ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံအေပၚ သူတုိ႔ေျပာစကား (႐ုပ္သံ)
DVB
·
August 6, 2018
ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံ အခမ္းအနားကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲမွာ ၾသဂုတ္ ၆ ရက္ကေန ၈ ရက္အထိ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံႀကီးဟာ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ ထူးျခားထင္ရွားတဲ့ အေရးေတာ္ပုံႀကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသအသီးသီးကေန ဒီပြဲကုိ လာေရာက္ၾကတဲ့သူေတြရဲ႕ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံ ျဖတ္သန္းခဲ့ရပုံေတြအေၾကာင္း ဒီဗြီဘီက ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားတာကုိ ႐ုပ္သံဖုိင္ထဲမွာ ၾကည့္႐ႈႏုိင္ပါတယ္။
ရွစ္ေလးလံုး သမိုင္းျဖစ္စဥ္အက်ဥ္း
- ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္တြင္ ၿဗိတိသွ်ထံမွ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ၿပီးေနာက္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ့သည္။
- ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂ ရက္တြင္ စစ္အာဏာသိမ္းခဲ့ၿပီး ထိုအာဏာသိမ္းမႈကို လက္မခံသည့္ ဆႏၵျပလႈပ္ရွားမႈမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ရွိခဲ့သည္။
- အမည္ခံ ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ကို ေၾကညာခဲ့ၿပီး တပါတီအာဏာရွင္ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ေရးဆြဲ၍ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက အရပ္၀တ္လဲကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
- ယင္းသို႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို လက္မခံေၾကာင္း အထင္ကရ အေရးအခင္းေတြျဖစ္ေသာ ဦးသန္႔၊ ၁၉၇၁၊ ၁၉၇၄၊ ၁၉၇၆ ႏွင့္ မိႈင္းရာျပည့္စသည္တို႔တြင္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကသည္။
- ၁၉၇၈ စက္တင္ဘာ ၅ ရက္တြင္ ေငြစကၠဴမ်ား ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကညာရာမွ လူထု၏မေက်နပ္မႈမ်ား ေပါက္ကြဲခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
- ၁၉၈၈ မတ္လ ၁၃ ရက္တြင္ RIT ေက်ာင္း၀င္းအတြင္း စု႐ုံုးေနၾကေသာ ေက်ာင္းသားထုထဲသို႔ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္း၍ အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသား ၂ ဦး က်ဆံုးခဲ့သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အျခား တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မ်ားသို႔ ကူးစက္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ ဆႏၵျပပြဲမ်ားအား အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခံရၿပီး ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပား ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းခ် ခံခဲ့ရသည္။
- ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ေက်ာင္းမ်ားျပန္ဖြင့္ခ်ိန္မွ စ၍ ေက်ာင္းသားသပိတ္တိုက္ပြဲမ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ေက်ာင္း၀င္းမွ ထြက္ခ်ိန္တြင္ ျပည္သူလူထုပါ ပူးေပါင္းပါ၀င္လာခဲ့သည္။
- ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္တြင္ မဆလ ပါတီ အေရးေပၚညီလာခံႏွင့္ အေရးေပၚလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမ်ား ေခၚယူခဲ့ၿပီး ပါတီစံုစနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ မေျပာင္းလဲကို မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရာမွာ မေျပာင္းႏိုင္ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ေၾကညာခဲ့သည္။ သမၼတ အေျပာင္းအလဲကိုလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
- ျပည္သူလူထု၏ မေက်နပ္မႈမ်ား အျမင့္ဆံုးသို႔ ေရာက္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၈ ၾသဂုတ္လဆန္း ၃ ရက္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ လမ္းမ်ားေပၚ ခ်ီတက္ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
- ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္တြင္ ျပည္လံုးကၽြတ္ သပိတ္ေမွာက္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လမ္းမ်ားေပၚတြင္ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းခဲ့ရာ ျပည္သူေထာင္ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းမ်ားပါ ပူးေပါင္းပါ၀င္လာခဲ့ၿပီး ၀န္ထမ္းေပါင္းစံု အေထြေထြသပိတ္ႀကီးျဖစ္ခဲ့ရာ အစိုးရယႏၱရားမ်ား ရပ္ဆိုင္းသြားခဲ့သည္။ ျပည္သူ႔ဆႏၵေလ့လာစံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး မၾကာမီ ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အေရးေပၚလႊတ္ေတာ္ ထပ္မံေခၚယူခဲ့ၿပီး ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။ သမတအေျပာင္းအလဲကို ထပ္မံ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
- သို႔ရာတြင္ တစ္ပါတီအတြင္းမွ လူအေျပာင္းအလဲ လုပ္ျခင္းမွ်သာျဖစ္၍ ျပည္သူလူထုက လက္မခံဘဲ ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဖြဲ႔စည္းေရးကို ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကၿပီး အေထြေထြသပိတ္ႀကီးကို ဆက္လက္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကသည္။
- ၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၁၈ ရက္တြင္ စစ္တပ္မွ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို လႊဲေျပာင္းရယူေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ရာ ျပည္သူမ်ားက လက္္မခံဘဲ ၾကားျဖတ္အစိုးရဖြဲ႔စည္းကို ဆက္လက္ေတာင္းဆိုၿပီး ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အၾကမ္းဖက္ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းခဲ့သည့္အတြက္ လူေထာင္ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။