ေရေဘးသင့္တဲ့ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ၁၂ ခုအနက္ မေကြးတိုင္းအတြင္း ပြင့္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္တ၀ိုက္က ေရေဘးသင့္လို႔ ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕ကို သယ္ေဆာင္ခဲ့ရတဲ့ ကြ်ဲႏြား ၄၀၀၀ ေက်ာ္ကို မေန႔ကစတင္ၿပီး အစားအစာ လႉဒါန္းပါတယ္။ ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႔က ဆားတိုင္၊ ရန္ကင္း၊ အထက (၃)၊ ေတာင္ဖီလာ၊ ဘုရားကုန္း၊ ဘဲဆိပ္၊ ရုံးဆိပ္ (ေတာင္)၊ ရုံးဆိပ္ (ေျမာက္)၊ ထိန္ေခ်ာင္း၊ ၿမိဳ႔မဘုန္းၾကီးေက်ာင္း၊ ေက်ာင္းသစ္ေက်ာင္းေတြမွာ ဖြင့္ထားတဲ့ ေရေဘး ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ လွဴဒါန္းတာပါ။ ဒီေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို ဦးစီးေဆာင္ရြက္တဲ့ EcoDev ရဲ႕ မန္ေနးဂ်င္း ဒါ႐ုိက္တာ ဦး၀င္းမ်ိဳးသူနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ [caption id="attachment_106523" align="alignleft" width="524"] ဓာတ္ပုံ - ၀င္းမ်ဳိးသူေဖ့စ္ဘြတ္ခ္[/caption] ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးမွာ အေရးပါတဲ့ ေရနံေခ်ာင္းၿမိဳ႕မွာ ခုိလႈံေနတဲ့ ေရေဘးသင့္ေဒသက ကြဲ်၊ ႏြား ၄၀၀၀ ေက်ာ္အတြက္ တိရစာၦန္အစာ လႉဒါန္းတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ အပါအ၀င္ ဒီျဖစ္စဥ္ကို ေျပာျပပါ။ “က်ေနာ္တို႔က မေကြးမွာ ပေရာဂ်က္႐ုံးရွိေတာ့ ေရနံေခ်ာင္းတို႔၊ ပြင့္ျဖဴတို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ စီမံကိန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ေတာ့ ခင္မင္ၿပီးသားေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ ေရနစ္သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ပြင့္ျဖဴဘက္ အေရွ႕ျခမ္းက ရြာေတြအကုန္လုံးက ေရနံေခ်ာင္းဘက္ကို ေျပာင္းေျပးၾကတာေပါ့။ ေျပာင္းေျပးတဲ့အခါ ကြ်ဲႏြားေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားမိတာက ေတာင္သူဆိုတာက ခင္ဗ်ား ကြ်ဲႏြားက သူ႔အတြက္က သူ႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြပဲေလ။ ေနာက္တခုက အင္မတန္ အဖိုးတန္တာကိုး။ ေနာက္တခုက ေရက်ၿပီးေတာ့ ျပန္စိုက္ပ်ဳိးဖို႔က်ေတာ့လည္း ကြ်ဲႏြားက အဓိကျဖစ္ေနေတာ့ ကြ်ဲႏြားစာေတာ့ ခက္မွာပဲဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔က စိတ္ကူးရတာပါ။ ရေတာ့ မေကြးမွာရွိတဲ့ က်ေနာ္တို႔ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔ေတြကလည္း ဆရာလႉမလားဆိုေတာ့ စၿပီးေတာ့ ေၾကညာလိုက္ေတာ့ အလႉရွင္ေတြ ၀င္လာတာေပါ့ေနာ္။ ၀င္လာေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အခု ေရနံေခ်ာင္းမွာရွိေနတဲ့ အလႉစခန္းေပါ့ဗ်ာ။ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေပ့ါ။ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၁၁ ခုမွာရွိေနတဲ့ ကြဲ်ႏြား ၄၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ကို ဒီေန႔ (ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္ေန႔) ပဲ စၿပီး ပဲဖတ္၊ ႏွမ္းဖတ္ေတြေပါ့ က်ေနာ္တို႔ လႉျဖစ္ပါတယ္။ မႏၱေလးက အလႉရွင္ေတြက ၀ယ္ၿပီးေတာ့ ပို႔ေပးတယ္၊ နတ္ေမာက္ကေန လာပို႔ေပးတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ယူသြားၿပီးေတာ့ စခန္းတခုခ်င္းဆီမွာရွိတဲ့ ရပ္မိရပ္ဖေတြ၊ စခန္းက