ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာၾကားသည့္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ မိန္႔ခြန္း (႐ုပ္သံ)
DVB
·
May 24, 2017
ဒီကေန႔ ေမလ ၂၄ ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ စတင္က်င္းပတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင္လံု ဒုတိယအႀကိမ္ အစည္းအေဝး ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့မိန္႔ခြန္းကို ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
ညီလာခံအေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္
“ဒီညီလာခံႀကီးဟာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္မယ့္ ဖုိရမ္တခုျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလုိအေနအထားကေန ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးမယ့္ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြကုိ ဖယ္ရွားေပးမယ့္ နည္းလမ္းေတြ၊ ေျဖရွင္းခ်က္ေတြ ရွာေဖြေတြ႔ရွိလာမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
“ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံဟာ ႏိုင္ငံအတြက္၊ ျပည္သူအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဆိုင္ရာ အေျခခံမူေတြကို ေဆြးေႏြးႏိုင္တဲ့အဆင့္ကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီျဖစ္တယ္၊ အႏွစ္ႏွစ္အလလ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကတဲ့ သမိုင္းတြင္မယ့္ အခါသမယ၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ သမိုင္းသစ္ကို က်မတို႔အားလံုး အတူတကြ စတင္ဖြင့္လွစ္ၾကေတာ့မွာျဖစ္တယ္။”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပန္းတုိင္
“ဒီကေန႔ ညီလာခံဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားမွာ က်မတုိ႔အေနနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုတဝန္းက ျပည္သူေတြကုိ အသိေပးေျပာၾကားခ်င္တဲ့ အဓိကရည္မွန္းခ်က္ ၃ ရပ္ရွိပါတယ္။ ပထမဦးဆုံးအခ်က္ကေတာ့ က်မတုိ႔ ဦးတည္ေလွ်ာက္လွမ္းေနတဲ့ပန္းတုိင္ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံ၊ က်မတုိ႔သမုိင္းေၾကာင္းမွာ ရွည္ၾကာလွၿပီျဖစ္တဲ့ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡေတြရဲ႕ ေျဖရွင္းခ်က္ဟာ အားလုံး သေဘာတူ လက္ခံႏုိင္တဲ့ ဖက္ဒရယ္စနစ္ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ အားလုံးနီးပါးက လက္ခံထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကုိ အေျခခံတဲ့ ဒီမုိကေရစီ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္ေပၚလာေရးဟာ က်မတုိ႔ရဲ႕ ပန္းတုိင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပန္းတုိင္ကုိ အေရာက္လွမ္းႏုိင္မွာလား ဆုိတာကေတာ့ ဒီကေန႔ က်မတုိ႔အားလုံးရဲ႕ လက္ဝယ္မွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီတာဝန္ဟာ က်မတုိ႔အားလုံးရဲ႕ ပခုံးထက္မွာ က်ေရာက္ေနပါၿပီ။ ဒါကုိ ေရွာင္လႊဲဖုိ႔၊ ဒါကုိ ေရွာင္ဖယ္ဖုိ႔၊ ဒါကုိ ေနာက္တြန္႔ဆုတ္ဖုိ႔ ဘယ္သူကမွ ဆႏၵရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ က်မတုိ႔ ေပးဆပ္ရတဲ့ စြမ္းအားေတြ၊ ယုံၾကည္မႈေတြ အေလးအျမတ္ထားရွိမႈေတြ ဒီႏုိင္ငံ ဒီျပည္ေထာင္စုနဲ႔ က်မတုိ႔ရဲ႕ တုိင္းရင္းသားျပည္သူေတြကို အလင္းေရာင္ ေပးစြမ္းႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအလင္းေရာင္ မွိန္ေဖ်ာ့လာမွာလား၊ ဒီအလင္းေရာင္ ပုိၿပီး ေတာက္ပလာမွာလား ဆုိတာက ကမၻာႀကီးမွာ ျမန္မာရဲ႕ေနရာကို ျပသလာပါလိမ့္မယ္။”
ဒီမိုကေရစီဖက္ဒရယ္ အေျခခံအုတ္ျမစ္
“အခုညီလာခံႀကီးမွာ ဒီမုိကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ေပၚထြန္းလာေရးအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ အေျခခံမူေတြကုိ ေဆြးေႏြးညိႇနႈိင္းၿပီး အတည္ျပဳေပးရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစုႏွစ္ ပင္လုံ ပထမအစည္းအေဝး ရပ္နားၿပီးေနာက္ ၆ လအၾကာမွာ အေျခခံမူေတြ ထြက္ေပၚလာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ျပန္ေျပာင္းၿပီးေတာ့ ၾကည့္ေနၾကပါ။ ၂၀ ရာစုႏွစ္ပင္လုံစာခ်ဳပ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိၿပီးေနာက္မွာ ျပည္တြင္းစစ္မီးလွ်ံေတြ တဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ေလာက္ၾကာရွည္ခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ အဆုိးသံသရာမွာ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ တည္ၿငိမ္မႈ၊ ေအးခ်မ္းမႈ၊ တုိးတက္မႈေတြကို စေတးခဲ့ရပါတယ္။ တဆက္တည္းမွာပဲ က်မတုိ႔ တုိင္းရင္းသားျပည္သူေတြ မ်ဳိးဆက္တဆက္ၿပီးတဆက္ လူမႈစီးပြားနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ အညြန္႔က်ဳိးခဲ့႐ုံသာမက က်မတုိ႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကုိပါ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ပ်က္သုဥ္းေစခဲ့ရပါတယ္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈနဲ႔ ပဋိပကၡေထာင္ေခ်ာက္က ဒီကေန႔အခ်ိန္ထိ မလြတ္ေျမာက္ႏုိင္ေသးတဲ့ က်မတုိ႔ႏုိင္ငံဟာ က်န္တဲ့ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အလွမ္းမကြာရေအာင္ မနည္းအားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းေနရတာ အားလုံးအသိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ညီလာခံႀကီးကေတာ့ က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြအတြက္ အလင္းေရာင္ေလးတစ အျဖစ္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါၿပီ။ ဒီအလင္းေရာင္ မိွန္ပ်ပ်ေလး ထြက္ေပၚလာဖုိ႔ က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ နီးပါး ေစာင့္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
