ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလခံ- ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံမွာ ဖိတ္ၾကားခံသူရသူေတြၾကား တန္းတူညီမ်မႈ မရွိတာေၾကာင့္ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ (ယူဒဗလ်ဴအက္စ္ေအ) အဖြဲ႔ဟာ မတက္ေရာက္ခဲ့ပဲ ျပန္သြားခဲ့ပါတယ္။ ညီလာခံ ၿပီးဆုံးတဲ့အထိ မတက္ေရာက္ဘဲ ျပန္သြားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ (ယူဒဗလ်ဴအက္စ္ပီ) နဲ႔ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္ (ယူဒဗလ်ဴအက္စ္ေအ) က  ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြကို စက္တင္ဘာ ၁၀ ရက္ကေန ၁၂ ရက္အထိ ညီလာခံ က်င္းပၿပီး ၀တပ္ဖြဲ႔ ထိပ္ပုိင္းေခါင္းေဆာင္ေတြက ရွင္းလင္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ၀တပ္ဖြဲ႔ ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံကေန ထြက္ခြာခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဝ ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီ ျပင္ပဆက္ဆံေရးမႉးႀကီး ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္းကုိ ဒီဗြီဘီက ပန္ဆမ္းၿမိဳ႕ရွိ WSTV မွာ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားပါတယ္။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ၿပီးခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တို႔ ၂၁ ပင္လံု ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံမွာ ‘၀’ျပည္ ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီက တက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပထမရက္ၿပီး ေနာက္ေန႔မွာ ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာေတာ့ ‘၀’ျပည္ဘက္က ေျပာတာကေတာ့ ဒါဟာ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း တန္းတူညီမွ်မႈမရွိလို႔ ျပန္တယ္လို႔ ေျပာေပမယ့္ အစိုးရဘက္က ျပန္ရွင္းတာကေတာ့ နားလည္မႈလဲြတာလို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အရင္ဆံုး သိခ်င္ပါတယ္။ တကယ္တမ္း ၂၁ ပင္လံုျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံက ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ ျပန္လာတယ္ဆိုတာေလး ပထမဆံုး ရွင္းျပေပးပါလားခင္ဗ်ာ။" ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ ၂၁ ရာစု ညီလာခံအစည္းအေ၀း က်ေနာ္တို႔က ကိုယ္စားလွယ္လႊတ္တယ္။ လႊတ္တဲ့အေၾကာင္းရင္း အဓိကက ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံတာ။ က်ေနာ္တုိ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ ေရာက္တဲ့အခါမွာ ဒီလိုမ်ဳိး မတရားတဲ့၊ အခြင့္အေရး ဆံုး႐ံႈးမႈ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ ဒီလိုမ်ဳိး သေဘာထားနဲ႔ ရင္ဆိုင္မိတာပဲ။ တန္းတူညီမွ် မေပးတဲ့အတြက္။ က်ေနာ္တို႔ ဖိတ္ၾကားစာအရ၊ အရင္ဖိတ္ၾကားစာအရ အစည္းအေ၀းထဲ ပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဟိုေရာက္ေတာ့ ေပးတဲ့လက္မွတ္က ေလ့လာခြင့္လက္မွတ္ပဲ ေပးတယ္။ အစိုးရက ေျပာတာေတာ့ ဒါ နားလည္မႈလဲြတာေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈမရွိတဲ့အတြက္ နည္းနည္းေလးေတာ့ ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ လုပ္ငန္းေၾကာင့္ ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈ မဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာ တမင္သက္သက္ စီမံကိန္းရွိရွိနဲ႔ လုပ္တာ။ ဒီအစည္းအေ၀း က်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ဖို႔က သံုး ေလးလ ျပင္ဆင္ေနတာ။ ဘယ္အဖဲြ႔အစည္းေတြ ပါ၀င္တယ္ဆိုတာ အကုန္လံုး ဖိတ္စာေတြက ေရးၿပီးသား ျဖစ္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေရာက္တဲ့အခါ က်ေနာ္တုိ႔ကို ေလ့လာတဲ့လက္မွတ္ပဲ ေပးတယ္။ တကယ့္ အစည္းအေ၀းထဲ ပါ၀င္ခြင့္လက္မွတ္ေတာ့ မေပးဘူး။ ဒါဟာ တမင္သက္သက္ က်ေနာ္တို႔ကို မတရားပဲက်င့္တာေပါ့ေလ။ က်ေနာ္တို႔ ႐ုပ္ပ်က္ပန္းပ်က္ေအာင္ လုပ္တာ။ က်ေနာ္တို႔ ျပန္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဒီအခ်က္အလက္ေတြ၊ ဒီအစည္းအေ၀းပဲြရဲ႕ အခ်က္အလက္ေတြ အေသးစိတ္ အကုန္လံုး စာရြက္စာတမ္းေတြ အဲဒါ ခင္ဗ်ားတုို႔ကို ေပးမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ အဲဒီစာရြက္စာတမ္း ၾကည့္ၿပီး၊ ေၾကညာစာတမ္း ၾကည့္ၿပီး ခင္ဗ်ား က်ေနာ္တို႔ မွန္လား။ ‘၀’ နားလည္မႈလဲြတာလားဆိုတာ ၾကည့္ပါ။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ စာရြက္စာတမ္းေပၚမွာေပါ့ေနာ္။ အႏွစ္ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ အဓိကက ‘၀’က စာတမ္းတေစာင္ တင္ခဲ့တယ္။ အဓိက ဘာကို လိုခ်င္တာလဲ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အခု က်ေနာ္တို႔ ေျပာေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ဖက္ဒရယ္လုိ႔ ဒီခ်ဳပ္အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ကတိေပးထားတဲ့အထဲမွာ အဓိက ဘာကိုလိုခ်င္တာလဲ။ အဲဒီစာတမ္း အႏွစ္ခ်ဳပ္က ဘာပါလဲ ခင္ဗ်။ အဲဒါေလး ေျပာျပႏိုင္မလား။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ အတြင္းသေဘာဆို အဓိကက ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံု တခု ေျပာပါမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သမၼတရဲ႕ တာ၀န္၀တၱရားေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေနရာ။ အဲဒါေတြ ေျပာပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဘ႑ာေရး၊ စီးပြားေရး၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရးေပါ့။ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘက္ေပါင္းစံု အဲဒီေၾကညာစာတမ္းမွာ ပါတယ္။ ဒီစာရြက္စာတမ္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ကမာၻအားလံုး လႊင့္လိုက္ၿပီ။ တႏိုင္ငံလံုးေရာ လႊင့္လိုက္ၿပီ။ ဒါကို လူတိုင္း ၾကည့္လိုက္ရင္ သိလိမ့္မယ္၊ ေတြ႔လိမ့္မယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းမွာေနာ္။ နည္းနည္းေလး ျပႆနာ အဖုအထစ္ ျဖစ္သြားေတာ့ ဒီလိုမ်ဳိး ေတာင္းဆိုမႈေတြ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ဘယ္လုိ သြားဖို႔ရွိလဲ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ေပါ့ေနာ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရအဖဲြ႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္၊ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးလုပ္ငန္းစဥ္၊ ‘၀’ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီအေနနဲ႔ ဘယ္လို ဆက္လက္ေလွ်ာက္လွမ္းဖို႔ ရွိပါလဲခင္ဗ်ာ။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံပါတယ္။ သူက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးတန္းတူညီမွ်ေရးကို ေတာင္းဆိုတယ္။ ေဆာ္ၾသတယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ေထာက္ခံတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ အရင္အစိုးရနဲ႔ ၈၉ တုန္းက ‘၀’ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီအေနနဲ႔ သေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ထိုးခဲ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ အခု အစိုးရသစ္ ဦးေဆာင္ၿပီး လုပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ရင္ၾကားေစ့ေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာေရာ ဘာေတြမ်ား ထူးျခားမႈရွိလဲ၊ ဘယ္လို ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလဲ၊ ဘာေတြ ဆက္လုပ္ဖုိ႔ရွိလဲ။ အဲဒါေလးလည္း ျဖည့္စြက္ေျပာေပးပါဦး ခင္ဗ်။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “၁၉၈၉ ခုႏွစ္တုန္းက က်ေနာ္တို႔နဲ႔ မူလအစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေျပာခဲ့တာ ပါးစပ္နဲ႔ပဲ ေျပာခဲ့တာ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီမွာ ေျပာတာက က်ေနာ္တို႔ လက္နက္တလက္၊ က်ည္ဆန္တေတာင့္ မအပ္ဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေျမ တလက္မမွ မရဘူး။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ အုပ္ခ်ဳပ္မယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ေပါ့ေနာ္။ ၉ လပိုင္းမွာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခ်ိန္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အထူးသံတမံ လႊတ္လာတယ္။ လႊတ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ က်ဳိင္းတံုမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လက္မွတ္ထိုးလိုက္တယ္။ အဲဒါက ျပည္နယ္အဆင့္ေပါ့။ ၉ လ၊ ၆ ရက္ေန႔မွာ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္အဆင့္ ဆိုင္းထိုးတယ္။ ေနာက္ ၁၁ လ၊ ၁ ရက္ေန႔မွာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ဆိုင္းထိုးရတယ္။ အဲဒီလို က်ေနာ္တုိ႔ ပါးစပ္နဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ေနာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လက္မွတ္ထုိးတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ စစ္တပ္နဲ႔ လံုး၀မတိုက္ဘူး။ တိုက္ပဲြမျဖစ္ခဲ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ဟိုတုန္းက မူလဆိုင္းထိုးထားတာ အဓိကက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္း ျဖစ္တယ္။ စစ္ရပ္စဲေရးဆိုင္း မဟုတ္ဘူး။ စစ္ရပ္စဲေရးဆိုင္းကို က်ေနာ္တို႔ မထိုးဘူး။ က်ေနာ္ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာတယ္။ အဲဒါ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရခဲ့တာ ၂၇ ႏွစ္ ရွိၿပီ။ ဒါေပမယ့္လို႔ အခု က်ေနာ္တို႔ စစ္ရပ္စဲေရးမွာ ထိုးထားတယ္ဆိုရင္ အဲဒါ မမွန္ေတာ့ဘူး။ ဒီ ၂၇ ႏွစ္မွာ တိုက္ပဲြလည္း မျဖစ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ မူအရ ရပ္တည္မယ္ေပါ့။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ျပည္နယ္အဆင့္မွာ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ထိုးေပမယ့္ ေနာက္တဆင့္က လႊတ္ေတာ္ပဲ။ လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီအတိုင္း အတည္ျပဳဖို႔ အဲဒါ လိုတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ တကယ့္ ဖက္ဒရယ္ရဲ႕ အႏွစ္သာရဆိုတာ အာဏာခဲြေ၀ေရးေပါ့ေနာ္။ အထူးသျဖင့္ ဗဟိုအစိုးရနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရ ဘယ္လိုခဲြမလဲေပါ့ေနာ္။ ‘၀’ျပည္ဆိုလည္း အထူးျပည္နယ္ေပါ့။ အဲဒီ လက္ရွိ ဘယ္လိုေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိလဲ။ လႊတ္ေတာ္က ‘၀’ျပည္နယ္အတြက္ ဘာမ်ား လိုခ်င္တာလဲ ဆိုတာလည္း ျဖည့္စြက္ ရွင္းျပေပးပါဦး ခင္ဗ်ာ။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ‘၀’က ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဲဒါ ေပးတယ္၊ ေတာင္းဆိုတယ္။  က်ေနာ္တို႔ မူအရ ေျပာမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ မကင္းကြာဘူးေပါ့။ ခဲြထြက္ေရး မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈက ေဒသႏၲရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးျပည္နယ္ပဲ ေတာင္းဆိုတာပါ။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “အဲဒီလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္တခု ေမးခ်င္တာက ‘၀’ျပည္က တျခား UNFC အပါအ၀င္ေပါ့ေနာ္။ လက္မွတ္မထိုးေသးတဲ့ တျခား တိုင္းရင္းသားအဖဲြ႔ေတြ ဒီမွာ ႏွစ္ႀကိမ္ လက္ခံၿပီးေတာ့ အစည္းအေ၀းလုပ္ခဲ့တယ္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ‘၀’ျပည္နယ္ရဲ႕ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြ သူတို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း တန္းတူအခြင့္အေရးရရွိေရးမွာ ဘယ္လိုအခန္းက႑က ပါလဲဆိုတာ ျဖည့္စြက္ၿပီးေတာ့ ေျပာျပေပးပါဦး။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ ဒီအစည္းအေ၀း ႏွစ္ခါ က်င္းပတာက ဆိုင္းမထိုးတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ေတြနဲ႔။ ရည္ရြယ္ခ်က္က အားလံုး တစည္းလံုးတည္း ႏိုင္ငံေရးအရ စစ္ရပ္စဲဖို႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတာင္းဆိုဖို႔ အဲဒါ စည္း႐ံုးတဲ့ အစည္းအေ၀း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ပဋိပကၡေတြကို ေျဖရွင္းဖုိ႔၊ စစ္ရပ္စဲဖို႔ေပါ့။ စစ္ေရးနဲ႔ ေဒသကိစၥေတြ က်ေနာ္တို႔ မေဆြးေႏြးပါဘူး။ ေနာက္ အားလံုးရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္က ဘာရွိလဲ။ အဲဒါလည္း အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ဖို႔ေပါ့။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ ‘၀’ျပည္အေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ အခုက အပစ္ေတာ့ ရပ္တယ္။ လက္နက္ေတာ့ မျဖဳတ္ေသးဘူး။ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအျမင္ေပါ့ေနာ္။ ဘယ္လိုမ်ဳိး ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ သြားဖို႔ရွိလဲ နည္းနည္းျဖည့္စြက္ၿပီးေတာ့ ေျပာျပေပးပါဦး။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအရေရာ၊ က်ေနာ္တို႔ အခု လက္နက္ကိုင္တာက ျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တကယ္ စစ္တိုက္ခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး။ အဓိက လက္နက္ကိုင္တာက က်ေနာ္တို႔ ကိုယ့္ဘာသာ ကာဗာဖို႔ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကို ေနာက္ အေျခအေနအရေပါ့ ၾကည့္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ အခု လက္နက္ကိုင္တာက က်ေနာ္တို႔ ေဒသလံုၿခံဳေရးအတြက္ ျဖစ္တယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ ေနာက္တခုကေတာ့ က်ေနာ္ သိခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ အခု ဒီအစိုးရသစ္လက္ထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အရင္ထက္ ပိုနီးစပ္လာတယ္လို႔ ‘၀’ျပည္အေနနဲ႔ ယူဆလား၊ ေနာက္တဆင့္ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ပိုျမႇင့္ဖို႔ ဘာေတြမ်ားလုပ္ဖုိ႔ရွိလဲ။ အဲဒါေလး သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ သေဘာထားကေတာ့ တႏိုင္ငံလံုး အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေစဖို႔ပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏိႈးေဆာ္တာေပါ့ေနာ္။ တႏိုင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔က က်ေနာ္တို႔က လိႈက္လိႈက္လဲွလွဲ ေထာက္ခံတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတာင္းဆိုတာက၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္ဖို႔ဆိုတာက တႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္ အစည္းအေ၀းနဲ႔ ၿပီးမွာမဟုတ္ဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖတ္သန္းတဲ့လမ္းက အေတာ္ပဲ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့လမ္း ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔တာေရာပဲ။ သေဘာေပါက္ပါတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ ေရွ႕ေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ လမ္းမွာေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးစဥ္မွာ ‘၀’ျပည္အေနနဲ႔ ပါဖို႔ အဆင္သင့္ရွိၿပီလား။ အဲဒါေလးလည္း ေမးေပးပါဦးခင္ဗ်။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ တကယ္ပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ကို က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ခံတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီတခါေတာ့ ပါ၀င္တယ္။ ပထမအႀကိမ္ ပါ၀င္တယ္။ ပါ၀င္ေပမယ့္ ဒါေပမယ့္ တန္းတူအခြင့္အေရး မရတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႏုတ္ထြက္တယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ ေနာက္တေခါက္ ေဆြးေႏြးပဲြမွာေရာ ဘယ္လို အခြင့္အေရးမ်ဳိး ေမွ်ာ္လင့္လဲ။ ဘယ္လိုဟာမ်ဳိးကို လုိခ်င္လဲဆိုတာ ျဖည့္စြက္ေပးပါဦး။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “ဒီတႀကိမ္ ၿပီးသြားတဲ့ အစည္းအေ၀းဆို တကယ့္ ျပႆနာေျဖရွင္းရ ခက္တယ္။ ေနာက္တႀကိမ္က်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပါ၀င္ေထာက္ခံမယ္။ အရင္အစည္းအေ၀းမွာေတာ့ အဖဲြ႔အစည္းတဖဲြ႔မွ ၁၀ မိနစ္ပဲ ေျပာခြင့္ရတယ္။ ၇၉ ဖဲြ႔ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါ ၁၀ မိနစ္ပဲ ေျပာခြင့္ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လိုအပ္မႈက နဂို ဦးသိန္းစိန္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သံုးဆင့္ အဆင့္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္အဆင့္၊ တိုင္းအဆင့္၊ ေနာက္မွ လႊတ္ေတာ္အဆင့္။ အဲလိုမ်ဳိး ေရြးခ်ယ္တယ္။ ေနာက္မွ သီးသန္႔ တဖဲြ႔နဲ႔တဖဲြ႔ ေဆြးေႏြးတယ္။ အဖဲြ႔ သိပ္မ်ားတယ္ဆိုေတာ့ တပ္ဖဲြ႔ေတြက မ်ားေတာ့ ကိုယ့္အျမင္နဲ႔ကိုယ္ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြက မတူဘူး။ အဲဒီေတာ့ ညိႇႏိႈင္းရ နည္းနည္းခက္တယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္းအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုပဲြမွာလည္း ပါခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာေရာ တခ်ဳိ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဘာေတြ ေျပာခြင့္ရလဲ။ ေျပာေရာ ေျပာခဲ့လား။ အဲဒါေလးလည္း သိပါရေစခင္ဗ်။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တင္ျပတာ အဓိက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တယ္ဆိုတာ အားလံုး စု႐ံုးၿပီးမွ တခါတည္း ၿပီးႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူး။ တဖြဲ႔ တဖဲြ႔ ေဆြးေႏြးေနရတာ။ ဦးသိန္းစိန္ သမၼတျဖစ္တုန္းက က်ေနာ္တို႔က ႏွစ္ဖဲြ႔ပါ။ အဲဒါ လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ။ အဲဒီလက္မွတ္ရဲ႕ အတြင္းသေဘာက တိုတိုတုတ္တုတ္ပဲ။ အခ်က္ ၅ ခ်က္ေတြေရာ၊ ၇ ခ်က္ေတြေရာ။ ခုထက္ထိေတာ့ အဆင့္မီေသးတယ္။ အရာေရာက္ေနတယ္။ အခုက ဒီလို ျဖစ္ေနတယ္။ အားလံုး စုၿပီးေတာ့ ဆိုင္းထိုးရင္ေတာင္ စစ္ရပ္စဲဖို႔။ ထိုးၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆက္တိုက္ေနတာ အဲဒီလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီစစ္ရပ္စဲေရး ဆိုင္းမထိုးခင္က ထိုင္းဘက္ကေန ဒီလာရ ခက္ေနတယ္။ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းအထိ လာရခက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆိုင္းထိုးၿပီးေတာ့ လာရ လြယ္တယ္။ လြယ္လာၿပီးေတာ့ တအာင္းတပ္ဖြဲ႔ကုိ ပုိၿပီးတိုက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ စစ္က ပိုမ်ားလာတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက စစ္ေၾကာင့္ ပိုတိုးလာတယ္။ စစ္က ပိုၿပီးျပင္းထန္လာတယ္ စစ္ရပ္စဲေရး ဆိုင္းထိုးၿပီးေတာ့။ ၂၁ ပင္လံုအစည္းအေ၀း က်င္းပေနတုန္းေတာင္မွ စစ္တိုက္ေနတယ္။ ဒါမ်ဳိး ဆိုင္းထိုးတယ္၊ မထိုးဘူး ဆိုတာ အဓိပၸာယ္မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ နားလည္မႈေပါ့။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေမးလိုတာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ‘၀’ျပည္သူေတြေရာ၊ ေနာက္ ဗမာျပည္သူေတြေရာ၊ တိုင္းရင္းသားေတြ အကုန္လုံးေရာ ‘၀’ျပည္ကိုယ္စား က်ေနာ္တို႔က ဘာမ်ား ေျပာလိုလဲ။ အထူးသျဖင့္ တကယ္ လက္မွတ္ထိုးလည္း တိုက္ေနတဲ့ ဘ၀ကေနၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ဘ၀ေတြ ရဖို႔ ဘာမ်ား ေျပာလိုပါလဲ ခင္ဗ်။ တကယ့္စစ္မွန္တဲ့၊ အေစာကလိုမ်ဳိး လက္မွတ္ထိုးလိုက္၊ ျပန္တိုက္လိုက္ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ ‘၀’ျပည္သူေတြေရာ၊ ဗမာျပည္သူတခုလံုးေပါ့ေနာ္၊ တိုင္းရင္းသားေတြေရာ အကုန္လံုး။ အဲဒီအတြက္ ဘာမ်ား ေျပာလိုပါလဲ။ တကယ္စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဘယ္လိုလုပ္ဖုိ႔ အေတြးအေခၚ ရွိပါလဲ။ အဲဒါေလး သိခ်င္ပါတယ္။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “တႏိုင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ဆိုရင္ အဓိက တခ်က္က တိုင္းရင္းသားပဋိပကၡ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရမယ္။ ေနာက္တခ်က္က စစ္ရပ္စဲေရး ရွိရမယ္။ အားလံုးက ႏိုင္ငံေရးအရ စားပဲြခံုမွာ ရွိရမယ္။ အခုဟာက ဆိုင္းထိုးရင္းနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ စစ္ရပ္စဲေရး ဆိုင္းထိုးရင္းနဲ႔ ထပ္တိုက္ေနတယ္။ အဲဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ရမယ္။ နာမည္ေျပာတာက စစ္ရပ္စဲေရးေပါ့။ ဒီစစ္ရပ္စဲေရးသေဘာက ေတာ္ေတာ္က်ယ္ျပန္႔တယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ရွိမယ္။ စီးပြားေရးအရ ရွိမယ္။ လူမ်ဳိးေရးအရ ရွိမယ္။ ဘက္ေပါင္းစံု ျဖစ္မယ္။ ဒီဥစၥာက အေသးစိတ္ ေျဖရွင္းရမွာ ျဖစ္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တင္ျပရမယ္ေပါ့ေနာ္။ စစ္ရပ္စဲဆို ရပ္စဲပါ။ တျခား ႏိုင္ငံေရးေတြ၊ တျခားဟာေတြ ၀င္ၿပီး မထည့္နဲ႔ေပါ့ေနာ္။ စစ္ရပ္ၿပီးမွ တျခား ဘာျပႆနာရွိလဲ။ စစ္ရပ္စဲၿပီးမွ စားပဲြခံုမွာ ေဆြးေႏြးပါ။ စစ္ရပ္စဲေရးဆို သီးသန္႔စစ္ရပ္စဲေရးပဲ ေဆြးေႏြးေပါ့။ အခုဟာက မဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ အကုန္လံုး ေရာထည့္လိုက္ေတာ့ အဲဒါဆို အဓိကအခ်က္ မမိဘူးေပါ့ေနာ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ဟုတ္ကဲ့။ ေနာက္တေခါက္ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ‘၀’ျပည္နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိပါလား။ ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့ အေစာက ေျပာတဲ့ အဓိကအခ်က္ေတြ ေတြ႔ၿပီး ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါလား။ က်ေနာ္ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေမးပါရေစခင္ဗ်။” ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “အဓိက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရၿပီဆိုရင္ ဘာမဆို ေျဖရွင္းႏိုင္တာေပါ့ေနာ္။ တျဖည္းျဖည္း ေျပာၿပီး ေျဖရွင္းလို႔ရတယ္။” ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗြီဘီ) “ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ေရာ က်ေနာ္ မေမးဘဲနဲ႔ ဘာမ်ားရွိပါလဲခင္ဗ်။ ဦးေက်ာက္ေကာ္အန္း “က်ေနာ္တို႔ ‘၀’ ေဒသေတြအေနနဲ႔ အထူးပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ေကာ္မတီကို က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ခံပါတယ္။ ျပည္သူလူထုေတြေရာပဲ တြန္းအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတာင္းဆိုတာက ‘၀’ ေဒသတစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ ‘၀’ လူမ်ဳိးတစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ တႏိုင္ငံလံုးေရာ၊ တိုင္းရင္းသားတိုင္းက လိုအပ္တာ ျဖစ္တယ္။ တကယ့္ စစ္ျဖစ္တယ္ဆို စစ္ရဲ႕ဒုကၡေတြ အေတာ္ေပးခဲ့တယ္။ ေဘးေတြ အေတာ္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔က ဆန္႔က်င္တယ္။”