီက ကိုယ္စားလွယ္ေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳေတြ စိန္ေခၚမႈေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့ က႑၊ ေနရာ စတဲ့ အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို ရွင္းလင္းတင္ျပၿပီး တက္ေရာက္လာတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးတာေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။
အဓိကကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားပါ၀င္မႈ နည္းပါးေနတဲ့ အေျခအေနမွာ အရည္အခ်င္းျပည့္မီတဲ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေမြးထုတ္ဖို႔ ဦးတည္ၿပီး အပစ္ရပ္ဆယ္ဖြဲ႔က အမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပထမဆံုးေတြ႔ဆံုေဆြး ေႏြးၾကတာျဖစ္တယ္။
အလားတူေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ေနာင္ ငါးၾကမ္ထိျပဳလုပ္သြားမယ္လို႔လည္းသိရတယ္။ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲ ဦးေဆာင္က်င္းပသူ ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ ABSDF က မိဆူးပြင့္က ‘‘က်မတို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကစၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပိုမို ပါ၀င္လာၿပီးေတာ့ အဓိပၸာယ္ျပည့္၀တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တခုအျဖစ္ ေရွ႕ဆက္အင္အားေတြ ျဖည့္ ဆည္းေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဘယ္လို အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ၾကမလဲဆိုတာ တိုင္ပင္ရင္းနဲ႔ အခု အစီအစဥ္ျဖစ္ေပၚလာတာ’’လို႔ ဖြင့္ပြဲေန႔က မီဒီယာေတြကို ေျပာခဲ့တယ္။
အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲတက္လာတဲ့ အမ်ိဳသမီးေလးဆယ္ထဲက ဆယ္ေယာက္ေလာက္နဲ႔ သူတို႔ ေကာ္ဖီေသာက္နာေနခ်ိန္မွာ စကားေျပာၾကည့္ေတာ့ ေနထိုင္ရာေဒသနဲ႔ ဘာသာစကားသာ ကြဲျပားတယ္၊ သူတို႔အားလံုးရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚခ်က္ေတြက တူညီေနတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အားတက္သေရာ ပါ၀င္လိုၾကေပမယ့္ ဘာသာစကား၊ ထုံတမ္းစဥ္လာ၊ အေတြးအေခၚေဟာင္းေတြက အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေနာက္ျပန္ဆြဲခ်ေနၾကတယ္လို႔ သူတို႔ရင္ဖြင့္တယ္။
အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္လို႔ ေနရာေဒသတိုင္းသြားလာလို႔ မသင့္ေတာ္ဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ကလည္း သူတို႔ကို ဟန္႔တားထားျပန္တယ္။ မိသားစုအေရးဆိုတာကေတာ့ သူတို႔အတြက္ အေရးပါဆံုးျဖစ္ေနၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ပါ၀င္ခ်င္ေပမယ့္ ပါ၀င္ခ်င္တိုင္း ပါ၀င္ခြင့္မရေအာင္ မိသားစုအေရးက ရွိေနတယ္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ ပီအိတ္ခ်္ဒီ ပါရဂူဘြဲ႔ရေလာက္ေအာင္ တစိုက္မတ္မတ္ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ေကအန္ယူ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံးက အလုပ္အမႈ ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးႀကီးတဦးက သူတို႔ အဖြဲ႔အစည္းဟာ မၾကာေသးခင္က အမ်ိဳးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈနး္ပါ၀င္ဖို႔ သေဘာေပါက္လက္ခံခဲ့ေပမယ့္ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ၅၅ ဦးမွာ အမ်ိဳးသမီး ၅ ဦးပဲ ပါ၀င္ခြင့္ရေသးတာကို ေထာက္ျပသြားခဲ့တယ္။
ကေလးတဖက္နဲ႔ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲ လာတက္သြားတဲ့ အာစီအက္စ္အက္စ္ ရွမ္းတပ္ဖြဲ႔က နည္းပညာအၾကံေပးအမ်ိဳးသမီးကို သူတို႔နယ္ေျမထဲ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔အခ်င္းခ်င္း ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ေနၾကတာ ၀င္ေရာက္ညိႇႏႈိုင္းေဆြးေႏြးတာ မလုပ္ဘူးလားလို႔ ေမးၾကည့္ေတာ့ JMC-U လို႔ေခၚတဲ့ ျပည္နယ္အဆင့္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီက ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ မဖြဲ႔ရေသးဘူးလို႔ ဆိုတယ္။
ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးက ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ကေတာ့ လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အန္စီေအ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္မွတပါး တျခားနည္းလမ္း မရွိဘူးလို႔ အခိုင္အမာ ေျပာသြားတယ္။
မြန္ျပည္သစ္ပါတီကိုယ္စားျပဳအမ်ိဳးသမီးတဦးကေတာ့ သူတို႔က စာခ်ဳပ္မွာ လက္မွတ္ထိုးပါ၀င္တာ ေနာက္က်ေတာ့ တခ်ိဳ႔အပိုင္းေတြမွာ ခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊားၿပီး အမီလိုက္ရတာ မလြယ္ဘူးလို႔ ဆိုသြားျပန္တယ္။
အမ်ိဳးသမီးေလးဆယ္ဟာ ေလးရက္ၾကာ အလုပ္ရံုးေဆြးေႏြးပြဲမွာ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးသြားၾကၿပီး သူတို႔ ေဆြးေႏြးပြဲကို ျပည္သူလူထု သိျမင္ခြင့္ရရင္ တိုင္းရင္းသားတို႔ လိုလားခ်က္ေတြ နားလည္သေဘာေပါက္ၾကမယ္။
သူတို႔ဘာလို႔ လက္နက္ကိုင္ေနၾကတာလဲဆိုတာ စာနာနားလည္လာၾကႏိုင္တယ္လို႔ အေတြးေရာက္တယ္။ အန္စီေအ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ရရွိေရး ညႇိႏိႈင္းစဥ္ကတည္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ ငန္းစဥ္မွာ အမ်ဳိးသမီး ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပါ၀င္ေရး တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြက အဆိုျပဳၿပီး အစိုးရကလက္ခံခဲ့ေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၁ ရာစုပင္လံု တတိယအစည္းအေ၀းမွာ အမ်ဳိးသမီးပါ၀င္မႈ ၂၂ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ ရွိေသးတယ္။