ရခုိင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ သယံဇာတေတြနဲ႔ ေျမယာေတြကို စီမံဆုံးျဖတ္ပုိင္ခြင့္ေပးဖုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာကြန္ရက္က ရခုိင္လူထု ၃ သိန္းရဲ့ သေဘာထားဆႏၵ လက္မွတ္ေတြ ေကာက္ခံ ေတာင္းဆုိ လုိက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ယုဇနဟိုတယ္မွာ သတင္းစာရွင္လင္းပြဲျပဳလုပ္ေတာင္းဆုိလိုက္တာျဖစ္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္က ထြက္တဲ့ သံယံဇာတအက်ဳိးကုိ ရခုိင္လူထုက မခံစားရတဲ့အတြက္ ေတာင္းဆုိတာလုိ႔ အဖြဲ႔ရဲ့ ဦးေဆာင္ေကာ္မီတီ၀င္ ဦးၾကည္ထြန္းက ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ႔ရခုိင္ျပည္မွာ သံယံဇာတေတြ အမ်ားႀကီးေပါႂကြယ္၀တယ္။ ေျမသယံဇာတ၊ ေရထြက္သယံဇာတေတြရွိတယ္။ သစ္ေတာသယံဇာတေတြရွိတယ္။ ေနာက္ ေနပူေတာင္လုိမွာ ေက်ာက္သယံဇာတေတြ ရွိတယ္။ ႏုိင္ငံအတြက္ ၀င္ေငြအလြန္ေကာင္းတဲ့ ေရႊဂက္စ္စီမံကိန္းလုိ စီမံကိန္းမ်ဳိးေတြလည္းရွိတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီရခုိင္ျပည္က ေရႊဂက္စ္က ႏုိင္ငံအတြက္ အေတာ္ေလး၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ စီမံကိန္းတခုေပါ့ေန္ာ။ အဲဒီစီမံကိန္းကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က ထုတ္ယူပါလ်က္နဲ႔ ရခုိင္လူထုအတြက္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ဘာမွမရွိဘူး။ သယံဇာတကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ရခုိင္လူထုက ေပးဆပ္လုိက္ရေပမယ့္ ရခုိင္လူမ်ဳိးအတြက္ သိပ္အက်ဳိးရွိတာ မေတြ႕ရဘူး။” ရခုိင့္သယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာကြန္ရက္က ဦးေဆာင္ၿပီး ဇြန္ ၁ ရက္ ကေန ၾသဂုတ္လကုန္အထိ ရခုိင္ျပည္နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႕နယ္က လုထုေတြရဲ့ ဆႏၵျပဳလက္မွတ္ ၃ သိန္းကိုေ ကာက္ခံထားၿပီး လက္မွတ္ေတြကုိ ဒီလမကုန္ခင္ သမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာန ေတြထံ ေပးပုိ႔ေတာင္းဆုိသြားဖို႔ရွိေနပါတယ္။ ရခုိင္သယံဇာတကုိ စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ရမယ္ဆုိရင္ လုိအပ္သေလာက္သာေရာင္းၿပီး အဘက္ဘက္က နိမ့္က်ေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးအတြက္ အသုံးခ်မွာျဖစ္လုိ ေနာက္လာမယ့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြအတြက္လည္း ထားခဲ့ရ မယ့္အရာေတြ လည္းရွိေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ “ရခုိင္ေတြစီမံခန္႔ခြဲခြင့္ရတယ္ဆုိတုိင္း က်ေနာ္တုိ႔ ဒီသံယံဇာတေတြအကုန္လုံးကုိ ထုတ္ေရာင္း ခ်င္မွ ေရာင္းမယ္။ မေရာင္းခ်င္လည္း မေရာင္းဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔မွာရွိတဲ့ ေျမယာနဲ႔ သယံဇာတအာလုံးကုိ မူလပုိင္ရွင္ေတြပဲ ပုိင္ဆုိင္သင့္တယ္ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ဖက္ဒရယ္စနစ္ အရ ဒါကုိ အဓိက ေျပာခ်င္တာပါ။ ”လို႔ ရခိုင္ကြန္ရက္က ဦးၾကည္ထြန္းကေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ကုန္းတြင္းနဲ႔ ကမ္းလြန္ ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ကြက္ေပါင္း ၂၅ ကြက္ရွိတဲ့အနက္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ၂၀၁၃-၂၀၁၄-ခုႏွစ္မွာ ကမ္းလြန္လုပ္ကြက္ ၉ ခုကို ရခိုင္လူထု ဆႏၵမပါဘဲ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ကုမၸဏီေတြကို တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ခြင့္ျပဳထားခဲ့ၿပီး စမ္းသပ္ရွာေဖြတူးေဖာ္မႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လုိ႔ သူတုိရဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ရခုိင္ကမ္းလြန္လုပ္ကြက္လုပ္ခြင့္ရ ျပည္ပကုမၸဏီေတြထဲမွာ အေမရိန္ကန္အေျခစိုက္ (Chevron, Conocophillip)၊ နယ္သာလန္က Royal Dutch Shell Plc ၊ ေနာ္ေ၀က Statoil ၊ အဂၤလန္ အေျခစိုက္Ophir Energy ၊ BG Asia Pacific Pte Ltd နဲ႔ ဂ်ပန္အေျခစိုက္ Mitsui Oil Exploration Co. Ltd (MOECO) တို႔ ပါ၀င္ပါတယ္။ ၂၀၁၆ အေစာပိုင္းက ရခိုင္ကမ္းနီးလုပ္ကြက္ A6 ႏွင့္ ကမ္းလြန္လုပ္ကြက္ AD7 တို႔မွာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ရွာေဖြေတြ႔ရွိထားၿပီး ယခုလက္ရွိ တရုတ္နုိင္ငံသို႔တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနတဲ့ ေရႊသဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔စီမံကိန္းမွ အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ရခိုင္ျပည္သူေတြ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အက်ဳိးခံစားခြင့္ မရဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လယ္ယာေျမဆံုး႐ႈံးမႈေတြ၊ လူအခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးမႈေတြကိုသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြအျဖစ္ စီမံကိန္း နယ္ေျမရွိ ရခိုင္ျပည္သူလူထုက ခံစားေနၾကရတယ္လုိ႔လည္း ရခုိင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာကြန္ရက္က ဆိုပါတယ္။