အန္စီေအ ေပၚေပါက္လာျခင္း
“တႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ခတ္မႈ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္၊ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေပၚေပါက္လာေအာင္ တႏုိင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (အန္စီေအ) က တံခါးဖြင့္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတံခါး ပြင့္လင္းႏိုင္ေစခဲ့တဲ့ အန္စီေအဟာလည္း တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းၿပီး ထြက္ေပၚလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမုိင္းတေလၽွာက္ ျပန္ၾကည့္ရင္ အပစ္ရပ္သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြ အသီးသီး ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၾကေပမယ့္ အပစ္ရပ္လုပ္ငန္းစဥ္ ခိုင္မာေရး၊ အပစ္ရပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈလုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရးတုိ႔အတြက္ အာမခံခ်က္ေတြ မရွိခဲ့ပါဘူး။ အာမခံခ်က္ ၂ ရပ္ကို ရရွိေစဖုိ႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ကတိကဝတ္ျပဳၾကမယ့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တရပ္ရွိဖုိ႔ လုိတယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆနဲ႔ အန္စီေအဆုိတာ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ညႇိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေရးမူ
“က်မတုိ႔ လက္ခံက်င့္သုံးေနတဲ့ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေရးမူ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မတုိ႔ဟာ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကေန လူထုက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လုိက္တဲ့အစုိးရ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကို အေျခခံၿပီး က်မတုိ႔အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ ေရွ႕ခရီးအတြက္ ေလၽွာက္လွမ္းရာမွာ အားလုံးနဲ႔ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးၿပိီးမွ ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ေပၚပင္ အမ်ားႀကိဳက္မယ့္နည္းေတြရွာၿပီး ဖိအားေပးတာမ်ဳိး၊ ႏုိင္ငံေရးအရ အက်ပ္ကုိင္တာမ်ဳိး က်မတုိ႔ လုပ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ အားလုံးနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းၿပီး အားလုံးလက္ခံႏုိင္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြရေအာင္ ႀကိဳးပမ္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြမွ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာေအာင္ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးၾကရာမွာ ယဥ္ေက်းတာဟာ ေပ်ာ့ည့ံတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ညိႇႏႈိင္းတာဟာ အေလၽွာ့ေပးတာမဟုတ္ပါဘူး။ ႐ိုးသားတည္ၾကည္မႈနဲ႔ ယုံၾကည္မႈကို အားလုံး သတိတရား၊ အသိတရားနဲ႔ ဆင္ျခင္က်င့္သုံးၾကဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဘယ္သူနဲ႔မဆုိ ေစ့စပ္ညိႇႏႈိင္းေဆြးေႏြးဖုိ႔ စုိးရိမ္စရာ မလုိအပ္ပါဘူး။ ကြဲျပားမႈေတြ ပုိၿပီး ႀကီးမားလာေစႏုိင္တဲ့ ျပႆနာေတြကို အာ႐ုံစုိက္မေနၾကဘဲ က်မတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းစည္းမႈေတြ ပုိၿပီးခုိင္မာလာေစႏုိင္တဲ့ အဆုိျပဳခ်က္ေတြကုိ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းမႈဟာ နားလည္မႈ၊ ရင္းႏွီးမႈကို တုိးပြားေစၿပီး စာနာနားလည္မႈ မွွ်ေဝခံစားမႈေတြကုိ ျဖစ္ေပၚလာေစႏုိင္ပါတယ္။ အေဝးကေန စကားလုံးေတြ၊ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကုိ နားေထာင္ အနက္ေကာက္ၿပီး သုံးသပ္ေနတာထက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ေတြ႔ဆုံၿပီး ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းၾကတာက တူညီတဲ့ သေဘာထားေတြကို ေဖာ္ထုတႏုိ္င္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။”
အန္စီေအ ထီးေအာက္ေရာက္ရွိေအာင္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရးတံခါးဖြင့္ထား
“၂၀၁၇ ခုႏွစ္ကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွစ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ မူေတြ ထြက္ေပၚလာေအာင္ ဦးတည္ႀကိဳးပမ္းသြားဖုိ႔ ေမၽွာ္မွန္းထားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ အန္စီေအ လက္မွတ္မထုိးရေသးတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အစည္းေတြ အန္စီေအထီးရိပ္ေအာက္ ေရာက္ရွိေအာင္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရး တံခါးကုိ ဖြင့္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”