ေတာင္သူေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေ၀ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီေဖ့စ္ဘြတ္ခ္နဲ႔ပဲ ဆက္ေ၀ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အခု ပုပၸားတို႔ဘာတို႔ကလည္း ျမက္စိုေတြလာၿပီးေတာ့ လႉၾကတယ္ဆိုေတာ့ ဟန္က်သြားတာေပါ့ဗ်ာ။ အစာစိုနဲ႔ ဒီပဲဖတ္၊ ႏွမ္းဖတ္ေလးနဲ႔ဆိုေတာ့ ကြ်ဲႏြားေတြအတြက္က နည္းနည္း အဆင္ေျပသြားပါတယ္။” ဒီကြ်ဲႏြား ၄၀၀၀ ေလာက္က အဓိကအားျဖင့္ ဘယ္ေနရာေတြကေန သယ္လာၾကတာလဲ။ “ပြင့္ျဖဴဘက္ျခမ္းေပါ့။ ေရႀကီးသြားေတာ့ ပြင့္ျဖဴဘက္ျခမ္းက။ ေရႀကီးေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္ထဲမွာေနတဲ့ ေက်းရြာေတြလည္း ရွိတယ္ဗ်ာ။ သူတို႔ေတြက အကုန္ျမဳပ္သြားေတာ့ ေရနံေခ်ာင္းဘက္ကို ကူးသြားတယ္။ ဒီလိုပဲ ပြင့္ျဖဴဘက္က ျမဳပ္သြားေတာ့ ပြင့္ျဖဴဘက္ျခမ္းမွာရွိတဲ့ ရြာေတြဘက္က လူေတြကလည္း အကုန္လုံး ေရနံေခ်ာင္းကိုပဲ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းကို ေျပးၾကတာေပါ့ေနာ္။ ေျပးေတာ့ ႏြားေတြမေနႏိုင္လို႔ ႏြားေတြ သယ္လာေတာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ထဲမွာ ဇက္ေတြေပၚမွာ ႏြားေတြ ေတြ႔တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီေလာက္ ႏြားအမ်ားႀကီးဆို ဘယ့္ႏွယ္လုပ္ၾကမလဲ က်ေနာ္တို႔စိတ္ပူေနတာ။ အဲဒီမွာတင္ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ တြဲလုပ္တဲ့ မိတ္ေဖာ္ေတြက ဆရာေရ ကူၾကပါဦး၊ ဟိုမွာ ႏြားေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ ၄၀၀၀၊ ၅၀၀၀ ေလာက္ျဖစ္ေနၿပီ။ အခုဆို ၈၀၀၀ ေလာက္ေတာင္ၾကားတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ မေန႔က စာရင္းေကာက္ထားေတာ့ ၄၀၀၀ ကေန ၆၀၀၀ ၾကားေလာက္ရွိတယ္။ ဒီေန႔ (ၾသဂုတ္ ၆ ရက္) က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ စခန္း ၁၁ ခုလုံး လွည့္ၿပီးေတာ့ ေ၀လိုက္ႏိုင္တယ္ေပါ့။ ေနာက္ ၂ ရက္ ၃ ရက္ၾကာရင္ ထပ္ေ၀ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ အစာစိုေရာ ပဲဖတ္၊ ႏွမ္းဖတ္ေရာ ဆိုရင္ေတာ့ ကြ်ဲႏြားေတြအတြက္ အဆင္ေျပသြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ ေတာင္သူေတြေျပာတာက ေရက်သြားေတာ့ သူတို႔ ရြာေတာ့ျပန္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုန္းေတြ၊ ရႊံ႕ေတြ ခံေနေတာ့ သူတို႔ႏြားေတြ ေခၚသြားဖို႔က ခက္တာကိုး။ ခက္ေတာ့ ေရနံေခ်ာင္းဘက္မွာတင္ ႏြားေတြ၊ ကြ်ဲေတြက တလေလာက္ ေသာင္တင္ေနမယ့္သေဘာ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ အဲဒါေလးကို က်ေနာ္တို႔ တတ္ႏိုင္သမွ်ေတာ့ ကူသြားဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။” အခု ရာသီဥတုခန္႔မွန္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက စက္တင္ဘာေလာက္က်ရင္ ေနာက္တႀကိမ္ ေရက တေၾကာ လာဖြယ္ရွိတယ္ဆိုေတာ့ [caption id="attachment_106524" align="alignleft" width="330"] ဓာတ္ပုံ - ၀င္းမ်ဳိးသူေဖ့စ္ဘြတ္ခ္[/caption] အဲဒီအေနအထားကို ျဖစ္လာရင္ သူတို႔ျပန္သြားၾကရင္ ျပန္လာၾကရမယ့္ အေနအထားေပါ့ေနာ္။ “က်ေနာ္တို႔အဓိက ထည့္စဥ္းစားတဲ့  အထဲမွာလည္း အဲဒါပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း အဓိက မိုးေလ၀သကို ေလ့လာတဲ့ အခါက်ေတာ့ အထူးသျဖင့္ အညာမွာ မိုးျပတ္တဲ့ကာလဆိုတာ ရွိတာကိုး။ အခုက မရွိဘဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ရြာတယ္။ ေနာက္တခုက အညာမွာ တကယ္မိုးမ်ားတာက ၾသဂုတ္လက အမ်ားဆုံးပဲေလ။ အခု ၾသဂုတ္လအစမွာတင္ ဒီေလာက္ျဖစ္သြားတယ္ဆိုေတာ့ ၾသဂုတ္လထဲမွာ မိုးမ်ားထပ္မ်ားရင္ က်ေနာ္္တုိ႔ ေတြးရဲစရာ မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေတာင္သူေတြ ဘုံးဘုံးလဲသြားလို႔ မျဖစ္ဘူးေလ။ အဲဒီေတာ့ ေတာင္သူဆိုတာ သူတို႔ႏြားေတြကို အင္မတန္ခင္မင္တာကိုး။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရေရာ လုပ္ငန္းသေဘာအရေရာေနာ္၊ ဒါေၾကာင့္လည္း က်ေနာ္တို႔က က်ိန္းေသေပါက္လာဦးမွာပဲ ေနာက္ေရေတြက။ အဲဒီေတာ့ ေတာင့္ခံထားႏို္င္ဖို႔ဆိုတာ သူတို႔ရဲ႕ လယ္ယာထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းေတြလုပ္တဲ့ ဒီ သူတို႔ရဲ႕ ပိုင္ဆို္င္မႈေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ အင္မတန္အေရးႀကီးတဲ့ ကြ်ဲႏြားသတၱ၀ါေတြကို ထိန္းထားမွရမယ္ေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ေနာက္လာမယ့္မုန္တိုင္း၊ ေရႀကီးခဲ့ရင္ေပါ့ဗ်ာ အဲဒါအတြက္ပါ က်ေနာ္တို႔က စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္တာပါ။” ကြ်ဲႏြား ၄၀၀၀ စာဆို တရက္မွာ ေငြေၾကးဘယ္ေလာက္ေလာက္ ခန္႔မွန္းကုန္က်သလဲ။ စိတ္ပါသူေတြ လႉခ်င္ရင္ ဘယ္လိုလႉဒါန္းႏိုင္မလဲ။ “ကြ်ဲ၊ ႏြား တေကာင္ကို အစိတ္သားေလာက္ ပဲဖတ္၊ ႏွမ္းဖတ္က ကုန္တယ္။ တပိႆ     ာကို ေလးေကာင္ေလာက္ ေကြ်းလို႔ရတာေပါ့။ ၀ယ္တဲ့ေစ်းေတာ့ က်ေနာ္မသိဘူးဗ်ာ။ လႉတဲ့အလႉရွင္ေတြက သူတို႔ဘာသာ သူတို႔လႉၾက။ ကြ်ဲႏြားကို ေရာင္းတဲ့လူေတြကို ဆက္သြယ္ၿပီးလႉၾက။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အဲဒါကို လက္ခံယူၿပီးေတာ့ ပို႔ေပးတာေပါ့ေနာ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ျမက္ရိတ္တာက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ၇ ေယာက္ေလာက္ရိတ္ရင္ ကားတစီးစာေလာက္ ရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ တ႐ုတ္ ေဖာကားတစီးစာရတယ္ေပ့ါဗ်ာ။ ၇ ေယာက္ကေတာ့ တေန႔ ၅၀၀၀ ေပးလိုက္ရင္ ကားတစီးဆို ႏြားအေကာင္ ၂၀၀ ေလာက္ ရတာေပ့ါ။ အဲဒါမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔က မွ်ၿပီးေတာ့ ေကြ်းလိုက္ရင္ေတာ့ ႏြားေတြ မက်န္းမာေတာင္မွ ေတာင့္ခံႏိုင္တာေပါ့ဗ်ာ။ မဖ်ားဘူးေပါ့။ အဲလိုမွန္းၿပီးေတာ့ လႉေပးေနတာပါ။ ျမက္ရိတ္တာေတြ၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ရန္ပုံေငြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ။” ေရေဘးသင့္ကြ်ဲႏြားေတြ အစာေရစာရရွိေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာ့မွတ္ခ်က္စကား ေျပာေပးပါ။ “အဓိကကေတာ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္ထင္တယ္။ လူေတြလည္းလိုပါတယ္၊ ကြ်ဲႏြားေတြလည္း လိုပါတယ္။ ကြ်ဲႏြားေတြဆိုတာလည္း တကယ္ စီးပြားေရးနာလန္ျပန္ထဖို႔ အေရးပါဆုံး ေတာင္သူေတြရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္ေတာ့ ၀ိုင္းကူညီေပးၾကပါေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခုကလည္း က်ေနာ္တို႔ အခုေတြ႔တဲ့ မုန္တိုင္းက စလုံးေရစပဲ  ရွိေသးတာေလ။ ဒီသဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ က်တဲ့ဟာကေလ။ ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြ တကယ့္ကို ေတာင့္ခံႏိုင္ဖို႔ အားေတြေမြးဖို႔လိုတယ္။ လက္ခ်င္းဆက္ၿပီး ကူညီဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒါေလးကို က်ေနာ္ ပန္ၾကားလိုပါတယ္။